بهای ارزانترین بنزین جهان،مشکل معیشتی محرومان/لزوم حذف یارانه حاملهای انرژی

به گزارش نورنیوز؛ گروه اقتصاد: شاید هنوز کسانی ندانند قیمت بنزین در ایران به عنوان یکی از حامل های انرژی، بعد از ونزوئلا ارزان ترین بنزین در میان کشورهای جهان است و علت آن هم، یارانه سنگینی است که دولت ایران برای بنزین می پردازد.

بر اساس آمارهای اعلام شده، قیمت بنزین ایران ارزان ترین بنزین در میان کشورها منطقه به حساب می آید و پس از ایران، قیمت بنزین در کویت در رده دوم قرار میگیرد. یارانه حامل های انرژی، به دلیل مصرف غیر متناسب موجود، نمی تواند به صورت عادلانه در میان شهروندان توزیع شود.

بر اساس بررسیهای انجام شده بیشترین یارانه مربوط به حاملهای انرژی به قشر ثروتمند که مصرف بالاتری دارند تعلق می گیرد.به عبارت دقیق تر هزینه مصرف بیشتر ثروتمندان از حساب اقشار کمتر برخوردار کسرو به صورت یارانه در اختیار ثروتمندان قرار می گیرد.

در شرایطی که کشور با تحریم های بی سابقه و شدید اقتصادی از سوی دولت آمریکا مواجه شده و واشنگتن با سیاست فشار حداکثری به دنبال صفر کردن منابع درآمدی ایران از جمله نفت است، دولت باید با اتخاذ تدابیرقانونی از میزان وابستگی به نفت کاسته و راه حل های جایگزین را برای کاهش هزینه های خود و همچنین جبران کاهش درآمدها پیگیری کند.

براساس قانون هدفمندی یارانه ها، قیمت فروش داخلی بنزین، نفت کوره، نفت سفید وگاز به تدریج تا پایان برنامه پنجم توسعه نباید کمتر از 90 درصد قیمت آن در فوب خلیج فارس باشد.

همچنین براساس تبصره های این ماده باید قیمت فوب را براساس 95 درصد قیمت تحویل سوخت از عرشه کشتی باشد. «فوب» در بازرگانی بین‌المللی به قراردادی گفته می‌شود که فروشنده مسوول است هزینه حمل و نقل با کشتی را بپردازد و کالا را در بندر کشور خریدار به وی تحویل دهد.

همان گونه که محرز است، میان قیمت فعلی حامل های انرژی در ایران و قیمت فوب خلیج فارس، اساسا تناسب فوق وجود ندارد.

ادامه روند توزیع یکسان بنزین یارانه ای، ضمن آنکه تشویق مصرف و افزایش آلودگی های خطرناک زیست محیطی را به دنبال دارد، فشارهای غیرقابل تحملی را براقتصاد کشور و بویژه اقشار بادرامد ثابت به دنبال خواهد داشت.

در واقع فشار اقتصادی بر کشور در درجه نخست بیشترین آسیب را به اقشار متوسط و کم درآمد جامعه وارد می آورد و ثروتمندان و دهک های بالای جامعه علاوه بر درآمدهای بالای خود، همچنان منتفع از یارانه های دولت در حامل های انرژی خواهند بود که این امر حتما به دور از دایره عدالت ورزی است.

گفتنی است، در حالی سهم بالایی از یارانه‌های پنهان به بخش سوخت به ویژه بنزین اختصاص دارد که دهک‌های بالای درآمدی «بیشترین سهم» را از آن دریافت می‌کنند. در واقع یارانه‌ای که دولت بابت بنزین به دهک‌ دهم پرداخت می‌کند ?? برابر بقیه دهک‌ها است.

این نابرابری درپرداخت یارانه های پنهان میان دهک های بالا و پایین جامعه صرفا محدود به حامل های انرژی و بنزین نمی شود. بر اساس گزارش های اعلامی، یارانه پنهانی که اقشار ثروتمند بابت دارو دریافت می‌کنند نیز قابل تامل است. آنها ??.? برابر سایر دهک‌ها که از درآمد پایین‌تری برخوردارهستند از یارانه دارو استفاده می‌کنند.

کارشناسان معتقدند که دولتمردان باید درصدد تعدیل و واقعی کردن نرخ حامل های انرژی به خصوص بنزین برآیند و البته سرعت بخشیدن به حذف یارانه افراد ثروتمند را نیز بر اساس تکالیف قانونی با جدیت در دستور کار قرار دهد.

برخی کارشناسان معتقدند که واقعی کردن نرخ حامل های انرژی به خصوص بنزین،‌ موجب بالا رفتن «نرخ تورم» و افزایش «فشار اقتصادی» بر مردم خواهد شد و از این رو بر تداوم پرداخت یارانه به حاملهای انرژی تاکید دارند تجربه های قبلی مربوط به افزایش قیمت بنزین نشان می دهد که بالا رفتن نرخ بنزین اثر تورمی پایدار نداشته و در صورتی که مهمترین مولفه تاثیر گذار بر تورم یعنی «ثبات اقتصادی» وجود داشته باشد، نوسان تورمی قابل چشم پوشی است.

بر اساس آمارهای موجود، افزایش قیمت بنزین در سال 1385، با افزایش هفت درصدی نرخ تورم همراه شد، اما با وجود ثابت ماندن قیمت بنزین در سال 1387نرخ تورم از 18/4 درصد به 25/4 درصد رسید.

در تجربه بعدی بالا بردن قیمت بنزین، در سال 1389، نرخ تورم پایین آمد و به 10.8 درصد رسید. همچنین در سال 1393 با وجود بالا رفتن قیمت بنزین، نرخ ترورم از 34.7 درصد در سال 1392، به 15.6 درصد رسید.

امروز قاطبه صاحب نظران اقتصادی کشور بر آسیب زا بودن تداوم وضع موجود و تزریق منابع عظیم و حیاتی به اقتصاد یارانه‌ای، یکی از دلایل اصلی ناترازی بودجه دولت، کسری منابع و شکل گیری تورم است.

بر اساس آنچه گفته شد، میتوان اینطور نتیجه گرفت که اصلاح قیمت حامل‌های انرژی از جمله بنزین، به تنهایی نمی‌تواند عامل تشدیدکننده تورم باشد، چرا که درهیچ دوره ای افزایش قیمت بنزین به تنهایی ، اثر تورمی قابل‌ ملاحظه‌ای در میان‌مدت بدنبال نداشته است.

در کنار گزاره های متقن کارشناسی، رویکرد عمومی جانعه نیز بر اساس نظرسنجیهای معتبر انجام شده به سمت حذف یارانه ثروتمندان متمایل است.

این مطالبه جدی ملت از دولت است. مردم به خوبی می دانند که حذف یارانه دهک های بالای جامعه که بر اساس آمار اعلام شده نزدیک به 25 میلیون نفر هستند، می تواند زمینه لازم مطلوبی برای دولت در راستای کمک و حمایت بیشتر از اقشار کم درآمد و ضعیف جامعه، ایجاد کند.

در حالی این روزها دولت حذف یارانه‌ نقدی ثروتمندان را در دستور کارخود قرار داده است که براساس اعلام مسئولان امر، اکثر معترضان به حذف یارانه، افراد حاضر در دهک‌های بالای درآمدی و دارای گردشهای مالی چند میلیاردی هستند.

متاسفانه این افراد که در حال حاضر از یارانه پنهان بسیار بالایی در زمینه مصرف حاملهای انرژی برخوردار می باشند راضی به از دست دادن یارانه نقدی ?? هزار و ??? تومانی نیز نیستند.