×
فرهنگی
شناسه خبر : 75941
تاریخ انتشار : شنبه 1400/07/17 ساعت 18:50

ایرج افشار، ایران‌شناسی برجسته و پرکار بود

ایرج افشار کسی بود که ایران‌شناسی‌اش در کتاب خانه‌ها و مراکز اسناد حبس نبود، او با دانشش زندگی می‌کرد.

نورنیوز-گروه فرهنگ: سال 89 وقتی پیرمرد ایران‌شناس یزدی از دنیا رفت همه آنها که آرام در سوگ او نشسته بودند بر سر یک موضوع توافق داشتند. اینکه افشار در زندگی 85 ساله خودش، هرآنچه می‌بایست یک نفر برای فرهنگ ایران انجام دهد را انجام داد.

افشار در زندگی علمی خود منشأ خدمات بسیاری به فرهنگ ایران بود. از او به‌عنوان پایه‌گذار کتابخانه مرکزی دانشگاه تهران، احیاگر چند صد نسخه ارزشمند در زبان فارسی و بنیان‌گذار کنگره ایران‌شناسی یاد می‌شود. تألیف و تصحیح 300 کتاب و 3000 مقاله در زمینه‌های کتاب‌شناسی، تاریخ، جغرافیا، جغرافیای تاریخی، فرهنگ مردم و موضوع‌های دیگر حاصل عمر این استاد فقید دانشگاه تهران بود.

بااین‌حال آنچه ایرج افشار را در میان همه ایران‌شناسان برجسته می‌کند تنها کوشش 65 ساله علمی او نیست. شاید به لحاظ شمار آثار هم افشار در میان هم‌عصران خود بی‌بدیل باشد اما چیزی که ارجمندی این او را میان پژوهشگران بالاتر برده است، شخصیت اوست. در میان همه معاصرین او چه آنها که اهل علم و پژوهش بودند و چه آنان که هنرمند یا شاعر بودند، این شاخصه افشار ذکر می‌شود که او محور همه جمع‌های اهل فرهنگ در عصر خود بود.

بسیاری دیگر از اهالی فرهنگ و پژوهشگران معاصر ما دوستی و هم‌سفری با افشار را در به‌عنوان یکی از افتخارات خود ذکر کرده‌اند. عکس‌های دسته‌جمعی باقی‌مانده از کوه‌پیمایی‌ها و سفرهای اطراف تهران به‌خوبی نشان می‌دهد که او در میان سایر فرهنگ پژوهان یک محور ارتباطی به وجود آورده بود که از همه اعضای آن جمع‌ها نسل طلایی ایران‌شناسان در دهه‌های 40 تا 80 پدید آمدند. نام‌های بزرگی مانند باستانی پاریزی، احمد اقتداری، عباس زریاب خویی، محمدرضا شفیعی کدکنی، اسلام کاظمیه، مصطفی مقربی و منوچهر ستوده اعضای قدیمی این جمع و همراهان افشار در آن تصاویر هستند.

در مرور خاطرات علمی بسیاری از چهره‌های فرهنگی چند دهه گذشته به این موضوع بر می‌خوریم که آشنایی با افشار یکی از دلایل گرایش آنها به مطالعه علمی ایران و آغاز راهی تازه بوده است. احمد اقتداری پدر مطالعات خلیج‌فارس در کتاب «کاروان عمر» از آشنایی خود با افشار و راهنمایی‌های او برای تصحیح کتب سدیدالسلطنه به تفضیل نوشته است. این آثار که از جمله اسناد حاکمیت ایران بر جزایر سه‌گانه و دیرینگی ایرانیان در خلیج‌فارس است در واقع به پیشنهاد افشار تصحیح و منتشر شده است.

ایرج افشار کسی بود که ایران‌شناسی‌اش در کتاب خانه‌ها و مراکز اسناد حبس نبود، او با دانشش زندگی می‌کرد. او حتی در فراغتش نیز عامل پیوند و ارتباط میان پژوهشگران مختلف بود. شاید همین ویژگی‌ها موجب شده است در سال 89 وقتی خبر درگذشت او را به رهبر معظم انقلاب دادند ایشان بگوید: «ایرج افشار، ایران‌شناسی برجسته و پرکار بود.» این جمله را حضرت آیت‌الله‌العظمی خامنه‌ای درباره مرحوم ایرج افشار، پس از دریافت خبر درگذشت وی فرمودند. جمله‌ای که نشان از شناخت ایشان از اهالی علم می‌دهد. افرادی که شاید سلبریتی و مشهور به معنی عام نباشند اما محصول دهه‌ها تلاش و جهاد علمی آنها، ماندگاری فرهنگ ایران و زبان فارسی بوده است.

AbbasZaryabKhoei_001_IrajAfsharResearchTrove

دههٔ ۱۳۳۰، دودانگه، مازندران؛ ردیف پشت از راست: ناشناس، ایرج افشار، منوچهر ستوده، مصطفی مقربی، علی‌قلی جوانشیر؛ ردیف جلو از راست: اسلام کاظمیه، احمد مصباحی، احمد اقتداری، عباس زریاب خویی

 


اخبار مرتبط
یازدهمین سال‌یادِ درگذشت این ایران‌شناسِ فقید
چهارشنبه 1400/12/18 ساعت 19:02
یازدهمین سال‌یادِ درگذشت این ایران‌شناسِ فقید
عکسِ منتشرنشده‌ای از ایرج افشار که در ١٢ خرداد ١٣٨٧ در منزل شخصی‌اش در تهران ثبت‌شده و در گنجینۀ پژوهشی ایرج افشار نگهداری می‌شود.
فراخوان هفتمین جایزۀ گنجینۀ پژوهشی ایرج افشار
شنبه 1400/12/14 ساعت 15:49
فراخوان هفتمین جایزۀ گنجینۀ پژوهشی ایرج افشار
جایزۀ گنجینۀ پژوهشی استاد ایرج افشار برای هفتمین دوره خود فراخوان داد.
فیلم گفتگوی خودمانی رئیس جمهور با دانشجویان و اساتید دانشگاه
دوشنبه 1400/07/19 ساعت 13:45
فیلم گفتگوی خودمانی رئیس جمهور با دانشجویان و اساتید دانشگاه
گفتگوی خودمانی رئیس جمهور با دانشجویان و اساتید دانشگاه تهران پس از پایان مراسم رسمی آغاز سال تحصیلی
شیوع مجدد طاعون نشخوارکنندگان در حیات وحش ایران
یکشنبه 1400/07/18 ساعت 13:41
شیوع مجدد طاعون نشخوارکنندگان در حیات وحش ایران
مدیرکل حفاظت محیط زیست البرز با تأیید شیوع طاعون نشخوارکنندگان کوچک در طالقان، گفت: گزارش‌ها حاکی از این است علاوه بر استان البرز، استان‌های همجوار نیز درگیر این بیماری شده‌اند.
تعطیلی میز ایران در «سیا» به چه معناست؟
شنبه 1400/07/17 ساعت 11:57
نورنیوز بررسی کرد؛
تعطیلی میز ایران در «سیا» به چه معناست؟
این تصمیم آمریکا در حوزه امنیتی نه تنها به معنی کاهش تقابل با ایران نیست بلکه به دنبال فشار بیشتر و در برگیرنده تغییرات پنهان و آشکار آنها در منطقه است از جمله اینکه بیش از پیش به دنبال تضعیف روابط همسایگان با ایران خواهند بود.
ابوالحسن بنی‌صدر درگذشت
شنبه 1400/07/17 ساعت 11:38
ابوالحسن بنی‌صدر درگذشت
ابوالحسن بنی‌صدر رییس‌جمهور مخلوع ایران در فرانسه درگذشت.
رهبر معظم انقلاب: حضور ارتش‌های بیگانه در منطقه مایه‌ ویرانی است
یکشنبه 1400/07/11 ساعت 13:45
رهبر معظم انقلاب: حضور ارتش‌های بیگانه در منطقه مایه‌ ویرانی است
حضرت آیت الله خامنه ای فرمودند: امروز سازمانهای نیروهای مسلح، ارتش، سپاه، نیروی انتظامی، بسیج به معنای واقعی کلمه سپر دفاعی در برابر تهدیدهای سخت دشمنان بیرونی و درونی هستند.
باکو مراقب دوستان ناباب خود باشد
جمعه 1400/07/09 ساعت 23:18
نورنیوز بررسی کرد؛
باکو مراقب دوستان ناباب خود باشد
شاید بد نباشد اگر تحلیل‌گران آذربایجانی این مهم را به سیاست‌مداران خود گوشزد کنند که گسترش همکاری جمهوری آذربایجان با رژیم اشغالگر قدس در منطقه‌ای که عموم مردم از دولت جعلی اسرائیل نفرت دارند بزرگ‌ترین تهدید علیه امنیت منطقه و بی‌ثبات کردن روابط میان کشورهاست.
پیمان جبلی رئیس سازمان صدا و سیما شد
چهارشنبه 1400/07/07 ساعت 11:25
پیمان جبلی رئیس سازمان صدا و سیما شد
با حکم رهبر معظم انقلاب، پیمان جبلی رئیس سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران شد.
نظرات

آگهی تبلیغاتی
آخرین اخبار
معاون اجرایی شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی : برای تأمین بنزین نگرانی نداریم
تخت‌جمشید امروز میزبان ارکستر ارمنستان است
وحدت کلید پیروزی جهان اسلام
عارف به دیدار معاون اول‌های دولت‌های قبل رفت
استقلال در آستانه جذب یک مهاجم خارجی از بین دو گزینه
نورنما | اجرای زیبای آهنگ باران می‌بارد امشب، با فلوت توسط جنگلبان
رونمایی از ربات‌های هوشمند دو طبقه پست در کشور
پوتین: روسیه پیشتاز تولید موتورهای هوایی و موشکی است
شناسایی و دستگیری قاتل مشهدی پس از 14 سال فرار
صندوق بازنشستگی فولاد و صندوق بازنشستگی کشوری تجمیع می شوند
ام‌باپه دومین گلزن تاریخ فرانسه شد
قیمت خودرو امروز پنجشنبه 13 شهریورماه 1404 + جدول
سازمان بازرسی به ناترازی انرژی ورود کرد
پوستر نوستالژیک مس رفسنجان برای دیدار دوستانه با پرسپولیس
زلنسکی: پوتین خودش به کی‌یف بیاید
کنگره باید اختیارات جنگی ترامپ را محدود کند
پزشک قلابی با 15 شاکی/ قربانیان؛ زنان مبتلا به بیماری خاص
ایران نما | معرفی جاذبه های گردشگری شهرهای ایران(78) «بهمن»
رئیس پارلمان لبنان: طرح انحصار سلاح ارتش صلح داخلی را تضمین می‌کند
آغاز نشست شورای حکام آژانس از دوشنبه با محوریت ایران
عربستان بار دیگر سیاست‌های کوچ اجباری فلسطینی‌ها را محکوم کرد
هالیوود و روایت جنجالی علیه ایران + فیلم
بیشتر می‌کشیم؛ راهبرد تهاجمی واشنگتن
دولت ترامپ خرید دیپلمات‌های ایرانی در نیویورک را محدود کرد
عمار حکیم: ایران سنگر خط مقدم جهان اسلام است
وزارت خارجه اردن: اخراج فلسطینی‌ها از غزه نقض حقوق بشر است
چرا اسرائیل در روز نخست نبرد، به استراتژیست‌ها شلیک کرد نه موشک‌ها؟
جامعه موسیقی ایران در سوگ درگذشت هوشمند عقیلی
وزیر خارجه ایران: سوء تفاهمات رفع شد/ هیچ اختلافی با قطر نداریم
آتش‌سوزی عمدی در تورنتو جان 2 عضو خانواده ایرانی را گرفت
زمان پرداخت مرحله جدید «کالابرگ» به سه دهک اول اعلام شد
از یکجانبه‌گرایی تا چندجانبه‌گرایی؛ دیپلماسی دفاعی ایران در معماری نوین نظام جهانی
هدیه ویژه حامی مالی المپیاکوس به مهدی طارمی و ستاره‌های تازه‌ وارد تیم
انتقاد اسپانیا از سکوت اتحادیه اروپا در قبال نسل‌کشی در غزه
وزیر جنگ آمریکا: قرار است بیشتر بُکشیم
صدور ردیف استخدامی 3 هزار عضو هیئت علمی دانشگاه‌ها
بیشتر لبنانی‌ها مخالف خلع سلاح حزب الله هستند
پرواز مجدد جنگنده های ونزوئلا بر فراز ناو آمریکایی
هوای تهران در شرایط «قابل قبول» قرار گرفت
یونیسف: بیش از 700 هزار کودک در غزه از تحصیل محروم شده‌اند
برنامه مسابقات ورزشی امروز شنبه 15 شهریور
سازمان سنجش: مهلت انتخاب رشته تا 17 شهریور تمدید شد
مادورو: تلاش واشنگتن برای تغییر نظام در کاراکاس اشتباه است
مقدماتی جام‌جهانی اروپا و شب پرگل
قاتل شهید رضایی در سمیرم اعدام شد+فیلم
پیکر استاد احمد پژمان به زادگاهش در لارستان باز می‌گردد
رویکرد فرهنگی دولت و موضوع برگزاری کنسرت خیابانی
تل‌آویو همچنان در انزوای هوایی؛ ادامه تعلیق پروازها از سوی ایتالیا
بلاگر هتاک به اقوام بازداشت شد
وزیر خارجه آلمان: انفجار خطوط لوله گاز نورد استریم تروریستی است
X
آگهی تبلیغاتی