نورنیوز-گروه بین الملل: رسانه انگلیسی در مقاله‌ای با عنوان «پنج نکته کلیدی از رژه بزرگ چین» به بررسی بزرگ‌ترین رژه نظامی چین که به ریاست «شی جین‌پینگ» برگزار شد پرداخته است؛ مراسمی که به مناسبت هشتادمین سالگرد پایان جنگ جهانی دوم برگزار شد.
روزنامه «گاردین» در این گزارش به مواردی از جمله نمادگرایی سیاسی، نمایش‌های نظامی و واکنش‌های بین‌المللی برجسته این رویداد پرداخته است.
زمینه دیپلماتیک و حاضران
گاردین تأکید می‌کند که رژه نظامی چین در پایان «یک هفته بزرگ دیپلماسی» برای رهبر این کشور برگزار شد. تنها چند روز پیش از آن، شهر تیانجین میزبان اجلاس رهبران جنوب جهان بود که به‌عنوان مقدمه‌ای مهم برای این نمایش نظامی توصیف شد.
در این گزارش آمده است که ده‌ها رهبر جهان ــ عمدتاً از کشورهای غیرغربی ــ در این رویداد حضور یافتند. اما آنچه بیش از همه توجه‌ها را جلب کرد، حضور همزمان شی جین‌پینگ با «ولادیمیر پوتین» رئیس‌جمهور روسیه و «کیم جونگ‌اون» رهبر کره شمالی بود. به نوشته گاردین، تصاویر این سه رهبر در حال گفت‌وگو و دست دادن بر روی فرش قرمز، پیامی نمادین به غرب بود که سلطه آن بر نظم جهانی را به چالش می‌کشید.
از دیگر رهبران حاضر می‌توان به «الکساندر لوکاشنکو» رئیس‌جمهور بلاروس، «مسعود پزشکیان» رئیس‌جمهور ایران، «پرابوو سوبیانتو» رئیس‌جمهور اندونزی و «مین آنگ هلاینگ» رئیس شورای نظامی میانمار اشاره کرد.
پیام‌های شی جین‌پینگ
گزارش گاردین تصریح می‌کند که رژه چین با دقت بسیار طراحی شده بود تا پیام سیاسی روشنی به ایالات متحده و متحدانش ارسال کند. در سخنرانی آغازین، شی جین‌پینگ هشدار داد که جهان با «انتخاب میان صلح و جنگ» روبه‌رو است و تأکید کرد که چین هرگز از هیچ دولت زورگویی هراس ندارد. گاردین این سخنان را کنایه‌ای به آمریکا و شرکای آن تفسیر می‌کند. شی همچنین یادآور شد که مردم چین همواره در برابر دشمنان، متحد و مقاوم بوده‌اند.
گاردین همچنین به سخنان «وِن‌تی سونگ» پژوهشگر شورای آتلانتیک اشاره کرد که درباره تصاویر شی، پوتین و کیم می‌گوید: «این یعنی چین بی‌پروا در کنار دوستان خود می‌ایستد، حتی وقتی آن‌ها در عرصه افکار عمومی جهانی مطرود شمرده می‌شوند.»
واکنش ایالات متحده و نظر کارشناسان
رسانه انگلیسی می‌نویسد که این رژه با واکنش سریع «دونالد ترامپ» رئیس‌جمهور آمریکا همراه شد. او در حساب کاربری خود در تروث‌سوشال نوشت: «لطفاً گرم‌ترین سلام‌های مرا به ولادیمیر پوتین و کیم جونگ‌اون برسانید، در حالی که علیه ایالات متحده توطئه می‌کنید.» این واکنش، بازتاب نگرانی شدید واشنگتن از نمایش همبستگی پکن، مسکو و پیونگ‌یانگ بود.
بخش مهمی از گزارش گاردین به توصیف تجهیزات نظامی به نمایش درآمده اختصاص دارد. در این رژه ۷۰ دقیقه‌ای، انواع تانک‌ها، پهپادها، موشک‌های دوربرد و هسته‌ای، جنگنده‌ها و هواپیماهای رادارگریز در معرض دید قرارگرفت. در این زمینه، «درو تامپسون» پژوهشگر ارشد مدرسه مطالعات بین‌المللی «اس. راجاراتنام» گفت هدف این نمایش‌ها هشدار به آمریکا، اروپا و همسایگان چین درباره چالش‌برانگیز بودن منافع حیاتی پکن بود.
گاردین گزارش می‌دهد که جنگنده جدید J۱۵-DT نیز در این رژه مشاهده شد؛ پرنده‌ای که به باور کارشناسان نقش پشتیبان و فریب‌دهنده را برای جنگنده‌ها دارد و هدف آن انحراف حملات دشمن و رهگیری اهداف متحرک است. این گزارش همچنین از مشاهده یک موشک بالستیک قاره‌پیما با قابلیت پرتاب از زیردریایی خبر داد که نشانگر پیشرفت چین در ایجاد «سه‌گانه هسته‌ای» است.
یک استاد موسسه روابط بین‌الملل در دانشگاه «تامکانگ» تایوان نیز بر تمرکز چین بر سامانه‌های ضدپهپاد و هواپیماهای هشدار زودهنگام تأکید کرد و آن را ناشی از درس‌های جنگ روسیه و اوکراین دانست. «جنیفر پارکر» پژوهشگر دانشگاهی در استرالیا نیز تأکید کرد که ارتش چین بسیار توانمند است و نباید دست‌کم گرفته شود.
مسئله تایوان
گاردین می‌افزاید که شی در سخنرانی خود بارها به «احیای ملت چین» اشاره داشت؛ عبارتی که با چشم‌انداز بلندمدت او گره خورده است و مسئله تایوان را نیز شامل می‌شود. به نوشته این روزنامه، حزب کمونیست چین تایوان را بخشی از خاک خود می‌داند، در حالی که دولت حاکم بر این جزیره خودگردان با این امر مخالف است. در همین رابطه، رئیس‌جمهور تایوان رژه چین را بی‌اهمیت خواند و گفت: «مردم تایوان صلح را گرامی می‌دارند و ما صلح را با لوله تفنگ جشن نمی‌گیریم.»
گاردین