×
فرهنگی
شناسه خبر : 63295
تاریخ انتشار : جمعه 1400/01/13 ساعت 10:36
بادهای شرقی؛ از ایران تا مصر و فلسطین

بادهای شرقی؛ از ایران تا مصر و فلسطین

روایتی از دو قطعه موسیقی جهان عرب در مواجهه با انقلاب 57

نورنیوز- گروه فرهنگ: اولین روزهای فوریه 1979، مردی سراسیمه وارد دفتر رادیو صدای فلسطین شد؛ خبر مهمی در منطقه پیچیده: خمینی به ایران رسید. این نه یک اتفاق ساده، که مهم‌ترین تحول قرن بود.

تنها نه انقلابیون ایرانی، که مبارزان عرب و فلسطینی هم مدت‌ها بود انتظار چنین خبری را می‌کشیدند؛ آغازِ پایان شاهنشاه. روزهای عجیبی بود، آن‌قدر عجیب و شورآفرین که یوسف، خواننده و شاعر شهیر فلسطینی را آن‌چنان سراسیمه به دفتر رادیو کشاند تا سازش را کوک کند، پشت میکروفن برود و شروع به خواندن قطعه‌ای کند که همین چند ساعت پیش نوشته بود: «آفرین بر خمینی!»

فلسطین

آن روز تاریخی، فلسطینیان مبارز در خانه و سنگر صدای انقلاب ایران را شنیدند: «هبت ریاح الخمینی»؛ طوفانی از شرق که پایه‌های ظلم را لرزانده بود: «هبت عواصف ریاح الشرق من ایران». انگار آنچه یوسف الحسون آن روز در دفتر رادیوی جنبش آزادی‌بخش فلسطین اجرا کرد، همه‌ی آرزوهای فروخفته‌ی فلسطینیان بود که در آیینه‌ی انقلاب ایران می‌دیدند؛ سلامی دوباره به آرمان فلسطین: «ثوره ثوره و حتى النصر على العدوان/ حیو فلسطین فیها و بإسمها قالو/ حیو بطلها أبوعمار و الفتیان/ لیث الوغى و الفدائیین اشبالو»

اجرای آن‌روز در رادیو صدای فلسطین، که مهم‌ترین رسانه‌ی وقت مبارزان فلسطینی به شمار می‌رفت، اثری تاریخی و مهم در بازخوانی و بازفهم طرح‌واره‌ی انقلاب ایران در ذهن فلسطینی است.

نقل است که ابوعمار وقتی آن شعر سراسر هیجان یوسف الحسون را از رادیو شنید، دستور داد تا روی نواری ضبط کنند و بارها در دفترش این قطعه را برای مراجعان پخش کرد و حتی نسخه‌ای از آن را با خود به ایران آورد و به امام خمینی اهدا کرد. فداییون فلسطینی نیز تا مدت‌ها کاست این اجرا را بین خودشان دست به دست می‌کردند.


 

ابوالعلا در این اجرای تاریخی، با نام شهرهای ایران، حکایت پایان ظلم را ترسیم می‌کند: «و تبریز چون رستاخیزی بر سرکشی و ستم شورید/ و بنای کاخ ظلم با زلزله‌ای از اهواز به لرزه درآمد/ شب تاریک آبادان رفت/ و نور انقلاب در شیراز روشن شد/ طوفانی از بادهای شرقی در ایران وزیدن گرفت/ پس از سال‌هایی که در انتظار آن بودیم/ ملت ایران با پیر و جوان به میدان آمد/ و انقلاب کرد و ظلم و ذلت را نپذیرفت»

الحسون در وصف اسلام انقلابی امام خمینی که در تقابل با اسلام تاجران دین قرار دارد، با اشاره به تقابل خیمه امام در نوفل لوشاتو با کاخ شاهنشاهی می‌خواند: «ایران؛ ای خلق انقلابی/ و ای خمینی برپاگر عهد آسمان و عهد ملت با صدق اعمالت/ به حق که از تو ندای قرآن طنین‌افکن شده/ به سوی خدا خواندی و با انجیل نماز کردی/ و پرده از چهره‌ی تاجران ادیان برافکندی/ همان‌هایی که وجدان خویش در بازار حراج کردند/ خمینی از خیمه‌اش در فرانسه شجاعان را برانگیخت/ با کلمه‌ی حق و دست‌های خالی/ شاهنشاه و یاران او را به مبارزه فراخواند/ مردان کارتر و اوباش او را»

اما شکستن هیمنه‌ی آمریکا شورانگیزترین بخش اجرای ابوالعلاست: «آفرین بر خمینی و ایران/ خداوند به او و ملتش عزت دهد و این پیروزی مبارک آن‌ها باشد/ همان‌ها با جان خویش فداکاری کردند و از خون مایه گذاشتند و تسلیم شدن را نپذیرفتند/ و با انقلاب خود غل و زنجیر را گسستند/ و بت کارتر را شکستند» او این موفقیت را انگیزه‌ای برای مبارزه فلسطینیان قلمداد می‌کند و آن را در امتداد شکست آمریکا در ویتنام توصیف می‌نماید و معتقد است که دیگر آمریکا پلیس جهان نیست و ابهتش فروریخته است.

یوسف الحسون آرمان‌های انقلاب ایران را از زبان امام خمینی چنین بیان می‌کند: «خمینی گفت دین تنها برای خداست/ و نه به تجاوز به ملت‌ها و سرزمین‌هایشان/ نه به پیمان‌های تحقیرآمیز و مجریان آن‌ها/ نه به جاسوسی از مردم/ نه به پنتاگون/ نه به سلطه بر آزادی انسان/ نه به تحقیر و غارت و تاراج اموال او/ نه شاهی باقی می‌ماند و نه ساواک/ نه به آن خبیث پست و لعنت خورده/ نه به برژینسکی، بی هیچ کم و کاستی»

او در نهایت، سرنوشت شاه را عبرتی برای وابستگان آمریکا در منطقه می‌داند و پیام روشن انقلاب ایران به حکام خودکامه منطقه را چنین می‌سراید:«فتح عیونک و شوف الشاه شو مالو/ و شوف الخمینی و شوف الشعب فی إیران/ اسأل على کل حاکم شین مثل شاه/ و کل زمیلو حلق و الدور خلالو»

مصر

رادیو مونت کارلو در روزهای اقامت امام خمینی در نوفل لوشاتو، گزارشی از زندگی پیرمرد انقلابی ایران پخش می‌کند، گزارش‌گر رادیو می‌گوید خمینی وقتی به فرانسه آمد تنها یک ساک جمع و جور با یکی دو دست لباس داشته، همین. روایت آن روز رادیوی فرانسوی اما در مصر جرقه‌ای برای خلق یکی از آثار مانای عربی در وصف انقلاب ایران شد.

احمد فواد نجم، شاعر و انقلابی شهیر مصری وقتی وصف سادگی امام خمینی را در کنار تصاویری از امواج خروشان مردم ایران در روزهای انقلاب 57 گذاشت، مجموعه‌ی ایران را سرود و رنج زندان را در رژیم سادات به جان خرید.

شاید معروف‌ترین شعرش هم همان «صباح الخیر یا طهران العزیزه» بود که با صدا و موسیقی شیخ امام در حافظه‌ی مصری‌ها ماندگار شد.

شیخ امام، خواننده و نوازنده‌ی بزرگ مارکسیست مصری و پدر موسیقی انقلابی جهان عرب خوانده می‌شد و آن‌روزها صدای محرومان و مستضعفان و فریاد اعتراض علیه ظلم و تطبیع بود.

قطعه‌ی «صبح بخیر تهران» هم با لهجه‌ی مصری و عودنوازی شاهکار شیخ امام، روایتی از خیزش پابرهنگان ایرانی علیه ظلم و فریاد ضدآمریکایی و ضدصهیونیستی مردم در خیابان‌های تهران و برآمده از شور و اشتیاق شاعر و خواننده به تحولی بزرگ و بر شانه‌های خلق به‌پاخاسته در منطقه بود: «صباح الخیر یا طهران العزیزه/ صباح النصر/ وبلوغ المنال/ عزفنا الفرحه غنوه/ و قلنا الشعر/ ورکبنا الخیال/ أدیکی صحیتی بعد النوم / عروسه/ ولا کل العرایس فی الجمال»


 

فاجومی در «مجموعه ایران» که شامل 11 قطعه است، روایتی از انقلاب ایران، سقوط شاه، خیانت‌های آمریکا و مبارزه یکپارچه در منطقه علیه فساد و ظلم ارائه می‌کند و با تشبیه شرایط ایران و مصر به یکدیگر، آرزوی انقلابی مشابه انقلاب ایران را در مصر دارد.

فاجومی امام خمینی را در برابر حاکمان عرب قرار می‌دهد و ایستادگی امام را با وادادگی و حقارت سران منطقه مقابل آمریکا و اسرائیل مقایسه می‌کند.

او در نهایت تفرقه میان شیعه و سنی را نیز مورد انتقاد قرار می‌دهد و بر اصل مبارزه و انقلاب تاکید می‌کند. اشعار شورانگیز آن‌روزهای احمد فواد نجم نمودی دیگر از بارقه‌های امید در منطقه بود که تحت تاثیر انقلابی مردمی، ضدظلم و فساد، استقلال‌طلب، آزادی‌خواه و مخالف آمریکا و اسرائیل بود، انقلابی شایسته‌ی الگو گرفتن.

 


شعوبا
نظرات

آگهی تبلیغاتی
آخرین اخبار
ابلاغ امیدنامه و اساسنامه فعالیت صندوق‌های ارزی در هفته آینده
رهبر معظم انقلاب امشب با مردم سخن خواهند گفت
گروسی نامزد دبیرکلی سازمان ملل شد
پیروزی قاطع ایران برابر عراق در آغاز انتخابی جام جهانی 2027
نورنما | 7 آذر روز نیروی دریایی ارتش جمهوری اسلامی ایران و سالروز عملیات مروارید گرامی‌باد
معاون وزیر بهداشت: وضعیت آلودگی هوا دیگر نیاز به اندازه‌گیری و محاسبه ندارد
شمار شهدای جنگ علیه غزه به 69799 نفر رسید
جدیدترین جزئیات از تیراندازی در نزدیکی کاخ سفید
لاریجانی: توسعه برنامه هسته‌ای مسالمت آمیز خود را به صورت جدی ادامه خواهیم داد
ترکیه: پیش از بحث درباره اعزام نیرو، باید آتش‌بس بین روسیه و اوکراین برقرار شود
ناکامی تلخ ستارگان پاس ساری در رویارویی با خیبر خرم‌آباد در لیگ برتر کشتی
ایران از شرکت‌های روس برای مشارکت در هاب غذایی دعوت کرد
معاون رئیس‌جمهور: کنسرسیوم‌های تبلیغاتی گردشگری باید در سطح جهانی شکل بگیرد
نمایندگان اقوام و مذاهب ایران در ژنو: تنوع فرهنگی کشور سرمایه وحدت ملی است
حماس رژیم صهیونیستی را به نقض توافق آتش‌بس متهم کرد
مطابق ماده 10 قانون، ثبت ادعاهای ملکی در سامانه الزامی شد
مرگ دو کارگر در حادثه سقوط کامیون به گودال در تهران
اسموتریچ: رئیس ستاد ارتش اسرائیل جایگاه خود را بداند
پوتین: به رسمیت شناختن حاکمیت روسیه بر کریمه و دونباس، نکته کلیدی در مذاکرات با آمریکاست
ماندگاری هوای آلوده تهران تا اواسط هفته آینده
ایران با خانواده جان‌باختگان حادثه آتش‌سوزی در چین ابراز همدردی کرد
پیشنهاد برنامه میراث فرهنگی ایران به آسیا
افشای مسکو: آمریکا در فیلیپین برای جنگ اوکراین نیرو جذب می‌کند
عون: پاسخ عملی برای طرح‌های پیشنهادی مذاکره دریافت نکرده‌ام
کیف پنجاه میلیاردی طلا در کنارک به صاحبش بازگردانده شد
قانون جدید کنست، مجوزی برای شهرک‌سازی و خرید اراضی در کرانه باختری است
وزرات خارجه ایران اقدام سیاسی استرالیا علیه سپاه پاسداران را بدعتی مجرمانه دانست
لوکاشنکو: اروپا را پیروز مناقشه اوکراین نمی‌دانیم
رونمایی ماکرون از طرح جدید خدمت سربازی در فرانسه
حادثه بهمن در در اشتوبای اتریش؛ اعضای تیم ملی سالم هستند
بیانیه وزارت خارجه پاکستان درباره سفر لاریجانی به اسلام‌آباد
سلسله حملات هوایی رژیم صهیونیستی به جنوب لبنان و نقض مکرر آتش بس
شکست کامل نتانیاهو در همه جبهه ها به روایت هاآرتص
ادامه سریال فرار از زندان در فرانسه
مذکرات مرحله دوم آتش‌بس در غزه به بن‌بست کامل رسید
ماجرای صدای تیراندازی در افسریه چه بود؟
هشدار جدی پلیس تهران؛«حتی یک سرقت» هم غیرقابل‌قبول است
هشدار جدی به خریداران ملک؛ پرداخت پول در بنگاه ممنوع شد
40 درصد خودروهای پلاک تهران معاینه فنی را خارج از شهر می‌گیرند
شکرگذاری یا سوگواری؛ جدال بر سر تاریخ
ابلاغ شیوه‌نامه آژانس‌های جذب / فصلی نو در سرمایه‌گذاری خارجی
قیمت طلا و سکه امروز پنجشنبه 6 آذر + جدول
آلاینده‌ها تا اواسط هفته میهمان پایتخت هستند
قهرمان موتورسواری جهان به تهران آمد
13 مصدوم در واژگونی مینی‌بوس دانش‌آموزان همدانی
حماس خواستار توقف کشتار اسرای فلسطینی در زندان‌های رژیم صهیونیستی شد
لاریجانی: جنگ 12 روزه از سال‌ها قبل برنامه‌ریزی شده بود
تاکید پوتین بر تقویت توان نظامی «سازمان پیمان امنیت جمعی»
تهران در آستانه یک جهش بزرگ ؛ وعده 500 کیلومتر مترو در 5 سال
اگر دانش‌آموز و دانشجوی سالم نداشته باشیم، آموزش به درد نمی‌خورد
X
آگهی تبلیغاتی