براساس گزارشهای پژوهشی، از سه استانی که درگیر سیل هستند استان گلستان در سال ???? سومین استان کشور از نظر جمعیت زیر خط فقر مطلق است (مرکز پژوهشهای مجلس) و دو استان لرستان و خوزستان شدیدترین روند فقیرشدن جمعیت در ده? ??-???? را داشتهاند بهطوریکه طی این مدت جمعیت زیر خط فقر مطلق در لرستان ?? برابر و در خوزستان ? برابر شده است (مؤسس? عالی پژوهش تأمین اجتماعی).
تأثیر بازسازیهای پس از سیل بر زندگی فقرا چه خواهد بود؟ هنوز چیزی قطعی نیست، و نمیدانم که آیا «گزارش ملی سیل» به پیامدهای آن نیز میپردازد یا صرفاً متمرکز بر عوامل بروز سیل است، اما آنچه این روزها گفته میشود این است که بیش از ??? روستا در دو استان خوزستان و لرستان باید جابجا شوند. یعنی امکان بازسازی روستاها در مکان فعلی آنها وجود ندارد. این حجم از جابجایی جمعیتی و آسیبهای جدی که بهزعم کارشناسان منابع طبیعی و محیط زیست به خاک و منابع زیستی وارد شده، حکایت از تغییر اساسی در ساختار اقتصادیاجتماعی این استانها، بهویژه خوزستان دارد و میتواند استانهای همجوار را نیز در معرض این تغییرات قرار دهد.
آیا پس از این سیل نیز آنگونه که طی یک ده? اخیر خشکسالی و ریزگردها موجب شده، شاهد گسترش محلههای حاشیهای در شهرها خواهیم بود؟ یا اینکه سیل توان آنرا دارد که سیاستهای غلط گذشته و نگاه نادرست حاکم بر مناطق را با خود ببرد؟ آیا سیل میتواند «نگاه امنیتی» را در مناطقی نظیر خوزستان تعدیل کند و «نگاه تأمینی» را جایگزین کند؟ چهبسا بعد از این سیل با یک خوزستان متفاوت روبرو باشیم. امیدوارم خوزستان پس از سیل بهتر از خوزستان پس از جنگ باشد؛ آیا سیل میتواند فرصتی ایجاد کند برای بازنگریهای بنیادین؟
رضا امیدی
نورنیوز