×
سیاسی
شناسه خبر : 237097
تاریخ انتشار : دوشنبه 1404/05/06 ساعت 13:45
کشورهای کوچک و گام‌های بزرگ

سید محمدکاظم سجادپور:

کشورهای کوچک و گام‌های بزرگ

سجادپور نوشت: «کشورهای کوچک نیز می‌توانند گام‌های بزرگ و به یاد ماندنی در روابط بین‌المللی بردارند. چگونه می‌توان کنشگری کشورهای کوچک در موضوع عدالت اقلیمی در روابط بین‌الملل را مورد تجزیه و تحلیل قرار داد؟ پاسخ به این پرسش، در گرو روشن کردن «ماهیت مسأله اقلیم و تغییرات آب و هوایی»، «روند اقدام و کنشگری کشورهای کوچک» است.»

نورنیوز ـ گروه سیاسی: سید محمدکاظم سجادپور در یادداشتی نوشت: «در میانه فضای سنگین مربوط به کشتار مردم غزه توسط رژیم صهیونیستی و همچنین قُلدری، زورگویی و زورمداری دونالد ترامپ و ایالات متحده، در ۲۳ ژوئیه ۲۰۲۵ (اول مرداد ۱۴۰۴)، دیوان دادگستری بین‌المللی، یک رأی مشورتی در مورد مسئولیت داشتن دولت‌ها، در آثار محیط زیستی تصمیمات خود، صادر کرد که از نظر روابط بین‌الملل بسیار مهم و قابل توجه بود و بازتاب حرکت حساب شده گروهی از کشورهای کوچک و ساحلی بود که در اثر تغییرات اقلیمی دچار مشکلات عظیم شده‌اند. رأی مشورتی دیوان دادگستری بین‌المللی در بیش از چهارصد صفحه، بی‌تردید نقطه عطفی در سه موضوع مهم و اساسی، «عدالت اقلیمی»، «کشورهای کوچک» و سازمان‌ها و حقوق‌ بین‌المللی بود. 

بررسی و مطالعه آنچه گذشت روشن می‌کند که کشورهای کوچک نیز می‌توانند گام‌های بزرگ و به یاد ماندنی در روابط بین‌المللی بردارند. چگونه می‌توان کنشگری کشورهای کوچک در موضوع عدالت اقلیمی در روابط بین‌الملل را مورد تجزیه و تحلیل قرار داد؟ پاسخ به این پرسش، در گرو روشن کردن «ماهیت مسأله اقلیم و تغییرات آب و هوایی»، «روند اقدام و کنشگری کشورهای کوچک» و «معنای رأی مشورتی دیوان دادگستری در روابط بین‌الملل» است. موضوع تغییرات آب و هوایی، موضوعی به‌غایت مهم و سرنوشت‌ساز از نظر زیست‌ بشری است. موضوع تغییرات آب و هوایی، در حقیقت در اوج انقلاب صنعتی با مصرف انرژی شروع شد و به فاجعه‌ای تبدیل گردیده که حیات کل بشر را مورد تهدید
 قرار می‌دهد.

براساس برخی از پژوهش‌ها از فاصله ۱۸۵۰ و دوران انقلاب صنعتی تاکنون، درجه حرارت زمین یک درجه بالا رفته و احتمال آن است که تا سال ۲۰۵۰، افزایش درجه حرارت زمین به ۳/۱ درجه افزایش بیابد. این پدیده تغییر درجه حرارت زمین، اثرات عمیقی بر همه ابعاد زندگی گذاشته و می‌گذارد. یکی از مهم‌ترین این اثرات، بالا آمدن سطح آب اقیانوس‌ها است. بالا آمدن سطح آب اقیانوس‌ها، بیش از همه کشورهای کوچک و جزیره‌ای را از خود متأثر کرده و می‌کند. احتمال می‌رود، در صورت ادامه روند افزایش دمای زمین، برخی از کشورهای کوچک و جزیره‌ای تا مرز نابودی کامل پیش روند.در این میان سی‌ونه کشور کوچک و جزیره‌ای در سه اقیانوس اطلس، آرام و هند، حدود سی سال پیش، اتحادیه‌ای را تشکیل دادند تا در واقع از حیات و موجودیت خود، در مسیر نابود شدن توسط تغییرات اقلیمی دفاع کنند. شایان ذکر است که در نیم قرن گذشته، در اثر فعالیت‌های کنشگران دولتی و غیردولتی و سازمان‌های بین‌المللی، در جهان حساسیت نسبت به مسائل محیط زیستی و مخصوصاً افزایش دمای زمین، بالا رفته و ده‌ها کنوانسیون منطقه‌ای و بین‌المللی به تصویب رسیده است. یکی از مباحث مهم در این کنوانسیون‌ها، پذیرش مسئولیت ناشی از خسارت ایجاد شده به دیگر کشورها توسط کشورهای صنعتی است. موضوعی حساس که کشورهای صنعتی از پذیرش آن سر باز زده و می‌زنند.

در روند این کشمکش‌ها، بین واقعیت‌های دردناک محیط زیستی ناشی از تغییر اقلیم برای کشورهای کوچک ساحلی و گرایش امتناع‌آمیز کشورهای صنعتی، کشوری کوچک به نام وانواتو، در اقیانوس آرام در سال ۲۰۲۳، موفق شد که قطع‌نامه‌ای با صدوسی آرای مثبت در مجمع عمومی سازمان ملل به تصویب برساند که براساس آن، مجمع عمومی از دیوان دادگستری بین‌المللی تقاضای رأی مشورتی درخصوص مسئولیت دولت‌ها در زمینه تغییرات اقلیمی انجام دهد و این اقدام صورت می‌گیرد. شایان ذکر است که کشور وانواتو، جمعیتی در حدود ۳۵۰ هزار نفر داشته و عمیقاً نگران تغییرات شگرفی است که دگرگونی برای آن ایجاد کرده است. البته این کشور از پشتیبانی کشورهای در حال توسعه برخوردار بوده است. دیوان دادگستری بین‌المللی، جلسه بررسی جدی و سوژه‌ای را در دسامبر ۲۰۲۳ برگزار کرده که در آن بیش از ۹۰ کشور به شمول ایران و همچنین بیش از ده سازمان بین‌المللی، نظرات خود را بیان کرده و نهایتاً قضات دادگاه در سند منتشر شده بیش از چهارصد صفحه‌ای خود، بر مسئولیت دولت‌ها تأکید کرده‌اند.

هر چند که «مشورتی» است ولی بسیار پرمعنی است. معنای اول آن زمینه‌سازی برای رسیدگی به ضررها و زیان‌هایی است که کشورهای مخصوصاً دره‌ای و ساحلی از تغییرات آب و هوایی دیده‌اند. باز کردن پرونده‌های گذشته صنعتی شدن به هزینه دیگران، موضوعی جدی است. معنای دوم آن است که موضوع تغییر آب و هوا موضوعی فراگیر و چندوجهی می‌باشد. این موضوع، به هیچ ‌رو، جنبه تفننی و سرگرمی نداشته و در زمره مباحث استراتژیک محسوب شده و جالب آنکه از معدود مسائلی است که سرنوشت تمامی زمین به یکدیگر پیوند می‌خورد .اما معنی سوم و جالب آنکه، دنیای روابط بین‌الملل، فقط عرصه قدرت‌های بزرگ نیست. کشورهای کوچک هم کنشگرند و در کنشگری خود در درون نظام بین‌الملل حرکت قابل توجهی دارند. آنها دارند ثابت می‌کنند که علیرغم غلبه قدرت و زور، حقوق بین‌الملل هم مهم و قابل اعتناست و نمی‌توان پرده پرنقش روابط بین‌الملل را صرفاً با یک رنگ نگاه کرد. دنیای روابط بین‌الملل پررنگ، پرنقش و پرکنشگر است.»


نظرات

آگهی تبلیغاتی
آخرین اخبار
تحویل پیکر 15 شهید فلسطینی در چهارمین مرحله از تبادل
شورای عالی روستاهای دریاپایه کشور تشکیل می‌شود
ماندگاری محصولات با پرتودهی نماد استفاده از دانش هسته‌ای است
تحریم‌ها، تهدیدی خاموش اما مرگبار برای سلامت جهانی
پکن به آمریکا: سیاست‌های قلدری تجاری را کنار بگذارید
احیای صلح و ثبات در مرزها محور مذاکرات با طالبان
هشدار پاکستان به هند: جایی برای جنگ در فضای هسته‌ای وجود ندارد
قیمت خودرو داخلی و خارجی امروز شنبه 26 مهر1404+ جدول
غرب و نقشه پنهان جنگ داخلی غزه
ایران نما | معرفی جاذبه های گردشگری شهرهای ایران(103) « بندر کنگان»
خرید بلیت بیش از یک کوپه قطار ممنوع شد
واردات گوشت از پاکستان و برزیل
تسلیت رهبر معظم انقلاب در پی درگذشت سردار علیرضا افشار
حمله به سفارت آمریکا در کلمبیا با تیر و کمان
معاون ترامپ برای پیگیری آتش‌بس غزه به اراضی اشغالی سفر می‌کند
تلخابی رییس فدراسیون بدنسازی شد
حقوق پزشکیان به حساب خیران مدرسه‌ساز واریز شد
قیمت طلا و سکه امروز شنبه 26 مهر + جدول
انرژی جهانی در چنبره‌ی سوخت‌های کهنه
مادورو برای جلوگیری از درگیری با آمریکا «همه چیز» را پیشنهاد داده است
گفتگوی تلفنی وزرای امور خارجه جمهوری اسلامی ایران و افغانستان
شاخص کل بورس به کانال 3 میلیون واحد برگشت
قیمت دلار و سایر ارزها امروز شنبه 26 مهر 1404
هوای 7 شهر خوزستان در وضعیت قرمز و نارنجی
نورنما | 22تا تیپ مختلف در یک انیمیشن!
مستندسازی تجاوز رژیم صهیونیستی برای تاریخ و دادگاه‌ها ضروری است
اولین طلای رویینگ ایران در قهرمانی آسیا 2025
کشته شدن 8 بازیکن ملی‌پوش کریکت در اثر حمله هوایی پاکستان
کواکبیان به 14 ماه حبس محکوم شد
برکناری رئیس کل بانک مرکزی تکذیب شد
چالش کمبود پرستار و کاهش تقاضا برای ورود به خدمت
یک نماینده سابق و یک نماینده فعلی مجلس به حبس محکوم شدند
افت رمزارزها، صعود بورس؛ تلاقی سرد و گرم بازارها
باند بین‌المللی قاچاق سیگار نقره‌داغ شد
رئیس‌زاده، رئیس‌کل سازمان نظام پزشکی شد
بیانیه سفارت ایران در تایلند برای انقضای قطعنامه 2231
یورش گسترده نیروهای اشغالگر اسرائیلی به کرانه باختری
جزییات جدید از واریز معوقات فروردین بازنشستگان تامین اجتماعی بالای 20 میلیون تومان
ادعای دوباره ترامپ: زمان پایان جنگ اوکراین و توافق رسیده است
نتانیاهو به دنبال جلو انداختن تاریخ انتخابات است
باند زورگیری در غرب تهران منهدم شد
برنامه مسابقات ورزشی امروز شنبه 26 مهر 1404+ ساعت بازی پرسپولیس
دستگیری ضارب روحانی امام‌زاده یحیی+فیلم
علت کمای ملی پوش والیبال مشخص شد
افسانه‌ای بر بام جهان ؛ اولین زن ایرانی در باشگاه 8000 متری‌ها
آتشفشان تفتان بیدار شد؟
معمای جنگ و صلح در غزه
ایران و روسیه؛ داستان همگرایی بازیگران مستقل
تعظیم تهران به نام مقدس مریم
هیأت پارلمانی ایران عازم ژنو شد
X
آگهی تبلیغاتی