نورنیوز ـ گروه فرهنگ: هفته گذشته با عدم نمایش قسمت جدید یکی از سریال‌های شبکه نمایش خانگی دوباره بحث کهنه و جنجالی نظارت بر پلتفرم‌های نمایش خانگی مانند نماوا و فیلیمو مورد توجه و بحث جدی قرار گرفت.
در این یادداشت نه قرار است به درست یا نادرست بودن فیلترینگ محتوای رسانه‌ای بپردازیم و نه به دنبال این هستیم که اختلاف میان ساترا و ارشاد در این حوزه را مورد کنکاش قانونی قرار دهیم.
طی سال‌های گذشته برای همه مخاطبین صداوسیما واضح شده است که سیمای ملی با قواعد و چارچوبی مشخص و با تعیین دقیق و جزئی این موارد دستورالعمل‌های خاصی برای برنامه‌سازان، تهیه‌کنندگان و فیلمنامه‌نویسان دارد که در صورت رعایت آن توسط عوامل فیلم و سریال، محصول اجازه پخش خواهد گرفت و در غیر این صورت یا پخش نخواهد شد و یا با سانسور و اصلاحاتی پخش می‌شود.این فرآیند تقریبا از طرف برنامه‌سازان مورد پذیرش قرار گرفته و مخاطبان سیما نیز به آن عادت کرده‌اند.
به دلیل همین محدودیت‌های خاص و قواعد و ملاحظات بعضا سخت‌گیرانه و غیر لازم، کم کم برنامه‌سازان تصمیم گرفتند با کمک سرمایه‌گذاران خصوصی و خصولتی به سمت پلتفرم‌هایی خارج از قاب سیمای ملی مهاجرت کنند و سریال‌هایی برای پخش در شبکه نمایش خانگی بسازند که قاعدتا دارای محدودیت‌های کمتری است.
این اتفاق تقریبا رخ داد و سریال‌های زیادی در این چند سال توانستند با استقبال نسبتا خوبی مواجه شده و باعث رونق شبکه نمایش خانگی شوند که البته سودآوری بالایی برای بسترسازان این شبکه‌ها نیز داشته است. زیرا مخاطبان تنها با خرید اشتراک و عضویت در آنها می‌توانند فیلم‌ها و سریال‌ها را تماشا کنند.
در این میان اتفاقی که باعث تعجب شده و بیشتر شبیه یک طنز است، ماجرای ورود ساترا به حوزه نظارت بر محتوای شبکه نمایش خانگی است.از آنجایی که ساترا زیر مجموعه سازمان صداوسیما تعریف شده و رئیس آن یکی از معاون‌های رئیس رسانه ملی است طبیعتا باید از قوانین مصوب آن در حوزه محتوا و قواعد پخش تبعیت کند، اما شاهد این هستیم که ساترا در حوزه شبکه نمایش خانگی بسیار دست و دلبازانه با موضوع برخورد کرده و نسبت به سانسور محتوایی که بر اساس قواعد سازمان صداوسیما خلاف اخلاق و عرف تشخیص داده می‌شود با تساهل عمل می‌کند.
این ماجرا آنجایی رنگ طنز به خود می‌گیرد که بسیاری از فیلم‌های سینمایی که در حالت عادی هرگز جواز پخش از صداوسیما نمی‌توانند بگیرند با گذشت زمان و در ایام تعطیلی یا اعیاد از سیمای ملی پخش می‌شوند!
یعنی سازمانی که به دلیل نظارت سخت‌گیرانه و غیر معقول بر محتوا باعث شده تعداد زیادی از مخاطبانش به سمت شبکه نمایش خانگی مهاجرت کنند در همان مقصد مهاجران، مجددا مسئول نظارت محتواست و مجبور است بسیاری از قواعد خود را نادیده بگیرد.
اینجا مخاطب حق دارد بپرسد اساسا چه منطقی پشت سر این بازی است؟ چرا در جایی جلوی محتوایی گرفته می‌شود و در جایی دیگر چنین ممانعتی وجود ندارد و مسئول هر دو هم یک سازمان است؟
باید گفت مخاطبان، تنها کسانی هستند که در این میان متضرر می‌شوند زیرا از طرفی بودجه سیمای ملی از بیت‌المال و مالیاتی است که می‌پردازند و قرار است سریال‌های با کیفیت در آن ببینند که چنین چیزی به واسطه سیاست‌گذاری‌های معیوب سازمان بسیار کم اتفاق می‌افتد و از طرف دیگر مجبور هستند برای دیدن سریال‌هایی که می‌پسندند و بعضا کیفیت بالاتری نسبت به محتوای سیمای ملی دارند اشتراک ماهانه چند صد هزار تومانی پرداخت کنند تا مجددا همان سازمان با استانداردی دیگر اجازه پخش سریال‌ها را بدهد.
در واقع برنده اصلی این ماجرا پلتفرم‌هایی مانند نماوا و فیلیمو هستند که جیب خود را با افزایش دورهای حق اشتراک پر می‌کنند و نظر مساعد نهاد نظارتی را نیز با اندکی تسامح تامین می‌کنند.
چنین چرخه معیوبی نشان دهنده عدم تصمیم‌گیری درست و منطقی در قبال محصولات فرهنگی در کشور است که حاصل آن دورهای باطلی از این دست است.
نورنیوز