آیت الله سیدابراهیم رئیسی رئیس قوه قضاییه در نشست حقوق عامه در حوزه محیط زیست که صبح امروز با حضور جمعی از فعالان محیط زیست برگزار شد، گفت: بیش از آنکه ضرورت داشته باشد دلایل نقلی برای اهمیت محیط زیست اقامه کنیم دلایل عقلی وجود دارد. لزوم زنده بودن طبیعت و زندگی بشریت حفظ طبیعت است و عقل به حفظ محیط زیست حکم می کند. حفظ محیط زیست در سیره طیبه امام علی (ع)، امام رضا (ع) و همه پیشوایان ما قابل مشاهده است.
رئیسی افزود: در کشور ما توسعه ضروری است اما هر گونه توسعه فرع بر محیط زیست است. زدن هر سد، پالایشگاه یا کارگاه کوچک فرع بر حفظ محیط زیست به شمار می رود، اگر مطالعات نشان دهد که محیط زیست به خطر می افتد باید آن کارخانه یا بنگاه آنجا تاسیس نشود. توسعه یافتگی ضروری است اما توسعه باید فرع بر محیط زیست باشد.
وی با تاکید بر اینکه همه در این زمینه وظیفه دارند، گفت: باید با هر گونه تخریب محیط زیست برخورد کرد، از برخورد لسانی گرفته تا برخورد قضایی و انتظامی. از مهمترین معروف ها امروز حفظ محیط زیست است و تمام آحاد مردم، مسئولان و به ویژه نخبگان و مطلعان می دانند که امروز آب، خاک، جنگل، هوا و فضا سرمایه الهی برای زیست انسانی و همه موجودات است.
رئیس قوه قضاییه ادامه داد: حفظ گونه های گیاهی و جانوری در این کشور بسیار مهم است اگر ببینند که امروز کسانی که وابستگی به قدرت دارند کاری می کنند که نباید بکنند و محیط زیست را تخریب می کنند باید در مقابلش ایستاد، نزولات آسمانی در همه جای عالم برکت است چرا به خاطر آماده نبودن زیرساخت ها و تخریب محیط زیست در برخی مناطق باید نگران باشیم با اندک بارانی سیل جاری می شود، جنگلی که می تواند حافظ در مقابل این سیلاب باشد، تخریب شده مسیل هایی که می تواند این آب ها را در مسیر خود قرار دهد تا ذخیره و مصرف شود مورد تعرض و ساخت و ساز قرار گرفته است.
رئیسی تاکید کرد: نباید به نحوی باشد که با یک مصوبه یک کمیسیون بتوان به جنگل دست اندازی کرد، اگر جایی ضرورتی باشد که یک درخت قطع شود باید ساز و کار دقیق و سختی برای آن باشد تا شاهد نباشیم بخشی از جنگل تخریب می شود.
وی تصریح کرد: عزیزان ما به عنوان ? هزار محیط بان یک جلوه و نمادی از محیط بانی هستند اما محیط بانی وظیفه همگانی است، همین جا از تمام محیط بانانی که در راه انجام وظیفه رشادت می کنند و شهدایی که تقدیم شده و جانبازانی که برای حفظ محیط زیست تلاش کرده اند، تقدیر می کنم. همچنین از محیط بانانی که سمت رسمی ندارند و بی نام و نشان و دغدغه مندانه کار می کنند و وقتی می بینند کسی به درختی آسیب می زند گویا به فرزندان شان آسیب زده صمیمانه تشکر می کنم. باید از نظرات و دیدگاه ها و دغدغه ها در حوزه محیط زیست تشکر کرد و حمایت قانونی و قضایی هم صورت بگیرد.
رئیس قوه قضاییه گفت: اینکه کسی به تالاب انزلی آسیب برساند و آب را آلوده کند یک بحث است اما وقتی می بینیم فاضلاب شهری به تالاب می ریزد دیگر مساله کمی نیست و حتماً باید اقدام شود.
رئیسی افزود: اقلیم به شکل کنونی آفریده خداست و اگر افرادی تغییر نبایسته و بدون مطالعه در اقلیم ایجاد کردند اثر زیاده طلبی است. بزرگترین مخربین محیط زیست مستکبرین هستند و این روحیه استکباری است که متاسفانه حتی دریا و جانوران دریایی را هم به خاطر انداخته. امروز بزرگترین تخریب کنندگان محیط زیست در عالم مستکبرین هستند و قدرت های نظامی بزرگی که با زرادخانه هایشان مسابقه تسلیحاتی راه انداخته اند.
وی با اشاره به تخریب بافت تاریخی در مشهد گفت: ما هم معتقدیم بافت های فرسوده باید ترمیم شود اما نه به قیمت از میان رفتن فرهنگ یک منطقه در اطراف حرم امام رضا (ع) در شهر مشهد بلندمرتبه سازی شده که این موجب دغدغه بسیاری از مشهدی هاست. برخی بلندمرتبه سازی ها به نحوی است که الان از بعضی خیابان های نزدیک حرم گنبد قابل مشاهده نیست در حالی که قبلاً هنگام ورود به شهر مشهد می گفتند گنبد نما. کسی مخالف رفع نیاز نیست اما با حفظ جلوه های فرهنگی و آثاری که میراث ملی است.
رئیس قوه قضاییه تاکید کرد: بخشی از دیپلماسی ما باید حفظ محیط زیست باشد و ارتباطات بسیار نزدیکی با ?? همسایه در حوزه رودخانه ها و جنگل ها داریم که باید یک میز فعال در حوزه دیپلماسی محیط زیست داشته باشیم. همکاران ما باید در حوزه محیط زیست از نظرات متخصصان محیط زیست به عنوان مشاور بهره بگیرند. نسبت به آموزش قضات محترمی که این نوع پرونده ها که در آن تخصص لازم است هم باید در حد مطلع شدن و دست یافتن به زوایای موضوع اقدام شود. بخش آموزش را موظف کردیم این تخصص را به طور اجمال به همکاران ما ارائه دهند.
رئیسی یادآور شد: سازمان بازرسی کل کشور از قدیم بخشی در ارتباط با حوزه محیط زیست دارد، این بخش را حتماً فعال تر خواهیم کرد. محیط زیست حق عامه است و آب، خاک، هواو جنگل حق عموم است، حق مردم و تمام موجودات دارای حیات است و ما خودمان را در این زمینه موظف می دانیم.
وی یادآور شد: دادستانی کل کشور یکی از معاونت هایش مسئول پیگیری و دفاع از حقوق عامه است با این همه اسناد بالادستی هیچ نیازی به توافق نامه هایی مثل پاریس نداریم. به همکاری های بین المللی در همه حوزه ها اعتقاد داریم اما برای حفظ محیط زیست نیاز نداریم که وارد این حوزه ها بشویم. ما در حوزه نظام سیاست بین الملل، همکاری های منطقه ای و بین المللی را به قدر کافی داریم و دستورالعمل و اسناد بالادستی هم به طور کافی هست.
رئیس قوه قضائیه با اشاره به پیگیری وضعیت متهمان به جاسوسی محیط زیستی از جانب فعالان این حوزه گفت: شما به عنوان کسانی که فعال در حوزه محیط زیست بوده اند، نسبت به کسانی که در سازمان محیط زیست یا حتی از دانشکده می شناسید، شناختتان در همین حوزه خواهد بود. بگذارید دستگاه هایی که تخصص و مسئولیت در حوزه امنیت دارند، آنها در این حوزه فعالیت کنند و اجازه بدهید در این رابطه داوری با قاضی باشد. داوری نهایی را بر عهده دستگاه قضایی بگذارید، شما به عنوان همکار آشنا این افراد را در زوایایی از زندگی شخصی می شناسید اما بیگناهی یا گناهکار بودن را به عهده قاضی بگذارید. دستگاه های تخصصی نظرات کارشناسی و نتیجه بررسی های خود را اعلام کرده اند و بررسی اسناد بر عهده دادگاه است. شما ممکن است زوایایی از زندگی یک فرد را ببینید اما زوایایی هم هست که دستگاه های مربوطه باید نظر بدهند، من هم نظری ندارم. ما باید منتظر بمانیم، شما هم منتظر بمانید تا دادگاه نظر بدهد.
رئیسی تاکید کرد: البته کار حفظ محیط زیست باید بدون هیچگونه توقفی از جانب همه بخش ها پیگیری شود و نباید کسانی که با قدرت و ثروت مرتبط هستند، ما را از این موضوع بازدارند. ما در دستگاه قضایی با ظرفیت هایی که داریم مصمم هستیم موضوع محیط زیست را دنبال کنیم، همکاران ما در استان ها و در سراسر کشور هم باید محیط زیست را دنبال کنند و از سازمان های مربوطه، سازمان محیط زیست، سازمان جنگل ها و منابع طبیعی هم می خواهیم که با قدرت بایستند. مدیران در استان ها کارشان شبیه مرزبان ها است. مرزبانی فقط در مرزهای مجاور کشورهای همسایه نیست، در داخل هم یکی مرزبان فرهنگی است و یکی مرزبان محیط زیستی. نگذارید محیط زیست تهدید شود، سازمان های مسئول، مسئولیت مقدم را دارند، مردم هم در صحنه هستند و دستگاه قضایی ناظر بر اجرای قوانین خواهد بود.