نورنیوز-گروه اجتماعی: گروهی از محققان علوم رایانشی دانشگاه پنسیلوانیا روشی نوآورانه برای شنود تماسهای تلفنی از راه دور ابداع کردهاند که بر پایه رمزگشایی ارتعاشات بسیار ریز و نامحسوس منتشرشده از بلندگوی تلفن همراه استوار است.
این تیم با بهرهگیری از یک رادار امواج میلیمتری خاص و سیستم هوش مصنوعی تشخیص گفتار، ابزاری توسعه دادهاند که قادر است مکالمات تلفنی را از فاصله سه متری با دقت تقریبی ۶۰ درصد ثبت و رونویسی کند. با این وجود، این فناوری نگرانیهای جدی درباره حفظ حریم خصوصی و خطر سوءاستفاده از آن را ایجاد کرده است.
این تحقیق ادامه پروژهای است که از سال ۲۰۲۲ آغاز شده و در آن، پژوهشگران توانسته بودند با روش مشابه، ۱۰ کلمه از پیش تعریفشده را با دقت ۸۳ درصد شناسایی کنند. در پژوهش جدید، این قابلیت به رونویسی پیوسته گفتار تعمیم یافته است، هرچند به دلیل پیچیدگی رمزگشایی دادههای راداری، دقت کاهش یافته است.
سوریودی باساک، دانشجوی دکترای علوم رایانشی و نویسنده اصلی این مطالعه، توضیح میدهد که هنگام مکالمه با موبایل، ارتعاشاتی تولید میشود که کل دستگاه را به لرزه درمیآورد. اگر این ارتعاشات بتواند توسط رادارهای دوربرد ضبط و با بهرهگیری از یادگیری ماشینی و سرنخهای متنی تحلیل شود، بازسازی کامل مکالمات امکانپذیر خواهد بود. او معتقد است که شناخت این تواناییها میتواند به آگاهیبخشی درباره خطرات بالقوه کمک کند.
برای اندازهگیری ارتعاشات بسیار ظریف ناشی از صحبت کردن، پژوهشگران از حسگر رادار موج میلیمتری استفاده کردند؛ فناوریای که پیشتر در خودروهای خودران، ردیابهای حرکتی و شبکههای ۵G کاربرد یافته است.
تیم تحقیق برای تفسیر دادههای پر نویز و کم کیفیت، از مدل هوش مصنوعی منبعباز Whisper بهره برد؛ مدلی تخصصی برای شناسایی گفتار که با بازآموزی تنها یک درصد از پارامترهای آن متناسب با دادههای راداری، بدون نیاز به آموزش کامل مجدد، دقت تبدیل گفتار به متن بهبود یافته است.
در آزمایش، حسگر رادار در فاصله حدود سه متری از تلفن همراه قرار گرفت و ارتعاشات بسیار ظریف آن را ثبت کرد. سپس دادههای ضبط شده به مدل هوش مصنوعی شخصیسازیشده منتقل شد که توانست با دقتی حدود ۶۰ درصد، مکالمات را در میان واژگانی تا سقف ۱۰ هزار کلمه استخراج و رونویسی کند.
اگرچه این دقت هنوز کامل نیست، پژوهشگران هشدار دادهاند که حتی شناسایی ناقص کلمات کلیدی میتواند پیامدهای امنیتی مهم و قابلتوجهی به همراه داشته باشد.