نورنیوز ـ گروه جامعه: از ابتدای همهگیری ویروس کووید 19 در کشور، همواره یکی از موضوعات مهم، بحث چگونگی عبور از این بحران، مصونسازی مردم در مقابل این ویروس و قطع زنجیره ابتلا بوده است.
در همین خصوص؛ موضوع واکسن به عنوان یکی از عوامل موثر در تحقق این هدف در دستور کار دستگاههای اجرایی مربوطه به ویژه ستاد ملی مقابله با کرونا و وزارت بهداشت قرار گرفت.
از سویی؛ به دلیل ناشناخته بودن این ویروس و نبود دانش کافی در جهان درباره آن، چنانچه تا به امروز شاهد آن هستیم، اصل موضوع واکسن و آزمایشات مربوط به آن همچنان در صدر اخبار و تحولات کرونایی قرار دارد و اظهارات ضد و نقیض فراوانی درباره آن گفته شده است تا جایی که حتی بالاترین مرجع بهداشت و درمان بینالمللی (WHO) نتوانسته نظر قطعی در این باره بدهد.
در ایران نیز با توجه به تاثیر واکسن در مدیریت بیماری و همچنین ایجاد آرامش روانی در جامعه، گرچه دولت پیشاپیش اقدامات لازم را برای خرید واکسن خارجی مورد تایید، انجام داد اما به دلایلی چون وجود ظرفیتهای علمی و اجرایی قابل اتکاء در کشور، احتمالاتی که در مورد مشکلات واکسنهای خارجی مطرح است و نیز هزینههای مالی و سیاسی واکسنهای خارجی از همان روزهای ابتدایی بحث تولید واکسن داخلی نیز در دستور کار قرار گرفت.
مشکل اما از آنجا آغاز شد که متاسفانه متولیان امر نتوانستند این موضوع بسیار مهم را به صورت متمرکز مدیریت کرده و ظرفیتهای علمی، پژوهشی و تولیدی موجود در کشور را تجمیع کنند، به گونهای که با وجود تلاشها و اقدامات موثر بسیار، شاهد هماهنگی و انسجام لازم در این خصوص نیستیم.
نگاهی گذرا به اظهارنظرهای فراوان در خصوص خرید یا تولید واکسن کرونا در کشور طی این مدت نشان میدهد که مدیریت این موضوع حیاتی از فقدان وجود مرجع واحد در کشور رنج میبرد و هیچ قطعیتی هم در هیچیک از این اظهارات مشاهده نمیشود.
این سردرگمی و اظهارات مبتنی بر آزمون و خطا که بعضا شائبههای سیاسی نیز در خود دارد شاید یکی از مهمترین دلایلی باشد که ذهن مردم را نسبت به عملکرد مسئولین اجرایی در خصوص مدیریت بحران کرونا دچار خدشه کرده است.
اگر دانش و توانمندی فنی تولید واکسن در کشور وجود دارد که دارد، متولی اصلی آن کیست؟ چرا ستاد ملی مقابله با کرونا و وزارت بهداشت نمیتوانند تواناییهای موجود در مجموعههای مختلف را تجمیع کرده و به آن سر و سامان بدهند تا هر از گاهی مجموعه یا نهادی با ربط و بی ربط با اظهارنظر در خصوص زمان تولید واکسن جامعه را دچار التهاب نکند؟
اساسا چرا هر مجموعه علمی یا بنگاه اقتصادی در کشور که توانایی عرض اندام در این حوزه را در خود میبیند نباید ذیل یک مدیریت واحد به عرصه ورود کند تا کل کشور با تجمیع ظرفیتها و فرصتها زودتر به نتیجه مطلوب برسد؟
آیا این گمانه درست است که وزارت بهداشت اجازه ورود مدیریت شده مجموعههای دیگر در این حوزه را نمیدهد؟ یا آن مجموعهها وزارت بهداشت را به عنوان مرجع تخصصی این موضوع در کشور نپذیرفته اند و قائل به هماهنگی با آن نیستند؟
یا مثلا در حوزه خرید واکسن، آن هم با توجه به این همه سوال که در ذهن عموم جامعه وجود دارد، چرا پاسخ درستی نه تنها به مردم که حتی به کارشناسان و پزشکان داده نمیشود؟ اینکه واکسنی که احتمالا قرار است خریداری شود از کدام کشور و کدام شرکت خارجی است؟ آیا نسبت به همه ملاحظات آن دقت نظر صورت گرفته تا شائبه هایی که هر روز در فضای مجازی در داخل و خارج کشور در مورد کیفیت و اثرات واکسنهای تولید شده منتشر میشود ذهن و روح مردم را نیازارد؟ و...
به هر حال دلیل این نابسامانی هر چه هست، تنها نتیجهاش کاهش اعتماد عمومی به ثمربخش بودن تلاشها، از دست رفتن فرصتها و تداوم اضطراب مردم است، به ویژه آنکه؛ امنیت زیستی و بهداشتی به عنوان یکی از اصلیترین شاخصهای ارزیابی کارآمدی افراد و دولتها همواره در نگاه مردم جایگاه خاصی دارد.
این سنجه مهم نزد افکار عمومی آنقدر اهمیت دارد که حتی ترامپ که کارنامه اقتصادی نسبتا موفقی تا پیش از همهگیری کرونا داشت، به دلیل بیتوجهی به الزامات مدیریتی در این بحران و ضعف در اقناع افکارعمومی این حوزه با شکست سنگینی در انتخابات ریاست جمهوری روبرو شد و زمین بازی را به رقیب دموکرات خود واگذار کرد.
بر این اساس به نظر میرسد مهمترین راهکار برای خروج از این نابسامانی که واقعا افکار عمومی را خسته کرده این است که متولیان امر اولا با قاطعیت نسبت به انسجام و متمرکز کردن فعالیتهای پژوهشی در حوزه تولید واکسن اقدام کرده و ثانیا به طور شفاف و فارغ از هیجانات متاثر از فضای سیاسی، مردم را در جریان موضوعات مربوط به آن قرار دهند.
نورنیوز