نورنیوز-گروه اقتصادی: پسته، طلای سبز ایران، روزگاری نماد افتخار کشاورزی و صادرات غیرنفتی کشور بود؛ اما اکنون جایگاه سوم جهانی در تولید آن زنگ خطری برای آینده این صنعت به شمار می‌آید. براساس تازه‌ترین آمار منتشرشده از سوی پایگاه معتبر World Population Review، چین با تولید خیره‌کننده بیش از ۴۶۶ هزار تن پسته در سال، پیشتاز جهان است. پس از آن، ترکیه با ۱۱۱ هزار تن در رتبه دوم و ایران با حدود ۱۰۵ هزار تن در جایگاه سوم قرار دارد؛ جایگاهی که تا چند سال پیش در انحصار مطلق ایران بود.
کارشناسان معتقدند که عقب‌نشینی ایران در بازار جهانی پسته ناشی از چند عامل کلیدی است: افزایش هزینه‌های تولید، محدودیت‌های صادراتی، کاهش بهره‌وری باغات و ضعف در برندینگ و بسته‌بندی صادراتی. در حالی که ترکیه و چین با سرمایه‌گذاری گسترده در فناوری‌های نوین کشاورزی و بازاریابی بین‌المللی توانسته‌اند سهم خود را در بازارهای اروپا و شرق آسیا افزایش دهند، پسته ایرانی همچنان با مشکلات ساختاری در صادرات مواجه است.
یکی از مهم‌ترین گام‌های پیشنهادی برای احیای جایگاه ایران، اصلاح نظام استانداردسازی پسته، توسعه برند ملی صادراتی، و ایجاد مسیرهای مستقیم حمل‌ونقل با همکاری شرکت‌های بین‌المللی است. علاوه بر آن، راه‌اندازی مراکز توزیع در کشورهای هدف مانند هند، چین و اتحادیه اروپا می‌تواند به ثبات بازار و کاهش وابستگی به واسطه‌ها کمک کند.
ایران با برخورداری از اقلیم مناسب و تجربه چندصدساله در کاشت و فرآوری پسته، همچنان ظرفیت بازگشت به صدر جدول جهانی را دارد. با این حال، تحقق این هدف نیازمند برنامه‌ریزی جامع، حمایت از کشاورزان، به‌روزرسانی فناوری‌های آبیاری و بازاریابی دیجیتال است.
در شرایطی که پسته ایرانی هنوز در میان مصرف‌کنندگان جهانی به عنوان مرغوب‌ترین نوع شناخته می‌شود، نوسانات تولید و صادرات می‌تواند جایگاه تاریخی ایران را تهدید کند. آینده طلای سبز ایران در گرو تصمیم‌های امروز مدیران بخش کشاورزی و تجارت خارجی است.
نورنیوز