نورنیوز-گروه اقتصادی: طرحی که برای نخستین‌بار حدود سه سال پیش مطرح شد، اکنون با الزام قانون بودجه سال ۱۴۰۴ وارد مرحله‌ای جدی‌تر شده است. به گفته وزیر نفت، قرار است طرح انتقال سهمیه سوخت به کارت بانکی تا پایان شهریور ماه اجرایی شود.
موضوع اتصال کارت سوخت به کارت بانکی نخستین‌بار در دولت سیزدهم مطرح شد و پیگیری آن در دولت چهاردهم نیز ادامه یافت. هدف اصلی این طرح، توزیع عادلانه‌تر یارانه سوخت و کاهش هزینه‌های صدور کارت‌های مجزا عنوان شده است. بر اساس مفاد قانون بودجه ۱۴۰۴، وزارت نفت موظف شده با همکاری بانک مرکزی، ظرف چهار ماه از آغاز سال، شرایط لازم برای این انتقال را فراهم کند. همچنین آیین‌نامه اجرایی آن باید تا پایان اردیبهشت‌ماه به تصویب می‌رسید.
با وجود الزام قانونی، اجرای طرح منوط به آماده‌سازی زیرساخت‌ها و رفع مسائل امنیتی است. کرامت ویس‌کرمی، مدیرعامل شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی، ماه گذشته در این خصوص گفت:
«در صورت تصویب آیین‌نامه اجرایی توسط هیئت وزیران، این شرکت آمادگی اجرای طرح را دارد.»
وی تأکید کرد که تاکنون جلسات متعددی با نهادهای مسئول برگزار شده و پیش‌نویس آیین‌نامه در حال بررسی در کمیسیون اقتصادی دولت است.
اوایل مردادماه، در یکی از جایگاه‌های سوخت تهران، نسخه‌ای آزمایشی از این طرح به اجرا درآمد. این اقدام با هدف شناسایی نواقص صورت گرفت و منجر به کشف برخی مشکلات فنی و بانکی شد؛ موضوعی که باعث شد تدوین آیین‌نامه با دقت و بررسی بیشتری ادامه یابد.
عباس باصفا، مدیر سامانه هوشمند سوخت، در واکنش به برخی گمانه‌زنی‌ها درباره حذف کارت سوخت، اعلام کرد:
«خبرهای مربوط به حذف کارت سوخت نادرست است و سهمیه فعلی خودروها محفوظ خواهد ماند.»
او افزود: «در بازطراحی سامانه سوخت، چهار روش برای دریافت بنزین در نظر گرفته شده که شامل کارت سوخت، کارت بانکی، توکن و اپلیکیشن موبایل است. در واقع، قانون بودجه تنها بر فراهم‌سازی امکان سوخت‌گیری با کارت بانکی تأکید داشته، که یکی از ابزارهای پیش‌بینی‌شده در این بازطراحی است.»
وزیر نفت نیز اخیراً با اشاره به اصلاح زیرساخت‌ها، اعلام کرده: «اجرای این طرح تا پایان شهریور به بهره‌برداری خواهد رسید.»
او این اقدام را راهکاری برای تسهیل ارائه خدمات و کاهش هزینه‌های صدور کارت‌های جدید دانست.
اگرچه اجرای این طرح گامی مهم در مسیر تحول نظام سوخت‌رسانی کشور محسوب می‌شود، اما مقامات تأکید کرده‌اند که کارت‌های سوخت فعلی فعلاً کنار گذاشته نمی‌شوند. از این‌رو، دارندگان خودرو باید کارت‌های سوخت خود را حفظ کرده و در عین حال، خود را برای آغاز دوره‌ای تازه در فرآیند سوخت‌گیری آماده کنند؛ دوره‌ای که در آن، ابزارهای متنوعی مانند کارت بانکی نیز قابل استفاده خواهند بود.
با وجود تعیین ضرب‌الاجل شهریورماه برای اجرای طرح، یک سؤال مهم باقی‌ست: آیا زیرساخت‌های فنی، بانکی و امنیتی تا آن زمان به سطح قابل‌قبولی خواهند رسید؟
تجربه اجرای آزمایشی در تهران نشان داد که برخی چالش‌های فنی و عدم هماهنگی میان سامانه‌های بانکی و سامانه سوخت همچنان وجود دارد. به همین دلیل، کارشناسان بر این باورند که موفقیت طرح در گرو تکمیل آیین‌نامه اجرایی و رفع نواقص زیرساختی در زمان باقی‌مانده است.
اکنون باید دید وزارت نفت و بانک مرکزی خواهند توانست در مدت کوتاه باقی‌مانده، هماهنگی لازم را ایجاد کرده و مسیر را برای اجرای نهایی هموار کنند یا نه. اگرچه اراده سیاسی برای اجرای طرح وجود دارد، اما موفقیت آن همچنان نیازمند نظارت، آماده‌سازی دقیق سامانه‌ها و همکاری نزدیک دستگاه‌های اجرایی خواهد بود.