×
بین الملل
شناسه خبر : 245482
تاریخ انتشار : سه‌شنبه 1404/06/25 ساعت 09:50
اجلاس دوحه؛ از کلام تا خلأ قدرت

نورنیوز بررسی می‌کند،

اجلاس دوحه؛ از کلام تا خلأ قدرت

اجلاس اضطراری سران کشورهای عربی–اسلامی در دوحه در واکنش به تجاوز رژیم صهیونیستی به خاک قطر برگزار شد. اگرچه بیانیه پایانی سرشار از محکومیت و هشدار بود، اما فقدان هرگونه اقدام عملی نشان داد که فاصله میان شعار و عمل در جهان عرب–اسلامی همچنان عمیق است.

نورنیوز-گروه بین‌الملل: نشست اضطراری سران کشورهای اسلامی و عربی در دوحه، درست در لحظه‌ای حساس برگزار شد؛ زمانی که حمله مستقیم اسرائیل به خاک قطر، نه تنها امنیت این کشور، بلکه نظم منطقه‌ای را به چالش کشید. نتانیاهو با این اقدام پیام روشنی مخابره کرد: «برای ما تفاوتی میان دوست و دشمن آمریکا وجود ندارد.»
این گزاره، تصور پیشین را که رژیم تنها به محور مقاومت یا کشورهای ضدقطب آمریکا حمله می‌کند، باطل کرد. قطر – شریک راهبردی واشنگتن، میزبان پایگاه‌های نظامی آمریکا و کشوری که به‌مثابه عضو ناتوی غیررسمی شناخته می‌شود – هدف مستقیم حمله قرار گرفت و آمریکا، به‌جای دفاع قاطع، تنها به ابراز «نارضایتی» بسنده کرد.

بیانیه پایانی؛ سیلی از محکومیت‌ها، غیبت ابزارهای فشار

بیانیه پایانی اجلاس، در ظاهر محکم بود: محکومیت شدید تجاوز اسرائیل، حمایت از قطر، رد تهدیدات مکرر تل‌آویو و تأکید بر اقدام فوری بین‌المللی. حتی پیشنهادهایی چون تعلیق عضویت اسرائیل در سازمان ملل یا اجرای احکام دادگاه بین‌المللی مطرح شد.
اما آنچه غایب ماند، اقدام عملی بود؛ نه سخنی از قطع روابط سیاسی، نه تهدید به تحریم اقتصادی، و نه حتی تعلیق همکاری‌های امنیتی با تل‌آویو. کشورهای موسوم به «محور سازش» با احتیاطی آشکار، حاضر نشدند هزینه‌ای واقعی در حمایت از قطر یا فلسطین بپردازند. این تناقض، اجلاس دوحه را بیش از آنکه به نمایش «وحدت اسلامی» بدل کند، به آیینه‌ای از تشتت و ضعف عملی کشورهای عربی–اسلامی تبدیل ساخت.

موضع ایران؛ رد راه‌حل دو دولتی و تأکید بر همه‌پرسی

در میانه این فضای مبهم، ایران موضعی صریح اتخاذ کرد. وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی در بیانیه‌ای تأکید کرد که راه‌حل موسوم به «دو دولتی»، مسئله فلسطین را حل نخواهد کرد. تهران بار دیگر تنها راه‌حل واقعی را تشکیل یک دولت دموکراتیک واحد دانست که از طریق همه‌پرسی با مشارکت تمامی فلسطینیان – چه ساکنان داخل سرزمین‌های اشغالی و چه آوارگان – ایجاد شود.
ایران همچنین هشدار داد که پیوستن به اجماع بیانیه دوحه نباید به معنای شناسایی ضمنی یا صریح رژیم صهیونیستی تلقی شود. در عین حال، تهران یادآور شد که ایالات متحده – با توجه به سابقه جانبداری از تل‌آویو – نمی‌تواند به‌عنوان میانجی معتبر یا بی‌طرف شناخته شود.

سقوط نقش آمریکا در میانجی‌گری

حمله به قطر بیش از هر چیز نقش آمریکا را زیر سؤال برد. ایالات متحده، با وجود قرارداد دفاعی دو جانبه با دوحه و حضور پایگاه‌های نظامی در خاک این کشور، نتوانست یا نخواست از متحد خود دفاع کند. سامانه‌های پدافندی گران‌قیمت آمریکا تنها نظاره‌گر بودند و واشنگتن، در بهترین حالت، مدعی شد «دیر مطلع شده» است.
این رویداد، ستون «اعتماد» در روابط منطقه‌ای با آمریکا را لرزاند. برای بسیاری از کشورهای جنوب خلیج فارس، پیام روشن بود: اگر حتی قطر – متحد نزدیک واشنگتن – از حمایت عملی محروم است، دیگران نمی‌توانند به تعهدات آمریکا دل ببندند. این تحول، به تعبیر تحلیلگران، آغاز پایان نقش آمریکا به‌عنوان میانجی یا ضامن امنیت در منطقه است؛ نقشی که در شش دهه گذشته، هرچند جانبدارانه، دست‌کم ظاهر بی‌طرفی داشت.

استراتژی زورمحور اسرائیل

رفتار نتانیاهو نشان داد که رژیم صهیونیستی به‌دنبال تثبیت نظمی زورمحور در منطقه است؛ نظمی که در آن، تل‌آویو قدرت برتر محسوب شود و همه کشورها – چه متحد آمریکا باشند چه رقیب – مجبور به تبعیت شوند. وضعیت کنونی سوریه و لبنان الگویی است که اسرائیل برای کل منطقه می‌پسندد: کشورهایی گرفتار بحران داخلی، با توان بازدارندگی محدود و در معرض تهدید دائمی.
این حمله به قطر، در سطحی راهبردی، قفل جدیدی را گشود؛ اکنون حمله مستقیم به هر کشور عربی یا اسلامی – حتی متحدان آمریکا – دیگر خط قرمز تلقی نمی‌شود. همین امر، احتمال تکرار سناریوهای مشابه در آینده را افزایش داده است.
پیامی که از قطر به سراسر منطقه مخابره شد
این تحول سه پیام کلیدی برای منطقه دارد:
فروپاشی اعتماد به چتر امنیتی آمریکا: قراردادهای دفاعی یا پایگاه‌های نظامی واشنگتن قادر به جلوگیری از تجاوزات اسرائیل نیستند.
تقویت گفتمان مقاومت: در غیاب حمایت خارجی، تنها اتکا به توان بومی و بازدارندگی داخلی می‌تواند مصونیت ایجاد کند.
تشدید بی‌ثباتی منطقه‌ای: حمله به قطر نمونه‌ای است که می‌تواند دیگر کشورهای عربی و اسلامی را نیز در معرض تهدید مستقیم قرار دهد.

چگونه می‌توان قواعد بازی را بر هم زد؟

در چنین شرایطی، چند مسیر راهبردی پیش روی کشورهای اسلامی قرار دارد:
افزایش بازدارندگی نظامی: جلوگیری از ضربات غافلگیرانه تنها با آمادگی دائمی و پاسخ کوبنده در همان لحظه ممکن است.
کاهش وابستگی به آمریکا: تجربه قطر نشان داد که واشنگتن شریک قابل اتکایی نیست؛ کشورهای منطقه باید به سوی اتحاد بومی و همکاری واقعی اسلامی حرکت کنند.
تضعیف پیوندهای اسرائیل با کشورهای سازشکار: که در صورت کاهش، موقعیت منطقه‌ای اسرائیل را متزلزل خواهد کرد.

از کلام تا اقدام؛ شکاف پرنشدنی

اجلاس دوحه، به‌جای آنکه صحنه «نمایش اتحاد اسلامی» باشد، بار دیگر واقعیت تلخ سیاست منطقه‌ای را آشکار کرد: شکاف عمیق میان شعار و عمل. رژیم صهیونیستی نشان داد که هیچ کشوری – حتی متحدان آمریکا – از تجاوزاتش مصون نیست و واشنگتن نیز توان یا اراده مهار آن را ندارد.
تنها راه واقعی، اتکا به قدرت درونی، بازدارندگی عملی و اتحاد واقعی اسلامی است. هرگونه خوش‌بینی به میانجی‌گری آمریکا یا امید بستن به بیانیه‌های بی‌پشتوانه، صرفاً فرصت بیشتری به تل‌آویو برای تحمیل نظم زورمحور خواهد داد.

 


اخبار مرتبط
انتظارات امنیتی - اقتصادی از نشست دوحه
سه‌شنبه 1404/06/25 ساعت 11:27
محمدعلی مهتدی
انتظارات امنیتی - اقتصادی از نشست دوحه
نشست اضطراری سازمان همکاری اسلامی واتحادیه عرب که به درخواست قطر در پایتخت این کشور یعنی دوحه برگزار شد،از اهمیت قابل توجهی برخوردار است.قطری‌ها پس از آنکه خاک کشورشان مورد تجاوز نیروهای صهیونیستی واقع شد چنین اجلاسی را درخواست کردند. درمورد اینکه نتیجه این کنفرانس چه خواهد بودو چه خروجی‌ای برای منطقه از کنفرانس بیرون می‌آید، چندسناریو قابل طرح و بررسی است.
بقائی: نشست دوحه فرصتی برای تقویت امنیت و ثبات منطقه‌ای است
دوشنبه 1404/06/24 ساعت 18:32
بقائی: نشست دوحه فرصتی برای تقویت امنیت و ثبات منطقه‌ای است
اجلاس اضطراری سران کشورهای اسلامی و عربی با برگزاری نشست وزرا دیروز بعدازظهر در دوحه آغاز شد؛ وزرا در این نشست به بررسی مسائل حیاتی منطقه پرداختند و بحث‌های مهمی مطرح کردند.
چشم های جهان عرب و اسلام  به تفاوت اجلاس سران کشورهای عربی و اسلامی در دوحه
دوشنبه 1404/06/24 ساعت 09:05
الجزیره:
چشم های جهان عرب و اسلام به تفاوت اجلاس سران کشورهای عربی و اسلامی در دوحه
به گزارش تارنمای شبکه خبری الجزیره با اشاره به اجلاس سران کشورهای عربی و اسلامی که قرار است امروز در دوحه برگزار شود، نوشت که جهان عرب و اسلام پیش از برگزاری این اجلاس و پس از حمله رژیم اسرائیل به قطر، مشتاق است تا ببیند، اجلاس این بار چه تفاوتی با اجلاس های قبلی خواهد داشت.
نظرات

آگهی تبلیغاتی
آخرین اخبار
فرانسه از پیشرفت در توافق تبادل زندانیان با ایران خبر داد
تماس تلفنی پوتین و نتانیاهو درباره برنامه هسته‌ای ایران
حماس: شهادت‌های فعالان صمود سند جدیدی از وحشیگری اشغالگران است
اولین اظهارنظر گرتا تونبرگ پس از بازگشت از اسرائیل
حمله خمپاره‌ای القسام به محل تجمع نظامیان اسرائیلی در شهر غزه
آمریکا میزبان گران‎‌ترین جام‌جهانی تاریخ
عکس های منتخب ایران، دوشنبه 14 مهر 1404
لوپن خواستار انحلال پارلمان فرانسه شد
3 حمله هوایی رژیم صهیونیستی به شرق لبنان
بیرانوند رکورد ایران را شکست
بیانیه مشترک شورای همکاری خلیج فارس و اتحادیه اروپا درباره ایران
قالیباف: نبرد جهان اسلام با رژیم صهیونی ایدئولوژیکی است
پزشکیان: از کمک بخش خصوصی برای اصلاحات اقتصادی حمایت می‌کنیم
فرزین: عرضه ارز با نرخ توافقی افزایش می یابد
گفت‌وگوهای غیرمستقیم حماس و رژیم اسرائیل در مصر آغاز شد
دیدار سفیر و نماینده دائم ایران نزد سازمان همکاری اسلامی با عراقچی
نبی : تیم ملی با خیال راحت در جام جهانی شرکت می‌کند
کالاس: اروپا می‌خواهد بخشی از دولت انتقالی در غزه باشد
کشت خشخاش طبق قانون مطلقاً ممنوع است
عراقچی: پیگیر صدور روادید نمایندگان ایران برای قرعه‌کشی جام جهانی هستیم
وقوع زلزله 5 ریشتری در قرقیزستان و روسیه
لغو پروازهای هواپیمایی ایتالیا به تل‌آویو تا ابتدای 2026
پزشکیان: اصلاح قانون مبارزه با مواد مخدر در دستور کار قرار گیرد
ایران به رأی دادگاه انگلیس در پرونده کرسنت اعتراض کرد
واکنش عراقچی به پول پاشی رژیم صهیونیستی در فضای مجازی
محل بازی سپاهان و آخال مشخص شد
افشاگری بزرگ؛ استرالیا در زنجیره تسلیحاتی تل‌آویو
پیام پزشکیان به کاروان ورزشی ایران در رقابت‌های همبستگی کشورهای اسلامی
ریچارد نفیو: مکانیسم ماشه روی کاغذ است/چین و روسیه اسنپ بک را بی اثر میکنند
سریال «خانه عروسک‌ها» با 22 گوینده دوبله شد
بارش و دمای کشور تا پایان آبان چگونه خواهد بود؟
ابقای شهردار اهواز
ساختمان شرکت نفت ایران در لندن مصادره شد
چین: همکاری با ایران در چارچوب قوانین بین‌المللی مشروع است
پرونده دختر گمشده در شیراز منجر به صدور قرار نهایی شد
عارف: استفاده از فناوری‌های نوین برای حل ناترازی‌ها ضرورت دارد
«مارین لوپن» انحلال مجلس ملی فرانسه را خواستار شد
مادران دارای 3 فرزند، با 20 سال سابقه بازنشست می‌شوند
پیش‌ثبت‌نام حج تمتع 1405 از هفته دیگر آغاز می‌شود
برندگان نوبل پزشکی 2025 معرفی شدند + جزییات
یک تبعه فرانسوی-آلمانی از اتهام جاسوسی در جنگ 12 روزه، تبرئه شد
هیات منصفه دادگاه مطبوعات بار دیگر «مصطفی کواکبیان» را مجرم شناخت
کالاس بار دیگر بر تداوم دیپلماسی هسته‌ای با ایران تاکید کرد
رئیس دانشگاه آزاد اسلامی معرفی شد
کشف ذخایر جدید گاز و نفت در کشور
فعال محیط زیست سوئدی توسط صهیونیست ها شکنجه شد
قیمت دلار امروز دوشنبه 14 مهر 1404
ایران نما | معرفی جاذبه های گردشگری شهرهای ایران(94) « بیستون»
قیمت طلا و سکه امروز دوشنبه 13 مهر + جدول
اردوغان به جمهوری آذربایجان می‌رود
X
آگهی تبلیغاتی