مهتدی نوشت: «شهید دکتر مصطفی چمران به این سرزمین عشق می‌ورزید و بر جای جای خاک آن بوسه می‌زد. حتی انسان‌های وابسته به این سرزمین نیز به‌ویژه کودکان و نوجوانان، از دید شهید چمران انسان های دوست داشتنی و قابل احترام بودند حتی اگر مرتکب خطا می‌شدند. او این خطاها را ذاتی جنوبی‌ها نمی‌دانست.»

در میانهٔ آتشفشانِ رنج و رزم، آن‌گاه که شعله‌های تجاوز، سینه‌ی وطن را در شبانگاهِ جمعه‌ی 23 خرداد درید و شبح جنگ، در آسمان ایران دوباره رخ نمود، این پرسش به اذهان تداعی شد:

هر کس بر مبنای شناخت خود از دوران دفاع مقدس، می‌تواند لیستی از چهره‌های تأثیرگذار دوران دفاع مقدس تهیه کند. بسیارند فرماندهان سپاه و دلاوران ارتش که باید به لیست چهره‌های شاخص دفاع از وطن اضافه شوند اما هنگامی که هدف شناخت و ادای احترام به سربازان وطن است، دیگر فرقی نمی‌کند که نام چه کسی در لیست باشد.

در جریان جنگ ایران و عراق، دکتر مصطفی چمران یکی از فرماندهان ایران بود. او با شروع جنگ، به اهواز رفت و ستاد جنگ‌های نامنظم را بنیان‌گذاری کرد. از دیگر کارهای مهم چمران ایجاد هماهنگی بین نیروهای ارتش، سپاه و نیروهای داوطلب مردمی بود که در منطقه حضور داشتند. دکتر مصطفی چمران در 31 خرداد ماه 1360 در مسیر دهلاویه-سوسنگرد بر اثر اصابت ترکش خمپاره به پشت سرش در 49 سالگی به شهادت رسید.