رایزنی‌های ظریف در هند و مسقط

 محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران که عصر سه‌شنبه 24 دی ماه به منظور شرکت در نشست گفتگوهای رایسینا به دهلی‌نو سفر کرد، ضمن شرکت در این نشست و سخنرانی و پاسخ به سؤالات مطرح شده، با مقامات هندی و برخی مقامات شرکت کننده در نشست دیدار و به گفتگو پرداخت.

محمدجواد ظریف که دی ماه سال گذشته (۱۳۹۷) نیز برای شرکت در نشست رایسینا به هند سفر کرده بود، اول دی ماه نیز در تهران میزبان «جایشانکار» همتای هندی خود بود. پس از ترور سردار سپهبد شهید قاسم سلیمانی نیز جایشانکار وزیر خارجه هند با ظریف در این خصوص تلفنی گفتگو کرده بود.

رئیس دستگاه دیپلماسی جمهوری اسلامی ایران ۲۴ اردیبهشت ماه سال جاری (۱۳۹۸) پس از خروج آمریکا از برجام و در سفری به چند کشور و پس از ترکمنستان به هند رفت و با «سوشما سواراج» وزیر خارجه فقید هند دیدار و گفتگو کرد. 

*اشتباه راهبردی ۳ کشور اروپایی

رئیس دستگاه دیپلماسی جمهوری اسلامی ایران در اولین دیدارش با «نیلسن آنن» وزیر مشاور در امور خارجی آلمان به گفتگو پرداخت. آخرین تحولات اجرای برجام و شرایط منطقه‌ای به ویژه اوضاع افغانستان از جمله محورهای مورد گفتگوی دو طرف بود. 

در این دیدار که پس از اقدام ۳ کشور اروپایی عضو برجام (آلمان، انگلیس و فرانسه) در فعال کردن مکانیسم حل و فصل اختلافات در برجام صورت گرفت، وزیر امور خارجه ایران از بی عملی اروپایی‌ها در قبال تعهداتشان در برجام انتقاد و، اقدام آنها در فعال کردن این مکانیسم را از نظر حقوقی بی مبنا و از نظر سیاسی اشتباهی راهبردی خواند.

آنن نیز روابط با ایران را مهم برشمرد و گفت: موضع ما دفاع و حمایت از برجام است و روح نامه سه وزیر اروپایی تخریب برجام نیست.

وزیر خارجه ایران روز چهارشنبه نیز با «حمدالله محب» مشاور امنیت ملی افغانستان دیدار و درباره تحولات منطقه‌ای به ویژه  پس از ترور سپهبد شهید سلیمانی و آخرین شرایط سیاسی و گفتگوهای صلح در افغانستان به رایزنی پرداخت.

«آجیت دوال»  مشاور امنیت ملی هند و ظریف صبح چهارشنبه ۲۵ دی ماه به صورت خصوصی در دهلی نو ملاقات کرده و به رایزنی نشستند.

ظریف و سرگئی لاوروف وزیر خارجه روسیه هم در حاشیه این نشست با یکدیگر دیدار و گفتگو کردند.

*به مذاکره با آمریکا علاقه‌ای نداریم

رئیس دستگاه دیپلماسی جمهوری اسلامی ایران چهارشنبه در نشست رایسینا حضور یافت و طی سخنانی عنوان کرد: واشنگتن گمان‌ می‌کرد با ترور سپهبد سلیمانی مردم در خیابان‌های تهران و عراق به رقص درمی‌آیند و این نمایانگر جهل و استکبار آمریکاست.

ظریف همچنین در بخشی از اظهاراتش و در پاسخ به سؤالی درباره مناسبات ایران و آمریکا گفت: «ما یک کانال ارتباطی رسمی با آمریکا از طریق سوئیس داریم که پیام‌های خود را به آمریکا از این طریق ابلاغ می‌کنیم و در زمان حمله موشکی (ایران به پایگاه‌های آمریکا) این پیام را ابلاغ کردیم که این اقدام ما در دفاع از خود بوده است و به این نتیجه رسیدیم که این اقدام در دفاع از خود ما بوده است و اگر آمریکا پاسخ بدهد، از سوی ایران پاسخ دریافت خواهد کرد، زیرا این اقدام ما در واکنش به اقدام آمریکا بود. این کاری است که ایران در دفاع از قلمرو خود و شهروندان و نظامیان خود انجام می‌دهد...ما به دیپلماسی علاقمندیم. به مذاکره با آمریکا علاقه‌ای نداریم، زیرا قبلاً این کار را (در چارچوب برجام) انجام دادیم...آمریکا به تعهداتش عمل نکرد و از برجام خارج شد».

وزیر خارجه ایران با طعنه به اظهارات «بوریس جانسون» نخست‌وزیر انگلیس درباره اینکه از توافق ترامپ حمایت می‌کند، گفت: «نخست‌وزیر جانسون گفت که ما توافق ترامپ را می‌خواهیم و ترامپ نیز خوشحال شد. ما توافق آمریکا (توافق هسته‌ای ۱+۵ (آمریکا، انگلیس، فرانسه، روسیه، چین و آلمان) داشتیم و آمریکا آن را نقض کرد حالا توافق ترامپ چقدر دوام خواهد آورد؟ ۱۰ ماه؟ شاید تا زمان پرواز وی از کانادا؟» 

وزیر امور خارجه استونی نیز بعدازظهر چهارشنبه در دیدار با ظریف درباره روابط دوجانبه، تحولات برجام و شرایط منطقه گفتگو کرد.

وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران عصر چهارشنبه نیز با «نارندرا مودی» نخست‌وزیر هند دیدار و درباره روابط دوجانبه ، همکاری‌های تجاری و اقتصادی به ویژه در حوزه انرژی، همکاری در پروژه بندر چابهار و تحولات منطقه‌ای و بین‌المللی به گفتگو پرداخت.

«یپ کوفود» وزیر امور خارجه دانمارک نیز عصر چهارشنبه و در حاشیه این نشست با ظریف به رایزنی پرداخت و در این دیدار گفتگوی صریحی در خصوص عوامل تنش و ناامنی در منطقه خلیج فارس به ویژه نقش و حضور آمریکا و متحدان غربی آن در منطقه، برجام و بی عملی اروپایی‌ها در قبال تعهدات خود و ترس از آمریکا و دیگر موضوعات مورد علاقه صورت گرفت.

صبح پنجشنبه ظریف، با صبحانه کاری با «سوبرامانیام جایشانکار» همتای هندی در دهلی‌نو آغاز شد و دو وزیر بر سر میز صبحانه ابعاد مختلف مناسبات دوجانبه به ویژه در حوزه اقتصادی و شرایط منطقه را مورد بحث و گفتگو قرار دادند.

*گفتگویی صریح با بورل و یادآوری تعهدات اروپایی‌ها 

وزیر خارجه ایران همچنین صبح پنجشنبه ۲۶ دی ماه در اولین دیدار با «جوزپ بورل» مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا پس از تصدی به این سمت، ضمن تبریک انتصاب بورل، آمادگی خود را برای همکاری نزدیک با او اعلام کرد.

ظریف همچنین در گفتگویی صریح با جانشین فدریکا موگرینی، اشتباهات و بی عملی اروپایی‌ها در قبال تعهدات برجامی‌شان را یادآور شد و ضمن رد اقدام اخیر سه کشور اروپایی در فعال کردن مکانیسم حل و فصل اختلافات در برجام، بر تصیح رفتار آنها در قبال ایران و برجام تأکید کرد.  

گفتنی است وزیر خارجه ایران در مدت حضورش در دهلی‌نو و پس از اقدام اروپا در فعال کردن مکانیسم مزبور با انتشار توئیت‌هایی از این اقدام انتقاد کرد.

رئیس دستگاه دیپلماسی جمهوری اسلامی ایران همچنین در دو توئیت با اشاره به سخنرانی‌اش در نشست رایسینا با بیان اینکه یک توافق با اوباما امضا نکردیم که اکنون به دنبال توافق با ترامپ باشیم، تصریح کرد: آینده برجام به سه کشور اروپایی بستگی دارد، نه ایران.

ظریف همچنین در پیامی در توئیتر به ادعای کشورهای اروپایی درباره پایبندی کاملشان به برجام طعنه زد و به لیستی از اقدامات واقعی که اروپایی‌ها پس از خروج آمریکا از برجام انجام دادند، اشاره کرد.

به گزارش فارس، وزیر خارجه ایران همچنین با انتقاد از تسلیم شدن اروپا مقابل آمریکا در برجام گفت آنها برجام را برای دوری از تعرفه‌های رئیس‌جمهور آمریکا فروختند.

*رایزنی با همتای استرالیایی

محمدجواد ظریف و «ماریس پین» وزرای امور خارجه جمهوری  اسلامی ایران و استرالیا نیز پنجشنبه در دهلی نو دیدار و در خصوص روابط دوجانبه از جمله مسائل کنسولی گفتگو و تبادل نظر کردند.

وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران  در ادامه سفرش به هندوستان عصر پنجشنبه به بمبئی رفت و بلافاصله پس از ورود به بمبئی در جمع بیش از ۲۰۰ نفر از تجار، بازرگانان و کارآفرینان هندی و ایرانی حاضر شد و در خصوص روابط دیرینه ایران و هند و پیوندهای عمیق ۲ کشور و فرصت‌های تجاری و اقتصادی ایران و هند سخنرانی کرد.

ظریف همچنین در گفتگویی در بمبئی با بیان اینکه پیشنهاد دادیم یک بانک هندی شعبه ای در منطقه آزاد چابهار داشته باشد،گفت: پیشنهاد داده ایم که از دارایی های ایران در هند برای تامین سرمایه اولیه بانک پاسارگاد در بمبئی استفاده شود.

وزیر خارجه ایران صبح جمعه ۲۷ دی ماه نیز به همراه وزیر صنایع و معادن ایالت ماهاراشترا در جمع اعضای اتحادیه صنایع هندوستان حضور یافت.

محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه ایران همچنین در جمع تجار هندی در شهر بمبئی در پاسخ به سوالی مبنی بر امکان میانجیگری هند برای کاهش تنش بین جمهوری اسلامی و آمریکا اظهار داشت: ما به هیچ عنوان در مورد توافقنامه ای جدید مذاکره نخواهیم کرد. قطعنامه شورای امنیت سازمان ملل در خصوص برنامه ی هسته ای ایران ۱۵۹ صفحه است که احتمالاً طولانی ترین قطعنامه سازمان ملل می باشد. اما در صورت آمادگی، آمریکا برای بازگشت به برجام و توافق های قبلی، هند می تواند ایفای نقش کند. 

وی همچنین از آمادگی ایران برای مذاکره با عربستان سعودی و سایر کشورهای حوزه خلیج فارس خبر داد. 

به گزارش فارس، وزیر امور خارجه ایران که روز یکشنبه نیز ۲۲ دی ماه سفری چند ساعته به مسقط داشت و ضمن شرکت در مراسم بزرگداشت سلطان فقید عمان با «هیثم بن طارق» سلطان جدید عمان دیدار و بر تقویت مناسبات دوجانبه تأکید کرد، در بازگشت از سفرش به هند در توقفی کوتاه در مسقط با «فرانسوا فیلیپ شامپانی» همتای کانادایی خود که به درخواست طرف کانادایی در مسقط برگزار شد، دیدار کرد.

دو وزیر خارجه ضمن ابراز تاسف مجدد از سانحه سقوط هواپیمای اوکراینی در خصوص همکاری های کنسولی، فنی و حقوقی بین ایران و کشورهایی که اتباع آنها در آن سانحه اخیر جان باختند، گفتگو و تبادل نظر کردند.

براساس توافق دو وزیر خارجه، مقرر شد تیم های کارشناسی دو وزارتخانه به تماس های خود در این زمینه ادامه دهند.وزرای خارجه ایران و کانادا همچنین توافق کردند در زمان مناسب در آینده مجددا دیدار و گفتگو کنند.

ظریف پیش از این نیز (پنجشنبه شب) با همتای اوکراینی خود نیز تلفنی گفتگو و آمادگی ایران را برای انتقال اجساد جان باختگان اوکراینی سقوط هواپیما و مشارکت متخصصان این کشور در تحقیقات مربوط به جعبه سیاه اعلام کرده بود.

رئیس دستگاه دیپلماسی جمهوری اسلامی ایران پس از رایزنی با همتای کانادایی با «یوسف بن علوی» همتای عمانی خود دیدار کرد و با بدرقه او مسقط را به مقصد تهران ترک کرد.