نورنیوز - گروه اقتصادی: دانشمندان انگلیسی اعلام کردند که پرتاب گسترده ماهواره‌های ارتباطی با صورت‌های فلکی عظیم مانند استارلینک، وان‌وب و هزار بادبان باعث سه برابر شدن انتشار دوده و دی‌اکسید کربن شده است. این آلاینده‌ها تأثیر قابل توجهی بر تغییرات اقلیمی دارند و باعث نگرانی‌های زیست‌محیطی شده‌اند.
بر اساس تحقیقات تیم پروفسور الوئیز مارِس در دانشگاه کالج لندن (UCL)، تعداد پرتاب‌های موشکی به شدت افزایش یافته است. این گروه از سال ۲۰۲۰ فعالیت‌های فضایی را زیر نظر دارد و گزارش می‌دهد که در سال ۲۰۲۴ تعداد ۲۵۹ پرتاب موشک و در سال ۲۰۲۳، ۲۲۳ پرتاب ثبت شده که مجموعاً بیش از ۱۵۳ هزار تُن سوخت مصرف کرده‌اند.
مارس با تاکید بر افزایش آلودگی‌های ناشی از فعالیت‌های فضایی گفت: «آلودگی‌های بیشتری نسبت به گذشته از طریق موشک‌ها و ماهواره‌ها وارد جو زمین می‌شود. ما وارد قلمروی ناشناخته‌ای شده‌ایم، چرا که بشر تاکنون این میزان آلودگی را به لایه‌های فوقانی جو اضافه نکرده بود. اگر این روند بدون نظارت ادامه یابد، ممکن است پیامدهای جدی برای جو زمین به همراه داشته باشد.»
از دیگر یافته‌های این تحقیق این است که ذرات دوده و دی‌اکسید کربن که از پرتاب ماهواره‌ها تولید می‌شود، در لایه‌های بالای جو بیشتر از منابع زمینی باقی می‌مانند و همین موضوع باعث شده که تأثیر گرمایش اقلیمی آن‌ها تا ۵۰۰ برابر بیشتر از منابع زمینی مثل هواپیما باشد.
مارس در ادامه افزود: «میزان پیشرانه‌ای که برای پرتاب صورت‌های فلکی عظیم استفاده می‌شود، از مجموع پیشرانه‌های مصرف‌شده در تمام مأموریت‌های دیگر فراتر رفته است. ترکیب آلاینده‌های تولیدشده نیز احتمالاً در آینده با ورود پروژه‌های صورت فلکی آمازون کویپر تغییر خواهد کرد. این پروژه‌ها قصد دارند از موشک آژانس فضایی اروپا استفاده کنند که با سوخت جامد پرتاب می‌شود و ترکیبات کلر آسیب‌زننده به لایه اُزن تولید می‌کند.»
دکتر کانر بارکر از دانشگاه کالج لندن هشدار داده است: «در دهه‌های آینده، تعداد بسیار بیشتری از صورت‌های فلکی عظیم برای پرتاب برنامه‌ریزی شده‌اند که تأثیرات قابل‌توجهی بر اقلیم خواهند داشت و ممکن است دستاوردهای پروتکل مونترال در ترمیم لایه اُزن را از بین ببرند.»
با افزایش چشمگیر تعداد اشیای پرتاب شده به فضا، از اواخر دهه ۱۹۶۰ که سالانه حدود ۱۰۰ تا ۲۰۰ شیء به مدار فرستاده می‌شد، اکنون این تعداد به هزاران مورد در سال رسیده است. عمر کوتاه این ماهواره‌ها نیز باعث می‌شود که بسیاری از آن‌ها پس از مدتی وارد جو زمین شده و سوخته شوند.
پروفسور استوارت مارتین، رئیس هیئت امنای مرکز ملی فضایی بریتانیا، درباره مشکلات حقوقی در پاک‌سازی فضا گفت: «قوانین بین‌المللی فعلی تا حد زیادی بر اساس اصول حاکم بر آب‌های آزاد بنا شده‌اند. کشوری که یک شیء را به فضا پرتاب می‌کند، مالک آن محسوب می‌شود و تنها قوانین همان کشور بر آن شیء در فضا اعمال می‌شود. این یکی از دلایلی است که اقداماتی مانند پاک‌سازی فضا را بسیار دشوار کرده است.»
تیم دانشگاه کالج لندن در سال ۲۰۲۴ تعداد ۲۵۳۹ شیء و در سال ۲۰۲۳ تعداد ۲۰۱۶ شیء را که هنگام ورود مجدد به جو سوخته‌اند، ردیابی کرده‌اند. این اشیاء شامل ماهواره‌ها و قطعات موشک‌ها بوده‌اند که مجموعاً حدود ۱۳۵۰۰ تُن مواد را به جو زمین بازگردانده‌اند.