×
سیاسی
شناسه خبر : 96969
تاریخ انتشار : سه‌شنبه 1401/02/27 ساعت 12:25
مزیت چهارراه بودن ایران

روح الله اسلامی

مزیت چهارراه بودن ایران

زمانی چهارراه بودن ایران عامل حمله قبایل دارای عصبیت بود که تمدن و دستاوردهای فرهنگی ایران را نابود می‌کردند. چهارراهی که از هر سو حمله‌ای را امکان‌پذیر می‌ساخت و قنات و قلعه را در برابر هجوم بیابانگردان آسیب‌پذیر و مالکیت را نابود می‌‌کرد. کشیدن دیوار، دیپلماسی، امان‌نامه، بیعت، حفر خندق و ساخت قلعه و دروازه نیز در برابر هجوم قبایل متحد‌شده فایده‌ای نداشت.

سایر رسانه‌ها: تقریبا هر سیصد سال کشور با اشغال سراسری از سوی قبایل متحد روبه‌رو بود تا جایی که در برخی از حمله‌ها کتابخانه‌ها ویران، دانشمندان کشته و فراری و حتی دیوارها و ساختمان‌های افراشته فرومی‌‌ریخت. خاطره حمله‌هایی که سر ایرانیان را بر نیزه قرار می‌دادند و شهر به شهر را با ایجاد رعب و وحشت فتح می‌کردند در کتاب‌های تاریخی نظیر تاریخ جهانگشای جوینی نوشته شده است. در دوره معاصر نیز ایران در چهارراه ارتباطی شرق و غرب قرار دارد و در درگیری‌های جنگ جهانی اول و دوم بار دیگر اشغال سراسری شد. موقعیت ایران، بازی بین‌المللی و ارتباط با کشورهای مرکز را الزامی می‌کند که درجات بالایی از هوش و تجربه دیپلماتیک برای حفظ منافع ملی را الزام‌آور می‌سازد.

به مرور با پیشرفت تکنولوژی، سازوکارهای موازنه قوا، سازمان‌ها و حقوق بین‌الملل، جنگ‌ها محدود و ارتباطات بیشتر شد. دیپلماسی جای بیشتری نسبت به جنگ پیدا کرد و در چنین فضایی موقعیت چهارراهی ایران بیش از آنکه شکلی تدافعی و ضد تمامیت ارضی کشور باشد، تبدیل به وضعیتی استثنایی برای توسعه شده است. تکنولوژی اطلاعات، جهانی شدن، کاهش قدرت زمان و مکان و امکان شکل‌گیری دولت جهانی در قرن بیست‌ویکم باعث شده است مزیت موقعیت چهارراهی ایران فرصتی برای توسعه سریع به حساب آید. نفت، گاز، معادن، نیروی انسانی تحصیلکرده، شوق یادگیری و توجه به تکنولوژی‌های جدید در میان شهروندان ایرانی زمانی از قوه به فعل درمی‌‌آید که به اصلی‌ترین مزیت ایران یعنی موقعیت چهارراهی آن توجه شود. ایران در چشم‌انداز قرن بیست‌ویکم می‌تواند به‌گونه‌ای برنامه‌ریزی کند که مرکز ارتباطات بین‌الملل شود و خطوط انتقال نفت، گاز، خطوط جاده‌ای، ریلی و هوایی، خطوط اینترنت و فرودگاه‌ها و بنادر و ترمینال‌ها و ورزشگاه‌ها و حوزه‌های عمومی بین‌المللی شود. موقعیت ارتباطی و جایگاه جغرافیایی ایران به‌گونه‌ای است که در صورت در اولویت قرار گرفتن می‌توان آنچه را که از مخاطرات تاریخی و اشغال‌های ویرانگر موجب انقطاع تجربیات مملکت‌داری و نابودی انباشت علم در ایران شد، جبران کرد. اصلی‌ترین پیشران توسعه در ایران ارتباطات بین‌المللی بر اساس موقعیت چهارراهی ایران است که اکنون این مزیت‌ها به‌صورت سرریز در کشورهای همسایه عملیاتی شده است.

حذف ایران از معادلات بین‌الملل و ساکن نگه داشتن و استفاده نکردن از موقعیت ارتباطی ایران نه تنها باعث توسعه‌نیافتگی کشور می‌شود که نقصی بزرگ در ارتباطات بین‌الملل و تحمیل‌کننده هزینه فراوان به کشورهای مختلف است. حذف ایران باعث گسترش تروریسم و افکار خشونت‌طلب است و عامل اصلی در شکل نگرفتن تجارت بین‌المللی محسوب می‌شود. ایران چهارراهی است که باید محل فرودگاه‌ها، ورزشگاه‌ها، بنادر و ربط‌دهنده خطوط نفت، گاز، جاده و ریل‌های بین‌المللی باشد. انزوا، تحریم و حذف ایران به فرآیند خشونت، جنگ، اقدامات تروریستی و حتی جنگ جهانی سوم کمک خواهد کرد. بخشی از این ظرفیت جهانی که باعث صلح بین‌الملل و توسعه ناگهانی ایران است در اختیار پژوهشگران و سیاستگذارانی است که به توسعه ایران می‌اندیشند و به فکر آینده کشور هستند. چهارراه ارتباطی نیاز به دیپلماسی هوشمند، تقویت قدرت نظامی و ارتباط با کشورهای مرکز بین‌الملل دارد. بازگشت ایران به مراودات بین‌الملل می‌تواند ظرفیت ارتباطی ایران را فعال کند. سیاست شرق‌گرایی، نیروی سوم و حسن همجواری و چندهمسایگی شاید برای برقراری موازنه در دورانی که نظام دو قطبی حاکم بود می‌توانست راهگشا باشد؛ اما در عصر اطلاعات نیاز به سیاستی است که بتواند مزیت چهارراهی ایران را فعال کند. عربستان، ترکیه، قطر و هیچ‌یک از همسایگان ایران چهارراه نیستند و نمی‌توانند نقش ایران را بازی کنند. هرچند اکنون مزیت‌های ایران را مصادره کرده‌اند؛ اما نقش بین‌المللی و فواید صلح‌گرای آنها قابلیت جهانی ندارد. ایران کشوری بین‌المللی است و لازم است ظرفیت ارتباطی خود را با موازنه‌سازی در محیط بین‌الملل فعال کند تا پنجره‌های فرصت جوانی جمعیت و زیرساخت‌های آماده از بین نرفته است. عصر اطلاعات، قرن شکوفایی ایران است. در برنامه هفتم توسعه می‌‌توان از این متغیر برای تغییر موقعیت کشور استفاده کرد.


روزنامه دنیای اقتصاد
نظرات

آگهی تبلیغاتی
آخرین اخبار
هشدار مصر نسبت به اعزام نیروی بین‌المللی برای خلع سلاح حماس
نگرانی ناتو از «همکاری بی‌سابقه» ایران و روسیه
استاندار تهران: حریم پایتخت خط قرمز دولت است
اکسیوس: قزاقستان به توافق ابراهیم می‌پیوندد
خداحافظی «عموری» از فوتبال
ویتکاف مدعی پیوستن کشوری دیگر به توافق سازش با اسرائیل شد
مرزبانان پاکستان و افغانستان به روی هم آتش گشودند
تظاهرات بزرگ ضد ترامپ در واشنگتن دی سی
پیروزی والیبال زیر 16 سال دختران آسیا مقابل استرالیا
مسئول لبنانی: حملات دشمن ما را نمی‌ترساند
پزشکیان: افتخار من به نسل جوانی است که آینده را خواهد ساخت
گزارش تصویری | درون گنجینه فرعون مصر
کاهش 10 درصدی پروازهای آمریکا به دلیل تعطیلی دولت
پیروزی تیم ملی والیبال ایران مقابل قطر
تعویض رایگان قطعه معیوب 3 خودرو از سوی ایران خودرو
نجات 8 نفر از جمله یک کودک دو ساله در آتش‌سوزی یک ساختمان اداری
عناوین سلطنتی شاهزاده انگلیسی رسماً لغو شد
خرسندی ترامپ از بازنشستگی پلوسی
رئیس‌جمهور: اختلافات و دعواهای جناحی را کنار بگذاریم
رونالدو: جنون قهرمانی در جام‌جهانی ندارم
نماینده حزب‌الله: رژیم صهیونیستی تعهدی به توقف عملیات‌های خصمانه ندارد
واکنش قالیباف به انتخاب شهردار نیویورک
راه‌های جایگزین برای تردد در روز جمعه در اطراف میدان انقلاب
پول زائرانی که زمینی از عربستان بازگشتند، پس داده شد
ترکیه اس-400 را رها نمی‌کند و بر سر اف-16 چانه می‌زند
وزیر اقتصاد: گمرکات به بخش خصوصی واگذار می شود
جدول لیگ برتر ایران در پایان دیدارهای امروز
موافقت «نیروهای پشتیبانی سریع» با آتش بس در سودان
سینمای ایران در جاده موفقیت اوراسیا
قیمت‌ ارز ترجیحی تغییری نکرده است
گونه جدید کرونا با «گلودرد تیغی» در حال گسترش است+فیلم
حماس: اقدام بن‌گویر در النقب، تجلی آشکار تروریسم سازمان‌یافته است
پزشکیان: تفرقه در امت اسلام، خواست صهیونیسم جهانی است
زهران ممدانی تیم انتقال قدرت کاملاً زنانه خود را معرفی کرد
آبفا: ذخیره سدهای تهران به 5 درصد رسید
نبیه بری: مذاکره مستقیم با اسرائیل در کار نیست
یک پالایشگاه نفت در جنوب غرب روسیه هدف قرار گرفت
حسن یزدانی رسما به استقلال پیوست +فیلم
هند، رئیس‌ دوره‌ای گروه بریکس در سال 2026 می شود
امیدوارم مبادلات بین ایران ‌و پاکستان به 10 میلیارد دلار برسد
آغاز حملات گسترده رژیم صهیونیستی در جنوب لبنان + فیلم
نامه 51 نماینده مجلس، درباره تبعات حذف نرخ ارز 28500 تومانی
مدودف به ترامپ هشدار داد
عذرخواهی شمسایی پس از توقف مقابل افغانستان: چک خوردیم!
امسال 400 هزار نفر به جمعیت بازنشسته کشور اضافه شد
آغاز ثبت‌نام وام‌های دانشجویی از ابتدای هفته آینده
قدرت و حجم آتش ایران در جنگ 12 روزه قدرت اسلام و امت اسلامی بود
دستور مقتدی صدر برای لغو هرگونه تجمع اعتراضی تا پایان انتخابات
منشور حقوق بشر کوروش، جهانی شد
آزمون وکالت 1404 با رقابت 98 هزار داوطلب برگزار شد
X
آگهی تبلیغاتی