نورنیوز ـ گروه اقتصادی: سه ماه نخست سال آبی جاری در حالی پایان یافت که بارش‌های تاثیرگذار بر افزایش حجم ذخایر آبی کشور رخ نداد.
برخی تصور می‌کردند بارش‌های مقطعی اخیر بتواند بخشی از ظرفیت خالی منابع آب زیرزمینی و سدها را جبران کند، اما به گفته نهادهای متولی وضعیت منابع آبی کشور به گونه‌ای است که بارش‌های پراکنده و موقت نمی‌تواند تاثیری اساسی در آن داشته باشد.
به‌واسطه تبعات کم‌بارانی شدید در سال آبی گذشته و الگوی مصرف نامناسب، علاوه بر وضعیت وخیم سفره‌های آب زیرزمینی، شرایط عموم سدهای کشور نیز نامساعد است و این موضوع مثلا در حوضه آبریز سدهای تهران در نیم‌قرن اخیر بی‌سابقه بوده است.
این مسائل و مرور وضعیت آب ایران در سال‌های اخیر نشان می‌دهد از این پس برای مدیریت آب نباید به وضعیت بارش هر سال اکتفا کرد و باید آب را برای بازه‌های طولانی‌تری مدیریت کرد که مستلزم تغییر نگرش کلی مسئولین و مردم به مقوله آب است.
نگاه ما به مقوله آب باید فراتر از سال آبی و در چارچوب تغییرات اقلیمی باشد به گونه‌ای که برای هر نوع بهره‌برداری جدید از منابع آبی بتوان به یک آمایش سرزمینی کلان استناد کرد. از این رو تهیه نقشه آب کشور برای صنایع، کشاورزی و توسعه‌های شهری الزامی است.
مدیریت آب با نگرش جامع و طولانی‌‌مدت می‌تواند نتایج عملی گسترده‌ای داشته باشد، از تحول در معماری شهر‌ها و حرکت به سوی معماری پایدار تا نزدیک شدن قیمت آب به عدد واقعی آن تنها بخشی از نیاز آبی ایران برای آینده است.
بی‌بارانی، استمرار خشکسالی و برداشت بی‌رویه آب برای مصارف صنعتی و کشاورزی دیگر فرصتی برای احیای منابع آبی چندهزارساله باقی نگذاشته و سفره‌های آب زیرزمینی کشور را کاملا فقیر کرده است.
در همین حال توسعه سدهای کشورهای منطقه بر روی سرچشمه‌ها و رودهای مشترک با ایران نیز موجب آسیب‌پذیری بیشتر این منابع شده است.
فقدان مدیریت منسجم و کارآمد و عدم رعایت اصول فنی و علمی مدیریت منابع، همین مقدار آب محدود و موجود را نیز تحت‌تاثیر قرار داده است. از این رو باید اقدامات عاجلی برای پایدار شدن منابع و کاهش بهره‌برداری‌های غیر ضروری صورت گیرد.
در نظر گرفتن آمایش سرزمینی در احداث کارخانه‌های جدید صنایع آب‌بَر، آزادسازی قیمت آب برای صنایع پرمصرف، الزام مشارکت تمام دستگاه‌های سیاست‌گذار برای برخورد با چاه‌های غیرمجاز و اضافه برداشت‌ها بخشی از راهکارهای اساسی برای توقف آسیب به منابع آبی است.
در همین حال برخی از فعالیت‌ها نیز باید روزآمد شوند تا با فاصله کوتاهی، آسیب وارد شده از بی‌آبی به امنیت اقتصادی و اجتماعی جبران شود.
استفاده از پساب‌ها در آبیاری اراضی و صنایع داخلی، بازسازی تکنولوژی‌های صنعتی و بهینه‌سازی آن، استفاده از آب‌های نامتعارف در مصارف غیرشرب شهری و بهره‌گیری از آب‌های خاکستری نخستین گام‌های این راه دشوار است که گرچه سخت اما گریزناپذیر بوده و آینده را تامین خواهد کرد.
بر این اساس به نظر می‌رسد موضوع آب در کشور نیازمند یک عزم ملی و همه‌جانبه با مشارکت آحاد مردم و تمام دستگاه‌های دولتی و حاکمیتی از همین امروز است، چه، فردا قطعا دیر خواهد بود و پشیمانی سودی نخواهد داشت.
نورنیوز