×
فرهنگی
شناسه خبر : 81432
تاریخ انتشار : شنبه 1400/09/06 ساعت 14:07
اندیشه علامه طباطبایی تقلید، تنها به معناى رجوع جاهل به عالم است

اندیشه علامه طباطبایی تقلید، تنها به معناى رجوع جاهل به عالم است

علامه طباطبایی بیان می دارند: درست است که تقلید در بعضى از مواقع و در شرایط معینى حق و صحیح است، و باید که جاهل به عالم رجوع کند، لیکن در بعضى مواقع هم تقلید باطل است ، و آن تقلید جاهل است از جاهل دیگرى مثل خود.

نورنیوز-گروه جامعه: علامه طباطبایی در ذیل تفسیر آیه شریفه ی 104 سوره مبارکه مائده، بیان می دارند: درست است که تقلید در بعضى از مواقع و در شرایط معینى حق و صحیح است، و باید که جاهل به عالم رجوع کند، و این سیره ایست که همیشه در مجتمع انسانى و در جمیع احکام زندگى به حکم جبر جریان دارد، چون همه افراد نمى توانند بر جمیع مایحتاج خود علم و تخصص پیدا نموده و رفع حوایج خود را بنمایند و ناگزیرند در هر مورد به عالم مربوط به آن رجوع نموده و از او تقلید کنند، لیکن در بعضى مواقع هم تقلید باطل است ، و آن تقلید جاهل است از جاهل دیگرى مثل خود ….

در متن تفسیر آمده است:

104 - و اذا قیل لهم تعالوا الى ما انزل الله و الى الرسول قالوا حسبنا ما وجدنا علیه آباءنا اولو کان آباوهم لا یعلمون شیا و لا یهتدون

ترجمه: و زمانى که گفته مى شود که روى آورید به آنچه خدا نازل کرده و به رسول ، گویند کافى است ما را روشى که پدرانمان را بر آن یافتیم اگر چه پدرانشان چیزى نمى دانستند و هدایت نمى پذیرفتند (104).

تقلید، به معناى رجوع جاهل به عالم ، صحیح و عقلائى است ولى تقلیدجاهل از جاهلى دیگر غلط است
وَ إِذَا قِیلَ لهَُمْ تَعَالَوْا إِلى مَا أَنزَلَ اللَّهُ …

این آیه در مقام حکایت این معنا است که رسول الله (صلى الله علیه و آله ) که کارش بلاغ است و بس ، آنان را بسوى خدا و بسوى آنچه از خدا بسویش وحى شده دعوت فرمود: پس دعوت رسول الله (صلى الله علیه و آله ) دعوت به حق است زیرا حق عبارتست از راستى که هیچ دروغى در آن راه نداشته باشد و علمى که جهل آمیخته به آن نباشد و از اینکه در آیه سابق افترا را با جهل و تعقل نکردن مردم در ادعایشان جمع کرده بود مى فهمیم که وقتى ادعاى آنان دروغ و جهل باشد قهرا ادعاى پیغمبر جز صدق و علم (که همان حق است ) نخواهد بود، مع ذلک مردم گفتار او را نپذیرفته در رد فرمایش او چنین استدلال کردند که ما دیدیم پدران ما چنین مى کردند، و این همان تقلید باطل است،، درست است که تقلید در بعضى از مواقع و در شرایط معینى حق و صحیح است، و باید که جاهل به عالم رجوع کند، و این سیره ایست که همیشه در مجتمع انسانى و در جمیع احکام زندگى به حکم جبر جریان دارد، چون همه افراد نمى توانند بر جمیع مایحتاج خود علم و تخصص پیدا نموده و رفع حوایج خود را بنمایند و ناگزیرند در هر مورد به عالم مربوط به آن رجوع نموده و از او تقلید کنند، لیکن در بعضى مواقع هم تقلید باطل است ، و آن تقلید جاهل است از جاهل دیگرى مثل خود، خلاصه همانطورى که سیره عقلا رجوع جاهل را به عالم صحیح مى داند و آنرا امضا مى کند، همچنین رجوع جاهل را به جاهل دیگر مذموم و باطل مى داند چنان که رجوع عالم را هم به عالم دیگر باطل دانسته و تجویز نمى کند که مردى علم خود را ترک نموده و علم دیگرى را اخذ نماید.

و لذا خداى تعالى در رد این گونه تقلید فرموده : ((اولو کان اباوهم لا یعلمون شیئا و لا یهتدون )) و مفادش این است که عقل – اگر عقلى باشد – تجویز نمى کند که انسان به کسى که از علم بهره اى ندارد مراجعه نموده و هدایت و راهنمائى او را که گمراهى است مثل خود بپذیرد، این در حقیقت پیمودن راه خطردار است ، و سنت حیات اجازه نمى دهد انسان طریقه اى را سلوک کند که در آن ایمنى از خطر نیست ، و وضع آن نه براى خودش و نه براى راهنمایش روشن نیست ، و شاید غرض از اینکه بعد از گفتن ((لا یعلمون شیئا)) اضافه کرد: ((و لا یهتدون )) این باشد که بخواهد حدود و قیود کلام را بر حسب حقیقت اتمام نماید، و بفرماید: مذموم بودن تقلید جاهل از جاهلى مثل خود وقتى است که دومى حقیقتا جاهل باشد و بین او و مقلدش هیچ امتیازى نباشد، و اما اگر دومى جاهل اصطلاحى باشد و لیکن حقیقتا جاهل نباشد مثلا از شخص سومى که عالمى خبیر و راهنمائى بصیر باشد پیروى کند در چنین فرضى تقلید جاهل از چنین جاهلى قبیح نیست ، براى اینکه این در حقیقت با راهنما راه پیموده ، و مثل مقلدش عینا مثل کورى است که دست بدست بیناى جاهلى داده که آن جاهل با راهنمائى عالمى خبیر و راه دانى بصیر راه مى پیماید.


شفقنا
نظرات

آگهی تبلیغاتی
آخرین اخبار
لیست قیمت جدید محصولات ایران خودرو اعلام کرد +جدول قیمت ها
مرگ قاتل پیش از اجرای حکم قصاص
چندصدایی «درباره اسنپ‌بک»؛ چگونه ایستادگی ایران شکاف عمیق در نظم جهانی را آشکار کرد
جهش 5500 همتی در تجارت الکترونیک ایران
مداردیپلماسی | پایان برجام و آغازی بر دیپلماسی هسته‌ای جدید ایران
130 هزار مرگ سالانه در ایران به دلایل تغذیه‌ای مرتبط است
رئیس‌جمهور فردا به دانشگاه تربیت مدرس می رود
قیمت خودرو داخلی و خارجی امروز یکشنبه 27 مهر1404+ جدول
واگذاری کامل دونتسک شرط پوتین برای پایان جنگ اوکراین
دولت چهاردهم بستر «ما می‌توانیم» را در تحول دیجیتال فراهم کرد
55 درصد پیش‌ثبت‌نامی‌های حج تمتع 1405 بانوان هستند
افزایش ذخایر طلا برای تقویت پول ملی و کاهش وابستگی ارزی
مسیر تهران-اصفهان با راه آهن سریع السیر 2 ساعته می‌شود
حماس: میانجی‌ها اسرائیل را برای بازگشایی گذرگاه رفح تحت فشار قرار دهند
نه به دعوا‌های تاریخ‌مصرف‌دار
بازی ناعادلانه FATF و پالرمو در نظام مالی جهانی
آزادی 185 زندانی در تهران با مرخصی منتهی به آزادی
روز تاریخی پایان قطعنامه 2231
تخلیه قدرت
طلب 150 همتی تأمین اجتماعی از کارفرمایان
امروز آخرین مهلت استعفای مقامات برای کاندیداتوری در شوراها
کشف 31 حلقه فیلم قاجاری در کاخ گلستان
شوخی تلخ با آرمان حکمرانی علم
اولیانوف: نظارت قطعنامه 2231 از دستورکار آژانس حذف می‌شود
افشای شکنجه گسترده اسیران فلسطینی در زندان‌های رژیم صهیونیستی
نتانیاهو نامزدی مجدد در انتخابات 2026 را اعلام کرد
مجلل در روئینگ قهرمانی آسیا مدال طلا گرفت
توافق پاکستان و طالبان بر آتش‌بس و صلح در دوحه
وضعیت آب و هوا امروز یکشنبه 27 مهر+ وضعیت استان ها
چرا نشستن طولانی برای سلامتی مفید نیست ؟
میلیون‌ها نفر حس بویایی خود را از دست داده‌اند
از دیابت بی مزه چه می دانید؟
خوردنی محبوب کاهش کلسترول را بشناسید
خطر آلودگی پلاستیکی برای قلب و عروق
انقلابی جدید در درمان پیرچشمی
جمع‌آوری 115 هزار خودروی چینی از بازار
درخواست 20 کشور اروپایی برای استرداد مهاجران غیرقانونی افغان
مرشایمر: تاماهاوک چاره مشکلات اوکراین نیست
اعتراضات در وین علیه جنگ اوکراین
مخالفت قطر با اقدامات رژیم صهیونیستی در غزه، قدس و جولان اشغالی
افت شدید ورودی آب به سدها
183 هزار میلیارد تومان خسارت خاموشی در سال گذشته
وزیر کشور: خسارت خودروهای آسیب‌دیده در جنگ 12 روزه پرداخت می‌شود
مخالفت دولت لبنان با خواسته کاخ‌سفید درباره آینده حزب الله
مدودف: زلنسکی تحت هیچ شرایطی پیروز نخواهد شد
هشدار حزب‌الله: هر گونه کانال مذاکراتی با رژیم صهیونیستی مسدود خواهد شد!
وزیر آموزش و پرورش نیز به پویش «بساز مدرسه» پیوست
نامه به سران قوا‌؛ 95 میلیارد دلار ارز صادراتی بازنگشته است
احتمال سقوط قیمت نفت به 55 دلار
عکس های منتخب ایران، شنبه 26 مهر 1404
X
آگهی تبلیغاتی