نورنیوز ـ گروه فرهنگ: منطق این روزهای فضای مجازی بر اساس نمایش صورتبندی شده است. در همه جای دنیا پدیدهای به نام سلبریتی وجود دارد و در بسیاری موارد این افراد تمایل دارند تا خودشان را به نمایش بگذارند. در کنار این میل به دیده شدن وقتی پای پول و کسب درآمد نیز به میان میآید بحث متفاوت میشود و نمیتوان به سادگی از کنار آن عبور کرد.
گرچه نمایش زندگی شخصی مدلها و سلبریتیها عموما همراه با پیوستهای فرهنگی خاص آنهاست و همین موارد نیز آسیبهای جدی برای فرهنگ جامعه خواهد داشت اما آنچه در این یادداشت به آن اشاره میشود تاثیر روانی این نمایش بر روی مخاطبان است.
مردمی که مخاطب صفحات سلبریتیها هستند در سطوح مختلف اقتصادی اجتماعی و با ویژگیهای متنوع شخصیتی و فیزیکی در جامعه زندگی میکنند، دختران و پسرانی با چهرههای معمولی و سبک زندگی عرفی.
اما سلبریتی چون همیشه میخواهد بهترین باشد و اساسا این خاص بودن دلیلی برای ادامه ارتزاقش در فضای مجازی است سعی میکند در همه اموری که نمایش میدهد از انواع و اقسام ترفندها استفاده کند تا این خاص بودن را به همه ثابت کرده و به تعبیر عامیانه در چشم مخاطب فرو کند.
این رفتار سودجویانه خواهناخواه مخاطبان را درگیر یک خودانتقادی منفعلانه کرده و موجب ایجاد نارضایتی از «آنچه هستند» میشود.
شاید به همین دلیل است که چندی پیش در نروژ قانونی وضع شد که از این به بعد همه سلبریتیها، اینفلوئنسرها یا به زبان خودمانیترش همه کسانی که برای خودشان دنبالکنندگانی در اینستاگرام و یوتیوب دست و پا کردهاند باید عکسهایشان را بدون ویرایش و روتوش و به صورت طبیعی بارگذاری کنند یا اگر صورت و اندامشان را با نرم افزار بهینه میکنند، باید عکس بدون روتوش همان تصویر آرایش شده را به همراه همان عکس به مخاطب نشان دهند، در غیر اینصورت ابتدا نقدی و بعد با زندان جریمه میشوند.
در نروژ که مردمش دومین درآمد سرانه بالا را در دنیا دریافت میکنند، انتشار این تصاویر موجب اضطراب، افسردگی و پایین آمدن اعتماد به نفس مخاطبین میشود. میدانید چرا؟ چون وقتی مخاطب منفعل و بیدفاع (بزرگ و کوچک هم ندارد) عکسهای خاص و جذاب را میبیند، باید کوهی از اضطراب را تحمل کند تا به استانداردهای تحمیلی زیبایی بیرون آمده از همین عکسها برسد!
حساب کنید چند میلیون پسر، دختر، مرد یا زن در سراسر دنیا چنین رنجی را برای رسیدن به این شاخصههای کاذب زیبایی تحمل میکنند تا سبد فالوئر این افراد سنگینتر شود و پول بیشتری به جیب بزنند.
کاش در داخل کشور ما نیز توجهی به عواقب نمایشهای این چنینی بشود تا زودتر بتوانیم جلوی ذائقهسازی کاذب رسانهای را بگیریم. این ذائقهسازی کاذب بیشترین تاثیر خود را بر روی نوجوانان میگذارد که به دنبال یافتن الگو هستند.
نوجوان با دیدن چهرهها و زندگیهای لاکچری سلبریتیها در اولین مرحله با مقایسه موقعیت خود با آن دچار نفرت از خود شده و در مرحله بعد یا با آسیب افسردگی مواجه میشود و یا در صدد شبیهسازی خود با آنچه به نمایش درآمده بر میآید که در هر دو صورت واکنشی از روی انفعال و آسیبزا انجام داده است.
مدیریت فضای مجازی لزوما نیازمند تشکیل سازمانها و برگزاری همایشهای آنچنانی و صرف بودجههای کلان نیست بلکه توجه به همین امور ساده و تنظیم مقررات حقوقی همراه با بالابردن هزینه تخلف از قوانین، میتواند تا حدود زیادی جلوی آسیبهای روحی روانی نوجوانان و جوانان که برآمده از آشفتگیهای فضای مجازی است را بگیرد.
این اقدامات چون از جنبههای روانشناختی و جامعهشناختی توجیه منطقی دارند عموما با مخالفتهای عمومی نیز مواجه نمیشوند و فقط کافی است قانون به خوبی تبیین و اجرا شود تا عموم مردم اسیر فضاسازی سلبریتیها در فضای مجازی نشوند.
نورنیوز