×
سیاسی
شناسه خبر : 237146
تاریخ انتشار : دوشنبه 1404/05/06 ساعت 19:00

نورنیوز قواعد ضروری روایت‌گری از جنگ ۱۲ روزه را بررسی می‌کند؛

جنگ 12 روزه را چگونه روایت کنیم؟

یکی از نخستین اصول روایت‌گری معقول از جنگ 12 روزه، پایبندی به انصاف در بازنمایی نقش‌ها، نیت‌ها و نتایج است. راوی آگاه، باید بداند که بزرگی نقش خود، با نفی نقش دیگران افزایش نمی‌یابد. وارونه‌سازی سهم‌ها یا نادیده‌گرفتن تلاش سایر بازیگران، نه‌تنها نشانه‌ای از ضعف اخلاقی روایت است، بلکه باعث خدشه در اعتبار خود راوی می‌شود.

نونیوز- گروه سیاسی: با پایان جنگ 12 روزه و آغاز آتش‌بس، نیاز افکار عمومی به روایت‌های روشنگر از زمینه‌ها و ریشه‌ها و رخدادها و اطلاعات پشت پرده‌ی این بحران، برخی از شخصیت‌ها را به عرصه کشاند تا روایت خود را عرضه کنند و از این طریق، ابعاد و اضلاعی از ماجرا را از نگاه و زبان خود توضیح دهند. این روندی طبیعی و بلکه ضروری است که با موجی از روایت‌های متفاوت و بعضاً متغایر مواجه شویم. اکنون در فضای سیاسی و رسانه‌ای ایران هم شاهد عرضه چنین روایت‌هایی در قالب‌های گوناگون هستیم. مصاحبه قابل تأمل و پرنکته سیدعباس عراقچی، آخرین حلقه از این زنجیره روایی تاکنون است که بازتاب‌ها و واکنش‌های مثبت و منفی فراوانی در پی داشته است. دور از انتظار نیست که در روزهای آینده،‌ شخصیت‌های دیگری از میان سیاسیون یا نظامیان هم به میدان ورود کنند و روایت خود را منتشر نمایند. شاید خالی از لطف نباشد که در این زمینه، اندکی تأمل شود و درباب آداب معقول و موجه روایت‌گری مباحثی در میان بیاید.

روایت: هم هنر و هم مسئولیت

 در روزگار بحران‌ها و آزمون‌های بزرگ ملی، روایت‌گری نه یک هنر صرف، که یک مسئولیت تاریخی و اخلاقی است. پس از جنگ ۱۲ روزه اخیر که با حملات سنگین دشمن آغاز شد و با انسجام نیروهای داخلی، افکار عمومی، و جناح‌های سیاسی به دفاعی ملی و پیروزمندانه بدل گردید، اکنون زمان بازخوانی و تحلیل آن فرا رسیده است. اما آنچه در فضای عمومی دیده می‌شود، تکثر روایت‌ها، تفاوت لحن‌ها، و گاه حتی برخوردهای تقلیل‌گرایانه یا جانب‌دارانه در روایت این رخداد ملی است؛ وضعیتی که بعضاً باعث سردرگمی افکار عمومی می‌شود، و بلکه گاه به دلخوری و تضعیف روحیه همدلی می‌انجامد. در چنین فضایی، پرسش بنیادین این است: آیا روایت هر فرد یا نهادی از یک مسئله ملی، صرفاً بازتاب تجربه شخصی اوست یا باید تابع اصولی اخلاقی، ارتباطی و عقلانی مستقلی باشد؟ به نظر می‌رسد باید تلاش کرد تا به این پرسش پاسخ داد و برخی از مبانی روایت‌گری مسئولانه در رخدادهای کلان ملی را با تکیه بر تجربه جنگ ۱۲ روزه بازخوانی نمود.

شک نیست که روایت‌گری در حوزه مسائل ملی، با داستان‌سرایی شخصی تفاوت دارد. راوی یک رخداد ملی، در حال مشارکت در ساخت حافظه جمعی یک ملت است؛ حافظه‌ای که در آینده به ابزار هویت‌سازی، الگوپردازی، و حتی سیاست‌ورزی بدل خواهد شد. از این رو، هر واژه، هر حذف، هر تأکید و هر سکوت در روایت یک مسئله ملی، بار معنایی سنگینی دارد و باید با دقت، مسئولیت و آگاهی انتخاب شود.

راویان رسمی،‌ اعم از مقامات سیاسی، فرماندهان، مسئولان دولتی یا شخصیت‌های رسانه‌ای، باید آگاه باشند که روایت‌شان نه تنها روایت «خود» آن‌ها، بلکه در بسیاری موارد مرجع افکار عمومی و منبع تاریخ‌نگاری نسل‌های آینده خواهد بود. روایت آن‌ها نه‌تنها یک گزارش، بلکه یک داوری است. و داوری بی‌انصاف، داوری خطرناک است. درست است که هیچ گاه نمی‌توان ویژگی شخصی‌بودن را از روایت حذف کرد اما راوی باید به این نکته وقوف داشته باشد که روایت شخصی‌اش در نهایت مسئولیت‌شناسی عرضه شود

روایت منصفانه دعوتی است به گفت‌وگو

یکی از نخستین اصول روایت‌گری معقول، پایبندی به انصاف در بازنمایی نقش‌ها، نیت‌ها و نتایج است. در جنگ ۱۲ روزه، همان‌گونه که فرماندهی نظامی نقش برجسته‌ای داشت، افکار عمومی، رسانه‌های ملی، اجماع جناح‌ها، دیپلماسی منطقه‌ای، و حتی سکوت یا همدلی طیف‌های منتقد نیز در شکل‌گیری پیروزی سهم داشتند. راوی آگاه، باید بداند که بزرگی نقش خود، با نفی نقش دیگران افزایش نمی‌یابد. وارونه‌سازی سهم‌ها یا نادیده‌گرفتن تلاش سایر بازیگران، نه‌تنها نشانه‌ای از ضعف اخلاقی روایت است، بلکه باعث خدشه در اعتبار خود راوی می‌شود.

از سوی دیگر، روایت معقول، باید به اصل هم‌زمانی و پرهیز از داوری شتاب‌زده نیز پایبند باشد. تحلیل یک رخداد ملی، باید پس از گذشت زمان، بررسی ابعاد مختلف و شنیدن صداهای گوناگون انجام گیرد. روایت فوری، آن‌هم از موضع قدرت، بیشتر به قضاوت می‌ماند تا روایت.

یکی از آفات روایت‌گری بد، تحقیر مخاطب و ساده‌سازی واقعیت‌ها به‌نفع ساختن یک روایت رسمی و فرمایشی است. مخاطب امروز، رسانه‌مند، تحلیل‌گر، و پرسش‌گر است. کوچک‌انگاشتن مخاطب، بازی با اعتماد عمومی است و دیر یا زود، موجب رویگردانی از روایت رسمی خواهد شد. راوی عاقل، نه‌تنها باید سخن خود را با اتکا به منابع و شواهد بیان کند، بلکه باید امکان گفت‌وگو با روایت‌های دیگر را نیز باز بگذارد. در اینجا، روایت‌گری خوب، بیش از آن‌که نهایی و مطلق باشد، دعوت‌کننده به تامل، شنیدن صداهای دیگر، و پذیرش پیچیدگی‌هاست.

در روزهای پس از جنگ ۱۲ روزه، برخی روایت‌ها، با رعایت دقت، انسجام و انصاف، ستایش‌برانگیز بودند. برخی از شخصیت‌ها، اعم از سیاسی یا نظامی،  در کنار تاکید بر آمادگی نیروهای مسلح، نقش افکار عمومی و رسانه‌ها و فعالان عرصه سیاست و دیپلماسی را نیز برجسته ساختند که نشان از روایت‌گری مسئولانه داشت. آنها از واژه‌هایی استفاده کردند که به جای جدایی، هم‌افزایی می‌آفرید، و از قهرمان‌سازی اغراق‌آمیز به دقت پرهیز کردند.

در نقطه مقابل، روایت برخی مسئولان دیگر که کوشیدند با لحن طعنه‌آمیز، سهم بازو‌های دیگر را نادیده بگیرند، نمونه‌هایی از روایت‌گری تقلیل‌گرا و تفرقه‌افکن بودند. چنین روایت‌هایی، نه‌تنها خاطره جمعی را زخمی می‌کنند، بلکه فضای وحدت ملی را نیز از بین می‌برند.

مشق فروتنی در روایت‌گری صادقانه

تاریخ از دل روایت‌ها ساخته می‌شود، و آینده از دل تاریخ‌ها شکل می‌گیرد. هر راوی، در برابر آیندگان مسئول است؛ نه‌فقط برای آنچه گفته، که برای آنچه نگفته، تحریف کرده یا به‌زور به ذهن‌ها تزریق کرده است. راوی در موقعیت قدرت، باید فروتنی را مشق کند، نه سلطه‌گری بر حافظه عمومی را. روایت اگر صادقانه، چندصدایی و واقع‌گرا باشد، زمینه‌ساز همبستگی ملی است. اما اگر آمیخته با تحقیر، حذف و اغراق باشد، تبدیل به ابزاری برای تولید شکاف‌های پنهان در جامعه می‌شود.

در روزگار پس از بحران، کشور نیازمند روایتی است که نه روایت نظامی صرف باشد، نه فقط تحلیل سیاسی یا هیجان رسانه‌ای، بلکه حاصل تلفیق حقیقت، همدلی، و منافع ملی باشد. راویان امروز، باید بدانند که اگر در بازگویی جنگ ۱۲ روزه، به‌جای فهم مشترک، تفاخر جناحی یا تخریب رقیب را جایگزین حقیقت کنند، نه‌تنها به ملت، بلکه به حافظه تاریخی خود نیز جفا کرده‌اند. باید روایت را نه میدان رقابت، بلکه سکوی وحدت بدانیم. روایت‌گری در مسائل ملی، همان‌قدر که یک حق است، یک وظیفه و امانت نیز هست. امانت را با بی‌انصافی نیالاییم.


نورنیوز
اخبار مرتبط
جنگ 12 روزه علیه ایران نتیجه عکس داد
جمعه 1404/05/10 ساعت 21:45
«اندیشکده امنیت داخلی اسرائیل» گزارش داد؛
جنگ 12 روزه علیه ایران نتیجه عکس داد
گزارش «اندیشکده امنیت داخلی اسرائیل» درباره جنگ 12 روزه بین ایران و اسرائیل به تحلیل تأثیرات این درگیری بر ثبات رژیم جمهوری اسلامی و امکان تغییر رژیم در ایران می‌پردازد.در عین حال این گزارش تصریح می‌کند که هیچ شواهدی مبنی بر موفقیت این اقدامات در تضعیف رژیم وجود ندارد و حتی برخی از آن‌ها نتیجه معکوس داشته‌اند.
گزارش CNN از کاهش ذخایر رهگیرهای تاد آمریکا پس از جنگ 12 روزه +فیلم
چهارشنبه 1404/05/08 ساعت 14:35
گزارش CNN از کاهش ذخایر رهگیرهای تاد آمریکا پس از جنگ 12 روزه +فیلم
پس از جنگ 12 روزه، ارتش آمریکا با بحران کم‌سابقه‌ای در ذخایر موشک‌های رهگیر «تاد» مواجه شده است. رسانه‌های آمریکایی هشدار داده‌اند که بازیابی این سامانه ضدبالستیک گران‌قیمت ممکن است سال‌ها زمان ببرد و شکافی خطرناک در توان دفاعی آمریکا ایجاد کند.
دفاع 12 روزه، مرصاد دوم در نبرد منطقه‌ای
سه‌شنبه 1404/05/07 ساعت 19:05
نورنیوز بررسی می کند؛
دفاع 12 روزه، مرصاد دوم در نبرد منطقه‌ای
عملیات مرصاد نه تنها پایان توطئه‌ای سنگین علیه ایران بود، بلکه به الگوی راهبردی در فهم تهدیدات، تقویت انسجام ملی، و تقابل با روایت‌سازی دشمن بدل شد؛ الگویی که در دفاع مقدس 12 روزه نیز تکرار شد و ضرورت بازخوانی آن همچنان پابرجاست.
جنگ 12 روزه در سریال‌های تلویزیونی قاب بندی می شود
سه‌شنبه 1404/05/07 ساعت 15:55
جنگ 12 روزه در سریال‌های تلویزیونی قاب بندی می شود
معاون امور استان‌های صداوسیما از تولید مجموعه‌ای از سریال‌های استانی با محوریت سیستان و بلوچستان و اختصاص چند اپیزود به جنگ 12 روزه خبر داد. کیخا همچنین جزئیات تازه‌ای از سریال‌های محیط‌زیستی، طنز و ملودرام شبکه‌های استانی ارائه کرد.
ناگفته‌های جنگ 12 روزه از زبان وزیر امور خارجه ایران
یکشنبه 1404/05/05 ساعت 16:05
ناگفته‌های جنگ 12 روزه از زبان وزیر امور خارجه ایران
عراقچی از سو تفاهم پیش آمده برای ساعت آتش‌بس گفت: «یک سوءتفاهم بین من و نیروهای مسلح پیش آمد؛ دوستان فکر کرده بودند که تا ساعت 4 به وقت گرینویچ است که تا ساعت 7.30 به وقت تهران حملات علیه رژیم را ادامه دادند. یک سوءتفاهم بعدازظهر همان روز پیش آمد که با یک تماس کنترل شد.»
پیام راهبردی جنگ 12 روزه برای کشورهای جنوبی خلیج‌فارس
یکشنبه 1404/04/29 ساعت 19:41
نورنیوز از تاثیر جنگ 12روزه ایران و اسرائیل بر تغییر باورهای امنیتی در خلیج فارس گزارش می دهد؛
پیام راهبردی جنگ 12 روزه برای کشورهای جنوبی خلیج‌فارس
جنگ دوازده‌روزه، نه‌تنها محاسبات راهبردی آمریکا و اسرائیل را در هم شکست، بلکه بنیان‌های ذهنی بازیگران منطقه‌ای درباره کارآمدی امنیت وارداتی را متزلزل ساخت. این منازعه می تواند خلیج‌فارس را به آستانه بازتعریف نظم امنیتی بر مبنای همکاری‌های بومی و فاصله گرفتن از طرح ابراهیم نزدیک کند.
نظرات

آگهی تبلیغاتی
آخرین اخبار
معاون نخست‌وزیر و وزیر خارجه پاکستان:تاریخ، ملت‌ها را با عملکردشان می‌سنجد
تلاش‌های نمایشی ترامپ برای مذاکره با پوتین شکست خورد
ادارات خوزستان با تأخیر 2 ساعته کار خود را شروع می کنند
کوه‌های فیفاء عربستان در زیر بارش شدید و صاعقه فرو رفت + فیلم
نویدکیا: بازی هجومی را به نتیجه‌گرایی ترجیح می‌دهم + فیلم
ترامپ: ممکن است وزارت دفاع را «وزارت جنگ» بنامم
دستگیری مظنون تیراندازی در رامشیر توسط نیروهای امنیتی
پیش‌بینی ترامپ درباره زمان خاتمه درگیری‌های غزه
براثرحمله رژیم صهیونی به بیمارستان غزه؛ خبرنگار آسوشیتدپرس جان باخت
اردوغان: روند خلع سلاح پ.ک.ک به نقطه پایانی نزدیک می‌شود
بقائی: آماده‌ایم با هر طرفی وارد گفت‌وگو شویم و واهمه‌ای نداریم
عکس های منتخب ایران، دوشنبه 3 شهریور 1404
واکنش کشورهای عربی و اسلامی به ترور هدفمند خبرنگاران در غزه
جدول لیگ برتر پس از پایان بازی‌های روز اول هفته دوم
شمار شهدای یمن افزایش یافت
مصدق و کودتای 28 مرداد در پرتو اسناد تاریخی | قسمت سوم
روایت معاون اول رئیس‌جمهوراز تخلف یک داروخانه در فروش داروهای ممنوعه + فیلم
جدول لیگ برتر پس از پایان مسابقات روز دوشنبه از هفته دوم
پرسپولیس با پیروزی 1-0، سپاهان را شکست داد
بغداد پیگیر آزادی زندانیان عراقی در عربستان است
جزییات حادثه هولناک در میانرود
کالای قاچاق 4 میلیاردی در هندیجان کشف شد
نروژ بیش از 8 میلیارد دلار به اوکراین اختصاص داد
کودتای 28 مرداد و درس‌هایش
تصادف زنجیره‌ای در خراسان‌شمالی؛ آمارفوتی ها و مصدومین
سپاهان (0) - پرسپولیس(1) | پیروزی پرسپولیس در نبردی جذاب در اصفهان + خلاصه بازی
بیش از 70 درصد نظامیان صهیونیست خواهان پایان درگیری‌های غزه شدند
کتابخانه ملی ایران جشن 88 سالگی سالروز تاسیس را گرفت
ایتالیا: امنیت خبرنگاران در غزه باید تضمین شود
ترکیب سپاهان مقابل پرسپولیس مشخص شد
گروه صنعتی و پژوهشی زر برنده تندیس زرین سلامت غذا شد
فرمانده سنت‌کام از سمت خود کناره گیری می کند
کدام مدیران ارشد ایران‌خودرو در فهرست ممنوع‌الفعالیت‌ها قرار گرفتند؟
صف طولانی هواداران پرسپولیس در گیت های ورزشگاه نقش جهان + فیلم
کاهش دما در سراسر کشور از روز پنجشنبه
استعفای وزرای هلند و بحران مشروعیت اسرائیل
وزیر اقتصاد از بزرگ‌ترین مجتمع کشاورزی و شیلاتی سیستان و بلوچستان دیدن کرد
پیراهن‌های دوم و سوم تراکتور برای فصل جدید رونمایی شد
گفت‌وگوی وزرای امور خارجه ایران و الجزایر در حاشیه نشست ویژه سازمان همکاری اسلامی در جده
مذاکرات هسته‌ای ایران و سه کشور اروپایی فردا برگزار می‌شود
اعلام وضعیت اختلال در سامانه برق من
بهای طلا کاهشی شد
آتش‌سوزی خودرو در اتوبان قم به تهران + فیلم حادثه
جزئیات تازه از پرونده قتل الهه حسین‌نژاد
دولت پزشکیان، دولت بحران است یا دولت عبور از بحران؟
جمشیدی سرپرست دبیرکلی فدراسیون تکواندو شد
بحران فرونشست زمین در جنوب‌غرب تهران؛ هشدار قرمز اعلام شد
انتقال جبیر به پارک ملی توران؛ تامین غذای طبیعی برای یوزها + فیلم
گرد و خاک سنگین آسمان بندرعباس را غبارآلود کرد + فیلم
معوقات بازنشستگان تأمین اجتماعی بزودی پرداخت می شود+زمان واریز
X
آگهی تبلیغاتی