نورنیوز-گروه سیاسی: روزهای آغاز به کار اجلاس عالی‌رتبه مجمع عمومی سازمان ملل متحد در سال ۲۰۲۵ میلادی به‌صورت اتفاقی مصادف با آخرین روزهای باقیمانده از عمر برجام شده است. بی‌شک، مرگ قطعی برجام در فقدان یک توافق هسته‌ای جایگزین، به معنی شکست کامل تلاش‌ها برای حل و فصل بین‌المللی موضوع هسته‌ای ایران و در نتیجه بازگشت شش قطعنامه لغو شده تحریمی شورای امنیت سازمان ملل متحد می‌باشد. هر چند امید زیادی باقی نمانده است، اما حضور همزمان سران عالی‌رتبه کشورها از جمله کشورهای درگیر در این پرونده به شمول رؤسای عالی سه کشور اروپایی این کور سوی امید را زنده نگه می‌دارد که شاید در آخرین لحظات باقیمانده راهی برای حصول توافق جهت جلوگیری از فروپاشی یکی از حساسترین پرونده‌های بین‌المللی دنیای معاصر به دست آید.
برجام نتیجه حداقل دو دهه تلاش ایران و کشورهای پنج بعلاوه یک می‌باشد که با مذاکراتی سخت و طاقت فرسا موفق گردید سازو کاری برای حل و فصل برنامه هسته‌ای ایران فراهم نماید و با اینکه برجام در10 سال گذشته به دلیل تحولات سیاسی در آمریکا عملاً در مسیر عدم اجرا قرار گرفت و نتوانست به اهداف خود جامه‌عمل بپوشاند ولی فعلاً تنها چهارچوب حقوقی موجود برای جلوگیری از بروز یک بحران عمیق بین‌المللی و
منطقه‌ای می‌باشد.
اما واقعیت آنست که امید به تفاهم در این لحظات آخر فقط می‌تواند بر این مبنا استوار باشد که طرف‌های مذاکره به این درک عمیق رسیده باشند که بازگشت قطعنامه‌های تحریمی شورای امنیت پس از10سال از لغو آنها و شکست تمامی امیدهای احیای توافق هسته‌ای چیزی جز تنش و ایجاد مخاطرات جدید در سطح منطقه‌ای و جهانی به دنبال نخواهد داشت. غربی‌ها باید فهمیده باشند که تحریم‌ها علیرغم اثرگذاری‌های خود بر حیات سیاسی، اقتصادی و اجتماعی ایران، باعث عقب‌نشینی ایران از مواضع اصولی خود برای برخورداری از حقوق ذاتی خود در معاهده عدم اشاعه سلاح‌های هسته‌ای (ان پی تی) نشده و بلکه ایران در صورت بازگشت قطعنامه‌های شورای امنیت حتماً اقدامات تقابلی و جبران کننده خود را اتخاذ خواهد کرد، که خود می‌تواند به پیچیدگی اوضاع بینجامد.
آنچه از موضع کشورهای اروپایی و آمریکا قابل درک نیست آنست که آنها می‌گویند با بازگشت قطعنامه‌های تحریمی شورای امنیت، راه‌حل دیپلماتیک کنار گذاشته نخواهد شد و آنها کماکان حامی ادامه مذاکرات خواهند بود. اما واقعاً چگونه ممکن است که با شکست این مرحله حساس از مذاکرات جاری و بازگشت قطعنامه‌های تحریمی شورای امنیت، انتظار داشت که دوباره در فاصله کوتاهی مذاکره برای برداشت و لغو همین قطعنامه‌هایی که به تازگی بازگشته‌اند، آغاز گردد. خب، اگر راهی برای توافق وجوددارد چرا آن اقدامات الان اتخاذ نشوند و یا اگر وقت کم است، چرا نباید به دیپلماسی فرصت داد و چرا حداقل نباید همین الان راهی برای تمدید عمر توافق موجود با هدف تمهیدات لازم برای انجام مذاکرات جدی برای توافق جدید در آینده نزدیک اتخاذ نمود.
شرایط بسیار حساس است و صاحب‌نظران و آزادگان و فرهیختگان جهانی و بین‌المللی مستقل و دلسوز نیز نگران افزایش تنش و حتی افزایش احتمال بروز درگیری‌های نظامی در آینده می‌باشند که می‌تواند بار دیگر به کانون‌های اختلاف و تنش و درگیری بیشتر بینجامد.
این انتظار وجود دارد که رهبران غربی به مسئولیت‌های مهم خود توجه نموده و آمادگی جمهوری اسلامی ایران برای توافق یا حداقل تمدید توافق موجود برای یک دوره کوتاه مدت برای فضا دادن به دیپلماسی را ارج بنهند. امید است روزهای آینده که روزهای حساسی برای افزایش تلاش‌های جهانی و منطقه‌ای برای کاهش تنش می‌باشد، به موفقیت برسد و طرف‌ها با نگاهی عمیق و سازنده برای عبور از یک بحران غیرضرور، راهی مؤثر را برای حصول تفاهم به وجود آورند.