نورنیوز-گروه سیاسی: مشکل عمده رابطه ایران و آمریکا یا مسائلی که مربوط به ایران و آمریکاست، از اینکه دو طرف تصویر واقعی از یکدیگر ندارند، سرچشمه می‌گیرند و هر کدام بر مبنای تصویر ذهنی خود دیگری را می‌بیند و براین اساس رفتار خودش را تنظیم می‌کند.
تصویری که ترامپ و تیمش از ایران دارد، تصویر یک ایران ضعیف است که دچار مشکلات عدیده‌ای در داخل و خارج است. به طوری که در سطح داخلی، یک اقتصاد ورشکسته دارد، مردمش رضایت چندانی از وضع موجود ندارند و مشکلاتی اعم از کمبود برق و گاز و مسائل زیست محیطی وجود دارد، از تورم شدید رنج می‌برند و ارزش پول ملی در پایین‌ترین سطح خود قرار دارد. در سطح خارجی هم وضعیت حزب‌ا... به عنوان نیروی قدرتی که در سطح منطقه‌ای فعالیت می‌کرد و همچنین سوریه از نظر تیم ترامپ معلوم است.
از نظر او و تیمش، حزب‌ا... ضعیف شده و محور مقاومت آسیب جدی دیده و با چنین تصویری با ایران برخورد می‌کند. ایران هم در مقابل تصویری که از آمریکا دارد، یک قدرت رو به افول است که به خاطر اینکه در خط باطل است، محکوم به شکست و نابودی است. این دو تصویر، هیچکدام واقعی نیست ولی تصمیم‌سازی‌ها براساس این تصویرها انجام می‌گیرد.
در طرف آمریکا این تصویر را از ایران دارد و ایران را دولتی می‌ببیند که با نظم جهانی سازگار نیست و از نظر آنها ایران دنبال فعالیت هستهای صلح‌آمیز نیست و دنبال این است که در منطقه نفوذ کرده و قصد دارد انقلاب خودش را صادر کند. از این رو از نظر ترامپ و تیم او، ایران یک تهدید برای امنیت آمریکا حساب می‌شود و خودش، مشاورانش و تحلیلگران آمریکایی بارها بر این نکات اذعان کرده‌اند. با این تصویر رابطه‌ای که برقرار می‌کند بر این مبناست که ایران به خواسته‌های آنها تسلیم شود و تن دهد.
لذا به معنی واقعی تیم ترامپ دنبال مذاکره نیست بلکه در مقابل مذاکره می‌خواهد شرایط خودش را به ایران تحمیل کند. به نحوی که ایران فعالیت هستهای خودش را کاملا شفاف و در محدوده‌ای که آمریکایی‌ها از نظر غنی‌سازی و بقیه فعالیت‌ها تعیین می‌کنند، محدودیت‌های مورد نظر آمریکا را بپذیرد.
این درحالی است که در باب فعالیت‌های موشکی نیز به شدت نسبت به ایران بدبین هستند و خواهان محدودیت اقدامات نظامی ایران هستند. ایران هم نمی‌تواند این وضعیت را قبول کند چون به نوعی تن دادن به خواسته‌های آمریکا، برای ایران قابل پذیرش نیست. در این صورت اگر ایران خودش را در ذهن دیپلمات‌ها و سیاستمداران دنیا به‌خصوص آمریکا تغییر ندهد، نمی‌تواند از مواضع خودش دفاع کند. آمریکا در یک حالت تهاجمی با فرض اینکه ایران ضعیف شده، می‌خواهد تمام خواسته‌هایش را در رابطه با ایران عملی کند و ایران را در موقعیتی قرار دهد که یا خواسته‌های آمریکا را عملیاتی کند یا منتظر وضعیت بدتری باشد. یعنی فشار حداکثری که می‌تواند تا گزینه‌های دیگر ادامه داشته باشد.
در چنین وضعیتی ایران نمی‌تواند خیلی به مذاکره با آمریکا خوشبین باشد ولی اگر مذاکره هم نکند، وضعیت بهتری پیدا نخواهد کرد چون آمریکا دنبال گزینه‌های دیگری برای اعمال فشار بر ایران خواهد رفت. از این رو به نظر می‌رسد چهار سال پیش رو توام با فشارهای فلج کننده، سخت و سنگین همراه باشد که حیات ملی ایران را تهدید کند. بنابراین ایران باید تلاش کند که تصویر خودش را در اذهان جهانیان تغییر دهد و تصویر قابل قبول و یا منطبق بر نظم جهانی را از خود نشان دهد وگرنه مشکلات ما بیشتر خواهد شد.
*کارشناس مسسائل بین الملل
آرمان ملی