نورنیوز-گروه بین الملل: شکست وعده «آمریکای برتر» و بحران داخلی
تعطیلی دولت آمریکا در نخستین روزهای سال مالی جدید به دلیل عدم تصویب بودجه موقت در کنگره، نشان داد وعدههای ترامپ درباره بازسازی اقتصاد و ایجاد «آمریکای برتر» به سرعت رنگ باخته است. او در کارزار انتخاباتی خود مدعی بود ساختار ناکارآمد آمریکا را اصلاح خواهد کرد و اقتصاد این کشور را توانمند میسازد. حتی با جذب چهرههایی مانند ایلان ماسک، خود را منجی اقتصادی معرفی کرد. با این حال، تعطیلی دولت به دلیل بحران بودجهای، رسوایی بزرگی برای کاخ سفید بود که نشان داد ژستهای ترامپ در مدیریت اقتصادی، بیش از یک نمایش انتخاباتی دوام نیاورد. این رخداد، ضعف بنیادین سیاستهای اقتصادی دولت آمریکا را آشکار ساخت و نشان داد که بحران مالی ساختاریتر از آن است که با شعارهای انتخاباتی حل شود.
شکافهای ساختاری در حاکمیت آمریکا
تعطیلی دولت آمریکا علاوه بر بُعد اقتصادی، پرده از تعارضات سیاسی عمیق در واشنگتن برداشت. عدم تصویب بودجه در حالی رخ داد که اکثریت کنگره در اختیار جمهوریخواهان است؛ اما حتی همحزبیهای ترامپ نیز حاضر نشدند از سیاستهای او حمایت کنند. این موضوع نه تنها شدت گرفتن اختلاف میان دموکراتها و جمهوریخواهان را آشکار ساخت، بلکه نشان داد درون حزب جمهوریخواه نیز جنگ قدرت و رقابتهای انتخاباتی به جای همکاری ملی ادامه دارد. برخلاف سنت گذشته که پس از انتخابات، رقابتها کنار گذاشته میشد و همکاری آغاز میگردید، امروز حاکمیت آمریکا در دستان سیاستمداران کوتاهبین گرفتار شده است. قربانی اصلی این وضعیت، هزاران کارمندی هستند که یا اخراج میشوند یا معیشتشان دچار بحران خواهد شد.
هزینههای جنگافروزی و پیامدهای تحریم
ریشه تعطیلی دولت تنها در ناکامیهای داخلی نیست، بلکه در هزینههای هنگفت جنگافروزیهای آمریکا نیز نهفته است. طی ماههای گذشته، کاخ سفید میلیاردها دلار را صرف حمایت نظامی از اوکراین، رژیم صهیونیستی، و عملیات نظامی در غرب آسیا و شرق آسیا کرده است. در حالی که ترامپ با شعار صلح و تعامل بر سر کار آمد، عملاً مسیر افزایش درگیریهای جهانی را در پیش گرفت. سیاست تحریمها و تعرفههای سنگین نیز که قرار بود ابزار فشار اقتصادی بر رقبا باشد، اکنون گریبان خود آمریکا را گرفته است. وابستگی افراطی به «تروریسم اقتصادی» علیه کشورهایی چون ایران، روسیه، چین، ونزوئلا و کره شمالی، موجب شد ایالات متحده با پسلرزههای آن در داخل مواجه شود. تیغ کند ابزار اقتصادی واشنگتن اکنون بیش از آنکه بر دیگران کارگر باشد، بر پیکر اقتصاد داخلی آمریکا فرود آمده است.
نظم نوین جهانی و جایگاه ازدسترفته آمریکا
همزمان با بحران داخلی آمریکا، اقتصاد جهانی شاهد شکلگیری نظمی نوین است. قدرت گرفتن بلوکهایی مانند بریکس، سازمان همکاری شانگهای و اتحادیههای منطقهای آسیایی، نشانه روشنی از چندجانبهگرایی در جهان امروز است. کشورهایی که پیشتر به اقتصاد آمریکا دل بسته بودند، اکنون مسیر همکاری با چین، روسیه و حتی ایران را برگزیدهاند. حتی برخی دولتهای عربی به سمت بریکس و شانگهای متمایل شدهاند که نشاندهنده کاهش جذابیت هژمونی اقتصادی واشنگتن است. این روند بیانگر آن است که قطار زوال آمریکا سرعت گرفته و اروپا نیز اگر همچنان در زمین واشنگتن بازی کند، در سقوط همراه آن خواهد شد. درس روشن این تحولات برای کشورهایی که هنوز به «کدخدا بودن» آمریکا دل بستهاند، آن است که باید در نظم نوین اقتصادی جهانی به دنبال جایگاه تازهای باشند.