نورنیوز- گروه اقتصادی : پدیده استفاده از برق رایانه ای برای استخراج غیرمجاز ارز دیجیتال سال هاست که گریبان صنعت برق ایران را گرفته و مسئولان صنعت برق بخشی از ناترازی ایجاد شده در برق کشور را ناشی از این پدیده عنوان می کنند.
چندی پیش در همین زمینه معاون انتقال و تجارت خارجی شرکت توانیر گفت: کشف و ضبط دستگاه‌های استخراج غیرمجاز رمزارز در پنج ماه نخست امسال نسبت به مدت مشابه سال گذشته پنج برابر افزایش یافته و مصرف این دستگاه‌ها حدود ۲ هزار و ۴۰۰ مگاوات برآورد می‌شود؛ رقمی که معادل مصرف برق یک کلانشهر است.
محمد اله‌داد با اشاره به اینکه تاکنون بیش از ۱۷ هزار و ۵۰۰ دستگاه ماینر غیرمجاز در کشور شناسایی و جمع‌آوری شده است، گفت: این میزان مصرف معادل ۴.۵ تا پنج درصد از کل انرژی تولیدی کشور است و حدود ۲۰ درصد از ناترازی برق را شامل می‌شود.
وی افزود: ایران به دلیل پایین بودن هزینه برق، ارزان‌ترین کشور جهان برای استخراج رمزارز است؛ به طوری که هزینه استخراج یک بیت‌کوین در ایران فقط حدود ۱۳۲۰ دلار است، در حالی که این رقم در کشورهایی مانند ایتالیا بیش از ۳۰۰ هزار دلار برآورد می‌شود. همین اختلاف قیمت، سودآوری غیرقانونی استخراج را چندین برابر کرده و انگیزه فعالیت‌های زیرزمینی را افزایش داده است.
اله‌داد با بیان اینکه مصرف هر دستگاه ماینر روزانه حدود ۸۰ کیلووات‌ساعت است، خاطرنشان کرد: این حجم مصرف علاوه بر فشار مستقیم به شبکه، به دلیل نیاز به سیستم‌های خنک‌کننده، موجب بروز مشکلات جدی می‌شود؛ به‌طوری که تنها در ماه‌های اخیر بیش از ۲۱ مورد آتش‌سوزی در منازل و اماکن تجاری ناشی از فعالیت ماینرها گزارش شده است.
معاون توانیر با اشاره به آثار حقوقی این تخلفات گفت: در برخی پرونده‌ها خسارات ناشی از مصرف غیرقانونی برق به قدری بالا بوده که حتی به مصادره املاک و منازل متخلفان منجر شده است.
به اعتقاد کارشناسان صنعت برق، ماینرهای غیرمجاز از برق تقریبا رایگان بخش کشاورزی، دامداری ها، مرغداری ها و برخی شهرک های صنعتی به صورت مخفیانه استفاده می کنند تا به کار استخراج رمزارز بپردازند.
بر همین اساس وزارت نیرو در تازه ترین اقدام برای شناسایی این افراد اقدام به افزایش پاداش برای گزارش دهندگان ماینرهای غیرمجاز کرد.
پیش از این پاداش گزارش ماینرهای غیرمجاز تا ۲۰۰ میلیون تومان بود.
معاونت برق و انرژی وزارت نیرو در چارچوب مقررات تامین برق مراکز استخراج رمزارزها، با ابلاغ ویرایش چهارم دستورالعمل نحوه برخورد با مراکز استخراج رمزارز غیرمجاز، تغییرات مهمی را در سازوکار شناسایی و برخورد با این مراکز اعمال کرد و شرکت توانیر مجری اجرای این دستورالعمل خواهد بود.
بر اساس این دستورالعمل، ایجاد وحدت رویه در شناسایی و برخورد با مراکز غیرمجاز استخراج رمزارز، یکسان‌سازی شیوه محاسبه هزینه‌ها و خسارات وارده به صنعت برق و پیشگیری از تضییع حقوق عمومی به‌عنوان اهداف کلیدی تعیین شده است.
همچنین تاکید شده که استفاده غیرقانونی از برق برای استخراج رمزارزها علاوه بر تحمیل بار سنگین به شبکه، منجر به کاهش پایداری و افزایش ریسک خاموشی می‌شود.
از مهم‌ترین تغییرات ویرایش چهارم، بازنگری در بخش پرداخت پاداش به گزارش‌دهندگان و شناسایی‌کنندگان مراکز غیرمجاز است. طبق مصوبه جدید، پاداش گزارش مراکز استخراج غیرمجاز رمزارز به ازای هر دستگاه ۱.۵ میلیون تومان محاسبه می‌شود که سقف آن نیز تا ۳۰۰ میلیون تومان افزایش یافته است.
این اقدام با هدف افزایش انگیزه مردمی، جلوگیری از فعالیت غیرمجاز و تقویت شفافیت در برخورد با تخلفات طراحی شده است. این تغییرات از ابتدای مهرماه قابل اجرا خواهد بود.
کارشناسان صنعت برق معتقدند اجرای این دستورالعمل ضمن تسهیل شناسایی مراکز غیرمجاز، به کاهش تلفات انرژی، صیانت از سرمایه‌های عمومی و پایداری بیشتر شبکه برق کشور منجر خواهد شد.
شهروندان می‌توانند با ارسال گزارش به سرشماره ۳۰۰۰۵۱۲۱ در کشف مراکز غیرمجاز همکاری کنند.