نورنیوز-گروه بین الملل: دیدار روسای جمهور جمهوری اسلامی ایران و چین بازتاب قابل توجهی در رسانههای غربی پیدا کردهاست. نیوزویک در گزارشی خبری و کوتاه در این باره نوشت: مسعود پزشکیان، رئیسجمهور ایران میگوید که چین «بزرگترین رقیب» سیاستهای آمریکا است و باید زمینه را برای مقابله با «یکجانبهگرایی» آمریکا و غرب فراهم کند.
پزشکیان روز سهشنبه در پکن با شی جینپینگ، رئیسجمهور چین دیدار کرد. این در حالی است که تهران به دنبال جلب حمایت چین و دیگر رقبای آمریکا از جمله روسیه است تا در برابر تحریمهای احتمالی جدید و فشار بیش از پیش غرب بر برنامه هستهایاش مقابله کند.
چرا این دیدار مهم است؟
اگرچه چین و روسیه نمیتوانند جلوی فعال شدن «مکانیسم اسنپبک» که از سوی فرانسه، بریتانیا و آلمان موسوم به تروئیکای اروپایی به جریان افتاده را بگیرند، اما میتوانند تأثیر آن را کاهش دهند. طبق گزارش رسانههای ایرانی و به نقل از رئیس مجلس، محمدباقر قالیباف، تحریمهای آمریکا نتوانسته صادرات نفت و تجارت خارجی ایران را متوقف کند.
چین اعلام کرده ارزش زیادی برای تعهد مکرر ایران مبنی بر عدم پیگیری سلاح هستهای قائل است و حق تهران برای استفاده صلحآمیز از انرژی هستهای را محترم میشمارد.
چند ساعت پس از فعال شدن مکانیسم اسنپبک توسط فرانسه، آلمان و بریتانیا، روسیه و چین پیشنویس قطعنامهای را در شورای امنیت سازمان ملل ارائه دادند تا مهلت توافق هستهای ۲۰۱۵ تمدید شود.
همزمان عباس عراقچی، وزیر خارجه ایران در ۲۹ اوت ۲۰۲۵ در حساب کاربری خود در شبکه ایکس نوشت: تروئیکای اروپایی به نمایندگی از اسرائیل و آمریکا تصمیم گرفتهاند با سوءنیت فشار بر مردم ایران را دنبال کنند. این اشتباه که ایران به شدت نسبت به آن هشدار داده، غیراخلاقی، غیرموجه و غیرقانونی است.
چین، روسیه و ایران پس از دیدار روز یکشنبه در تیانجین و در حاشیه نشست سازمان همکاری شانگهای (SCO)، نامه مشترکی ارسال کردند که در آن مخالفت خود را با بازگشت تحریمهای شورای امنیت علیه ایران اعلام و بر ادامه تعاملات دیپلماتیک تأکید کردند.
همزمان تروئیکای اروپایی پیشنهاد دادهاند که مکانیسم اسنپبک برای مدتی محدود تمدید شود تا فرصت مذاکرات برای توافق جدید فراهم شود. در صورت موافقت ایران، شورای امنیت باید قطعنامهای جدید تصویب کند.
شنیدهها چه میگویند؟
رئیسجمهور ایران روز سهشنبه به CCTV گفت: آمریکا و قدرتهای دیگر میخواهند سیاست خود را در منطقه از طریق زور و تحریمها اجرا کنند. با هر ابزار و روشی که میدانند، اجازه نمیدهند کشورها از چارچوبی که ساختهاند خارج شوند. اگر بخواهیم از این چارچوب خارج شویم، باید آنچه را در نشستهای گذشته و آینده نوشتیم عملی کنیم: اینکه رفتار خود را در برابر یکجانبهگرایی تغییر دهیم. این به معنای تعامل، تجارت و بیاعتنایی به حرفهای آنها درباره تحریمهاست.
تلویزیون دولتی چین (CCTV) نیز در این خصوص گزارش داد: شی جینپینگ تأکید کرد که زور راه درستی برای حل اختلافات نیست و ارتباط و گفتوگو راه رسیدن به صلح پایدار است. چین برای تعهد مکرر ایران مبنی بر عدم تلاش برای توسعه سلاح هستهای اهمیت زیادی قائل است و حق ایران برای استفاده صلحآمیز از انرژی هستهای را محترم میشمارد.
دمیتری پولیانسکی، نماینده دائم روسیه در سازمان ملل، روز یکشنبه در این باره گفت: بار دیگر معتقدیم اقدام تروئیکای اروپایی نمیتواند و نباید هیچ اثر حقوقی یا رویهای داشته باشد. این صرفاً گامی تنشآفرین است و نشان میدهد که کشورهای غربی نمیدانند دیپلماسی چیست. آنها به دیپلماسی اهمیت نمیدهند؛ آنها فقط به باجگیری، تهدید و اجبار کشورهای مستقل اهمیت میدهند.
گام بعدی چیست؟
اگر شورای امنیت طی ۳۰ روز از زمان فعال شدن «مکانیسم اسنپبک» قطعنامه جدیدی تصویب نکند، تمامی تحریمهای سازمان ملل که در چارچوب توافق هستهای ۲۰۱۵ لغو شده بودند، به طور خودکار دوباره برقرار خواهند شد.