علی ربیعی سخنگوی دولت در ابتدای نشست خبری این هفته اظهار کرد: در هفته‌ای که گذشت، هنوز از داغ فقدان سردار شهید قاسم سلیمانی فارغ نشده بودیم و عزادار از دست دادن این سردار بزرگ مقاومت بودیم که داغ دیگری از راه رسید و بر سینه هایمان آوار شد.
وی ادامه داد: حادثه هواپیمای اوکراینی و کشته شدن 176 مسافر این هواپیما که عمده آنها هموطنان ایرانی و سایرین نیز از هم نوعان ما بودند دل های ما را غمگین کرد و از آن غم انگیزتر و مصیبت بار تر این بود که بعد از تقریبا سه روز با خبر شدیم که این هواپیما در نهایت تاسف با آتش پدافند خودی ساقط شده است و این دردی مضاعف بر دل های ما نهاد.
ربیعی افزود: اکنون ما هم عزادار شده ایم و هم دغدغه مند و نگران. عزادار و سوگواریم؛ چرا که جان انسان ها که زن و بچه و عروس و داماد و بچه های خوب و نخبه ما و برخی از هم نوعان ما در این حادثه که ناشی ازیک خطا بوده از بین رفته است. دغدغه مند و نگران هستیم چون به هرحال ذهن همه ما و ملت ما را درگیر کرده است. دغدغه اینکه چه باید بکنیم که دیگر هیچگاه این خطای بزرگ اتفاق نیفتد و دغدغه دیگر اینکه چگونه این لطمه بزرگی که به اعتماد عمومی مردم و مرجعیت رسانه ای و اطلاع رسانی کشور وارد شد را جبران کنیم.
سخنگوی دولت خاطرنشان کرد: انتقادات زیادی در این روزهای غم انگیز متوجه مسئولان و مقامات ذیربط کشور شد. ما متهم به دروغگویی و پنهانکاری شدیم در حالیکه واقعا اینگونه نبود. حتی در بیانیه ای که من در پنجشنبه شب منتشر کردم برداشت عدم صداقت صورت گرفت. اما واقعیت این است که ما دروغ نگفتیم. دروغ به معنی جعل آگاهانه و عامدانه واقعیت است. این چیزی بود که از جانب ما به هیچ وجه اتفاق نیفتاد. همه کسانی که در آن روزها و در اوج جنگ روانی آمریکا علیه ملت ایران اظهار نظر می کردند مبتنی بر عرق ملی و با استناد به اطلاعات موجود در همان لحظه اظهار بود و همه موضع گیری ها ریشه در بی اطلاعی و یا بهتر بگویم بی اطلاع گذاشتن آنها داشت.
ربیعی افزود: آنچه که من نیمه شب پنجشنبه بیان کردم مبتنی بر مشاهده جنگ روانی گسترده امریکا علیه ملت ایران و از سوی دیگری مبتنی بر اطلاعاتی بود که در اختیار کل دولت بود مبنی بر اینکه موشک هیچ نقشی در این حادثه نداشته است. حالا الان قصد ندارم در این مجال از تماس های مکرر و اقداماتی که تا نیمه شب ادامه داشت سخن بگویم اما فرجام همه پرسش ها بر این قرار گرفت که موشکی اصابت نکرد.
وی افزود: روز جمعه نتایج تحقیقات نهایی شده ستاد کل نیروهای مسلح در دبیرخانه شورای امنیت ملی بررسی و به اطلاع رئیس جمهور رسید و پس از آن جلسه ای در دفتر رئیس جمهور تشکیل شد. همه بهت زده، ناراحت و نگران بودند. هیچ یک از مقامات دولت از جمله شخص رئیس جمهور تا عصر روز جمعه از علت اصلی سقوط هواپیما که همان آتش پدافند غیر عمدی خودی بوده مطلع نبودند و تا آن ساعت همان گونه که سردار حاجی زاده هم عنوان کردند صرفا بر اساس اطلاعات و داده های موجود همان موقع اظهار نظر می کردند. به هرحال از عصر روز جمعه که رئیس جمهور از موضوع مطلع شدند دستور تشکیل شورای عالی امنیت ملی را داند که منجر به صدور بیانیه ستاد کل نیروهای مسلح و بیانیه رئیس جمهوری در این خصوص شد. از همان ساعت رئیس جمهوری تاکید کردند که به سرعت به مردم اطلاع رسانی شود.
ربیعی خاطرنشان کرد: همین جا از همه ملت ایران، افکار عمومی و روزنامه نگاران عزیز عذرخواهی می کنم. واقعیت این است که دولت خود گرفتار این چرخه معیوب اطلاع رسانی و کسب اطلاعات است. برخی انتقاد می کنند که چرا قبل از اعلام موضع تحقیق بیشتری بعمل نیاوردی اما واقعیت این است که پیش از اظهار نظر از همه مسئولان ذیربط استعلام کردم و آنها هم همگی براساس اطلاعاتی که داشتند اطمینان دادند که موشکی در کار نبوده است.
وی اضافه کرد: اقدام روز شنبه ستاد کل نیروهای مسلح در صدور بیانیه‌ای که با صداقت و مسئولیت پذیری این حادثه را بر عهده گرفتند و اعلام کردند که ناشی از یک خطای انسانی بوده؛ قابل تقدیر و شروع خوبی است که قطعا با شفافیت تا انتها ادامه خواهد یافت. با این حال نمی‌توان منکر شد که غم و اندوه بزرگی بر دل‌های بازماندگان آن عزیزان و همچنین تمام ملت ایران نشست و متاسفانه در اثر تعلل و کوتاهی در اطلاع رسانی به موقع این حادثه، ضربات و لطمات جبران ناپذیری به سرمایه اجتماعی همه ما وارد شد.
وی بیان کرد: دولت در اولین جلسه خود تصمیم گرفت تحقیقات کاملی درباره علت وقوع اشتباه یگان پدافندی و ابعاد آن حادثه از جمله روشن شدن اینکه ناشی از یک خطای انسانی یا یک نقص ساختاری ، تشخیص قصور و تقصیر در مسئولیت های مربوطه و همدردی و همراهی و رسیدگی به خانواده های جانباختگان بعمل بیاید. یکی از مباحث مهم و مورد بحث بررسی ساختارهای اطلاع رسانی و یافتن نواقص است که انتظار می رود بعد از این ماجرا به نحوی سیستم هایمان را ارتقاء دهیم که احتمال خطای انسانی در آنها به صفر برسد و ساختارهای اطلاع رسانی دقیق و بهنگام در مواقع مهم و حیاتی اصلاح شود و ما از این چرخه معیوب خارج شویم و تلاش می‌کنیم که تشییع مناسب و در شأن آنان و ملت ایران برای جانباختگان این حادثه انجام شود.
سخنگوی دولت خاطرنشان کرد: در این میان نباید فراموش بکنیم که ریشه این اتفاق ناگوار در کجا بود و از کجا آغاز شد. از همان شبی بود که رژیم امریکا تصمیم به ترور بزدلانه سردار سلیمانی گرفت و سایه جنگ را بر سر این کشور گستراند و یک اضطراب و فشار روانی سنگین اجتماعی و سیاسی بر جامعه ما تحمیل کرد. در خلال این سوگواری مردم ایران شاهد بودیم که ترامپ به زبان فارسی برای مردم ما اشک تمساح ریخت و ادعا کرد در کنار مردم ایران ایستاده است . مردم ایران فراموش نمی کنند این فرد همان کسی است که بلافاصله بعد از ترور محبوب ترین سردار این کشور، تهدید به بمباران 52 نقطه فرهنگی کرد و همین حالا ریشه عمده مشکلات اجتماعی و معیشتی ، دارویی و غذایی مردم ایران متاثر از تحریم های ضد بشری همین فرد است. هم او بود که با خروج از برجام، امید ملت ایران را به نا امیدی بدل کرد و حالا ژست حامی و دلسوز ملت ما را می گیرد.
وی تاکید کرد: به‌رغم اینکه مصیبت رخ داده سنگین است این موضوع نباید بهانه ای برای تضعیف و تخطئه نیروهای مسلح کشور شود که حافظ جان و مال و نوامیس ما هستند. بروز یک خطا نباید باعث شود که زحمات و جانفشانی های دیگر نهادهای نظامی و دفاعی کشور را زیر سوال ببریم.
ربیعی در پاسخ به این پرسش که واکنش ایران به حضور سفیر بریتانیا در تجمع مقابل دانشگاه امیرکبیر چیست؟ اظهار کرد: حضور غیرمعمول سفیر بریتانیا در اعتراضات اخیر مغایر با وظایف یک سفیر است. او آن شب برای مدتی کوتاه بازداشت شد و بعد که مشخص شد هویتش چیست در کمتر از پانزده دقیقه آزاد شد. رفتار او کاملا غیرحرفه‌ای و غیر قابل قبول بود. ما به انگلیس هشدار می‌دهیم که از انجام چنین رفتارهایی پرهیز کند.
وی در پاسخ به این پرسش که آیا طرحی از سوی دولت برای تشییع و عزای عمومی جانباختگان وجود دارد، گفت: ما عزای عمومی را اعلام کردیم و این از سوی دولت انجام شد که البته در کولاک خبرها دیده نشد. همچنین شنیدید که کمیته‌ای برای رسیدگی به این حادثه در دولت تشکیل شده که یکی از وظایف آن همین موضوع و رسیدگی به چگونگی تشییع جانباختگان است که البته باید اجازه دهیم تصمیمات لازم در این کمیته گرفته شود و از آن مهمتر با خود خانواده های داغدار در این زمینه هماهنگی انجام شود.
سخنگوی دولت در پاسخ به سوالی درباره سیل سیستان و بلوچستان تاکید کرد: پنج نفر ناپدید شدند، اما در حادثه سیل سیستان و بلوچستان یک نفر جان خود را از دست داده است. امروز وسایل و کمک ها بیش از گذشته به منطقه وارد شده است و قطعی برق‌ها در روستاها در حال وصل شدن است و خودروهای زیادی رهاسازی شده اند و منتظریم که سطح آب هم در برخی از مناطق پایین‌تر آید تا رسیدگی های دیگری هم انجام شود؛ البته حتما خسارات ناشی از سیل به حادثه دیدگان پرداخت می‌شود و تلاش می کنیم در کوتاه‌ترین مدت مردم به زندگی عادی بازگردد.
ربیعی در پاسخ به این پرسش که چرا روحانی هنوز با مردم درباره هواپیمای اوکراینی سخن نگفته است؟ اظهار کرد: ما یک عیب ساختاری در اطلاع رسانی داریم و در پس این حادثه باید ساختار معیوب اطلاع رسانی به مقامات اصلاح شود. ستاد کل هم تا روز پنجشنبه به قطعیت نرسیده بود. رییس جمهور هم به محض اطلاع از موضوع در شب جمعه جلسه برگزار کردند و از همان روز که دو بحران داشتیم، یکی در داخل و دیگری در خارج هردو در حال پیگیری بود. هم با خارجی ها گفتگو کردند و هم در داخل دستورات لازم برای رسیدگی به این موضوع را ارائه کردند و به زودی با مردم هم در این زمینه سخن خواهند گفت هرچند نتوانستم امروز زمان دقیق آن را از رییس‌جمهور جویا شوم.
وی در پاسخ به این پرسش که برنامه دولت برای پیگیری ابعاد حقوقی حادثه هواپیمای اوکراینی چیست، گفت: در این شکی نیست که کار را در پیگیری ابعاد حقوقی آن پیش می‌بریم و در در داخل نیز بر اساس سلسله مراتب با قصور و تقصیر قاطعانه برخورد می شود و رهبری هم به آن تاکید داشتند و رییس‌جمهور هم به عنوان رییس شورای عالی امنیت ملی بر این موضوع تأکید کردند.
سخنگوی دولت در پاسخ به این پرسش که دولت برای پیگیری موضوع کرمان و تشییع پیکر شهید سلیمانی چه اقدامی داشته است؟ تاکید کرد: وزیر اطلاعات برای این موضوع مامور شده است و کار را پیگیری می‌کند. در برگزاری آن مراسم تفکیک کار هم انجام شده بوده است و سهم هر بخش و نهاد مشخص است و هرجا هم دولت تقصیر داشته است حتما با آن برخورد می شود. ما موضوع را دولت برای پیگیری ابعاد آن ماجرا غم انگیز پیگیری می‌کنیم.
ایسنا