نورنیوز ـ گروه سیاسی: ناظران سیاسی با تاکید بر تجربیات ۴ دهه گذشته انقلاب اسلامی، معتقدند؛ منافع ملی جمهوری اسلامی ایران این واقعیت را نشان میدهد که اگر در مقابل متجاوزان به حریم امنیتی ایران پاسخی مناسب و بازدارنده داده نشود حتما آنان جری تر شده و با کمال وقاحت اقدامات مشابه دیگری را انجام خواهند داد.
اندیشمندان حوزه حقوق و روابط بین الملل منافع ملی را آن دسته از منافعی تلقی مینمایند که دولتها در یک برهه زمانی خاص و در پرتو شرایط سیاسی، فرهنگی و اقتصادی، سیاست خارجی خود را بر مبنای آن تنظیم میکنند و در روابط خود با سایر کشورها در پی تحقق آن میباشند. جمهوری اسلامی ایران نیز که متأثر از شرایط و ارزشهای انقلاب اسلامی است همواره سعی نموده تا در محیط بین المللی بر اساس آرمانهای انقلابی خود گام بردارد.
ترور شهید محسن فخری زاده دانشمند هستهای و دفاعی کشور که در یک ترور ناجوانمردانه به شهادت رسید و ملت ایران را داغدار نمود از آن دست اقداماتی بود که نشان میدهد منافع ملی ایران در چه جایگاهی قرار دارد. بر اساس این ترور جنایتکارانه مجددً این سوال پدید آمد که آیا منافع ملی ایران انتقام گرفتن خون این شهید را جایز می داند یا نه؟
پیرامون مذاکره با دولت آینده آمریکا نیز که احتمالا با ریاست جمهوری بایدن آغاز می شود همین نکته اساسی باید مد نظر باشد و تمامی چارچوبهای منافع ملی در جمهوری اسلامی ایران نیز باید در نظرگرفته شود.
دکتر سید رضا صدرالحسینی کارشناس مسائل سیاست خارجی در پاسخ به این سوال که با در نظر گرفتن منافع ملی ایران، آیا انتقام از ترور شهید فخری زاده باید صورت بگیرد؟ و یا منافع ملی کشورمان توصیه می کند که در دولت بایدن با آمریکا وارد مذاکره شویم یا نه؟ گفت: در همه کشورها منافع ملی و همه شروط برای تامین منافع ملی یک اصل پذیرفته شده است که در جمهوری اسلامی ایران نیز منافع ملی و تامین آن جزء اولین و مهمترین اهداف همه آحاد ملت و مسئولان و مقامات کشور است.
وی افزود: تعریف منافع ملی در کشورهای مختلف با توجه به اعتقادات، هویت ملی، اهداف، فرهنگ، ایدئولوژی، ژئو پولتیک و قوانین بالا دستی درهر کشور تفاوتهایی با دیگر کشورها دارد؛ بدین شکل که منافع ملی در فرهنگ لیبرالیسم با فرهنگ کمونیسم و با فرهنگ جمهوری اسلامی ایران تفاوت دارد.
این استاد دانشگاه با بیان اینکه متاسفانه به دلیل متون ترجمه شده که در مراکز آکادمیک ما تدریس می گردد به تفاوتهای اعتقادی و هویتی و ایدئولوژیک کمتر توجه میشود و براین اساس در بعضی از موارد تعریف منافع ملی نمیتواند جامعیت لازم را برای ملت ایران داشته باشد، تصریح کرد: امروز در ایران اسلامی تعریف منافع ملی بر گرفته از یک فرهنگ غنی و طولانی مدت به همراه عناصر معنوی و جغرافیایی باید تعریف شود که بتواند جامعیت لازم را به منظور تامین منافع همه جانبه ملت ایران داشته باشد.
وی در ادامه بیان داشت: برخی از افراد تصور میکنند منافع ملی ایرانیان در ذیل منافع ملی کشورهای قدرتمند تامین می گردد و بر این اساس دائماً تلاش میکنند، بدون در نظر گرفتن همه مؤلفه های منافع ملی ایران منافع ملت را با اولویت دوم و سوم پس از منافع قدرتهای بزرگ به ویژه آمریکا تعریف کنند؛ از این رو شکاف عمیقی بین این دسته از افراد که صاحب کرسی و تریبون و روزنامه و مجلات و سایتهای خبری هستند با آحاد ملت مشاهده می گردد.
صدرالحسینی با اشاره به اینکه همین امر باعث میشود تعدادی از افرادی که تحت تاثیر این نوع تعریف از منافع ملی میباشند با اکثریت جامعه بوجود آید و ناظران بر این صحنه گاهی احساس میکنند که روشنفکران در ایران با آحاد مردم دو راه جداگانه را می پیمایند، اظهار داشت: یکی از مهمترین کارهایی که دولتهای مردمی در ایران باید انجام دهند نزدیک کردن تعریفی علمی و قابل پذیرش از دیدگاه علمای علم سیاست و خواست عمومی مردم میباشد.
این کارشناس مسائل سیاست خارجی معتقد است؛ حتی در این مواقع برخی از تحلیلگران این گونه دولتها را دولتهای پوپولیستی و یا شعاری نامیدهاند اما واقعیت امر این است که دولتهایی تا انتها مردمی بوده و بعد از پایان دولتشان مورد وثوق اکثریت مردم هستند که بتوانند با دقت و جامعیت منافع ملی تعریف شده در متون دانشگاهی را با مؤلفههای امنیت ملی مورد وفاق آحاد مردم به خوبی با همدیگر نزدیک نموده و برای تامین آن تلاش نمایند.
وی با بیان اینکه در هفتههای اخیر اتفاقاتی در ایران رخ داد که مجدداً این تفاوت دیدگاه بروز نمود، گفت: این حادثه ناگوار شهادت دانشمند هستهای و دفاعی کشور بود که در یک ترور ناجوانمردانه او به شهادت رسید و ملت ایران را داغدار نمود؛ بر اساس این ترور جنایتکارانه مجدداً این سوال پدید آمد که آیا منافع ملی ایران انتقام گرفتن خون این شهید را جایز می داند یا نه؟
صدرالحسینی در ادامه تصریح کرد: به نظر میرسد با توجه به تجربیات چهار دهه گذشته پاسخ این سوال مشخص است که منافع ملی ایران این واقعیت را نشان میدهد که اگر در مقابل متجاوزان به حریم امنیتی ایران پاسخی مناسب و بازدارنده داده نشود حتما آنان جری تر شده و با کمال وقاحت اقدامات مشابه دیگری را انجام خواهند داد.
کارشناس مسائل سیاست خارجی بیان داشت: بر این اساس میتوان گفت منافع ملی جمهوری اسلامی ایران این را تجویز میکند که پاسخی در خور و بازدارنده باید به عاملان و آمران داده شود؛ البته زمان و مکان در این انتقام گیری به عهده مسئولان ایرانی بوده که آنان قطعاً با توجه به همه زوایای امنیت ملی این اقدام را انجام خواهند داد.
صدرالحسینی با بیان اینکه بنابراین متوجه میشویم تعریف امنیت ملی در ایران اسلامی با دیگر کشورها تفاوت دارد و آن این است که انتقام گرفتن خون این دانشمند یعنی پاسخگویی به خواست اکثریت ملت و تامین منافع ملی ملت ایران، اظهار داشت: در خصوص مذاکره با دولت آینده آمریکا نیز که احتمالا با ریاست جمهوری بایدن آغاز میشود همین نکته اساسی باید مد نظر باشد که ملت ایران در طول ۴۰سال گذشته آسیبهای فراوانی از دولتهای جمهوری خواه و دموکرات را تحمل نموده و با مقاومت خود توانسته است منافع ملی خود را تأمین نماید اما، قطعاً مذاکره با این دولت نیازمند بررسیهای قابل توجهی است از جمله بازگشت بدون شرط دولت بایدن به توافق نامه برجام و لغو همه تحریم های پس از خروج آمریکا از برجام.
وی خاطرنشان کرد: مواضع جمهوری اسلامی ایران با توجه به همه مؤلفههای امنیت ملی ملت ایران درمقابل نظام سلطه و آمریکا کاملاً روشن و مشخص است و بر اساس محاسبات عقلانی که تأمین امنیت ملی کشور را تضمین مینماید این مسیر راه تغییر ناپذیر است و اگر قرار است اتفاق ویژهای در موضوع خاص توافق نامه برجام بیفتد این آمریکا است که باید تکلیف خود را با این توافق نامه در دولت بایدن روشن نماید.
سیاست روز