نورنیوز-گروه ورزشی: کاپیتان پیشین تیم ملی ایران که پس از سال‌ها حضور در فوتبال حرفه‌ای وارد عرصه مربیگری شده، در گفت‌وگویی مفصل درباره تجربه تازه‌اش و نگاهش به فوتبال صحبت کرد.
اشکان دژاگه، ملی پوش اسبق فوتبال ایران، در فوتبال آلمان رشد کرد و همراه تیم وولسبورگ با مربیگری فیلکس ماگات به قهرمانی بوندس لیگا هم رسید، اما وقتی در دو راهی انتخاب تیم ملی ایران و آلمان قرار گرفت، تصمیم گرفت برای سرزمین پدری اش، ایران، بازی کند. برای همین به دعوت کارلوس کی‌روش در بازی های مقدماتی جام جهانی 2018 جواب مثبت داد و بعد از آن تا سال ها شاهد عملکرد درخشان او در لباس تیم ملی بودیم.
دژاگه که حتی به بازوبند کاپیتانی تیم ملی هم رسید، حالا فوتبال را کنار گذاشته و به جرگه مربیان پیوسته است. او شروع کارش را به عنوان کمک مربی در تیم لوسیل قطر در لیگ دسته دوم قطر آغاز کرده است.
در همین ارتباط با او گفت‌وگویی را انجام دادیم که با او درباره موضاعات مختلف از جمله شرایط این روزهای تیم ملی و نتایج نمایندگان ایران در آسیا صحبت کردیم. این گفت وگوی مفصل را در ذیل می‌خوانید:
* بسیاری از مربیان بزرگ دنیا و از جمله بازیکنانی که وارد جرگه مربیگری می شوند اعتقاد دارند بازیگری با مربیگری متفاوت است و وقتی مربیگری را شروع می‌کنند، گویی وارد یک دنیای دیگری نسبت به زمان بازی شده‌اند. می‌خواستیم نظر شما را در این ارتباط بدانیم.
بله. اگر حقیقت را بگویم دقیقا همینطور است که شما گفتید. درست است که خیلی ها می‌گویند مربیگری هم در نهایت جزئی از همان فوتبالی است که بازی می‌کنیم، ولی من معتقدم کلا یک دنیای دیگری است، مخصوصا برای کسی که در سطح حرفه ای بازیکن بوده و بعد از دوران فوتبالش که به کار مربیگری مشغول شده و هم این طرف (مربیگری) هم آن طرف (بازی کردن) را دیده است؛ این طرف بازیکن بودی اما کاری که در قسمت مربیگری انجام می دهی، متفاوت است. فکر می کنم یک بازیکن حرفه ای می‌تواند درک کند که مربیگری یک دنیای دیگر است. درست است که در نهایت جزئی از فوتبال محسوب می‌شود ولی خیلی فرق می کند؛ از لحاظ زمان، نحوه کار کردن، فکر، درگیری‌ها و ... . خیلی چیزها فرق می کند. خیلی چیزها...
* شما مربیگری را به عنوان دستیار از لوسیل قطر در لیگ دسته دوم مربیگری را شروع کردید، در حالی که می‌توانستید از ایران را شروع کنید و شرایط برایتان مهیا بود. مسعود شجاعی، دوست صمیمی و همبازی سابق شما، به عنوان سرمربی در ایران کار خود را شروع کرد و آندرانیک تیموریان هم به عنوان دستیار در تیم ملی کار مربیگری خودش را آغاز کرد و یک آکادمی هم راه انداخت. فکر می کنید خارج از ایران و فوتبال قطر جای خوبی بود که از آنجا کار مربیگری‌تان را از آنجا شروع کردید؟
من فکر می کنم در نهایت هر کسی باید برای خودش تصمیم بگیرد و آن چیزی را که فکر می کند دوست دارد و درست است را انجام دهد. من نمی گویم این درست است یا آن درست است. به نظر من، برای خود من راه درست همین بود. بله، شاید من می‌توانستم در ایران همان سرمربیگری را مستقیم شروع کنم، مثل خیلی افراد دیگری که شروع کردند. یا می توانستم به عنوان کمک مربی در ایران کارم را آغاز کنم. قسمت این بود که من به قطر بیایم و اینجا شروع کنم و خودم هم دوست داشتم و علاقمند بودم که این تجربه را به دست بیاورم. از نظر من درستش این راه است ولی باز هم تاکید می کنم کسی اشتباه فکر نکند؛ هر کسی برای خودش تصمیم می گیرد و آن چیزی را که گمان می کند درست است، انجام می دهد. تصمیم من این بود و فکر می کنم جای خوبی است؛ جایی که آرامش دارم و می توانم روی کارم تمرکز کنم قسمت شد که به باشگاه لوسیل که چند تا از دوستانم اینجا بودند، بیایم. آقای آلن کریمی، اسپورت دایرکتور این باشگاه است و از قبل هم ما چندین بار با هم حرف زده بودیم. امسال دیگر قسمت شد که بیایم و فکر می.کنم تصمیمی که گرفتم، تصمیم درستی بود. خیلی راضی هستم. به نظر خودم کنار کسی هستم که می توانم خیلی چیزها از او در کار مربیگری یاد بگیرم. من تجربه بازی در قطر را داشتم، اینجا زندگی کردم و لیگش را می‌شناسم و از صمیم قلبم و ذهنم به این ها نگاه کردم و این تصمیم را گرفتم. فکر می کنم تصمیم درستی بود و انشاءالله بتوانم راه درست و خوبی را بروم. ببینیم در آینده چه می شود.
* مطمئنا پیش از تصمیم‌گیری خیلی روی آنها فکر می‌کنید و در زمانی که بازی می کردید دقیقا همینطور بود. از قبل از خاکوبو رامایو، سرمربی اسپانیایی لوسیل، شناخت داشتید؟ فکر می کنید بتوانید در کنار او در کار مربیگری پیشرفت کنید؟
صحبت‌هایی که من با آقای آلن کریمی راجع سرمربی اسپانیایی تیم داشتم، خیلی برای من مهم بود؛ اینکه چگونه کار می‌کند؟ فکرهایش چگونه است؟ دیدگاه‌هایش در مورد فوتبال چگونه است؟ من با صحبت هایی که با آقای کریمی داشتم، این تصمیم را گرفتم و فکر می کنم تصمیم درستی بود. البته در همین مدت کوتاه که من به تیم اضافه شدم، شرایط را دیدم و با خودم گفتم آدم نمی‌تواند بگوید فقط او (خاکوبو رامایو) سرمربی است، چراکه کار برای سایر اعضای کادرفنی نیز خیلی سنگین است، البته اگر آدم بخواهد درست کار کند. در واقع اگر بخواهی سرمربی باشی، خیلی کار پشت سرش هست. در این کوتاه مدت که در کنار خاکوبو رامایو کار می کنم کلی چیزها دیدم و یاد گرفتم و مطمئنم که کلی چیز هم هنوز هست که من می توانم در این سال ها از ایشان یاد بگیرم. البته باید ببینیم قسمت چه می شود و چه مدتی با هم همکاری داریم.
* پژمان منتظری هم مثل خود شما در لیگ دسته دوم قطر و به عنوان دستیار کار مربیگری را در تیم الشحانیه شروع کرده است.
همانطور که گفتم هر کسی باید برای خودش تصمیم بگیرد. فکر می کنم آقای منتظری هم دقیقا همین ذهنیت را داشت. می‌دانم پژمان هم چندین سال در اینجا (قطر) زندگی کرده است و کاملا لیگ و فوتبال اینجا را می شناسد و فکر می کنم دوست دارد در آرامش کار کند. حالا این تصمیم را گرفته و امیدوارم که موفق باشد. من برای همه هموطن‌های خودم آرزوی موفقیت دارم. من واقعا خوشحال می‌شوم که می‌بینم بازیکنانی که روزی کنارشان بازی کرده‌ام، الان در کار مربیگری مشغول شدند و در جایی که کار می‌کنند، موفق هستند. امیدوارم همواره هر جا که هستند همیشه موفق باشند.
* چند بازیکن ایرانی هم مانند آرشا شکوری و امیر روستایی به لوسیل اضافه شدند. در این مورد هم صحبت می‌کنید؟
ما الان پنج بازیکن ایرانی در تیم‌مان داریم که جا دارد بگویم واقعا دارند تلاش می‌کنند. بازیکنان خوبی هستند. خب خیلی جوان هستند اما من هم با تجربه‌ای که دارم، سعی می‌کنم به اینها و البته کل تیم کمک کنم.
* شما در زمانی که بازی می کردید با مربیان بزرگی مانند ماگات و کارلوس کی روش کار کردید و به نظر می‌رسد از این مربیان خیلی چیزها یاد گرفتید که در کار مربیگری‌تان می توانید از آنها استفاده کنید. درست است؟
بله، صد درصد. قبل از اینکه به تیم لوسیل بیایم، درباره این مسائل هم صحبت کردیم. درست است که من می‌توانم کنار خاکوبو رامایو چیزهای زیادی یاد بگیرم ولی از آن طرف هم خودم تجربه زیادی دارم. فکر می کنم این برای هر دو طرف خوب بود؛ هم برای من که تصمیم گرفتم در این باشگاه کار مربیگری کنم و هم باشگاه لوسیل که همینطور بدون تحقیق یک نفر را به عنوان مربی انتخاب نکرده‌اند. من طی صحبت هایی که با آقای آلن کریمی، اسپورت دایرکتور باشگاه لوسیل، داشتم، ایشان هم خیلی دوست داشت من با توجه به تجربه‌ای که دارم، در این باشگاه حضور داشته باشم. من در این چند سالی که فوتبال حرفه ای بازی کردم، تجربه زیادی از کار با مربیان بزرگ کسب کردم و حالا این تجارب را با خودم به این باشگاه می‌آورم. من با مربیان زیادی کار کرده‌ام؛ درست است یکسری مربیان هستند که اسم‌شان خیلی بزرگ است مثل آقای کی روش و آقای ماگات ولی در این سال‌ها من با خیلی از مربیان کار کردم و حتی در ایران هم که چند سالی بازی کردم، با کلی از مربیان خوب ایرانی کار کردم و خارجی‌های دیگری هم بودند. همانطور که گفتم همه این ها را تجربه کردم و سعی می‌کنم از آنها استفاده کنم.
* فکر می کنید با توجه به روحیات اخلاقی و مسائل فنی‌تان، سبک مربیگری‌تان به کدام مربی شبیه است؟
الان نمی توانم بگویم. برای پاسخ به این سوال، خیلی زود است ولی من در تیم‌هایی بودم که مربیان خیلی با دیسپلین کار کردند. اتفاقا هم همین الان هم که به باشگاه لوسیل آمدم، برای سرمربی تیم خیلی دیسپلین مهم است و به خیلی از دیتل‌هایی کوچک اهمیت می‌دهد. این مسائل مربوط به دسیپلین در کار مربیگری، برای من هم مهم است. من همیشه دوست داشتم یک بالانسی با تیمم پیدا کنم. اگر یک روزی سرمربی باشم، سعی می‌کنم به تیمم دیسپلین بدهم، چون همینطور بزرگ شدم. ولی الان نمی توانم بگویم من چه سبکی از مربیان فعلی را خواهم داشت. من تازه وارد کار مربیگری شدم و می خواهم تجربه را به دست بیاورم و یاد بگیرم و کمک کنم و از تجربه خودم استفاده کنم. من معتقدم باید سعی کنی از تجربه‌هایی که در زندگی‌ات به دست آوردی، در فوتبالت استفاده کنی. البته این موضوع فقط مربوط به فوتبال نیست و در زندگی هم همینطور است. الان مربیان زیادی هستند که خیلی خوب کار می‌کنند. هر کسی باید کار کند و تجربه به دست بیاورد و در آخر به یک جایی برسد که فکر کند الان من به اندازه کافی به خودم و تیمم اطمینان دارم و می‌دانم که می‌خواهم چطور با تیمم بازی کنم و تیمم چه دیسلپینی داشته باشد. ان شاءالله بتوانم یک روزی به یک جایی برسم که دوست دارم.
* پس مهم‌ترین نکته برای شما دیسیپلین و نظم است؟
بله، فکر می کنم یک سرمربی باید یک تیمی درست کند که هم دیسپلین داخل آن باشد و هم شرایط به گونه ای باشد که بازیکنان راحت باشند و دوست داشته باشند که کنارت کار کنند و برایت تلاش کنند. خیلی مهم است زمانی که تیم تمرین می‌کند و کنار تیمت هستی، بازیکنان حس مثبتی از تو بگیرند تا به تو و کاری که از آنها می‌خواهی، اطمینان کنند. این یک بالانس است که راحت نمی‌توانید آن را پیدا کنید و کار سختی است. بله، این یک نکته خیلی مهمی در مربیگری محسوب می شود .
* هدف گذاری تیم لوسیل در این فصل چیست؟ آیا می‌خواهید به لیگ برتر صعود کنید؟
انشاءالله. این را بدانید که من همیشه دوست دارم تیمم سربلند باشد و خودم سربلند باشم. خدا را شکر یک شروع خیلی خوبی در لیگ داشتیم. بازیکنانی که داریم، واقعا در زمین تلاش می‌کنند. البته کار آسانی در پیش نداریم و هر کسی لیگ دسته دوم قطر را می شناسد، می داند چقدر سخت است. هر بازی واقعا شش امتیازی است ولی خدا را شکر شروع خیلی خوبی در مسابقات لیگ داشتیم. هدف‌مان این است که برای هر امتیاز بجنگیم. همانطور که گفتم من هر جا که رفتم، دوست داشتم همیشه بازیکنانی که کنار من هستند سربلند باشند و خود من هم سربلند باشم و خدا را شکر تا الان این اتفاق افتاده و امیدوارم بتوانیم همین طور ادامه بدهیم. باید کار کنیم این فقط شروع کار ما است. هنوز خیلی مانده تا به هدف اصلی‌مان برسیم. مسیر طولانی داریم. باید زحمت بکشیم تا به هدف‌مان برسیم.
* در فوتبال ایران، چند همبازی سابق شما مانند مسعود شجاعی، آندرانیک تیموریان و وحید هاشمیان جرگه مربیان شده‌اند اما حضور مربیان لژیونر در کشورهای خارجی، مثل خود تو، فرهاد مجیدی، پژمان منتظری و مهدی مهدوی کیا می‌تواند اتفاق بسیار خوبی باشد.
درست است. آدم همیشه خوشحال می شود هموطنش را بینید که نه فقط در ایران، بلکه خارج از کشور هم کار می‌کند. همانطور که بازیکن لژیونر داریم که بیرون از ایران بازی می کند و مردم همیشه از این بابت خوشحال هستند، مطمئن باشید خوشحال هم می شوند که یک مربی ایرانی بیرون از ایران کار می کند و موفق هم هست. مربیانی که نام بردید، نسل خوبی هستند. این یک روال نرمال است که یک نسلی از مربیان تمام می شوند و نسل دیگری می‌آیند، همانطور که زمان بازی کردن تمام می‌شود. من خوشحال می‌شوم که می‌بینم بازیکنانی کنارم بازی می‌کردند بازی می کردند، موفق هستند.
* اما نکته ای که وجود دارد این است که ما در حال حاضر هیچ بازیکنی در پنج لیگ معتبر دنیا نداریم. تنها مهدی طارمی در اینتر ایتالیا بود که او هم به لیگ یونان پیوست. خیلی لژیونرهایمان در اروپا کم شده و بیشتر بازیکنان ایرانی به لیگ امارات رفتند. به نظر شما علت این موضوع چیست؟
یک نسلی داشتیم که با هم در اروپا بازی می‌کردند، اما حالا این نسل کمتر شده و سن ها بالاتر رفته است. این یک اتفاق نرمال است، من هم که سنم یک مقدار بالاتر رفته بود، تصمیم گرفتم در قطر و امارات بازی کنم. الان خیلی مهم است که این نسل جدیدی که می‌آید، دوباره به همان جا برسد و در لیگ های بزرگ بازیکن داشته باشیم. به خصوص که همین چند سال که خود ما هم در لیگ های بزرگ بازی کردیم، سطح تیم ملی را هم بالاتر می‌بردیم. امیدوارم به زودی دوباره بازیکنان ایرانی در لیگ های خوب اروپا ببینیم. من فکر می‌کنم مهدی طارمی هم سال‌های خیلی خوبی را در پورتو داشت و بعد یک سال خیلی سختی را در اینتر پشت سر گذاشت، البته از قبل هم همه می‌دانستند جایی رفته که بازی کردن در آن آسان نیست. اینتر باشگاه بزرگی بود و بازیکنان بسیار قوی و خوب در آن باشگاه بودند. همه می دانستند که سال آسانی نمی شود ولی الان این تصمیم گرفت به لیگ یونان برود و من فکر می کنم تصمیم درستی بود که در اینتر نماند. درست است که آخرین بازیکن ما بود که در یک لیگ بزرگ حضور داشت ولی به نظر من برای یک فوتبالیست خیلی مهم است جایی باشد که بازی کند، تا اینکه جایی باشد که نیمکت نشین باشد. طارمی در اینتر سعی و تلاشش را کرد ولی خودش هم می دانست کار برایش سخت است. با این حال فکر می کنم الان تصمیم درستی گرفت که به المپیاکوس رفت. المپیاکوس هم باشگاه خوبی است و فکر می کنم آنجا بیشتر فرصت می‌رسد که بازی کند.