×
فرهنگی
شناسه خبر : 76672
تاریخ انتشار : شنبه 1400/08/15 ساعت 18:32

نورنیوز بررسی کرد؛

گفتمان سیاسی-اجتماعی جدید؛ گذرگاهی سهل و ممتنع!

تحول گفتمانی و رفتاری جدید به همان میزان که می‌تواند امیدآفرین و انگیزه‌بخش بوده و جامعه را برای هر نوع تغییر و جهشی همراه سازد در صورت عدم انطباق شعار و عمل می‌تواند به سونامی وحشتناکی تبدیل شود که پایان آن متصور نیست.

نورنیوز ـ گروه سیاسی: آنها که فضای سیاسی دهه هفتاد ایران را لمس کرده‌اند به خوبی به یاد دارند که چگونه موجی از ادبیات جدید سیاسی در فضای عمومی رونمایی شد و رفته رفته جامعه و محافل سیاسی را درگیر خود کرد. 

جامعه مدنی، توسعه سیاسی، آزادی و... کلیدواژه هایی بودند که آن روزها روزنامه‌خوان‌ها یاد گرفته و در بحث‌های سیاسی‌شان از آن استفاده می‌کردند. 

البته این ویژگی تنها مربوط به این دوره نبود بلکه در تمام ادواری که رویکرد و ادبیاتی متفاوت در ایران متولد شد و رشد کرد، فضای جامعه، ادبیات سیاسی متناسب با آن را دریافت نمود و به کار برد، چنانچه در ادوار بعدی کلیدواژه‌هایی چون عدالت و تدبیر و... چنین شرایطی را پدید آوردند. 

تولید این ادبیات البته خاستگاه و شیوه‌های متفاوتی دارد، گاهی سیاست‌مداران با کاربرد هوشمندانه یک مفهوم آن را وارد ادبیات عمومی می‌کنند و گاهی مطبوعات مبدأ شکل‌گیری این ادبیات می‌شوند، چنانچه در مشروطه مفاهیمی مانند ملت، قانون‌گرایی، آزادی‌خواهی، انجمن، جراید و... وارد ادبیات سیاسی ایرانیان شد و در جریان انقلاب اسلامی نیز مفاهیم استقلال، آزادی، مبارزه با استکبار، مستضعفین، مقاومت و... مورد تاکید آحاد جامعه قرار گرفت.

از منظر جامعه‌شناسی سیاسی می‌توان پدیده‌ تمایل مردم و نخبگان به خلق معانی جدید را نشانه‌ای از پویایی جامعه سیاسی دانست. به بیان دقیق‌تر؛ مردم در جامعه‌ای به مقوله سیاست توجه می‌کنند که امید و پویایی در آن زنده باشد، از این رو کاربرد ادبیات مناسب و باورپذیر از سوی رسانه‌ها و نخبگان می‌تواند نشانه تحول و امیدواری در جامعه باشد.

در نقطه مقابل، کاربرد مفاهیم بی‌آنکه توان و ظرفیت لازم برای دستیابی به جوهره اصلی آن فراهم شده باشد نه تنها پایدار نمی‌ماند بلکه به سرعت در برابر امید مردم قرار گرفته و پویایی و تعالی را مخدوش می‌کند و حداقل خسارت شکل‌گیری چنین وضعیتی، بی‌اعتمادی جامعه برای همراهی با هر چشم‌انداز امیدبخش دیگری است.

بروز این رخداد در دهه‌های اخیر و پس از آگاهی مردم به عدم التزام کامل جریان‌های حاکم به شعارهایشان، سرمایه اجتماعی نظام را دچار آسیب کرد و عناصر بنیادینی چون اعتماد، امید، رضایت و مشارکت در جامعه را که لازمه حکمرانی مطلوب است را دست‌خوش تغییر نزولی نمود. 

تغییرات سیاسی معنادار رویکرد مشارکت‌کنندگان در انتخابات مختلف طی ادوار گذشته یکی از آثار قطعی شکل‌گیری چنین شرایطی در جامعه ایران است.

با این حال؛ امروز حرکت جدیدی در احیای امید و بازیابی سرمایه اجتماعی آغاز شده و دائما کلیدواژه‌هایی مانند «حقوق عامه»، «حقوق مردم»، «مقابله با فساد»، «حقوق زنان»، «حقوق زندانیان» و... از سوی مسئولین سه قوه مورد تاکید قرار می‌گیرد. 

این ادبیات جدید در فضای حکمرانی از سوی هر سه قوه که با همراهی رسانه‌ها تبدیل به یک گفتمان سیاسی-اجتماعی پیشرو شده، عملا جامعه را با یک تحول گفتمانی مواجه و امیدها و انتظارات به حق بسیاری را در لایه‌های مختلف اجتماعی ایجاد کرده است. 

توجه واقعی به جایگاه مردم در نظام سیاسی کشور موضوع کلیدی در این گفتمان جدید است که می‌توان تجلی آن را در گفتار و رفتار مسئولین سه قوه مشاهده کرد. اما این گفتمان جدید چرا و با توجه به چه شرایطی در کشور شکل گرفته است؟

به نظر می‌رسد؛ به خطا رفتن مسئولین در برخی حوزه‌ها در گذشته که عملا منجر به بروز احساس بیهودگی و مورد توجه قرار نگرفتن از سوی بخش وسیعی از جامعه طی این سال‌ها شده و نهایتا اعتماد آنان را نسبت به کارگزاران نظام کاهش داده، دلیل اصلی شکل‌گیری این گفتمان جدید است. 

این رویکرد و تحول گفتمانی و رفتاری در امر حکمرانی اما؛ به همان میزان که می‌تواند امیدآفرین و انگیزه‌بخش باشد و جامعه را برای هر نوع  تغییر و جهشی همراه سازد در صورت عدم انطباق شعار و عمل می‌تواند به سونامی وحشتناکی تبدیل شود که پایان آن متصور نیست. 

شواهد امر البته نشان می‌دهد که در بسیاری از موارد به ویژه آنچه در زیر مجموعه قوه قضائیه و همچنین طی سه ماه گذشته در قوه مجریه می‌گذرد، این چارچوب گفتمانی در حال تحقق عملی است و ارکان قوای ذکر شده با حساسیتی معنادار در مسیر شعارهای ارائه شده گام بر می‌دارند.

تحول معنادار و ملموس در دستگاه قضایی و تغییر نوع رفتار مسئولین اجرایی با «مردم» که همزمان با شعار کارآمدی صورت گرفته، نشان از آغاز خوب این دگرگونی در امر حکمرانی دارد.

نکته مهم در این خصوص اینکه؛ شرایط امروز با دهه‌های گذشته تفاوت‌های ماهوی پیدا کرده و ابزار رصد و ارزیابی جامعه از عملکرد مسئولین بسیار به روزتر شده به گونه‌ای که کمترین خطا دیده شده و نسبت به آن واکنش سریع نشان داده می‌شود، مانند آنچه درباره برخی انتصابات رخ داد و مسئولان مربوطه مجبور به عقب‌نشینی شدند. 

بر این اساس؛ باید به الزامات تحقق گفتمان مذکور در تمام سطوح حکمرانی توجه ویژه کرد و با کنار گذاردن خطوط قرمز جناحی و خانوادگی نسبت به انجام تمام امور، ذیل شعارهای داده شده حساس بود.

از این رو باید همه ارکان حاکمیت با همراهی منتقدین و رسانه‌ها، امیدآفرینی حول محور مردم و حقوق عامه مردم را در دستور کار خود قرار دهند و نگذارند مردم نسبت به آرمان‌های نهفته در این ادبیات جدید سیاسی که امیدواری زیادی را در حوزه بازیابی حقوق عامه ایجاد کرده است، ناکام بمانند.

نورنیوز» در انجام رسالت رسانه‌ای خود مستمرا به این موضوع و میزان انطباق شعارها و رفتار مسئولین خواهد پرداخت.


اخبار مرتبط
بی توجهی فیس بوک به استفاده نادرست کاربرانش از این شبکه اجتماعی
یکشنبه 1400/08/16 ساعت 13:44
بی توجهی فیس بوک به استفاده نادرست کاربرانش از این شبکه اجتماعی
اسناد داخلی افشا شده از فیس‌بوک نشان می‌دهد محققان این شرکت از استفاده غلط و نامناسب کاربران از شبکه اجتماعی مذکور آگاه بوده و به این مساله بی توجهی کرده‌اند.
ترخیص 140 هزار تن روغن دپو شده از گمرک پیگیری قضایی
یکشنبه 1400/08/16 ساعت 09:45
ترخیص 140 هزار تن روغن دپو شده از گمرک پیگیری قضایی
رئیس کل دادگستری استان هرمزگان از آغاز روند ترخیص و بارگیری 140 هزار تن روغن خوراکی وارداتی دپو شده در گمرک شهید رجایی بندرعباس در پی ضرب‌الاجل دستگاه قضایی خبر داد.
غریب آبادی: اروپایی‌ها به سیاست دوگانه و مخرب خود در حوزه تروریسم پایان دهند
شنبه 1400/08/15 ساعت 20:44
غریب آبادی: اروپایی‌ها به سیاست دوگانه و مخرب خود در حوزه تروریسم پایان دهند
دبیر ستاد حقوق بشر گفت: اروپایی‌ها به سیاست‌های دوگانه و مخرب خود در حوزه تروریسم و حقوق بشر پایان دهند.
استاندارد‌هایی غیراستاندارد!
چهارشنبه 1400/08/12 ساعت 14:05
مهدی توکلیان
استاندارد‌هایی غیراستاندارد!
هیچ فردی در جامعه امروز نمی‌تواند در زندگی انزواگرایانه و انفرادی به صلاح موردنظر برسد و تزاحمی برای اجتماع نداشته باشد و هیچ مدیریت اجتماعی هم وجود ندارد که بتواند عضوی از اجتماع خویش را نادیده بگیرد.
چگونه می‌شود بدون طرح شکایت به همسایه مزاحم تذکر داد؟
شنبه 1400/08/08 ساعت 10:55
نورنیوز بررسی کرد؛
چگونه می‌شود بدون طرح شکایت به همسایه مزاحم تذکر داد؟
به موجب قانون اساسی، هیچ کس نمی‌تواند برای برخورداری از حقوق خود، سبب اضرار یا ضرر رسانیدن به دیگران شود.
ویدئو: چرا کسب‌وکارهای نوظهور در ایران به حقوق جامعه بی‌توجهند؟
سه‌شنبه 1400/07/27 ساعت 17:00
ویدئو: چرا کسب‌وکارهای نوظهور در ایران به حقوق جامعه بی‌توجهند؟
استارتاپ‌ها به عنوان یکی از جنبه‌های نوظهور فناوری دیجیتال، در ایران با سرعتی چشم‌گیر و البته نامتوازن توسعه پیدا کردند.
چرا کسب‌وکارهای نوظهور در ایران به حقوق جامعه بی‌توجهند؟!
شنبه 1400/07/24 ساعت 11:17
نورنیوز بررسی کرد؛
چرا کسب‌وکارهای نوظهور در ایران به حقوق جامعه بی‌توجهند؟!
کسب‌وکارهای اینترنتی به عنوان یک پدیده وارداتی جایگاه خود را در ساخت اجتماعی و اقتصادی کشور تثبیت کرده ولی شتاب توسعه آنها بسیار بیشتر از سرعت معقولی بوده که برای نهادینه شدن فرهنگ استفاده از خدمات آنان مورد نیاز است و همچنان نیز ادامه دارد.
مدعی‌العموم مانع تضییع حقوق مشتریان دیجی‌کالا شود
چهارشنبه 1400/07/14 ساعت 11:31
نورنیوز بررسی کرد؛
مدعی‌العموم مانع تضییع حقوق مشتریان دیجی‌کالا شود
بسیاری از بلاگرها و ارزیابان حوزه فروش آنلاین (دیجیتال مارکتینگ) معتقدند دست‌کم به سه دلیل نباید از دیجی‌کالا خرید کرد: «غیر رقابتی بودن کالا»، «زمان‌بندی نامناسب برای تحویل کالا» و «محتوای غیرقابل ‌اعتماد».
نظرات

آگهی تبلیغاتی
آخرین اخبار
تمدید فرصت ثبت‌نام کتب درسی تا 30 شهریور
ابلاغ دستورالعمل جدید تنظیم بازار خودرو + جزئیات
محرومیت سنگین جام اتحادیه برای لوئیس سوارز
انتقاد از طرح مسکن 15 متری/رکود بی سابقه بازار مسکن در 50 سال اخیر
سقف وام خرید خودرو جانبازان تعیین شد
ثبت‌نام نکردن در سامانه املاک مساوی است با قبض برق نجومی
نظام نوین جهانی در حال ظهور است
باشگاه استقلال همچنان درگیر مطالبات سنگین بازیکنان و مربیان پیشین
طرح صلح احتمالی واشنگتن برای پایان جنگ روسیه و اوکراین
حملات اسرائیل به غزه/ شهادت 21 نفر دیگر/تخریب کامل برج مسکونی «السوسی»
کنسرت قربانی باز هم تمدید شد
شمار قربانیان زلزله افغانستان به 3 هزار نفر افزایش یافت
سن سکته قلبی در ایران 10 سال پایین‌تر از اروپا
کاراته‌کاها 6 مدال در چین درو کردند
پزشکیان: با منابع موجود، چه، کجا و چگونه بکاریم، اولویت اول جهاد کشاورزی است
حکم قطعی قصاص برای قاتل خبرنگار ایرنا صادر شد
قیمت مرغ در بازار به زودی کاهش می‌یابد
رشد 19 هزار واحدی شاخص کل بورس تهران در آغاز هفته
مراکش اولین تیم آفریقایی صعودکننده به جام جهانی 2026 شد
آغاز مانور چندملیتی بریکس با مشارکت ایران و اندونزی
اژه‌ای در دیدار با عمار حکیم: ملت ایران بیش از هر زمان دیگری متحد است
دیدار لاریجانی و عمار حکیم با محوریت همکاری‌های ایران و عراق
قیمت طلا و سکه امروز شنبه 15 شهریور 1404 + جدول
سخنگوی آموزش و پرورش: در سال تحصیلی جدید کمبود معلم نداریم/آموزش مجازی فقط در شرایط اضطرار
کاهش خاموشی‌ها تا آخر شهریور ماه
قیمت دلار امروز شنبه 15 شهریور 1404
هشدار رئیس سابق موساد علیه نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی
دومین خرید لالیگایی تراکتور کیست؟
سقف وام‌های بانکی افزایش یافت
2700 نفر در تصادفات شهریور ماه جان باختند/ثبت 166 میلیون سفر تابستانی در کشور
عبور مصرف روزانه بنزین از مرز 140 میلیون لیتر
تخت‌جمشید امروز میزبان ارکستر ارمنستان است
وحدت کلید پیروزی جهان اسلام
عارف به دیدار معاون اول‌های دولت‌های قبل رفت
استقلال در آستانه جذب یک مهاجم خارجی از بین دو گزینه
نورنما | اجرای زیبای آهنگ باران می‌بارد امشب، با فلوت توسط جنگلبان
رونمایی از ربات‌های هوشمند دو طبقه پست در کشور
پوتین: روسیه پیشتاز تولید موتورهای هوایی و موشکی است
شناسایی و دستگیری قاتل مشهدی پس از 14 سال فرار
صندوق بازنشستگی فولاد و صندوق بازنشستگی کشوری تجمیع می شوند
ام‌باپه دومین گلزن تاریخ فرانسه شد
قیمت خودرو امروز شنبه 15 شهریورماه 1404 + جدول
سازمان بازرسی به ناترازی انرژی ورود کرد
پوستر نوستالژیک مس رفسنجان برای دیدار دوستانه با پرسپولیس
زلنسکی: پوتین خودش به کی‌یف بیاید
کنگره باید اختیارات جنگی ترامپ را محدود کند
پزشک قلابی با 15 شاکی/ قربانیان؛ زنان مبتلا به بیماری خاص
ایران نما | معرفی جاذبه های گردشگری شهرهای ایران(78) «بهمن»
رئیس پارلمان لبنان: طرح انحصار سلاح ارتش صلح داخلی را تضمین می‌کند
آغاز نشست شورای حکام آژانس از دوشنبه با محوریت ایران
X
آگهی تبلیغاتی