×
سیاسی
شناسه خبر : 239242
تاریخ انتشار : سه‌شنبه 1404/05/21 ساعت 08:35

نورنیوز دعوت رئیس نهاد قضا از روزنامه‌نگاران برای اصلاح قانون مطبوعات را بررسی می‌کند؛

چرا باید به پیشنهاد محسنی اژه‌ای جواب مثبت داد؟

دعوت رسمی رئیس قوه قضاییه از اهالی رسانه برای ارائه نقد، و پیشنهاد برای بازنگری در قانون مطبوعات، و حتی ایراد متقابل به عملکردهای این قوه، اگر تنها به عنوان یک حرکت نمادین دیده نشود، می‌تواند مصداق روشن رجوع به جامعه مدنی و استفاده از حلقه‌های تخصصی در فرایند اصلاح حکمرانی باشد.

نورنیوز ـ گروه سیاسی: پیشنهاد اخیر رئیس قوه قضاییه برای بازنگری در قانون مطبوعات و دعوت از اهالی رسانه برای مشارکت در این بازنگری، شاید در نگاه نخست در ردیف اخبار معمولی، تعارفات موقتی و مناسبت‌های زمانی مثل روز خبرنگار قرار گیرد، اما در واقع، فرصتی کم‌نظیر برای آزمودن میزان بلوغ و ظرفیت جامعه رسانه‌ای کشور در تعامل سازنده با ساختارهای حکمرانی است. این پیشنهاد، اگر به درستی درک و پیگیری شود، می‌تواند آغازگر یک روند تازه در ارتباط میان نظام قضایی و اصحاب رسانه باشد؛ روندی که فراتر از مناسبت «روز خبرنگار»، به یک الگوی مشارکتی پایدار بدل شود.

گامی در مسیر حکمرانی تعاملی

حجت الاسلام محسنی اژه‌ای در مراسم روز خبرنگار با ذکر تاریخچه مختصری از قانون مطبوعات کشور گفت:« چنانچه پاسخ اهالی رسانه به اصلاح قانون، مثبت است، قید کنند که در چه حوزه‌هایی باید این اصلاح و بازنگری اِعمال شود، این نظرات از طریق مرکز رسانه قوه قضاییه دریافت می‌شود.» او علاوه بر این، درخواست‌های دیگری هم مطرح کرد که قابل تأمل بودند: « همچنین از همه اصحاب رسانه می‌خواهیم، حداقل ۵ نقد جدی را که به قوه قضاییه وارد می‌دانند، ترجیحاً با ذکر راه حل، به مرکز رسانه قوه قضاییه ارائه کنند.... این درخواست را نیز داریم که حداقل ۵ ایراد و اِشکال که به برخی رسانه‌ها وارد است و قوه قضاییه ناگزیر است طبق قانون با آنها برخورد کند را قید کنید. اگر بر روی این نظر اتفاق دارید که تحت هیچ شرایطی نیز نباید با هیچ رسانه‌ای در هیچ سطحی برخورد شود، آن را قید کنید؛ هر چند بسیار بعید و مُستبعد است که چنین اتفاق نظری در میان شما اهالی رسانه وجود داشته باشد.»

سخنان رئیس قوه قضاییه به نظر می‌رسد یکی از کارآمدترین نشست‌های مناسبتی روز خبرنگار را امسال رقم زد و ایده‌ای تازه در ورای تعارفات معمول و انشاخوانی‌های رایج مسئولان در میان آورد. اکنون باید منتظر ماند و دید که فضای عمومی رسانه‌ای کشور که همواره از نقص‌های قانونی مطبوعات گلایه داشته‌اند چه واکنشی نشان خواهند داد. چیزی که مشهود است این است که حرکت رئیس نهاد قضا را آگاهانه یا ناآگاهانه باید گامی در مسیر حکمرانی تعاملی تلقی کرد؛ گامی که نباید از سوی نهادها و شخصیت‌های رسانه‌ای کشور بی‌پاسخ بماند.

قانون مطبوعات نخستین بار در سال ۱۳۶۴ تدوین شد و آخرین اصلاحات آن در سال ۱۳۷۹ صورت گرفت. اکنون، بیش از دو دهه بعد، عرصه رسانه با تحولات شگرفی روبه‌روست: رشد و گسترش شبکه‌های اجتماعی، تغییر الگوهای تولید و مصرف خبر، پیدایش رسانه‌های شهروندی و فراملی، و تغییرات بنیادی در فناوری‌های ارتباطی. بدیهی است که قانونی که بر بستر شرایط دو دهه پیش نوشته شده، حتی با وجود نقاط قوت تاریخی خود، نمی‌تواند به‌طور کامل پاسخگوی نیازهای امروز باشد.

دعوت رسمی رئیس قوه قضاییه از اهالی رسانه برای ارائه نقد، پیشنهاد و حتی ایراد متقابل به عملکرد خود، اگر تنها به عنوان یک حرکت نمادین دیده نشود، می‌تواند مصداق روشن رجوع به جامعه مدنی و استفاده از حلقه‌های تخصصی در فرایند اصلاح حکمرانی باشد. تجربه نشان داده که بسیاری از اصلاحات قانونی و نهادی در ایران به دلیل نادیده گرفتن نظر ذی‌نفعان واقعی، یا نیمه‌کاره مانده یا کارآمدی لازم را پیدا نکرده است. این بار اما فرصت آن فراهم شده تا صدای کسانی که هم از این قانون اثر می‌پذیرند و هم بر اجرای آن اثر می‌گذارند، شنیده شود.

رجوع به جامعه مدنی؛ حلقه مفقوده اصلاحات

در این میان، نهادهای صنفی و حرفه‌ای حوزه مطبوعات ــ از انجمن‌های صنفی روزنامه‌نگاران تا اتحادیه‌های مطبوعاتی ــ مسئولیت ویژه‌ای بر عهده دارند. این تشکل‌ها به دلیل اشراف گسترده بر مسائل و نیازهای بدنه رسانه‌ای، می‌توانند با جمع‌آوری و پالایش دیدگاه‌ها، بسته‌های پیشنهادی جامع و کارشناسانه ارائه دهند. چنین پیشنهادهایی به دلیل پشتوانه صنفی، از وزن اجتماعی و مشروعیت بیشتری برخوردارند و می‌توانند مبنای گفت‌وگویی جدی با قوه قضاییه قرار گیرند.

با این حال، تجربه حکمرانی نشان می‌دهد که صرف دعوت از ذی‌نفعان برای مشارکت کافی نیست. اگر قوه قضاییه واقعاً به این مسیر اعتقاد دارد، باید سازوکاری فعال برای پیگیری پیشنهادها فراهم کند. تشکیل یک کمیته یا ستاد ویژه، راه‌اندازی سامانه‌های شفاف و کارآمد برای دریافت نظرات، و برگزاری نشست‌های تخصصی با گروه‌های مختلف مطبوعاتی، می‌تواند نشانه‌ای از جدیت این رویکرد باشد. این اقدام، حتی در صورت کم‌تحرکی برخی فعالان رسانه‌ای، تضمین می‌کند که فرآیند جمع‌آوری و بررسی پیشنهادها متوقف نشود و حرکت از سوی هر دو طرف ادامه پیدا کند.

یکی از جنبه‌های مهم سخنان رئیس قوه قضاییه، درخواست برای شناسایی و اعلام ایرادهای خود رسانه‌ها نیز هست. این نگاه «اصلاح متقابل» ــ که بر تعامل دوطرفه به جای نقد یک‌جانبه تأکید دارد ــ می‌تواند به بازتعریف رابطه‌ای سالم، شفاف و قابل پیش‌بینی میان نظام قضایی و نهاد رسانه منجر شود. این گفت‌وگو، اگر استمرار یابد، خروجی‌اش نه‌تنها تغییر در مواد قانونی، بلکه ارتقای اعتماد متقابل خواهد بود.

اگر این فرآیند مشارکتی به شکل حرفه‌ای و منسجم پیش برود، می‌تواند از مرز اصلاح قانون مطبوعات فراتر رود و به الگویی در سایر حوزه‌های حکمرانی بدل شود؛ الگویی که در آن، دستگاه‌های مسئول پیش از هر تغییر اساسی، نظر کارشناسان و ذی‌نفعان را جویا شوند و نسبت به آن پاسخگو باشند. چنین الگویی هم کارآمدی تصمیم‌ها را افزایش می‌دهد و هم هزینه‌های اجتماعی اجرای آن‌ها را کاهش می‌دهد.

اکنون، جامعه رسانه‌ای ایران در برابر یک انتخاب مهم قرار دارد: یا این فرصت را صرفاً یک وعده و شعار تلقی کند و با بی‌اعتنایی از کنار آن بگذرد، یا آن را جدی بگیرد و با ارائه پیشنهادهای عملی و مستدل، نقش خود را در اصلاح ساختارها ایفا کند. تجربه جهانی نشان داده که مشارکت واقعی ذی‌نفعان در تدوین قوانین، ضریب موفقیت و پذیرش آن را به‌طور چشمگیری افزایش می‌دهد. این مشارکت، هرچند زمان‌بر و پرچالش است، اما دستاورد آن، تقویت شفافیت، کارآمدی و اعتماد عمومی خواهد بود؛ سرمایه‌ای که هم قوه قضاییه و هم رسانه‌ها برای ایفای نقش مؤثر خود در جامعه، بیش از هر زمان دیگر به آن نیاز دارد.


نظرات

آگهی تبلیغاتی
آخرین اخبار
پزشکیان: مخالف حضور نیروهای فرامنطقه‌ای در منطقه قفقاز هستیم
بیانیه شورای همکاری خلیج فارس درباره روابط ایران و کشورهای همسایه
شخصا متقاعد شده‌ام که ایران به دنبال ساخت سلاح هسته‌ای نیست
بانک مرکزی برنامه‌ای برای افزایش نرخ ارز 70 هزار تومانی ندارد
نیکولاس گونزالس رسماً به اتلتیکو مادرید پیوست
اسناد تفکیکی شهرک صنعتی کنگاور صادر شد
پیدا شدن گنج باارزش در قلب محله کمر زرین اصفهان
اعتراض گسترده در اندونزی؛ ارتش در پایتخت این کشور مستقر شد
حسین‌زاده عنوان بهترین بازیکن دیدار ایران و هند را کسب کرد
اعتراف سرمربی تیم ملی: بایدبا برنامه‌ریزی بهتر وارد مسابقات کافا می‌شدیم
سه شبانه‌روز را نخوابیدیم تا به مدال رسیدم
رزمندگان سرایا القدس یک پهپاد رژیم صهیونیستی را شکار کردند
آسیب دیدگی کنعانی‌زادگان جدی نیست
تأمین طعمه و ایمن‌سازی جاده‌ها راهی برای نجات یوز ایرانی است
معافیت مالیاتی برای 70 درصد کسب‌وکارهای صنفی و بازاری
گرامیداشت روز پدافند هوایی و تجلیل از شهدای این عرصه+عکس شهدا
پزشکیان در دیدار با پوتین: تلاش ما این است که یکجانبه‌ گرایی را از بین ببریم
جدول گروه B تورنمنت کافا 2025 با صدرنشینی ایران
جاده کندوان یک‌طرفه شد
نامه سه‌جانبه ایران، روسیه و چین به سازمان ملل علیه اقدام مخرب اسنپ بک
حمایت مجلس از تلاش‌های رئیس‌جمهور در شانگهای
علی اف: گذرگاه زنگزور به ارتقای صلح و ثبات در منطقه کمک می کند
بازسازی تونل‌های حماس تهدیدی برای اسرائیل است
حمله تروریستی رژیم صهیونی در ایرانشهر + جزئیات حادثه
همایون شجریان در میدان آزادی برای مردم می خواند+زمان اجرای زنده
سیاست ارزی و نقش آن در کنترل تورم وارداتی
13 سد کشور کمتر از 10 درصد آب دارند
سقوط مینی‌بوس تیم والیبال نوجوانان چهارمحال و بختیاری در قم + جزئیات حادثه
زمان واریز مرحله چهارم کالابرگ مشخص شد+جزییات
استقرار نیروهای ویژه الحشدالشعبی برای تأمین امنیت سامراء
نورنما | سومین عملیات موفق فراجا در مبارزه با تروریسم
فروش یک میلیون عروسک لبوبو در ایران
استاد ایرج صغیری درگذشت
تاکید فیفا بر حمایت از کافا
ادای احترام معاون اول رئیس‌جمهور به شهدای مقامات یمن
ارکستر «سلانه» به یاد استاد احمد پژمان برگزار می شود
خروج سد 15 خرداد قم از مدار تامین آب
آخرین وضعیت اکبر زنجانپور پس از جراحی
معاون اول رئیس‌جمهور: دشمن اگر شیطنت کند سیلی جانانه‌تری خواهد خورد
آماده‌باش هلال احمر برای مقابله با سیلاب در شمال کشور
تصاویری از ابوعبیده؛ سخنگوی حماس
ترکیب تیم ملی وزنه‌برداری ایران مشخص شد
تداوم وزش باد شدید در تهران تا پایان هفته
5 کشته در سقوط بالگردی در پاکستان
نارضایتی مردم از افزایش قیمت خودروهای داخلی و تأخیر در تحویل
پیام تسلیت عراقچی به خانواده‌های شهدای دولت یمن
تل‌آویو اعتراف کرد: کشتی مورد حمله یمنی‌ها، اسرائیلی است
شهروندان تهرانی خون اهدا کنند
طولانی‌ترین ماه‌گرفتگی قرن در 16 شهریورماه رخ می دهد
ایران (3) - هند (0) | دومین پیروزی ایران در تورنمنت کافا 2025
X
آگهی تبلیغاتی