×
فرهنگی
شناسه خبر : 98296
تاریخ انتشار : یکشنبه 1401/03/29 ساعت 11:06

نورنیوز بررسی کرد؛

نقدافکار؛آموزه جاودان شریعتی

دکتر علی شریعتی تلاش کرد تا نگرش نوینی متاثر از تاریخ و جامعه‌شناسی به اسلام داشته باشد و تشیع حقیقی و انقلابی را نیرویی برای تحقق عدالت اجتماعی معرفی نماید.

نور نیوز- گروه فرهنگ و جامعه-علی مَزینانی مشهور به دکترعلی شریعتی  نویسنده، متفکر شیعی و جامعه شناس که آرا و اندیشه‌های او در روند انقلاب اسلامی ایران نقش مهمی داشت. او فرزند محمدتقی شریعتی فعال سیاسی مذهبی است که با رویکرد نوگرایانه و روشنفکرانه به دین، نسبت به تأسیس کانون نشر حقایق اسلامی اقدام کرد.

 هدف اصلی فعالیتهای این کانون گسترش روح متعالی اسلام و مقابله با فعالیت‌های حزب توده و افکار کسروی بود. از این رو می‌توان با اندکی تساهل، تاثیر پذیری دکتر شریعتی را از پدر برای مبارزه با «دین ستیزیِ» مارکسیستی و متجددانه، مورد تایید قرار داد. چنین نگاهی تحت تاثیر مبارزه در جبهه‌های مختلف، موجب شد تا آموزه‌ها و سخنرانی‌های دکتر شریعتی  ایدئولوژیک‌تر و تاریخی‌تر جلوه کند. سخنرانی‌های او در حسینیه ارشاد تهران و برخی دانشگاه‌ها در فاصله سال‌های ۱۳۴۷ تا ۱۳۵۵، به‌صورت جزوه‌هایی در اختیار مخاطبان جوان قرار می‌گرفت و بدلیل حضور پُررنگ عنصر مبارزه، شور و احساسات می‌توانست به سرعت گسترش یابد. این جزوه‌ها بعدها به صورت کتاب مستقل و سرانجام در مجموعه ۳۶ جلدی آثار شریعتی منتشر شد. دکتر شریعتی اعتقاد داشت که آثار منتشر شده از او باید در بسیاری موارد تصحیح شود.

تاکنون نزدیک به ۳۰۰ اثر به زبانهای فارسی و عربی و فرانسه درباره دکتر علی شریعتی نیز به چاپ رسیده است.

شریعتی تلاش کرد تا  نگرش نوینی تحت تاثیر تاریخ و جامعه‌شناسی به اسلام داشته باشد. او بازگشت به تشیع حقیقی و انقلابی را نیرویی برای تحقق عدالت اجتماعی معرفی کرد. نگاه ایدئولوژیک شریعتی به اسلام و مرزبندی‌های او در چارچوب عقاید، و بطور کلی آراء شریعتی درباره اسلام‌شناسی، پروتستانتیسم اسلامی، روشنفکری دینی، شیعه‌شناسی، تشیع علوی و تشیع صفوی و همچنین رابطه او با روحانیت، همواره مورد اقبال یا مخالفت و یا نقد گروه‌های مختلف قرار گرفته است.

دکتر شریعتی با دکتر حسن حنفی مصری در فرانسه هم دوره بود که بازسازی سنت از ایده‌های نخستین او به‌شمار می‌آید. با نگاهی گذرا به تغییرات فکری حسن حنفی می‌توان دریافت که هر اندیشمندی در طی زمان، می‌تواند تغییرات جدی‌تری را در افکار، اندیشه ها و آراء خود تجربه کند. شدت اقبال به اندیشه های دکتر شریعتی در دهه پنجاه مانع از نقد آراء او در دهه ۷۰ نشد، اگر چه این روش (یعنی نقد افکار اندیشمندان) می‌تواند از جمله آموزه های ثابت و خلل ناپذیر خود وی تلقی شود.

شریعتی با طرح "خویشاوندان تاریخ"، شخصیت‌های متفاوتی را گاه با بُن‌مایه‌های مختلف کنار هم می‌نهاد که کاملا انتزاعی و متکی به خوانش خاص او از اندیشه آنان بود. او عین القضات همدانی را کنار سارترفرانسوی می‌نشاند تا برخی متدینین از او برنجند و برخی نیز چنین ابتکار شاعرانه‌ای را ارج نهند. شاید اتهام به التقاط که در دوره‌ای پر رنگ‌تر بر او بسته شد، از این نگاه وی سرچشمه می‌گیرد. 

دکتر شریعتی می‌تواند با آثار متنوع و به‌جای مانده‌ از خود، نمونه‌ای از فهم یک گفتمان از روی متن باشد. داوری در خصوص شریعتی نیز می‌تواند الگویی تلقی شود که  با دانش و یافته‌های امروز، اندیشه و یافته‌های اشخاص دیروز به چالش کشیده شود، بی آنکه در باره‌ این شخصیت‌ها، به مثابه میراث‌های علمی کشورمان،  بی‌احترامی صورت گیرد، چه آنکه؛ گذشتگان را نمی‌توان برای آن چیزی‌هایی که امروز به آن دسترسی یافته‌ایم مورد انتقاد قرار دهیم. 

دکتر شریعتی در ۲۹ خرداد ۱۳۵۶ در ۴۳ سالگی به‌طرز مشکوکی در انگلستان درگذشت.

 نام و یادش گرامی باد.


نورنیوز
نظرات

آگهی تبلیغاتی
آخرین اخبار
پزشکیان: مرزهای جغرافیایی هرگز توان جدایی دو ملت برادر ایران و عراق را ندارد
قالیباف: اجرای قانون شفافیت را پیگیری می‌کنیم
مادورو دستور استقرار 25 هزار نیرو را صادر کرد
تقابل دوباره ایران و ازبکستان در فینال کافا
حماس: آماده مذاکره فوری هستیم، به شرط تأمین منافع ملت فلسطین
هشدار ملی در بریتانیا؛ آژیر خطر تلفن‌های همراه همزمان به صدا درآمد
دوفوریتی | یک اقرار رسمی برای مصرف بالای الکل در ایران
رئیس سازمان حفاظت محیط زیست خبر داد؛ سربازان محیطبان می‌شوند
قدرت‌نمایی اسپانیا و بلژیک با برتری پرگل مقابل رقبای خود
امروز پیش فروش سکه در مرکز مبادله برگزار می‌شود
فردا؛ آخرین مهلت انتخاب رشته کنکوری‌ها/اعلام نتایج نهایی در نیمه مهر
صهیونیست‌ها اعتراف کردند؛ ضربه سخت یمنی‌ها به اسرائیل با حمله به فرودگاه رامون
برنامه مسابقات ورزشی امروز دوشنبه 17 شهریور
شب ناآرام استانبول در میان تظاهرات ضد دولتی
وضعیت آب و هوا امروز دوشنبه 17 شهریور1404 + وضعیت استان‌ها
مصرف بی رویه داروهای «کورتون» در ایران
رسوایی یک مقام سابق تل‌آویو در آلمان
80 درصد کاربران از VPN استفاده می‌کنند
کشور در خطر سالخوردگی جمعیت قرار دارد
آیا اوتیسم با مصرف استامینوفن مرتبط است؟
کدام اشغال؟ کدام صلح؟
ترامپ: اسرائیل با شروط من برای آتش‌بس در غزه موافقت کرد
نایب قهرمانی ووشو ایران با 10 مدال رنگارنگ
واریز مرحله دوم وام ازدواج فرزندان بازنشستگان کشوری
ماهواره‌های ظفر، پایا، کوثر و سلیمانی تا پایان سال پرتاب می‌شوند
900 نفر از حامیان فلسطین در لندن بازداشت شدند
لاپید: نتانیاهو به جای مذاکره، تخریب برج‌های غزه را انتخاب کرده است
رشد چشمگیر قیمت لوازم‌التحریر و افزایش هزینه‌های زندگی در آمریکا
اسپانیا (6) - ترکیه (0) / صدرنشینی با جشنواره ای از گل + جدول گروه E
ترامپ طرحی برای میانجی‌گری بین حماس و رژیم صهیونیستی ارائه کرد
پزشکیان: توصیه‌های رهبری نصب العین مسئولان است
نجات بیماران در آتش‌سوزی بیمارستان لقمان حکیم
نورنما | درس عبرتی که قوی مادر به مرغ دریایی مزاحم داد
دولت رویکردی همسو با رهنمودهای مقام معظم رهبری در پیش گرفته است
تبعات اقتصادی مکانیزم ماشه را بزرگ نمایی نکنیم + فیلم
توسعه روابط راهبردی ایران و عراق کلید ثبات منطقه است
نشانه‌ای دال بر از سرگیری فعالیت‌های هسته‌ای ایران وجود ندارد
سید عمار حکیم با قالیباف دیدار کرد
گزارش تصویری| دیدار رئیس‌جمهور و اعضای هیئت دولت با رهبر انقلاب
حمله پهپادی ارتش یمن به چندین هدف در جنوب اسرائیل
پزشکیان: گزارش ها حاکی از آغاز دوره خشکسالی در منطقه ما است
کاپادزه: در فینال کافا با چند غایب مهم روبه‌رو هستیم
16 شهریور شش‌تایی‌ترین روز سال برای پرسپولیس
قدردانی ویژه رهبر انقلاب از رئیس‌جمهور و دولت؛ معیشت مردم اولویت اصلی کشور است
جنایت حمله به مدرسه فارابی زیر نگاه منفعل جامعه بین‌الملل انجام شد
ایران و بازار 400 میلیارد دلاری انیمیشن
استقلال تهران رکورد گران‌ترین تیم لیگ برتر ایران را شکست
کاهش چشمگیر 25 درصدی ذخایر آبی سدهای کشور
زمان افتتاحیه سی و نهمین کنفرانس وحدت اسلامی اعلام شد
قربانی اسیدپاشی ضارب خود را بخشید
X
آگهی تبلیغاتی