×
فرهنگی
شناسه خبر : 73216
تاریخ انتشار : شنبه 1400/04/12 ساعت 09:26

طرح «جوانی جمعیت» به بن‌بست رسید/ 40 مورد مغایرت با شرع و قانون اساسی

طرح جوانی جمعیت و حمایت از خانواده مجلس یازدهم، با وجود ایرادات شورای‌نگهبان و انتشار 133 صفحه گزارش انتقادی پژوهشکده شورا علیه این طرح، به بن بست رسیده است.

نورنیوز-گروه جامعه: مطالعات نشان می‌دهد که جمعیت ایران نیز همگام با جمعیت جهان رو به سوی سالمندی می‌رود. زیرا ایران مراحل اولیه‌ی گذار جمعیتی را پشت سر گذاشته است. آمار و ارقام حاصل از سرشماری‌های عمومی نفوس و مسکن نشان می‌دهد که تعداد جمعیت سالمند ایران در طی دهه‌های اخیر در حال افزایش بوده است.

 جمعیت سالمند کشور پس از کاهش در طی سال‌های 1345 تا1365 از سال 1375به بعد افزایش یافت. این وضعیت به دلیل اعمال سیاست‌های مختلف جمعیتی و فراز و نشیب‌ها در افزایش و یا کاهش موالید در اثر اعمال سیاست‌های مختلف جمعیتی بود. به گونه‌ای که با کاهش سهم کودکان سهم سالمندان افزایش یافته است.

 به این ترتیب تعداد جمعیت سالمند ایران (سنین 60 سال و بیش‌تر) از 1173679 نفر در سال 1335، به 7414091 نفر در سال1395 رسید. به عبارتی دیگر جمعیت سالمند 60 ساله و بیش‌تر در طی نیم‌قرن اخیر مورد بحث 6.3 برابر شد، به همین ترتیب در همین دوره‌ی زمانی جمعیت 65 ساله و بیش‌تر 6.4برابر شد در حالی که جمعیت کل کشور در طی همین دوره 4.2 برابر شد. با وجود این در کل جهان بین سال‌های 1950و 2020 جمعیت سالمند بیش از 5 برابر شد، لیکن در ایران شدت آن بیش‌تر از سطح جهانی (بیش از 6 برابر) بود. با هر سناریوی جمعیتی انتظار می‌رود ایران در آینده با پدیده‌ی سالمندی جمعیت روبه‌رو شود و تفاوت هر سناریو در مقدار سهم جمعیت سالمند خواهد بود.


 


پیش‌بینی سهم جمعیت ۶۵ سال و بیش‌تر ایران از سال ۱۳۹۵ تا ۱۴۳۰

در سال 2020 نسبت جمعیت 65 سال و بیش‌تر در سطح جهانی حدود 9.3درصد و نسبت جمعیت 60 سال و بیش‌تر برابر 1.53درصد برآورد شده است. در همین سال سهم جمعیت65 ساله و بیش‌تر و 60 ساله و بیش‌تر ایران به ترتیب برابر 6.6 و 10.3 درصد برآورد شده است.

بیش از یک دهه از هشدار کارشناسان جمعیت درخصوص تغییر ناگهانی ساختار سنی می‌گذرد؛ با وجود این مسئله سیاستگذاری جمعیت، آنطور که باید و شاید راه به جایی نبرده است. در همین راستا، از اوایل دهه 90 در مجلس نهم و دهم به ترتیب طرح‌های «افزایش نرخ باوری و جلوگیری از کاهش جمعیت کشور» و «تعالی جمعیت و خانواده» بدین‌منظور ارائه شد. اما هیچکدام از این طرح‌ها به تصویب نهایی نرسید.

مواد جنجالی نظیر حذف غربالگری، موجب تمسخر گفتمان جمعیت شد

در همین زمینه، مجلس یازدهم از همان ابتدا با دغدغه فراوان برای چاره‌جویی در مسئله جمعیت اقدام کرد. ولی این‌بار نیز طرح موسوم به «جوانی جمعیت و حمایت از خانواده» اسیر برخی تنگ‌نظری‌ها شد و تا این لحظه راه به جایی نبرده‌است. بسیاری از فعالان حوزه جمعیت معتقدند از همان ابتدا نخبگان دلسوز و پشتوانه‌های پژوهشی در مرحله تدوین طرح حذف شدند.

به همین دلیل برخی مواد جنجالی نظیر حذف غربالگری، ممنوعیت توزیع رایگان لوازم پیشگیری در مراکز بهداشت، ممنوعیت سزارین و تامین منابع مالی طرح از محل افزایش تعرفه‌های جرایم رانندگی و پیامک‌کوتاه، موجب تمسخر گفتمان جمعیت و دوقطبی و جناحی شدن مسئله شد.

 در همین راستا، مجمع مشورتی حقوقی پژوهشکده شورای نگهبان در گزارشی ضمن اشاره به ایرادات کلی طرح جوانی جمعیت و حمایت از خانواده، پیشنهادات خود برای اصلاح طرح را ارائه کرده است. در بخشی از این گزارش درباره مغایرت ماده53 طرح درخصوص غربالگری، آمده است: «مطابق صدر این ماده دستورالعمل‌های مربوط به غربالگری نهایتاً می‌بایست توسط ستاد عالی جمعیت تأیید شود.

نکته‌ای که در این رابطه وجود دارد، فارغ از ابهام وارده به این ستاد و همچنین مغایرت این حکم با اصل138 و 60 قانون اساسی به جهت ترکیب این ستاد، باید توجه داشت که چگونه یک مرجع غیرتخصصی می‌تواند نسبت به بررسی یک موضوع کاملاً تخصصی اقدام نماید. علاوه بر این، این امر می‌تواند مغایر بند «7-1» سیاست‌های کلی سلامت مبنی بر «تولیت نظام سلامت شامل سیاستگذاری‌های اجرایی، برنامه ریزی‌های راهبردی، ارزشیابی و نظارت توسط وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی» باشد. چراکه غربالگری ناظر به موضوع سلامت بوده و تولیت این امر مطابق سیاست‌های کلی سلامت برعهده وزارت بهداشت می‌باشد».

ممنوعیت سزارین حق‌الناس است!

در بخش دیگر همین گزارش ضمن اشاره به مغایرت ماده50 طرح درباره ممنوعیت سزارین، آمده است: «در رابطه با حکم مقرر در بند «ج» درخصوص ممنوعیت پرداخت بیمه در موارد سزارین به درخواست مادر باید گفت در حال حاضر هیچ مورد سزارینی به درخواست مادر در بیمارستان‌های دولتی انجام نمی‌شود و کلیه سزارین‌ها در بیمارستان‌های دولتی به تشخیص و تجویز پزشک است. اما در بیمارستان‌های خصوصی این امر امکان پذیر است.

اما نکته‌ای که در این خصوص وجود دارد آن است که حکم این بند در خصوص مواردی که مادر یا سرپرست وی مبلغی را در گذشته به عنوان حق بیمه پرداخت کرده باشد و مطابق ضوابط همان موقع سزارین نیز مشمول بیمه بوده است، موجب محرومیت از حق انتفاع و ضایع شدن حقوق آنان خواهد شد و واجد ایراد است».

در حال حاضر، اکثر کارشناسان حوزه جمعیت بر این باورند که طرح جوانی جمعیت و حمایت از خانواده با وجود 62 مورد ابهام و بیش از 40مورد مغایرت با شرع و قانون‌اساسی از سوی شورای نگهبان و 133 صفحه گزارش انتقادی پژوهشکده شورا علیه این طرح، به بن بست رسیده است؛ بنابراین پیشنهاد می‌شود دولت سیزدهم از همین حالا به دنبال تدوین لایحه‌ای کارشناسی و هدفمند باشد.
 


سدید
نظرات

آگهی تبلیغاتی
آخرین اخبار
وزیر کشور: امروز راهی جز توسعه حمل و نقل عمومی نداریم
بدرقه ملی پوشان کشتی به مسابقات زاگرب
هشدارمقام حزب‌الله نسبت به سونامی انسانی در لبنان
رفیع‌زاده: سامانه های سازمانی باید به پایگاههای اطلاعاتی متصل شود
اسلواکی نیروی نظامی به اوکراین اعزام نمی کند
دور سوم مذاکرات فنی ایران و آژانس در وین برگزار شد
عکس های منتخب ایران ؛ شنبه 16 شهریور 1404
ریزش پل در کربلا/تعداد مصدومان
برگزیدگان هشتاد و دومین جشنواره فیلم ونیز معرفی شدند
شهربانو منصوریان برای ششمین‌بار قهرمان جهان شد
زمان پرداخت سود سهام عدالت اعلام شد+فیلم
نورنما | لحظه تشکیل یک جزیره در میان آب‌های بی‌انتهای اقیانوس
ترکیه ادعای رسانه‌ رژیم صهیونیستی درباره تلاش آنکارا برای ترور وزیر امنیت داخلی را رد کرد
مدیرکل آموزش‌وپرورش تهران: خانواده‌ها زمان ثبت‌نام وجه پرداخت نکنند+فیلم
مودی در نشست مجمع عمومی سازمان ملل شرکت نمی‌کند
سبد غذایی؛ قافله عقب مانده درآمد
مدافع سابق تیم ملی ایتالیا در راه تهران؟
استقرار 10 «اف-35» آمریکا در کارائیب برای حمله محتمل به ونزوئلا
عراقچی: هر وقت آمریکا آمادگی مذاکره عادلانه و با احترام داشته باشد مذاکره را آغاز می‌کنیم
نحوه پرداخت خسارت وسایل منازل آسیب‌دیده در دفاع مقدس 12 روزه اعلام شد+فیلم
پرتغال(5) - ارمنستان (0) |پرتغال همچنان با ستاره 40 ساله خود می‌درخشد + خلاصه بازی
انگلیس(2) - آندورا(0) | شروعی آهسته و بی‌روح در رقابت‌های انتخابی جام جهانی + خلاصه بازی
استوری منیر الحدادی که با قرارداد 2 ساله به استقلال پیوست
دفتر اطلاع‌رسانی دولتی در غزه، فعالیت‌های نظامی » در برج‌های مسکونی را تکذیب کرد
مادورو: ونزوئلا آماده مبارزه مسلحانه در صورت حمله است
هتل‌های سبز ایران به‌زودی نشان ملی دریافت می‌کنند
پلیس راهور: حضور معلم در سرویس مدارس ممنوع شد+فیلم
زهرا کیانی نخستین طلای تالوی ایران در جهان را کسب کرد
خطوط 2 و 5 مترو تهران به هم متصل شد
تیم امید ایران(6) - گوام(0) پیروزی بی‌دردسر تیم ملی امید ایران برابر گوام + خلاصه بازی
اسلواکی اعزام نیرو به اوکراین را رد کرد
حماس:هدف نابودی کامل شهر غزه، جنایتی بی‌سابقه در تاریخ معاصر به‌شمار می‌رود
فرمان ترامپ، نقاب حمایت از جاسوسان
سازمان ملل قطعنامه همکاری با اکو را تصویب کرد
آخرین خبر از افتتاح مسیر رفت فاز 2 آزادراه تهران - شمال
متوسط عمر زنان و مردان در ایران چقدر است؟
واکنش فدراسیون فوتبال به تمسخر تیم‌ملی
سامانه اعلام قیمت خودرو مشخص شد
انتقاد تند وزارت صمت به وزارت نیرو
بادبان‌های انسانیت روی عرشه قایق‌های امید
دولت فرانسه، ادعای واشنگتن درخصوص به رسمیت شناختن کشور فلسطین را رد کرد
پرتکرارترین نام‌های زن در ایران چه نامهایی هستند؟
روند عادی‌سازی با کشورهای عربی را خدشه دار می کند
نیم کیلو طلا در انتظار کاربران؛ کمپین مشترک روبیکا و ملی‌گلد آغاز شد
تمدید فرصت ثبت‌نام کتب درسی تا 30 شهریور
ابلاغ دستورالعمل جدید تنظیم بازار خودرو + جزئیات
محرومیت سنگین جام اتحادیه برای لوئیس سوارز
انتقاد از طرح مسکن 15 متری/رکود بی سابقه بازار مسکن در 50 سال اخیر
سقف وام خرید خودرو جانبازان تعیین شد
ثبت‌نام نکردن در سامانه املاک مساوی است با قبض برق نجومی
X
آگهی تبلیغاتی