×
فرهنگی
شناسه خبر : 98296
تاریخ انتشار : یکشنبه 1401/03/29 ساعت 11:06
نقدافکار؛آموزه جاودان شریعتی

نورنیوز بررسی کرد؛

نقدافکار؛آموزه جاودان شریعتی

دکتر علی شریعتی تلاش کرد تا نگرش نوینی متاثر از تاریخ و جامعه‌شناسی به اسلام داشته باشد و تشیع حقیقی و انقلابی را نیرویی برای تحقق عدالت اجتماعی معرفی نماید.

نور نیوز- گروه فرهنگ و جامعه-علی مَزینانی مشهور به دکترعلی شریعتی  نویسنده، متفکر شیعی و جامعه شناس که آرا و اندیشه‌های او در روند انقلاب اسلامی ایران نقش مهمی داشت. او فرزند محمدتقی شریعتی فعال سیاسی مذهبی است که با رویکرد نوگرایانه و روشنفکرانه به دین، نسبت به تأسیس کانون نشر حقایق اسلامی اقدام کرد.

 هدف اصلی فعالیتهای این کانون گسترش روح متعالی اسلام و مقابله با فعالیت‌های حزب توده و افکار کسروی بود. از این رو می‌توان با اندکی تساهل، تاثیر پذیری دکتر شریعتی را از پدر برای مبارزه با «دین ستیزیِ» مارکسیستی و متجددانه، مورد تایید قرار داد. چنین نگاهی تحت تاثیر مبارزه در جبهه‌های مختلف، موجب شد تا آموزه‌ها و سخنرانی‌های دکتر شریعتی  ایدئولوژیک‌تر و تاریخی‌تر جلوه کند. سخنرانی‌های او در حسینیه ارشاد تهران و برخی دانشگاه‌ها در فاصله سال‌های ۱۳۴۷ تا ۱۳۵۵، به‌صورت جزوه‌هایی در اختیار مخاطبان جوان قرار می‌گرفت و بدلیل حضور پُررنگ عنصر مبارزه، شور و احساسات می‌توانست به سرعت گسترش یابد. این جزوه‌ها بعدها به صورت کتاب مستقل و سرانجام در مجموعه ۳۶ جلدی آثار شریعتی منتشر شد. دکتر شریعتی اعتقاد داشت که آثار منتشر شده از او باید در بسیاری موارد تصحیح شود.

تاکنون نزدیک به ۳۰۰ اثر به زبانهای فارسی و عربی و فرانسه درباره دکتر علی شریعتی نیز به چاپ رسیده است.

شریعتی تلاش کرد تا  نگرش نوینی تحت تاثیر تاریخ و جامعه‌شناسی به اسلام داشته باشد. او بازگشت به تشیع حقیقی و انقلابی را نیرویی برای تحقق عدالت اجتماعی معرفی کرد. نگاه ایدئولوژیک شریعتی به اسلام و مرزبندی‌های او در چارچوب عقاید، و بطور کلی آراء شریعتی درباره اسلام‌شناسی، پروتستانتیسم اسلامی، روشنفکری دینی، شیعه‌شناسی، تشیع علوی و تشیع صفوی و همچنین رابطه او با روحانیت، همواره مورد اقبال یا مخالفت و یا نقد گروه‌های مختلف قرار گرفته است.

دکتر شریعتی با دکتر حسن حنفی مصری در فرانسه هم دوره بود که بازسازی سنت از ایده‌های نخستین او به‌شمار می‌آید. با نگاهی گذرا به تغییرات فکری حسن حنفی می‌توان دریافت که هر اندیشمندی در طی زمان، می‌تواند تغییرات جدی‌تری را در افکار، اندیشه ها و آراء خود تجربه کند. شدت اقبال به اندیشه های دکتر شریعتی در دهه پنجاه مانع از نقد آراء او در دهه ۷۰ نشد، اگر چه این روش (یعنی نقد افکار اندیشمندان) می‌تواند از جمله آموزه های ثابت و خلل ناپذیر خود وی تلقی شود.

شریعتی با طرح "خویشاوندان تاریخ"، شخصیت‌های متفاوتی را گاه با بُن‌مایه‌های مختلف کنار هم می‌نهاد که کاملا انتزاعی و متکی به خوانش خاص او از اندیشه آنان بود. او عین القضات همدانی را کنار سارترفرانسوی می‌نشاند تا برخی متدینین از او برنجند و برخی نیز چنین ابتکار شاعرانه‌ای را ارج نهند. شاید اتهام به التقاط که در دوره‌ای پر رنگ‌تر بر او بسته شد، از این نگاه وی سرچشمه می‌گیرد. 

دکتر شریعتی می‌تواند با آثار متنوع و به‌جای مانده‌ از خود، نمونه‌ای از فهم یک گفتمان از روی متن باشد. داوری در خصوص شریعتی نیز می‌تواند الگویی تلقی شود که  با دانش و یافته‌های امروز، اندیشه و یافته‌های اشخاص دیروز به چالش کشیده شود، بی آنکه در باره‌ این شخصیت‌ها، به مثابه میراث‌های علمی کشورمان،  بی‌احترامی صورت گیرد، چه آنکه؛ گذشتگان را نمی‌توان برای آن چیزی‌هایی که امروز به آن دسترسی یافته‌ایم مورد انتقاد قرار دهیم. 

دکتر شریعتی در ۲۹ خرداد ۱۳۵۶ در ۴۳ سالگی به‌طرز مشکوکی در انگلستان درگذشت.

 نام و یادش گرامی باد.


نورنیوز
نظرات

آگهی تبلیغاتی
آخرین اخبار
اختلاف نتانیاهو با وزیر جنگ رژیم صهیونیستی بالا گرفت
ترامپ قصد دیدار با زهران ممدانی را دارد
واکنش فرمانده پلیس به یک برنامه اینترنتی
تحقیقات در پرونده پژمان جمشیدی ادامه دارد /پژمان احضار نشد، خودش برگشت
سردار نائینی:اسرائیل شرایط آغاز جنگ جدید علیه ایران را ندارد
تخت روانچی با وزیر امور خارجه پاکستان دیدار کرد
پزشکیان: تسلط سقاب اصفهانی روی راه‌حل ناترازی انرژی جامع‌تر از بقیه بود
جریمه یک میلیون موتورسوار بدون کلاه ایمنی
حمله جدید آمریکا در دریای کارائیب با 3 کشته
20 تن موادمخدر در کهریزک به آتش کشیده شد
اخطار رئیس‌جمهور به خودروسازان
بازداشت یک صهیونیست به اتهام همکاری با ایران
جزییات جدید از ناپدید شدن دومین دختر آبادانی
ایران نما | معرفی جاذبه های گردشگری شهرهای ایران (128) « تیران»
تمامی مخدرهای جدید ترکیبی از مخدرهای اصلی هستند
ایران در آستانه زمستان بی‌برف
پیاده‌روی 6 ماهه زن انگلیسی برای حمایت از غزه
فریب قندهای طبیعی را نخورید
تصادف شدید در بلوار کوهسار با واژگونی کامیون حامل میلگرد+فیلم
غریب‌آبادی: غرب آماده مذاکره نیست
عراق پس از انتخابات پارلمان تازه، مناسبات تازه‌تر
«کارتل مادورو» در فهرست سازمان‌های تروریستی قرار می‌گیرد
بازداشت یکی از رهبران حماس یک ماه پس از آزادی
آمریکای لاتین و دگرگونی‌های بین‌المللی بازخوانی دکترین مونروئه
سه گروه مجاز به ثبت درخواست فرزندخواندگی هستند
انتخابات شیلی به دور دوم کشیده شد
ثبت بیش از 36 هزار سقط جنین در شش ماه اول 1404
قاتل متواری پس از 22 سال در یکی از جزایر خلیج فارس دستگیر شد
کتاب‌خوان نداریم، همه کتاب‌نویس شده‌اند
اکونومیست: هیچ کاری برای بازسازی غزه انجام نشده است
شهادت مدیر یک مدرسه در حمله اسرائیل به لبنان
برنامه رقابت‌های دهمین روز بازی‌های کشورهای اسلامی
آغاز واریز حقوق آبان بازنشستگان تأمین اجتماعی از چهارشنبه + جدول زمانبندی
سوش جدید کرونا با نام XFG؛ گلودرد بیشتر اما کم خطر
مخالفت گروه‌های فلسطینی با پیش‌نویس قطعنامه آمریکا در شورای امنیت
خصوصی‌سازی در فضای مه‌آلود
مویه‌های آماری و غرق‌شدگی
برنامه مسابقات ورزشی امروز دوشنبه 26 آبان 1404
دوفوریتی | پیاله را از دست بچه بگیر
پیام تسلیت وزیر آموزش و پرورش در پی درگذشت دانش‌آموز لنگرودی
وضعیت آب و هوا امروز دوشنبه 26 آبان1404 + وضعیت استان‌ها
ردیابی پیری پوست با گجت نوین
سلاحی جدید در برابر ویروس آنفلوآنزا
کشف حس هفتم در انسان
مغز جدید ربات‌ها با الهام از پرندگان و مورچه‌ها برای مسیریابی بدون GPS
نرم افزار جدیدی که شبیه سازی مغز را ارتقا می دهد
حتی یک لیوان آب را نباید هدر داد
رد نور ستاره های صورت فلکی شکارچی بر فراز دماوند در مدت 20 دقیقه عکاسی
نظامی اسرائیلی اطلاعاتی حساس در اختیار ایرانی‌ها قرار داد
وجود ذرات مگنت در هوای تهران تایید نشد
X
آگهی تبلیغاتی