×
فرهنگی
شناسه خبر : 56171
تاریخ انتشار : جمعه 1399/08/09 ساعت 17:52
گزارش‌گری فساد (سوت‌زنی) چیست و چه الزاماتی دارد؟

نورنیوز بررسی کرد؛

گزارش‌گری فساد (سوت‌زنی) چیست و چه الزاماتی دارد؟

«گزارش‌گری فساد» که اصطلاحا از آن با عنوان «سوت‌زنی» یاد می‌شود، یکی از موثرترین راهبردهای کشف و پیشگیری از فساد است که با مشارکت همزمان مردم، حاکمیت را برای رسیدن به یک وضعیت مطلوب در اصلاح ساختار سیاسی و اقتصادی و رسیدن به جامعه‌ای عاری از فساد یاری می‌‌کند.

نورنیوز ـ گروه جامعه: ابتکار قوه قضائیه و پیگیری‌های اخیر مجلس شورای اسلامی در خصوص قانون حمایت از گزارش‌گران فساد (سوت‌زنی) رخدادی هوشمندانه و بسیار ضروری است که می‌تواند در پیشگیری و مبارزه با فساد که یکی از مهمترین مولفه‌های کاهش سرمایه اجتماعی و ناامیدی مردم است به اصلاح امور کمک قابل توجهی نماید.

«گزارش‌گری فساد» که اصطلاحا از آن با عنوان «سوت‌زنی» یاد می‌شود، یکی از موثرترین راهبردهای کشف و پیشگیری از فساد است که با مشارکت همزمان مردم، حاکمیت را برای رسیدن به یک وضعیت مطلوب در اصلاح ساختار سیاسی و اقتصادی و رسیدن به جامعه‌ای عاری از فساد یاری می‌ کند.

در این روش که اجرای آن تجربیات موفقی را در دنیا به دنبال داشته، افراد جامعه از داخل یا خارج از یک مجموعه، فساد را گزارش می‌دهند و در صورت صحت گزارش پس از ارزیابی دقیق از عایدی حاصل از کشف فساد به عنوان پاداش بهره‌مند می‌شوند.

این روش که در مفاهیم اسلامی ذیل مبحث «امر به معروف و نهی از منکر» نیز بدان سفارش موکد شده، آحاد جامعه را به مسئول دانستن خود در برابر کژی‌ها و ناراستی‌ها تشویق نموده و از سویی قانون‌شکنی و ارتکاب آزادانه و گستاخانه فساد از سوی مفسدین را محدود می‌کند. 

گزارش‌گری فساد را در یک تقسیم‌بندی کلی می‌توان به  چهار دسته تقسیم کرد: «گزارش‌ از داخل سازمان علیه سازمان»، «گزارش شخص علیه کارمند، مدیر یا سازمان»، «گزارش حقوقی علیه سازمان» و «گزارش خبرنگاران و رسانه‌ها».

مروری بر تجربیات جهانی این روش نشان‌گر میزان اثرگذاری و موفقیت آن در مبارزه با فساد نسبت به دیگر روش‌های مرسوم است، چنانچه در سال 2012 در آمریکا از بین 12 روش استاندارد کشف فساد، 43 درصد موارد با نظارت و گزارش‌دهی مردمی محقق شده است.

73 درصد از افراد عامل کشف و انهدام فساد، کارمندان یا ارباب رجوع بوده‌اند، این در حالی است که بازرسان خارج از سازمان و نظارت نهادهای بالادستی تنها 5 درصد از فساد موجود را کشف کرده‌اند.

جالب اینکه؛ گزارش‌های مردمی در سال 2005 منجر به بازپس‌گیری حدود 10 میلیارد دلار توسط دولت آمریکا شده، در حالی که سازمان‌های نظارتی تنها 5 میلیارد به خزانه باز گرداندند.

با وجود  تجربیات موفق جهانی اما؛ در ایران متاسفانه این موضوع سابقه زیادی ندارد و تاکنون در ایران قانونی برای حمایت از گزارش‌گران فساد تصویب نشده است.

فقدان شفافیت لازم، سختی دسترسی به اطلاعات و عدم حمایت رسمی و قانونی از مشکلات گزارش‌گری فساد است که با وجود پیش قدم شدن قوه قضائیه، ستاد امر به معروف و نهی از منکر و وزارت کار، رفاه و امور اجتماعی در تسهیل این مسیر، هنوز استقبال عمومی مردم از آن کم است.

با این حال و با وجود تلاش‌های ارزشمند صورت گرفته، موفقیت امر گزارش‌گری فساد دارای الزاماتی است که از آن جمله می‌توان به «ایجاد زیرساخت گزارش‌گری فساد»، «تدوین قانون و راه‌اندازی سامانه گزارش‌گری»، «تمهید برای مخفی ماندن هویت گزارش‌گران»، «امکان اثبات حقوقی ادعای گزارش‌ها»، «طراحی و اجرای سازوکار حمایتی و تشویقی از گزارش‌گران»،«ایجاد موسسات حقوقی ویژه گزارش‌گری فساد» و «ایجاد فرهنگ گزارش‌گری در افکار عمومی» اشاره کرد که طبعا نیازمند حمایت و همراهی هر سه قوه است.


نورنیوز
نظرات

آگهی تبلیغاتی
آخرین اخبار
رئیس الحشدالشعبی: از تهدیدها هراسی نداریم و به دفاع از عراق پایبند هستیم
تعدیل نیرو و تعطیلی ده‌ها شعبه استارباکس در آمریکا و کانادا
اخراج تیم دوچرخه سواری رژیم اسرائیل از مسابقه تور ایتالیا
سرنوشت مرگبار دو قاتل بعد از بخشیده شدن
مسکو: اسنپ‌بک فاقد اعتبار و قطعنامه 2231 همچنان معتبر است
اعلام اسامی داوران دیدار استقلال و المحرق بحرین
توئیت عبری رهبر معظم انقلاب: نظام خبیث صهیونی منزوی‌ترین و منفورترین دولت دنیاست
ادعای وزیر خارجه آلمان علیه ایران در سازمان ملل
تکذیب شایعه دستور شورای عالی امنیت ملی برای تعیین جانشین مقامات
نورنما | 6 مهر سالروز شهادت سید حسن نصرالله
آلمان برای مقابله با تهدید پهپادها آماده می‌شود
نورنما | واقعیتی تلخ در طنز امیرحسین قیاسی...
سفیر سابق آمریکا: اسرائیل به دنبال تجزیه ایران و ترکیه است
ادامه بهانه جویی تیم هندی؛ درخواست بازی بی طرف !
سخنگوی سپاه: هدف دشمن در هر دو جنگ‌ تحمیلی تجزیه ایران بود
استقرار تیپ نظامی ناتو در مرز با روسیه
کشته و زخمی شدن 89 نفر زیر دست و پا در هند
امید به صعود تیم ملی ایران در جام جهانی 2026
عراقچی: دنبال توافق عادلانه هستیم
هشدار به صهیونیست‌ها: ایرانی‌ها پشت خط هستند
ترامپ به دنبال ارسال نیروی نظامی به پورتلند
عامل مجازی گروهک‌های تروریستی در کرمان دستگیر شد
زلنسکی: از اسرائیل سامانه پاتریوت دریافت کردیم
سید الحوثی: حسن نصرالله کابوس صهیونیست‌ها بود
رشد صددرصدی اعتبارات بخش گردشگری
هشدار مجدد عراقچی نسبت به پیامدهای فعال‌سازی مکانیزم ماشه
لاوروف: بازگرداندن تحریم‌ها علیه ایران و استفاده از مکانیسم پس‌گشت غیرقانونی است
ابزار خوشحالی پاشینیان از صلح ارمنستان ـ آذربایجان
المیادین آخرین تصویر از شهید سیدحسن نصرالله را منتشر کرد
کوثری: ایران برنامه‌های موشکی و هسته‌ای را کنار نمی‌گذارد
جدول لیگ برتر پس از اتمام بازی های هفته پنجم
پیکان برابر چادرملو متوقف شد
پزشکیان: سفر به نیویورک فرصتی برای تبیین مواضع ایران در سطح جهانی بود
واردات خودرو در 6 ماه اول سال برابر صفر
جمهوری اسلامی ایران همواره حامی لبنان مقتدر و عزتمند است
شرح وظایف جدید در شرایط بن‌بست دیپلماسی
حال سعید پیردوست رو به بهبود است
آژیر خطر برای ترامپ؛ رشد چشمگیر نارضایتی در پایگاه جمهوری‌خواهان
شیخ نعیم قاسم: راه و روش سید حسن نصرالله جاودان است/هرگز خلع‌سلاح مقاومت را نمی‌پذیریم
جاده چالوس یکطرفه شد
دکتر پزشکیان در بازگشت از نیویورک وارد تهران شد
رئیس جمهور لهستان: آماده گشودن فصل نوینی در مناسبات تاریخی و فرهنگی با ایران هستیم
مسدود شدن 4 میلیارد دلار کمک‌‌های خارجی آمریکا
سود سهام عدالت تا آخر هفته واریز می شود
عراقچی: تهدید علیه حاکمیت ملی و تمامیت سرزمینی ونزوئلا را محکوم می‌کنیم
سقف خرید و نگهداری تتر محدود شد
بهره‌برداری فاز نهایی‌ انتقال آب سد طالقان به کرج و تهران‌ تا نیمه مهرماه
لاریجانی با نخست وزیر لبنان دیدار کرد
ایران نه منزوی است و نه طالب جنگ
انزوای اسرائیل و ضرورت شکل‌گیری نظم نوین جهانی
X
آگهی تبلیغاتی