نورنیوز-گروه اقتصادی: داده‌های تازه منتشرشده از سوی مرکز آمار ایران نشان می‌دهد آبان‌ماه یکی از پرتلاطم‌ترین دوره‌های تورمی سال‌های اخیر بوده است؛ ماهی که در آن «تورم نقطه‌ای خوراکی‌ها» در اکثر استان‌ها از میانگین ملی فراتر رفته و شکاف معناداری میان استان‌ها شکل گرفته است. بر اساس این داده‌ها، میانگین تورم خوراکی‌ها در کل کشور به ۶۶ درصد رسیده است؛ رقمی که خود گویای شدت‌گرفتن فشار معیشتی در حوزه سبد اصلی خانوارهاست.
در این میان استان البرز با رقم ۷۹.۳ درصد در صدر جدول تورم خوراکی‌ها قرار دارد؛ رقمی که فاصله قابل‌توجهی با میانگین ملی و سایر استان‌ها دارد. پس از البرز، استان‌هایی مانند ایلام، خوزستان و کرمانشاه نیز با ثبت سطوح بالای تورمی در محدوده ۷۷ تا ۷۵ درصد، عملاً در وضعیت هشدار قرار گرفته‌اند. این اختلاف نشان می‌دهد که توزیع فشار تورمی در سطح کشور یکسان نیست و برخی مناطق با شدت بیشتری تحت تأثیر افزایش قیمتها قرار گرفته‌اند.
در بخش «تورم نقطه‌ای کل» نیز وضعیت مشابهی دیده می‌شود. میانگین تورم کل کشور ۴۹.۴ درصد گزارش شده، اما استان‌هایی مانند مرکزی، چهارمحال‌وبختیاری، بوشهر، و یزد به‌عنوان پرالتهاب‌ترین مناطق در شاخص کل معرفی شده‌اند. این در حالی است که چند استان از جمله خراسان شمالی، کردستان و کرمان در انتهای جدول قرار دارند و نرخ‌های پایین‌تری را تجربه کرده‌اند.
بررسی هم‌زمان تورم تمامی گروه‌ها و خوراکی‌ها به‌خوبی نشان می‌دهد که سرعت رشد قیمتها در اقلام خوراکی نه تنها بالاتر از میانگین کل است، بلکه در بسیاری از استان‌ها به شکلی نگران‌کننده از کنترل خارج شده است. این موضوع به‌ویژه برای خانوارهای کم‌درآمد و مناطقی با درآمد سرانه پایین‌تر، فشار معیشتی دوچندانی ایجاد می‌کند؛ چراکه سهم خوراکی‌ها در سبد مصرفی این خانوارها بالاتر است.
رفتار متفاوت استان‌ها در شاخص تورم می‌تواند ناشی از عوامل متعددی از جمله ساختار بازارهای محلی، نحوه تأمین کالا، هزینه حمل‌ونقل، وابستگی به واردات، شرایط اشتغال و میزان دسترسی به شبکه‌های توزیع باشد. در مجموع، داده‌های آبان نشان می‌دهد که کنترل تورم خوراکی‌ها باید به‌عنوان اولویتی فوری در سیاست‌های اقتصادی کشور قرار گیرد؛ چراکه ادامه روند کنونی می‌تواند شکاف معیشتی میان استان‌ها را بیش از پیش عمیق کند.