×
فرهنگی
شناسه خبر : 75941
تاریخ انتشار : شنبه 1400/07/17 ساعت 18:50
ایرج افشار، ایران‌شناسی برجسته و پرکار بود

ایرج افشار، ایران‌شناسی برجسته و پرکار بود

ایرج افشار کسی بود که ایران‌شناسی‌اش در کتاب خانه‌ها و مراکز اسناد حبس نبود، او با دانشش زندگی می‌کرد.

نورنیوز-گروه فرهنگ: سال 89 وقتی پیرمرد ایران‌شناس یزدی از دنیا رفت همه آنها که آرام در سوگ او نشسته بودند بر سر یک موضوع توافق داشتند. اینکه افشار در زندگی 85 ساله خودش، هرآنچه می‌بایست یک نفر برای فرهنگ ایران انجام دهد را انجام داد.

افشار در زندگی علمی خود منشأ خدمات بسیاری به فرهنگ ایران بود. از او به‌عنوان پایه‌گذار کتابخانه مرکزی دانشگاه تهران، احیاگر چند صد نسخه ارزشمند در زبان فارسی و بنیان‌گذار کنگره ایران‌شناسی یاد می‌شود. تألیف و تصحیح 300 کتاب و 3000 مقاله در زمینه‌های کتاب‌شناسی، تاریخ، جغرافیا، جغرافیای تاریخی، فرهنگ مردم و موضوع‌های دیگر حاصل عمر این استاد فقید دانشگاه تهران بود.

بااین‌حال آنچه ایرج افشار را در میان همه ایران‌شناسان برجسته می‌کند تنها کوشش 65 ساله علمی او نیست. شاید به لحاظ شمار آثار هم افشار در میان هم‌عصران خود بی‌بدیل باشد اما چیزی که ارجمندی این او را میان پژوهشگران بالاتر برده است، شخصیت اوست. در میان همه معاصرین او چه آنها که اهل علم و پژوهش بودند و چه آنان که هنرمند یا شاعر بودند، این شاخصه افشار ذکر می‌شود که او محور همه جمع‌های اهل فرهنگ در عصر خود بود.

بسیاری دیگر از اهالی فرهنگ و پژوهشگران معاصر ما دوستی و هم‌سفری با افشار را در به‌عنوان یکی از افتخارات خود ذکر کرده‌اند. عکس‌های دسته‌جمعی باقی‌مانده از کوه‌پیمایی‌ها و سفرهای اطراف تهران به‌خوبی نشان می‌دهد که او در میان سایر فرهنگ پژوهان یک محور ارتباطی به وجود آورده بود که از همه اعضای آن جمع‌ها نسل طلایی ایران‌شناسان در دهه‌های 40 تا 80 پدید آمدند. نام‌های بزرگی مانند باستانی پاریزی، احمد اقتداری، عباس زریاب خویی، محمدرضا شفیعی کدکنی، اسلام کاظمیه، مصطفی مقربی و منوچهر ستوده اعضای قدیمی این جمع و همراهان افشار در آن تصاویر هستند.

در مرور خاطرات علمی بسیاری از چهره‌های فرهنگی چند دهه گذشته به این موضوع بر می‌خوریم که آشنایی با افشار یکی از دلایل گرایش آنها به مطالعه علمی ایران و آغاز راهی تازه بوده است. احمد اقتداری پدر مطالعات خلیج‌فارس در کتاب «کاروان عمر» از آشنایی خود با افشار و راهنمایی‌های او برای تصحیح کتب سدیدالسلطنه به تفضیل نوشته است. این آثار که از جمله اسناد حاکمیت ایران بر جزایر سه‌گانه و دیرینگی ایرانیان در خلیج‌فارس است در واقع به پیشنهاد افشار تصحیح و منتشر شده است.

ایرج افشار کسی بود که ایران‌شناسی‌اش در کتاب خانه‌ها و مراکز اسناد حبس نبود، او با دانشش زندگی می‌کرد. او حتی در فراغتش نیز عامل پیوند و ارتباط میان پژوهشگران مختلف بود. شاید همین ویژگی‌ها موجب شده است در سال 89 وقتی خبر درگذشت او را به رهبر معظم انقلاب دادند ایشان بگوید: «ایرج افشار، ایران‌شناسی برجسته و پرکار بود.» این جمله را حضرت آیت‌الله‌العظمی خامنه‌ای درباره مرحوم ایرج افشار، پس از دریافت خبر درگذشت وی فرمودند. جمله‌ای که نشان از شناخت ایشان از اهالی علم می‌دهد. افرادی که شاید سلبریتی و مشهور به معنی عام نباشند اما محصول دهه‌ها تلاش و جهاد علمی آنها، ماندگاری فرهنگ ایران و زبان فارسی بوده است.

AbbasZaryabKhoei_001_IrajAfsharResearchTrove

دههٔ ۱۳۳۰، دودانگه، مازندران؛ ردیف پشت از راست: ناشناس، ایرج افشار، منوچهر ستوده، مصطفی مقربی، علی‌قلی جوانشیر؛ ردیف جلو از راست: اسلام کاظمیه، احمد مصباحی، احمد اقتداری، عباس زریاب خویی

 


اخبار مرتبط
یازدهمین سال‌یادِ درگذشت این ایران‌شناسِ فقید
چهارشنبه 1400/12/18 ساعت 19:02
یازدهمین سال‌یادِ درگذشت این ایران‌شناسِ فقید
عکسِ منتشرنشده‌ای از ایرج افشار که در ١٢ خرداد ١٣٨٧ در منزل شخصی‌اش در تهران ثبت‌شده و در گنجینۀ پژوهشی ایرج افشار نگهداری می‌شود.
فراخوان هفتمین جایزۀ گنجینۀ پژوهشی ایرج افشار
شنبه 1400/12/14 ساعت 15:49
فراخوان هفتمین جایزۀ گنجینۀ پژوهشی ایرج افشار
جایزۀ گنجینۀ پژوهشی استاد ایرج افشار برای هفتمین دوره خود فراخوان داد.
فیلم گفتگوی خودمانی رئیس جمهور با دانشجویان و اساتید دانشگاه
دوشنبه 1400/07/19 ساعت 13:45
فیلم گفتگوی خودمانی رئیس جمهور با دانشجویان و اساتید دانشگاه
گفتگوی خودمانی رئیس جمهور با دانشجویان و اساتید دانشگاه تهران پس از پایان مراسم رسمی آغاز سال تحصیلی
شیوع مجدد طاعون نشخوارکنندگان در حیات وحش ایران
یکشنبه 1400/07/18 ساعت 13:41
شیوع مجدد طاعون نشخوارکنندگان در حیات وحش ایران
مدیرکل حفاظت محیط زیست البرز با تأیید شیوع طاعون نشخوارکنندگان کوچک در طالقان، گفت: گزارش‌ها حاکی از این است علاوه بر استان البرز، استان‌های همجوار نیز درگیر این بیماری شده‌اند.
تعطیلی میز ایران در «سیا» به چه معناست؟
شنبه 1400/07/17 ساعت 11:57
نورنیوز بررسی کرد؛
تعطیلی میز ایران در «سیا» به چه معناست؟
این تصمیم آمریکا در حوزه امنیتی نه تنها به معنی کاهش تقابل با ایران نیست بلکه به دنبال فشار بیشتر و در برگیرنده تغییرات پنهان و آشکار آنها در منطقه است از جمله اینکه بیش از پیش به دنبال تضعیف روابط همسایگان با ایران خواهند بود.
ابوالحسن بنی‌صدر درگذشت
شنبه 1400/07/17 ساعت 11:38
ابوالحسن بنی‌صدر درگذشت
ابوالحسن بنی‌صدر رییس‌جمهور مخلوع ایران در فرانسه درگذشت.
رهبر معظم انقلاب: حضور ارتش‌های بیگانه در منطقه مایه‌ ویرانی است
یکشنبه 1400/07/11 ساعت 13:45
رهبر معظم انقلاب: حضور ارتش‌های بیگانه در منطقه مایه‌ ویرانی است
حضرت آیت الله خامنه ای فرمودند: امروز سازمانهای نیروهای مسلح، ارتش، سپاه، نیروی انتظامی، بسیج به معنای واقعی کلمه سپر دفاعی در برابر تهدیدهای سخت دشمنان بیرونی و درونی هستند.
باکو مراقب دوستان ناباب خود باشد
جمعه 1400/07/09 ساعت 23:18
نورنیوز بررسی کرد؛
باکو مراقب دوستان ناباب خود باشد
شاید بد نباشد اگر تحلیل‌گران آذربایجانی این مهم را به سیاست‌مداران خود گوشزد کنند که گسترش همکاری جمهوری آذربایجان با رژیم اشغالگر قدس در منطقه‌ای که عموم مردم از دولت جعلی اسرائیل نفرت دارند بزرگ‌ترین تهدید علیه امنیت منطقه و بی‌ثبات کردن روابط میان کشورهاست.
پیمان جبلی رئیس سازمان صدا و سیما شد
چهارشنبه 1400/07/07 ساعت 11:25
پیمان جبلی رئیس سازمان صدا و سیما شد
با حکم رهبر معظم انقلاب، پیمان جبلی رئیس سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران شد.
نظرات

آگهی تبلیغاتی
آخرین اخبار
طی 6 ماهه گذشته بیش از 7 میلیون لیتر قاچاق سوخت در هرمزگان کشف شد
دیدار پزشکیان و ولیعهد کویت در نیویورک
شهباز شریف: نیروهای پاکستان «پاسخ قاطعی» به هند دادند
بیانیه گروه دوستان منشور ملل متحد در محکومیت تجاوزات امریکا و اسرائیل علیه ایران
درخواست فلسطین برای عضویت در بریکس
اسلامی: ایران اهل تعامل است، اما غرب تقابل را برگزیده
دخالت غیرمنتظره ترامپ در جام جهانی؛ تغییر محل بازی‌ها در صورت ناامنی
درخواست عراقچی از شورای امنیت سازمان ملل متحد
دلیل لغو کنسرت‌های سیروان خسروی و ایهام
طمع سازندگان بازار مسکن را متلاطم کرد
گروسی: قطع همکاری ایران با آژانس باعث افزایش تنش بین‌المللی می‌شود
فراخوان فوری پنتاگون برای نشست صدها ژنرال آمریکایی در پایگاه تفنگداران ویرجینیا
یائیر لاپید: رفتارهای دیکتاتورمآبانه نتانیاهو، مخالف اصول دموکراسی است
سخنرانی نتانیاهو در سازمان ملل؛دروغ پردازی های جنایتکار اصلی غرب آسیا درباره ایران
فلیک به رکورد طلایی 50 برد در بارسا رسید
سخنگوی کرملین: وضعیت اوکراین و موضع آن در مذاکرات هر روز در حال بدتر شدن است
رای گیری شورای امنیت دربارهٔ تعویق تحریم‌های ایران
علی‌اف: تصویب «مسیر ترامپ» یکی از نتایج کلیدی نشست واشنگتن بود
لاریجانی: مکانیسم ماشه اجرا شود، همکاری با آژانس متوقف می‌شود
کارگردان «مجنون»: جنگ 12 روزه، آغاز یک ژانر تازه در سینمای ایران است
شمس‌آذر بدون شکست، استقلال در پی بهبود وضعیت جدول +لینک پخش زنده
تهدید ترامپ به مداخله در روند برگزاری بازی‌های جام جهانی 2026
تحرکات غیرعادی آمریکا در شمال عراق
رایزنی گروسی با پوتین درباره ایران
اسرائیل یک نفر را به اتهام جاسوسی برای ایران دستگیر کرد
دستور نتانیاهو برای پخش زنده سخنرانی او درسراسر نوار غزه
کاهش 2.5 میلیون تن تولید گندم ایران نسبت به سال گذشته
اعلام برنامه‌های روز گردشگری و هفته تهران در اراضی عباس‌آباد
شرکت علی لاریجانی در سالگرد شهدای مقاومت/تایید سفر از سوی سفارت ایران در بیروت
فرانس 24: بازگشت بازرسان آژانس به ایران حقیقت ندارد
تیم فولاد به دنبال کسب دومین برد متوالی
ماجرای گوشت‌های آلوده وارداتی از مغولستان چه بود؟
حسن یزدانی به بازی‌های کشورهای اسلامی نمی رسد
تهران در آستانه وزش باد؛ هوای پایتخت آلوده‌تر می‌شود
سرمایه‌گذاری 5 میلیارد دلاری ایران در پروژه ملی فیبر نوری
لغو سومین قرارداد تسلیحاتی اسپانیا با رژیم صهیونیستی
هند واردکننده نفت ایران شد
پرداخت نکردن 6 همت سود سهام عدالت مردم از سوی 4 شرکت بزرگ
وداع با احمد پژمان در تالار وحدت
قطر اقدامات اسرائیل را خطری برای امنیت منطقه دانست
سیر صعودی قیمت‌ طلا در هفته‌ای که گذشت
جام جهانی تیراندازی جوانان؛ فینال با طعم برنز برای ایران
رئیس سازمان انرژی اتمی ایران با وزیر انرژی روسیه دیدار کرد
پزشکیان مقابل دوربین شبکه فاکس‌نیوز نشست
واکنش تند مقامات صهیونیستی به اظهارات ترامپ
حمله پهپادی به پالایشگاه نفت «آفیپسکی» روسیه / از سرگیری ارسال نفت پس از حمله+فیلم
مدیر سابق اف‌بی‌آی در آستانه محاکمه توسط دولت ترامپ
بلاگر وکیل‌نما بازداشت شد
امضای دستور فروش تیک‌تاک توسط ترامپ
رهبر طالبان مسئولان ارشد را برای گفت‌وگو درباره پایگاه بگرام فراخواند
X
آگهی تبلیغاتی