ملا محمد عمر، بنیانگذار و اولین رهبر طالبان چه در دوران زمامداری این گروه و چه در دوران پس از اشغال افغانستان از سوی آمریکا و متحدانش چهرهای مرموز بود. تعداد عکسهای منتشرشده از او انگشت شمار است. ملا محمد عمر پس از سرنگونی طالبان به زندگی مخفیانه روی آورد و در سال 2013 درگذشت.
خبر مرگ او تا دو سال از سوی طالبان مخفی ماند. درنهایت مقامات افغانستان در سال 2015 خبر مرگ او را اعلام کردند و گروه طالبان نیز این امر را تائید کرد.
اختر محمد منصور پس از اعلام خبر مرگ ملا محمد عمر به عنوان رهبر عالی طالبان انتخاب شد.
او کمتر از یک سال بعد در ماه مه سال 2016 میلادی در حمله پهپادی آمریکا کشته شد.
گروه طالبان پس از آن ملا هبتالله آخوندزاده را به عنوان رهبر خود معرفی کرد.
در ادامه کارنامه و سرگذشت شماری از رهبران کنونی طالبان از جمله ملا هبتالله آخوندزاده بررسی شده است.
ملا هبتالله آخوندزاده
ملا هبتالله آخوندزاده اکنون در میان سران طالبان در امور مذهبی، سیاسی و نظامی حرف آخر را میزند. با این حال گفته میشود که حوزه اصلی نفوذ او امور مذهبی است و اکثر فتواهای طالبان از سوی وی صادر میشود.
ملا هبتالله آخوندزاده بین سالهای 2001 تا 2016 میلادی واعظ و مدرس یکی از مساجد شهر کوچلاک در ایالت بلوچستان پاکستان و در نزدیکی مرز افغانستان بود.
او به دنبال کشته شدن اختر محمد منصور در حمله پهپادی آمریکا به طور ناگهانی در ماه مه سال 2016 به زندگی مخفیانه روی آورد.
ملا هبتالله آخوندزاده حدودا 60 ساله است و محل اقامت کنونی وی مشخص نیست.
ملا محمد یعقوب
ملا محمد یعقوب پسر ارشد ملا محمد عمر است و تاکنون چند بار گزینه رهبری طالبان بوده است. ملا محمد یعقوب در جلسه انتخاب جانشین اختر محمد منصور با اشاره به جوانی و کمتجربگی خود حاضر به پذیرش رهبری طالبان نشد و نام ملا هبتالله آخوندزاده را به عنوان رهبر آینده مطرح کرد.
گفته میشود که ملا محمد یعقوب مسئول نظارت بر عملیات نظامی گروه طالبان است. او پس از کشته شدن اختر محمد منصور به همراه سراجالدین حقانی به عنوان یکی از دو معاون ملا هبتالله آخوندزاده معرفی شد.
بنا به برخی گزارشها ملا محمد یعقوب سه ماه پیش به دنبال ابتلای ملا هبتالله آخوندزاده به بیماری همهگیر «کووید 19» به طور موقت رهبری طالبان را برعهده گرفت.
سراجالدین حقانی
سراجالدین حقانی فرزند جلالالدین حقانی از فرماندهان ارشد مجاهدین افغانستان و رهبر شبکه حقانی است. از شبکه حقانی به عنوان مسئول شماری از حملات انتحاری در افغانستان و سازماندهنده منابع مالی و نظامی گروه طالبان یاد میشود.
سراجالدین حقانی به همراه ملا محمد یعقوب یکی از دو معاون ملا هبتالله آخوندزاده است. آمریکا برای دریافت اطلاعاتی که منجر به دستگیری سراجالدین حقانی شود جایزه 10 میلیون دلاری تعیین کرده بود.
طبق برخی از گزارشها سراجالدین حقانی حدود سه ماه پیش به بیماری همهگیر «کووید 19» مبتلا شده بود. تخمین زده میشود که سراجالدین حقانی45 تا 55 ساله باشد.
ملا عبدالغنی برادر
ملا عبدالغنی برادر در جریان مذاکرات آمریکا با گروه طالبان در دوحه، چهره اصلی این گروه بود. او از جمله بنیانگذاران طالبان و رئیس دفتر سیاسی این گروه است.
گفته میشود که ملا عبدالغنی برادر یکی از فرماندهان مورد اعتماد ملا محمد عمر بود. او در سال 2010 میلادی در شهر کراچی پاکستان بازداشت شد.
طالبان در سال 2018 آزادی او از سوی پاکستان را تائید کرد. زلمی خلیل زاد، نماینده آمریکا در امور افغانستان ادعا کرد که آزادی ملا عبدالغنی برادر به درخواست واشنگتن صورت گرفته است.
ملا عبدالغنی برادر در فوریه سال 2020 به نمایندگی از طالبان توافق این گروه با آمریکا را امضا کرد.
شیرمحمد عباس استانکزی
شیرمحمد عباس استانکزی در اولین دوره حکومت طالبان به معاونت وزارت رسیده بود. او اکنون ریاست دفتر سیاسی طالبان در دوحه را برعهده دارد.
وی همچنین از اعضای ارشد هیات مذاکره کننده طالبان با دولت پیشین افغانستان بود.
شیرمحمد عباس استانکزی همچنین سرپرست هیاتی از گروه طالبان را که ماه گذشته به ایران سفر کرد برعهده داشت.
وی که نزدیک به 60 سال دارد به زبان انگلیسی مسلط است؛ امری که احتمال فعالیت او به عنوان وزیر خارجه حکومت طالبان یا سمتی مشابه آن را تقویت میکند.
عبدالحکیم حقانی
عبدالحکیم حقانی ریاست هیات مذاکره کننده طالبان با دولت افغانستان را برعهده داشت. از او به عنوان معتمد نزدیک ملا هبتالله آخوندزاده یاد میشود.
عبدالحکیم حقانی سابقه دوستی با ملا محمد عمر را نیز دارد و از بنیانگذاران طالبان بوده است.