×
فرهنگی
شناسه خبر : 98296
تاریخ انتشار : یکشنبه 1401/03/29 ساعت 11:06
نقدافکار؛آموزه جاودان شریعتی

نورنیوز بررسی کرد؛

نقدافکار؛آموزه جاودان شریعتی

دکتر علی شریعتی تلاش کرد تا نگرش نوینی متاثر از تاریخ و جامعه‌شناسی به اسلام داشته باشد و تشیع حقیقی و انقلابی را نیرویی برای تحقق عدالت اجتماعی معرفی نماید.

نور نیوز- گروه فرهنگ و جامعه-علی مَزینانی مشهور به دکترعلی شریعتی  نویسنده، متفکر شیعی و جامعه شناس که آرا و اندیشه‌های او در روند انقلاب اسلامی ایران نقش مهمی داشت. او فرزند محمدتقی شریعتی فعال سیاسی مذهبی است که با رویکرد نوگرایانه و روشنفکرانه به دین، نسبت به تأسیس کانون نشر حقایق اسلامی اقدام کرد.

 هدف اصلی فعالیتهای این کانون گسترش روح متعالی اسلام و مقابله با فعالیت‌های حزب توده و افکار کسروی بود. از این رو می‌توان با اندکی تساهل، تاثیر پذیری دکتر شریعتی را از پدر برای مبارزه با «دین ستیزیِ» مارکسیستی و متجددانه، مورد تایید قرار داد. چنین نگاهی تحت تاثیر مبارزه در جبهه‌های مختلف، موجب شد تا آموزه‌ها و سخنرانی‌های دکتر شریعتی  ایدئولوژیک‌تر و تاریخی‌تر جلوه کند. سخنرانی‌های او در حسینیه ارشاد تهران و برخی دانشگاه‌ها در فاصله سال‌های ۱۳۴۷ تا ۱۳۵۵، به‌صورت جزوه‌هایی در اختیار مخاطبان جوان قرار می‌گرفت و بدلیل حضور پُررنگ عنصر مبارزه، شور و احساسات می‌توانست به سرعت گسترش یابد. این جزوه‌ها بعدها به صورت کتاب مستقل و سرانجام در مجموعه ۳۶ جلدی آثار شریعتی منتشر شد. دکتر شریعتی اعتقاد داشت که آثار منتشر شده از او باید در بسیاری موارد تصحیح شود.

تاکنون نزدیک به ۳۰۰ اثر به زبانهای فارسی و عربی و فرانسه درباره دکتر علی شریعتی نیز به چاپ رسیده است.

شریعتی تلاش کرد تا  نگرش نوینی تحت تاثیر تاریخ و جامعه‌شناسی به اسلام داشته باشد. او بازگشت به تشیع حقیقی و انقلابی را نیرویی برای تحقق عدالت اجتماعی معرفی کرد. نگاه ایدئولوژیک شریعتی به اسلام و مرزبندی‌های او در چارچوب عقاید، و بطور کلی آراء شریعتی درباره اسلام‌شناسی، پروتستانتیسم اسلامی، روشنفکری دینی، شیعه‌شناسی، تشیع علوی و تشیع صفوی و همچنین رابطه او با روحانیت، همواره مورد اقبال یا مخالفت و یا نقد گروه‌های مختلف قرار گرفته است.

دکتر شریعتی با دکتر حسن حنفی مصری در فرانسه هم دوره بود که بازسازی سنت از ایده‌های نخستین او به‌شمار می‌آید. با نگاهی گذرا به تغییرات فکری حسن حنفی می‌توان دریافت که هر اندیشمندی در طی زمان، می‌تواند تغییرات جدی‌تری را در افکار، اندیشه ها و آراء خود تجربه کند. شدت اقبال به اندیشه های دکتر شریعتی در دهه پنجاه مانع از نقد آراء او در دهه ۷۰ نشد، اگر چه این روش (یعنی نقد افکار اندیشمندان) می‌تواند از جمله آموزه های ثابت و خلل ناپذیر خود وی تلقی شود.

شریعتی با طرح "خویشاوندان تاریخ"، شخصیت‌های متفاوتی را گاه با بُن‌مایه‌های مختلف کنار هم می‌نهاد که کاملا انتزاعی و متکی به خوانش خاص او از اندیشه آنان بود. او عین القضات همدانی را کنار سارترفرانسوی می‌نشاند تا برخی متدینین از او برنجند و برخی نیز چنین ابتکار شاعرانه‌ای را ارج نهند. شاید اتهام به التقاط که در دوره‌ای پر رنگ‌تر بر او بسته شد، از این نگاه وی سرچشمه می‌گیرد. 

دکتر شریعتی می‌تواند با آثار متنوع و به‌جای مانده‌ از خود، نمونه‌ای از فهم یک گفتمان از روی متن باشد. داوری در خصوص شریعتی نیز می‌تواند الگویی تلقی شود که  با دانش و یافته‌های امروز، اندیشه و یافته‌های اشخاص دیروز به چالش کشیده شود، بی آنکه در باره‌ این شخصیت‌ها، به مثابه میراث‌های علمی کشورمان،  بی‌احترامی صورت گیرد، چه آنکه؛ گذشتگان را نمی‌توان برای آن چیزی‌هایی که امروز به آن دسترسی یافته‌ایم مورد انتقاد قرار دهیم. 

دکتر شریعتی در ۲۹ خرداد ۱۳۵۶ در ۴۳ سالگی به‌طرز مشکوکی در انگلستان درگذشت.

 نام و یادش گرامی باد.


نورنیوز
نظرات

آگهی تبلیغاتی
آخرین اخبار
مخالفت مجدد نتانیاهو با حضور نیروهای ترکیه در نوار غزه
هشدار درباره بحران مواد اولیه حیاتی در اتحادیه اروپا
دیدار سیارتو و روبیو با محوریت دیدار احتمالی پوتین-ترامپ در بوداپست
تصویب نوزدهمین بسته تحریمی اتحادیه اروپا علیه روسیه
واکنش گل محمدی به شایعه حضورش روی نیمکت پرسپولیس
احتمال سفر «پوتین» به تهران در سال آینده
تیم ملی کشتی فرنگی زیر 23 سال ایران قهرمان جهان شد
انتقال 7 ایرانی محبوس در ارمنستان به کشور
پزشکیان لایحه مشاغل حساس را از مجلس پس گرفت
یک پالایشگاه اروپایی دیگر آتش گرفت
حمله مرگبار آمریکا به یک هدف دریایی در اقیانوس آرام
رأی تاریخی لاهه علیه محاصره غزه
هشدار درباره احتمال طرح ترور پوتین
مردی بعد از تبرئه شدن، دوباره بازداشت شد
آغاز تحویل 218 هزار قطعه سکه پیش فروش
جدول گروه A لیگ قهرمانان آسیا 2 بعد بازی استقلال
گزارش تصویری | برد استقلال مقابل الوحدات اردن در هفته سوم سطح دوم لیگ قهرمانان آسیا
استقبال بقایی از آزادی مشروط خانم مهدیه اسفندیاری
ایمان محمدی طلایی شد/ محسن نژاد به مدال برنز رسید
سوئد 150 جنگنده پیشرفته گریپن به اوکراین می فروشد
اتصال اینترنت ماهواره‌ای تا 2 سال دیگر به گوشی‌ها
اولتیماتوم نیروی انتظامی به دارندگان سلاح های غیرمجاز
پوتین رزمایش هسته‌ای راهبردی روسیه را فرماندهی کرد
واردات گوشت گوسفند روسی به کشور
اعلام زمان و جزئیات ثبت نام آزمون دکتری سال 1405
استقلال 2-0 الوحدات | امید برای صعود به قلب آبی های پایتخت بازگشت
غریب‌آبادی: دولت‌های تحریم‌شده باید در برابر فشارهای غیرقانونی بایستند
تصویب اعمال حاکمیت بر کرانه باختری از سوی کنست/واکنش دیوان لاهه و حماس
بزرگ‌ترین سقوط یک‌روزه قیمت طلا در 10 گذشته
دیوان لاهه بار دیگر صهیونیست‌ها محکوم شدند
مشارکت همراه اول در برگزاری هشتمین کنفرانس بین‌المللی سواد رسانه‌ای و اطلاعاتی
تل‌آویو مدعی شد؛ ایران در حملات سایبری علیه نهادهای اسرائیلی دست دارد
‌ نتایج نهایی قرعه‌کشی ایران خودرو اعلام شد
نرخ خرید تضمینی گندم اعلام شد
قالیباف: استانها باید از حاشیه تصمیم‌سازی به متن سیاست‌گذاری بیایند
نواف سلام: حزب‌الله باید تنها یک حزب سیاسی باشد
عراقچی: همسایگان راه تنفس کشور در شرایط تحریم هستند
هاآرتص ادعا کرد: اسرائیل در حال فروپاشی از درون است
بالگرد رئیس‌جمهور هند دچار سانحه شد+فیلم
خطیب: ‌50 سرویس اطلاعاتی به اسرائیل برای حمله به ایران کمک کردند‌
گروسی: دانش هسته‌ای ایران کماکان پابرجاست
پزشکیان: منابع مالی و ارزی کشور نباید در چرخه معیوب واسطه‌گری هدر برود
نیروگاه‌های هسته‌ای در دستور کار نخست‌وزیر جدید ژاپن
تحولات غزه محور دیدار وزیران خارجه قطر و ترکیه
فرار مالیاتی یا فرار از عدالت اقتصادی؟
خروج فروشندگان کفش و محصولات چرمی از محدوده بازار تهران
هشدار هواشناسی برای پایتخت نشینان
افزایش رسمی تعرفه پیامک و مکالمه تلفن همراه+ قیمت ها
اوسمار به نیمکت پرسپولیس نزدیک شد
آغاز رزمایش‌های اتمی روسیه با هدایت پوتین +فیلم
X
آگهی تبلیغاتی