نورنیوز-گروه اجتماعی: اسپیرولینا یک مکمل غذایی قدرتمند با ارزش غذایی بالا و خواص درمانی متنوع است. این جلبک می‌تواند به بهبود سلامت قلب، کنترل وزن، تقویت سیستم ایمنی، کنترل دیابت و کاهش آلرژی کمک کند. با این حال، مهم است که از محصولات با کیفیت بالا استفاده شود و قبل از مصرف، در شرایط خاص سلامت با پزشک مشورت شود.
با توجه به تحقیقات علمی موجود، اسپیرولینا می‌تواند به عنوان یک مکمل ارزشمند در رژیم غذایی گنجانده شود اما نباید آن را به عنوان جایگزین درمان‌های پزشکی در نظر گرفت. تحقیقات بیشتری برای درک کامل مکانیزم اثر و کاربردهای بالینی اسپیرولینا مورد نیاز است.
اسپیرولینا به اشکال مختلفی شامل پودر، قرص و کپسول در دسترس است. پودر اسپیرولینا را می‌توان به اسموتی‌ها، سالادها، سوپ‌ها و سایر غذاها اضافه کرد؛ این ریز جلبک برای سلامت عمومی، سم‌زدایی و تقویت سیستم ایمنی ورزشکاران و افراد پرتحرک، برخی بیماری‌های کبدی، کم‌خونی، کاهش وزن مورد استفاده قرار می‌گیرد.
در سال‌های اخیر، اسپیرولینا به عنوان یکی از مکمل‌های غذایی پرطرفدار بسیار مطرح شده است. تبلیغات گسترده درباره خواص این جلبک سبزآبی، باعث شده تا مصرف آن در میان اقشار مختلف جامعه افزایش یابد؛ اما واقعیت این است که رواج یک ماده غذایی تنها بر پایه جذابیت‌های تجاری و تبلیغاتی نمی‌تواند تضمین‌کننده سلامت عمومی باشد.
کارشناسان معتقد هستند برای بهره‌مندی واقعی از فواید اسپیرولینا، لازم است مصرف آن بر اساس شواهد علمی، آگاهی درست و استانداردهای صحیح صورت گیرد؛ موضوعی که می‌تواند مرز میان یک مکمل مفید و یک محصول پرریسک را مشخص کند.
اسپیرولینا به تنهایی نمی‌تواند باعث کاهش وزن شود
عضو هیات علمی گروه بیوتکنولوژی دارویی دانشکده داروسازی دانشگاه علوم پزشکی شیراز درباره اسپیرولینا گفت: یک ریز جلبک سبز آبی از خانواده سیانوباکتری‌ها و سرشار از پروتئین‌های باکیفیت، ویتامین‌های گروه B، مواد معدنی مانند آهن و منیزیم و ترکیبات آنتی‌اکسیدانی مانند «فیکوسیانین» است که این ویژگی‌ها باعث شده تا در سطح جهانی به عنوان یک مکمل غذایی مغذی و حتی «غذای آینده» مطرح شود و در تحقیقات زیست فناوری دارویی مورد بررسی قرار گیرد.
شواهد علمی نشان می‌دهد که مصرف اسپیرولینا ممکن است به کاهش اشتها و کنترل برخی شاخص‌های متابولیک کمک کند اما این اثرات محدود و جزئی شناسایی شده و مصرف آن به تنهایی نمی‌تواند جایگزین رژیم غذایی سالم یا داروهای درمانی کاهش وزن باشد.
محمدحسین مروت درباره تاثیر مصرف اسپیرولینا بر لاغری یا کاهش وزن، افزود: شواهد علمی نشان می‌دهد که مصرف اسپیرولینا ممکن است به کاهش اشتها و کنترل برخی شاخص‌های متابولیک کمک کند اما این اثرات محدود و جزئی شناسایی شده و مصرف آن به تنهایی نمی‌تواند جایگزین رژیم غذایی سالم یا داروهای درمانی کاهش وزن باشد؛ بنابراین به هیچ عنوان نباید آن را به عنوان راهکار معجزه‌آسا در نظر گرفت.
وی درباره تاثیر مصرف اسپیرولینا بر سلامت پوست نیز گفت: تحقیقات آزمایشگاهی و برخی مطالعات انسانی نشان داده است که ترکیبات آنتی‌اکسیدانی اسپیرولینا می‌تواند به کاهش استرس اکسیداتیو پوست و حمایت از کلاژن‌سازی کمک کند؛ با این حال، اثرات ملموس و قطعی برای زیبایی پوست یا جوان‌سازی آن هنوز به طور علمی تأیید نشده است و نمی‌توان آن را به عنوان دارویی برای این منظور در نظر گرفت.
عضو هیات علمی گروه بیوتکنولوژی دارویی دانشکده داروسازی دانشگاه علوم پزشکی شیراز در ادامه با بیان اینکه مطالعات متعدد نشان می دهد که اسپیرولینا می‌تواند سیستم ایمنی را تقویت کرده و سطح هموگلوبین را در افراد دارای کم‌خونی خفیف بهبود دهد، افزود: یافته‌های علمی حاکی از نقش اسپیرولینا در کاهش التهاب و بهبود پروفایل لیپیدی خون، کاهش چربی خون به ویژه تری گلیسریدها و LDL و کنترل خفیف فشار خون است که این اثرات علمی به‌ویژه در افراد دارای رژیم غذایی ناقص یا مبتلا به کمبودهای تغذیه‌ای ارزشمند است.
به گفته مروت، در دوزهای معمولی مصرف (۲ تا ۱۰ گرم در روز)، اسپیرولینا برای اغلب افراد سالم بی‌خطر است، با این حال، محصولات غیراستاندارد ممکن است آلوده به فلزات سنگین یا سموم جلبکی باشد و خطر ایجاد عوارض جدی داشته باشد؛ همچنین افراد دارای بیماری‌های خودایمنی، مبتلایان به مشکلات کبدی یا زنان در دوران بارداری و شیر دادن به نوزاد، باید قبل از مصرف اسپیرولینا با پزشک یا داروساز مشورت کنند.
توصیه عضو هیات علمی گروه بیوتکنولوژی دارویی دانشکده داروسازی دانشگاه علوم پزشکی شیراز برای مصرف اسپیرولینا و استفاده از مزایای آن، انتخاب محصولات دارای تأییدیه کیفیت و تولید شده تحت نظارت سازمان‌های دارویی است.
وی گفت: مصرف اسپیرولینا در دوزهای توصیه‌شده، رعایت طول مدت مصرف و پایش عوارض احتمالی، از جمله اقداماتی است که لازم است مصرف‌کنندگان برای بهره مندی از مزایای این مکمل گیاهی، رعایت کنند.
عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی شیراز خاطرنشان کرد: اسپیرولینا یک مکمل غذایی با ارزش تغذیه‌ای بالا است که استفاده از آن می‌تواند بخشی از سبک زندگی سالم باشد؛ با این حال، تبلیغات اغراق‌آمیز درباره اثرات لاغری یا زیبایی آن علمی و قابل اعتماد نیست و مصرف آگاهانه، انتخاب محصول با کیفیت و مشورت با متخصصان به ویژه داروساز، کلید استفاده ایمن و مؤثر است.