×
سیاسی
شناسه خبر : 76106
تاریخ انتشار : شنبه 1400/07/24 ساعت 11:17

نورنیوز بررسی کرد؛

چرا کسب‌وکارهای نوظهور در ایران به حقوق جامعه بی‌توجهند؟!

کسب‌وکارهای اینترنتی به عنوان یک پدیده وارداتی جایگاه خود را در ساخت اجتماعی و اقتصادی کشور تثبیت کرده ولی شتاب توسعه آنها بسیار بیشتر از سرعت معقولی بوده که برای نهادینه شدن فرهنگ استفاده از خدمات آنان مورد نیاز است و همچنان نیز ادامه دارد.

نورنیوز- گروه جامعه: استارتاپ‌ها به عنوان یکی از جنبه‌های نوظهور فناوری دیجیتال، امروز به یکی از الزامات زندگی انسان مدرن تبدیل شده‌اند که برای بسیاری، حتی تصور زیستن بدون آنها وحشت آفرین و نگران کننده است.

در ایران نیز اگرچه ظهور و شناسایی ظرفیت‌ها و قابلیت استارتاپ‌ها برای عموم مردم اندکی زمان‌بر بود اما این مجموعه‌های نوظهور با الگوگیری از مجموعه‌های مشابه عمدتا غربی با سرعتی چشم‌گیر و البته نامتوازن توسعه پیدا کردند. 

واقعیت این است که کسب‌وکارهای اینترنتی به عنوان یک پدیده وارداتی جایگاه خود را در ساخت اجتماعی و اقتصادی کشور تثبیت کرده ولی شتاب توسعه آنها بسیار بیشتر از سرعت معقولی بوده که برای نهادینه شدن فرهنگ استفاده از خدمات آنان مورد نیاز است و همچنان نیز ادامه دارد. 

به صورت طبیعی ورود نهادهای اقتصادی و خدماتی جدید به ساختار اجتماعی کشور به نوعی ایجاد یک تحول اجتماعی است و برای ایجاد تناسب میان اثرات این تحول با باورها و رویه‌های سنتی جاری در جامعه لازم بود قوانین، مقررات و سازوکارهای اجرایی و نظارتی متناسب با شرایط جدید تدوین و به مورد اجرا گذارده می‌شد. 

شکل‌گیری چنین روندی می‌توانست فضایی را فراهم آورد که با وجود برخی چالش‌ها، فرصت‌های نوینی در اختیار جامعه و متناسب با آن در خدمت رشد، منفعت و ارتقاء کمی و کیفی کسب‌وکارهای جدید قرار بگیرد.

در حال حاضر چالش‌های محیطی همچون نبود زیرساخت‌های فنی، نظام‌های تامین مالی، خلاء سرمایه‌گذار، مشکلات حقوقی همچون بیمه و مالیات و فقدان سازوکارهای نظارتی قوی و... خطر فعالیت کسب و کارهای دیجیتال را چه در حوزه غیر رقابتی شدن آنها و چه در مقام ارائه خدمات مطلوب به مشتریان بسیار بالا برده است.

با این وجود؛ برای برخی استارتاپ‌ها به ویژه فعالان در حوزه حمل‌ونقل درون شهری به جهت تقاضای بالا شرایط متفاوتی رقم خورده است به‌طوری که در مدت کوتاهی نه تنها کسب‌وکارشان فارغ از کیفیت خدماتی که ارائه می‌دهند به سایر حوزه‌ها نیز تعمیم پیدا کرده است. 

برای نمونه، شرکت «اسنپ» که پایه آن استارتاپی بوده، زمانی تنها در زمینه حمل‌و‌نقل مسافر درون شهری فعالیت می‌کرد، اما اکنون نزدیک به 10 خدمت را از غذا و گردشگری گرفته تا پزشکی و خدمات مشاوره و حتی سرمایه‌گذاری ارائه می‌کند.

در اینکه این مجموعه‌ و امثال آن نقش بسیار مهمی در تسهیل امور روزمره و بهبود کیفیت زندگی شهروندان به ویژه در شهرهای بزرگ دارند شکی نیست. علاوه بر این ایجاد اشتغال مستقیم و غیرمستقیم از سوی آنها به ویژه در دوران جنگ تمام عیار اقتصادی نیز قابل تقدیر است، اما باید پذیرفت که برخی از این شرکت‌ها در خلاء یک قانون جامع و کامل به وجود آمده و در فضایی غیررقابتی با بهره‌مندی از مزایای اقتصادی و نبود رقبای هم‌تراز رشد کرده و فرصت‌هایی که باید به صورت طبیعی در میان سایر گروه‌های علاقه‌مند و متخصص در این حوزه‌ها قرار بگیرد را محدود و بعضا مصادره کرده‌اند.

اگرچه رشد سریع این شرکت در حوزه فعالیتهای مربوط به حمل‌ونقل درون شهری و ورود به کسب و کارهای جدید منافع قابل ملاحظه‌ای برای این مجموعه که بر پایه شبکه‌سازی ایجاد و توسعه یافته، به وجود آورده اما با این وجود آورده‌ای (به جز مالیات و عوارض آن هم از جیب مصرف کننده خدمات) برای نظام اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی که چنین شرایطی را برای آنان فراهم کرده است، نداشته‌اند.

مهم اینکه؛ خدمات این مجموعه‌ها مبتنی بر شبکه‌سازی است، یعنی مثلا اسنپ تنها مسافرین را به نزدیک‌ترین راننده مرتبط و با ارسال موقعیت مسافر به راننده شرایط شروع سفر را فراهم ساخته و مبلغ کرایه را پس از کسر درصد خود به حساب راننده واریز می‌کند. 

در واقع اسنپ هیچ راننده و خودرویی ندارد اما تمام راننده و خودروهای آنان را تحت کنترل و هدایت دارد.

حال سوال اینجاست که با وجود بهره‌مندی از چنین شرایط ایده‌آل و کسب درآمد رویایی، این شرکت‌ها تاکنون در کدام پروژه اجتماعی یا اقتصادی عام‌المنفعه مشارکت گسترده داشته‌اند و تا چه حد مسئولیت‌های اجتماعی خود را در ازای بهره‌برداری از اقشار مختلف جامعه ادا کرده‌اند؟

از سوی دیگر؛ استفاده میلیون‌ها کاربر از خدمات این اپلیکیشن‌ها و گره زدن معیشت آنان با این کسب‌وکارهای دیجیتال، موقعیت خاصی را در نظام حکمرانی برای آنان بوجود آورده که امکان تبیین دقیق آن در این نوشتار میسر نیست.

نمونه‌هایی از چالش‌های ایجاد شده از سوی این مجموعه‌ها را مجادلات میان آنها با شهرداری تهران و وزارت کشور بر سر مجوز فعالیت، یا درگیری اپلیکیشن‌های حمل‌ونقل بر سر انحصارطلبی یکی از طرفین یا اعتراض جامعه پزشکی و روان‌شناسی به ارائه خدمات خارج از سیستم بهداشت و درمان به وضوح می‌توان مشاهده کرد.

گرچه در هر یک از این موارد ماجرا به طریقی حل‌وفصل شده یا مسکوت باقی مانده اما دود این نابسامانیِ ناشی از خلاء قوانین یا قوانین ناقص، به جز به چشم مصرف کننده خدمات، به چشم شخص دیگری نرفته و نخواهد رفت.

نگاهی به شرایط کسب‌وکارهای دیجیتال در سایر کشورها، ما را با فضای متفاوتی روبه رو می‌کند. مثلا جریمه‌های سنگین اتحادیه اروپا علیه غول‌های فناوری نظیر گوگل یا مقررات سفت و سخت کشور چین در شبکه «وی‌چت» که نزدیک به 200 خدمت را به شهروندان این کشور در سراسر دنیا ارائه می‌کند شاهدی بر این مدعاست.

باید دانست که نبود قوانینی که پاسخ‌گوی نیاز و شرایط جدید فعالیت کسب‌وکارهای دیجیتال باشد یقینا چالش‌های بزرگی را به همراه خواهد داشت.

در این میان، اقداماتی همچون؛ الزام استارتاپ‌های قدرتمند به حمایت از همگنان نوپا، تخصصی کردن استارتاپ‌ها با هدف رفع انحصار، الزام به سرمایه‌گذاری با هدف ایفای مسئولیت‌های اجتماعی همچون نوسازی ناوگان حمل‌ونقل عمومی شهرها یا سرمایه‌گذاری در توسعه شهرهای هوشمند می‌تواند به عنوان مدل‌هایی برای تضمین حفاظت از اکوسیستم این کسب‌وکارها و پایبندی به تعهدات آنان در قبال جامعه و رعایت قوانین به کار گرفته شود.

در این میان نباید نقش نهادهای نظارتی و قانون‌گذار را فراموش کرد. به یاد داشته باشیم حکمرانی سایبری به عنوان بخشی تفکیک‌ناپذیر از حکمرانی ملی، نیازمند رگولاتوری و تنظیم مقررات به اقتضای شرایط است. 

در غیر این صورت، نقض حکمرانی با اسیر شدن در قوانین درون رگولاتوری استارتاپ‌های قدرتمند و تبدیل موضوعات اجتماعی به سیاسی و در پی آن بحران‌های امنیتی دور از ذهن نیست، جایی که برای پایان بخشیدن به بحران، چاره‌ای جز مصلحت‌اندیشی و نادیده گرفتن حقوق مردم وجود نخواهد داشت..

 


اخبار مرتبط
گفتمان سیاسی-اجتماعی جدید؛ گذرگاهی سهل و ممتنع!
شنبه 1400/08/15 ساعت 18:32
نورنیوز بررسی کرد؛
گفتمان سیاسی-اجتماعی جدید؛ گذرگاهی سهل و ممتنع!
تحول گفتمانی و رفتاری جدید به همان میزان که می‌تواند امیدآفرین و انگیزه‌بخش بوده و جامعه را برای هر نوع تغییر و جهشی همراه سازد در صورت عدم انطباق شعار و عمل می‌تواند به سونامی وحشتناکی تبدیل شود که پایان آن متصور نیست.
استاندارد‌هایی غیراستاندارد!
چهارشنبه 1400/08/12 ساعت 14:05
مهدی توکلیان
استاندارد‌هایی غیراستاندارد!
هیچ فردی در جامعه امروز نمی‌تواند در زندگی انزواگرایانه و انفرادی به صلاح موردنظر برسد و تزاحمی برای اجتماع نداشته باشد و هیچ مدیریت اجتماعی هم وجود ندارد که بتواند عضوی از اجتماع خویش را نادیده بگیرد.
چگونه می‌شود بدون طرح شکایت به همسایه مزاحم تذکر داد؟
شنبه 1400/08/08 ساعت 10:55
نورنیوز بررسی کرد؛
چگونه می‌شود بدون طرح شکایت به همسایه مزاحم تذکر داد؟
به موجب قانون اساسی، هیچ کس نمی‌تواند برای برخورداری از حقوق خود، سبب اضرار یا ضرر رسانیدن به دیگران شود.
انتشار مقاله واکسن ایرانی کرونا در نشریات معتبر جهانی
چهارشنبه 1400/08/05 ساعت 12:56
انتشار مقاله واکسن ایرانی کرونا در نشریات معتبر جهانی
اصغر عبدلی، فناور پروژه واکسن برکت با اعلام این خبر افزود: پس از ارائه مقاله علمی و مستندات تولید واکسن برکت و عبور از مراحل داوری و پاسخ به پرسش‌های تخصصی داوران، مقاله پیش‌بالینی واکسن کووایران برکت درمجله مدیکال وایرولوژی با ضریب تأثیر 6.989 و در رده نشریات Q1 منتشر شد.
ویدئو: چرا کسب‌وکارهای نوظهور در ایران به حقوق جامعه بی‌توجهند؟
سه‌شنبه 1400/07/27 ساعت 17:00
ویدئو: چرا کسب‌وکارهای نوظهور در ایران به حقوق جامعه بی‌توجهند؟
استارتاپ‌ها به عنوان یکی از جنبه‌های نوظهور فناوری دیجیتال، در ایران با سرعتی چشم‌گیر و البته نامتوازن توسعه پیدا کردند.
شاخص کل بورس 12 هزار واحد صعود کرد
سه‌شنبه 1400/07/27 ساعت 12:47
شاخص کل بورس 12 هزار واحد صعود کرد
شاخص کل با رشد 12 هزار واحدی معاملات را به پایان برد.
کسب تابعیت ایران تابع چه شرایطی است؟
سه‌شنبه 1400/07/27 ساعت 11:06
نورنیوز بررسی کرد؛
کسب تابعیت ایران تابع چه شرایطی است؟
تابعیت یکی از موضوعات مهم حقوق بین‌الملل و تعیین کننده شرایطی است که افراد می‌توانند بر اساس آن تابعیت کشور مورد نظر خود را درخواست کنند.
اژه‌ای: با کمک مردم می‌توانیم زمینه تحقق عدالت را هموارتر کنیم
دوشنبه 1400/07/26 ساعت 12:48
در جلسه شورای عالی قوه قضاییه:
اژه‌ای: با کمک مردم می‌توانیم زمینه تحقق عدالت را هموارتر کنیم
حجت الاسلام والمسلمین محسنی اژه‌ای در جلسه شورای عالی قوه قضاییه گفت: یقین دارم با همدلی مجلس و دولت و کمک مردم می‌توانیم زمینه تحقق عدالت را هموارتر کنیم.
اعلام نتایج قرعه کشی ایران خودرو
شنبه 1400/07/24 ساعت 14:32
اعلام نتایج قرعه کشی ایران خودرو
نتایج قرعه کشی فروش فوق العاده محصولات ایران خودرو که امروز صبح حضور نهادهای نظارتی برگزار شد، اعلام شده است.
برای سفر خارجی باید دو هفته زودتر کارت واکسن تهیه کرد
شنبه 1400/07/24 ساعت 14:20
برای سفر خارجی باید دو هفته زودتر کارت واکسن تهیه کرد
سازمان هواپیمایی کشوری اعلام کرد: مسافران پروازهای خارجی برای تهیه کارت واکسن دیجیتال دو هفته قبل از زمان مسافرت خود اقدام کنند.
کارشناسان سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی: رئیس انقلابی انتخاب کنید
شنبه 1400/07/24 ساعت 13:34
کارشناسان سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی: رئیس انقلابی انتخاب کنید
جمعی از کارشناسان سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی در نامه‌ای سرگشاده خواستار معرفی گزینه‌ای جوان و خوشنام به عنوان ریاست سازمان فرهنگ و ارتباطات شدند.
رشد 40 هزار واحدی شاخص بورس
شنبه 1400/07/24 ساعت 12:41
رشد 40 هزار واحدی شاخص بورس
شاخص بورس با رشد 40 هزار واحدی نخستین روز از هفته را به پایان برد.
جوابیه دیجی‌کالا به گزارش «مدعی‌العموم مانع تضییع حقوق مشتریان دیجی‌کالا شود»
شنبه 1400/07/24 ساعت 12:12
جوابیه دیجی‌کالا به گزارش «مدعی‌العموم مانع تضییع حقوق مشتریان دیجی‌کالا شود»
در تاریخ 17 شهریورماه «نورنیوز» در گزارشی به موضوع تضییع حقوق مشتریان در فرآیند کاری شرکت «دیجی‌کالا» پرداخت و در آن ضمن بر شمردن مواردی از این دست، از نهادهای تقنینی و نظارتی خواست تا ضمن تدوین قوانین لازم و نظارت‌های موثر در جهت حفظ حقوق شهروندان بکوشند.
شمخانی: ایران قهرمان مبارزه با مواد مخدر است
جمعه 1400/07/23 ساعت 21:12
شمخانی: ایران قهرمان مبارزه با مواد مخدر است
دبیر شورای عالی امنیت ملی در توییتر خود نوشت: ایران قهرمان مبارزه با مواد مخدر است، با اظهارات کذب خود را بی‌اعتبار نسازید.
ضرورت توجه بیشتر به حقوق اجتماعی نابینایان
چهارشنبه 1400/07/21 ساعت 13:36
نورنیوز بررسی کرد؛
ضرورت توجه بیشتر به حقوق اجتماعی نابینایان
اشتغال کامل نابینایان و کم بینایان و مناسب سازی شهری، حمل و نقل عمومی رایگان و اشتغال از اصلی‌ترین خواسته‌های یک فرد نابینا برای حضور در جامعه و خروج از انزواست.
ترکیب تیم ملی در مقابل کره جنوبی
سه‌شنبه 1400/07/20 ساعت 15:47
ترکیب تیم ملی در مقابل کره جنوبی
نام بازیکنان تیم ملی در مقابل کره جنوبی مشخص شد.
اینفوگرافی: 7 نشانه مدیران ضعیف
سه‌شنبه 1400/07/20 ساعت 15:13
اینفوگرافی: 7 نشانه مدیران ضعیف
7 نشانه مدیران ضعیف را در انیفوگرافی نورنیوز ببینید.
شیوع مجدد طاعون نشخوارکنندگان در حیات وحش ایران
یکشنبه 1400/07/18 ساعت 13:41
شیوع مجدد طاعون نشخوارکنندگان در حیات وحش ایران
مدیرکل حفاظت محیط زیست البرز با تأیید شیوع طاعون نشخوارکنندگان کوچک در طالقان، گفت: گزارش‌ها حاکی از این است علاوه بر استان البرز، استان‌های همجوار نیز درگیر این بیماری شده‌اند.
نظرات

آگهی تبلیغاتی
آخرین اخبار
آخرین خبر از افتتاح مسیر رفت فاز 2 آزادراه تهران - شمال
متوسط عمر زنان و مردان در ایران چقدر است؟
واکنش فدراسیون فوتبال به تمسخر تیم‌ملی
سامانه اعلام قیمت خودرو مشخص شد
انتقاد تند وزارت صمت به وزارت نیرو
بادبان‌های انسانیت روی عرشه قایق‌های امید
دولت فرانسه، ادعای واشنگتن درخصوص به رسمیت شناختن کشور فلسطین را رد کرد
پرتکرارترین نام‌های زن در ایران چه نامهایی هستند؟
روند عادی‌سازی با کشورهای عربی را خدشه دار می کند
نیم کیلو طلا در انتظار کاربران؛ کمپین مشترک روبیکا و ملی‌گلد آغاز شد
تمدید فرصت ثبت‌نام کتب درسی تا 30 شهریور
ابلاغ دستورالعمل جدید تنظیم بازار خودرو + جزئیات
محرومیت سنگین جام اتحادیه برای لوئیس سوارز
انتقاد از طرح مسکن 15 متری/رکود بی سابقه بازار مسکن در 50 سال اخیر
سقف وام خرید خودرو جانبازان تعیین شد
ثبت‌نام نکردن در سامانه املاک مساوی است با قبض برق نجومی
نظام نوین جهانی در حال ظهور است
باشگاه استقلال همچنان درگیر مطالبات سنگین بازیکنان و مربیان پیشین
طرح صلح احتمالی واشنگتن برای پایان جنگ روسیه و اوکراین
حملات اسرائیل به غزه/ شهادت 21 نفر دیگر/تخریب کامل برج مسکونی «السوسی»
کنسرت قربانی باز هم تمدید شد
شمار قربانیان زلزله افغانستان به 3 هزار نفر افزایش یافت
سن سکته قلبی در ایران 10 سال پایین‌تر از اروپا
کاراته‌کاها 6 مدال در چین درو کردند
پزشکیان: با منابع موجود، چه، کجا و چگونه بکاریم، اولویت اول جهاد کشاورزی است
حکم قطعی قصاص برای قاتل خبرنگار ایرنا صادر شد
قیمت مرغ در بازار به زودی کاهش می‌یابد
رشد 19 هزار واحدی شاخص کل بورس تهران در آغاز هفته
مراکش اولین تیم آفریقایی صعودکننده به جام جهانی 2026 شد
آغاز مانور چندملیتی بریکس با مشارکت ایران و اندونزی
اژه‌ای در دیدار با عمار حکیم: ملت ایران بیش از هر زمان دیگری متحد است
دیدار لاریجانی و عمار حکیم با محوریت همکاری‌های ایران و عراق
قیمت طلا و سکه امروز شنبه 15 شهریور 1404 + جدول
سخنگوی آموزش و پرورش: در سال تحصیلی جدید کمبود معلم نداریم/آموزش مجازی فقط در شرایط اضطرار
کاهش خاموشی‌ها تا آخر شهریور ماه
قیمت دلار امروز شنبه 15 شهریور 1404
هشدار رئیس سابق موساد علیه نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی
دومین خرید لالیگایی تراکتور کیست؟
سقف وام‌های بانکی افزایش یافت
2700 نفر در تصادفات شهریور ماه جان باختند/ثبت 166 میلیون سفر تابستانی در کشور
عبور مصرف روزانه بنزین از مرز 140 میلیون لیتر
تخت‌جمشید امروز میزبان ارکستر ارمنستان است
وحدت کلید پیروزی جهان اسلام
عارف به دیدار معاون اول‌های دولت‌های قبل رفت
استقلال در آستانه جذب یک مهاجم خارجی از بین دو گزینه
نورنما | اجرای زیبای آهنگ باران می‌بارد امشب، با فلوت توسط جنگلبان
رونمایی از ربات‌های هوشمند دو طبقه پست در کشور
پوتین: روسیه پیشتاز تولید موتورهای هوایی و موشکی است
شناسایی و دستگیری قاتل مشهدی پس از 14 سال فرار
صندوق بازنشستگی فولاد و صندوق بازنشستگی کشوری تجمیع می شوند
X
آگهی تبلیغاتی