نورنیوز -گروه سیاست: حسین امیرعبداللهیان که امروز برای حضور در ششمین اجلاس کشورهای ساحلی دریای خزر به ترکمنستان سفر کرده است، در نشست با همتایان خود گفت: «ایران از پیشنهاد اخیر روسیه برای تکامل و تشکیل ساختار همکاری در دریای خزر حمایت میکند چراکه این ابتکار، همکاریهای پنججانبه در دریای خزر را تقویت و نظام مند میکند.»
گفتنی است کشورهای ساحلی دریای خزر در اکو (سازمان همکاریهای اقتصادی) عضو هستند و به جز جمهوری آذربایجان همگی از اعضای شانگهای به شمار میروند.
در عین حال، همه این کشورها در سازمان کنفرانس اسلامی حضور دارند و روسیه نیز نقش ناظر را در این سازمان ایفا میکند که این نزدیکی و همگراییها میتواند در قالب تشکیل سازمانی همکاری دریای خزر گسترش یابد.
از سوی دیگر ۵ بندر باکو آذربایجان، ماخاچ کالو آستاران خان در روسیه، آکتائو در قزاقستان و ترکمن باشی در ترکمنستان دارای ظرفیتهای بسیاری برای توسعه مسافربری، کشتیرانی و شیلات هستند که میتوان این همکاریها را در قالب سازمان همکاری کشورهای دریای خزر گسترش داد.
وزیر امور خارجه در ادامه با بیان اینکه تحدید حدود بستر و زیر بستر دریای خزر همچنان باقی مانده، گفت: طی چهار سال گذشته چهار اجلاس گروه کاری برای نهایی کردن پیشنویس موافقتنامه خطوط مبدا برگزار شده که همچنان مذاکرات آن ادامه دارد که در این راستا باوجود شیوع کرونا تلاشهای زیادی برای پیشبرد همکاریهای پنججانبه در حوزه دریای خزر صورت گرفته است.
حسین امیرعبداللهیان همچنین تاکید کرد برای بهرهمندی از مزایای کنوانسیون رژیم حقوقی دریای خزر در به سرانجام رساندن توافق درباره خطوط مبدا در دریای خزر تسریع بهعمل آید. به گفته وزیر امور خارجه مشخص شدن خطوط مبدا منجر به اجرایی شدن کنوانسیون رژیم حقوقی دریای خزر میشود.
خط مبدأ، خطی فرضی در امتداد ساحل است که محدوده آبهای سرزمینی و سایر نواحی دریا که کشور ساحلی از حقوق حاکمیتی در آنها برخوردار است نسبت به آن اندازهگیری میشود. خط مبدأ معمولاً از پایینترین حد جزر دریا ترسیم میشود که به آن خط مبدأ طبیعی میگویند.
اما در شرایط ویژه مانند مضرس و دندانه دار بودن شدید ساحل یا وجود جزایر نزدیک به هم از خط مبدأ مستقیم استفاده میشود که پیش آمده ترین نقاط خشکی در دریا را به هم متصل میکند.
درخصوص دریای خزر امکان استفاده از خط مبدأ طبیعی وجود ندارد بنابراین کشورها باید بر خط مبدأ مستقیم توافق کنند.
بند سوم از بخش مربوط به تعریف خطوط مبداء مستقیم در ماده یک کنوانسیون رژیم حقوقی دریای خزر به وضعیت ساحل جمهوری اسلامی ایران در دریای خزر اشاره دارد و هدف از نگارش این بند، مدنظر قرار دادن و توجه به وضعیت ویژه ایران بوده است.
در این شرایط ایران خواستار اعمال اصل انصاف (یعنی در نظر گرفتن مجموعه شرایط جغرافیایی، تاریخی و جمعیتی سواحل) در تعیین این خط با توجه به وضعیت خاص سواحل خود است که در این بند به نوعی لحاظ شده است.
نورنیوز