×
اقتصادی
شناسه خبر : 91720
تاریخ انتشار : شنبه 1401/01/06 ساعت 13:06

مرتضی ایمانی راد

نقاط تاریک اقتصاد ایران

به طور خلاصه می‌‌‌توان، اقتصاد ایران در سال 1400 را این‌گونه جمع‌‌‌بندی کرد؛ اقتصادی که پس از چند سال پا به رشد مثبت اقتصادی گذاشت؛ نرخ رشدی که برای اقتصاد ضعیف ایران بسیار ناکافی است. همزمان چالش‌‌‌های جدی در اقتصاد ایران، مانند افزایش بی‌‌‌رویه نقدینگی، بحران در شبکه بانکی، ضعف و رقابت‌‌‌ناپذیری تولید و از همه مهم‌تر، جدایی اقتصاد ایران از نظام جهانی و... در ایران استمرار یافت و هیچ‌گونه برخورد جدی در سطح سیاستگذاری با آنها نشد. این ابرچالش‌‌‌ها در مقابل توانایی حکمرانی اقتصادی دولت جدید قرار گرفت و تحولات نشان داد که ابرچالش‌‌‌ها موفق این میدان مبارزه بودند.

سایر رسانه‌ها: مسوولان اقتصادی کشور آمادگی این رویارویی را نداشتند، به همین دلیل در این سال شاهد افزایش تورم، کاهش شاخص بورس اوراق بهادار، آرام نشدن و عدم‌کاهش نرخ ارز و عدم‌دسترسی عاملان اقتصادی به سرمایه در بازارهای جهانی بودیم. البته در این سال شاهد نرخ رشد اقتصادی بودیم؛ ولی تورم بالا مانند سال‌های قبل، موجب تخصیص منابع به گونه‌ای غیرکارآمد شد. متاسفانه دولت جدید نیز به جای ارائه راه‌حل‌های موثر، به طور گسترده ناکارآیی را به دولت قبل منسوب می‌کرد و از این طریق عاملیت و مسوولیت‌پذیری را از خود سلب کرد.

نقاط ضعف اقتصاد ایران در سال ۱۴۰۰ به شرح زیر بود:

-  ضعف در کنترل حجم نقدینگی؛

- نداشتن سیاست مالی و پولی مناسب برای کنترل نرخ تورم؛

- داشتن درک سطحی از مشکلات و مسائل اقتصادی و فقدان توانایی در دسترسی به عمق این مسائل؛

- عدم‌ برخورد بی‌طرفانه با بازار سهام و تلاش برای رشد شاخص بورس بدون توجه به شرایط عمومی اقتصاد کشور؛

- عدم‌کنترل سیستم بانکی کشور در جلوگیری از خلق پول جدید و استمرار بدهی‌های بانک‌ها به بانک مرکزی و نداشتن ‌توجه کافی به ساختار ناسالم ترازنامه بانک‌ها؛

- نا‌توانی در یکسان‌سازی نرخ ارز و از بین بردن بازارهای متعدد و موازی ارز در کشور؛

- بی‌‌توجهی به روندهای غالب اقتصاد جهان و روندهای اثرگذار بر اقتصاد کشور؛

- عدم‌انباشت سرمایه در کشور و وجود سرمایه منفی در سال ۱۴۰۰؛

- عدم‌بهره‌برداری درست و به‌موقع از فرصت‌های موجود در بازار جهانی؛

- جبران فقدان بهره‌وری در سیستم دولتی با انتشار بی‌رویه اوراق بدهی؛

- اعمال کنترل در اقتصاد به جای اعمال سیاست‌‌‌های اقتصادی.

تحولات سال‌های قبل و سال ۱۴۰۰ درس‌‌‌های زیادی برای اقتصاد ایران و سیاستگذاران اقتصادی دارد. در درجه اول، سیاستگذاران باید این نکته را دریابند که مشکلات را در زمین دولت قبل انداختن، آنها را ضعیف و ضعیف‌‌‌تر می‌کند. راه‌حل اساسی در رفع بحران‌های گفته‌شده، قبول مسوولیت است.

همیشه‌ تاکید کرده‌ام، تا زمانی که قدرت ابرچالش‌‌‌های اقتصادی در ایران بیشتر از قدرت سیاستگذاران باشد، اوضاع اقتصادی رو به تخریب خواهد بود. سیاستگذاران برای اینکه بتوانند به مشکلات چیره شوند، به رهیافت متفاوتی یا دقیق‌‌‌تر بگویم، به پارادایمی متفاوت نیاز دارند. این پارادایم به آنها اجازه می‌دهد تا بتوانند مشکلات و علل آن را از زاویه متفاوتی ببینند. انباشته‌شدن مشکلات و کهنه‌شدن آنها نیازمند عزمی قوی است؛ عزمی که با کاهش بار مشکلات، موجب می‌شود دولت یک گام از اقتصاد جلو بیفتد. به‌منظور پیدا کردن این راه‌‌‌حل‌‌‌ها لازم است، قطعیت‌‌‌های ذهنی و سوگیری‌‌‌های شناختی سیاستگذاران شناسایی شود تا از دل آن بتوان به سیاست‌‌‌های جدید دست پیدا کرد. حرکت متغیرها و شکل‌‌‌گیری روندها نشان می‌دهد که با فهم و شناخت سال‌های گذشته نمی‌‌‌توان مسائل اقتصادی را حل کرد. افزایش سهم پول در نقدینگی، افزایش ضریب فزاینده نقدینگی، مقاومت ارز برای کاهش، افزایش بی‌‌‌رویه نقدینگی که در سال‌های گذشته وجود نداشته و افزایش تورم و ماندگاری آن در بالای ۴۰درصد، همه نشان می‌دهند که سیاست‌‌‌ها تاکنون در مسیر اشتباهی بوده‌اند. به عبارت دیگر، سیاست‌‌‌ها در راستای اشتباهات سال‌های قبل طراحی شده است. طبیعی است که در سال‌های آینده باید منتظر عمیق‌تر شدن مشکلات شویم. بنابراین بدون طرحی نو درانداختن مسائل اقتصادی قابل حل نخواهد بود؛ امری که مسوولان باید در مورد آن تصمیم بگیرند؛ در غیر ‌این‌صورت این اقتصاد قابل کنترل نخواهد بود.


روزنامه دنیای اقتصاد
نظرات

آگهی تبلیغاتی
آخرین اخبار
وزیر اطلاعات: ایران در رژیم صهیونیستی نفوذ دارد
قضاوت داوران ایرانی در لیگ نخبگان فوتبال آسیا
قیمت خودرو داخلی و خارجی امروز 2 مهر1404+ جدول
پنج شنبه ها در گیلان تا پایان سال تعطیل شد
قالیباف: در شب حمله رژیم صهیونیستی، از شیوه حمله غافلگیر شدیم
خرید خدمت سربازی شایعه‌ای بی‌اساس است
ترجمه فوری به واتس‌اپ اضافه شد
پایان سال آبی با کاهش 40 درصدی بارندگی
رقابت های امروز مرحله یک چهارم نهایی والیبال قهرمانی جهان + نمودار
ما نیاز داریم که اقدامات عملی ایران را ببینیم
آغاز ساخت گسترده مسکن کارگری در هفت استان کشور
ترامپ و مکرون درباره پیامدهای به‌ رسمیت‌ شناختن کشور فلسطین گفت‌ وگو کردند
حماس ادعاهای ترامپ برای آتش‌بس را کاملا بی‌اساس توصیف کرد
رئیس‌جمهور شیلی خواستار محاکمه نتانیاهو شد
رویای سال نو نتانیاهو: نابودی محور ایران!
تیراندازی مرگبار پلیس کبک به نوجوان 15 ساله
جامعه بی‌لنگر
ترامپ در برابر جهان امریکا را بی‌اعتبار کرد
زلنسکی: ایران هرگز طرف ما نخواهد بود
حمله پهپادی به ناوگان جهانی الصمود
اقتصاد و روایت‌های سیاسی
ماکرون: ایران به تعهدات هسته‌ای خود عمل نکرده است
گروه 7: ایران همکاری با آژانس را از سر بگیرد
ترک جلسه هیأت آمریکا بعد از حمایت کلمبیا از فلسطین
گروسی: ایران توانایی بازسازی برنامه هسته‌ای خود را دارد
بازتاب بیانات رهبر معظم انقلاب اسلامی در رسانه‌های عرب زبان
وضعیت آب و هوا امروز چهارشنبه 2 مهر+ وضعیت استان ها
هدف واقعی ‎آمریکا اخلال در فعالیت دیپلماتیک ایران در سازمان ملل است
صنعت قیر؛قربانی بانک مرکزی ومکانیسم حراج باز بورس کالا
تلاش آمریکا برای ازسرگیری میانجی‌گری قطر در مورد غزه
انفجار نزدیک سفارت رژیم اسرائیل در پایتخت نروژ
لاریجانی : ایران با تعصب از امنیت ملی دفاع می‌کند
تیراندازی به اردوگاه ارتش صهیونیستی در کرانه باختری
آغاز ثبت‌نام فروش فوق‌العاده سایپا و پارس‌خودرو از فردا
پسران هندبال ایران جهانی شدند
دیدار مجدد عراقچی و گروسی در نیویورک
نماینده فلسطین در سازمان ملل: به رسمیت شناختن کشور ما یک حق است
سردار نائینی: «وعده صادق 1 و 2» انسجام رسانه‌ای جنگ جدید را شکل داد
کشف تازۀ باستان‌شناسان در 2 کیلومتری تخت جمشید
برلین مدعی شد ارائه مهلت چندروزه به ایران از سوی تروئیکای اروپایی
پیشکسوت استقلال در بیمارستان بستری شد
نخست وزیر لبنان اظهارات نماینده آمریکا را محکوم کرد
دبیر: کسب 15 مدال در 20 وزن بی‌سابقه بود
ترامپ در دیدار با زلنسکی: روسیه از قدرت نظامی قابل‌توجهی برخوردار است
نورنما | کارون زیبا،اهواز
سه برابر شدن یارانه خانواده‌های غیرکارمند دارای 3 فرزند
گروسی: بازرسان آژانس در راه ایران هستند
حماس ادعاهای ترامپ را کاملا بی‌اساس توصیف کرد
ماکرون: آماده تحریم‌های اسرائیل هستیم
دیدار عراقچی با وزرای خارجه اسپانیا و قطر در نیویورک/توافق همکاری آموزشی ایران و مجارستان
X
آگهی تبلیغاتی