در یک نگاه کلی، مکانیزم حل و فصل اختلافات برجام طبق بند 36 برجام به نحوی طراحی شده است که پس از فعال شدن، مدت‌زمان محدودی به کمیسیون مشترک برجام برای حل اختلاف طرفین در اجرای برجام زمان داده و پس از آن، موضوع را به شورای امنیت سازمان ملل ارجاع می‌دهد.

مکانیسم ماشه که در دل برجام و ذیل قطعنامه 2231 شورای امنیت طراحی شد، بار دیگر در کانون توجه رسانه‌ها و محافل سیاسی قرار گرفته است. اما تجربه تحریم‌های گذشته نشان می‌دهد که بازگشت احتمالی تحریم‌های سازمان ملل تفاوتی بنیادین در وضعیت اقتصادی ایران ایجاد نمی‌کند و بیش از هر چیز ابزاری سیاسی و روانی است.

مذاکرات اخیر ایران و آژانس در وین نشان داد که جمهوری اسلامی همچنان مسیر همکاری فنی و حرفه‌ای را دنبال می‌کند، اما این روند در گرو پرهیز آژانس از سیاست‌ورزی و بازگشت اروپا و آمریکا به تعهدات برجامی است. آینده پرونده هسته‌ای در نقطه‌ای حساس میان «دیپلماسی» و «مکانیسم ماشه» قرار گرفته است.

سعید خطیب‌زاده، معاون وزیر امور خارجه ایران، در مصاحبه با تلویزیون آ خبر ترکیه اعلام کرد مذاکرات هسته‌ای ایران در استانبول ادامه خواهد یافت. او تأکید کرد حملات اخیر اسرائیل و آمریکا به تأسیسات هسته‌ای نقض قوانین بین‌الملل بود و ایران آماده دفاع از حقوق هسته‌ای صلح‌آمیز خود است.

چین با اعمال تحریم‌های جدید علیه ایران مخالفت کرد و از دیدگاه تهران مبنی بر نبود اختیار قانونی قدرت‌های اروپایی برای فعال‌سازی مکانیسم «اسنپ بک» حمایت کرد. پکن تأکید کرد که تحریم‌ها نه‌تنها اختلافات را حل نمی‌کند، بلکه روند اعتمادسازی و بازگشت به مذاکرات را دشوارتر می‌سازد.

نماینده تهران در مجلس شورای اسلامی هشدار داد که فعال شدن مکانیسم ماشه از سوی اروپایی‌ها، به منزله پایان مذاکرات هسته‌ای خواهد بود.

رسانه‌های غربی با بهره‌گیری از ادعاهای بی‌پایه، همکاری هسته‌ای ایران و روسیه را بهانه‌ای برای فشار سیاسی، تکمیل پازل جنگ اوکراین و تحریف واقعیت‌های حقوقی می‌کنند؛ تلاشی هماهنگ که همزمان به تطهیر جنایت‌های تاریخی آمریکا و رژیم صهیونیستی می‌انجامد.

مذاکرات داغ معاونان وزرای خارجه ایران و تروئیکای اروپایی امروز جمعه در کنسولگری ایران در استانبول لحظاتی قبل به پایان رسید پایان رسید. این نشستِ پس از جنگ، در میانه تهدید مکانیسم ماشه و هشدارهای آژانس، صحنه‌ای برای آزمون اراده اروپا در خروج از سایه آمریکا است.

حمایت آشکار سه کشور اروپایی از تجاوز نظامی اسرائیل به ایران، مشروعیت آن‌ها را به عنوان مشارکت‌کننده در برجام به چالش کشیده است. عراقچی در نامه‌ای به سازمان ملل تأکید کرد که اروپا دیگر صلاحیت فعال‌سازی مکانیسم ماشه را ندارد و باید در شورای امنیت سلب صلاحیت شود.