×
اجتماعی
شناسه خبر : 231985
تاریخ انتشار : دوشنبه 1404/04/16 ساعت 18:14
آزمون بزرگ ایران در میدان بحران‌ها

نورنیوز از ضرورت حفظ و تقویت همبستگی ملی در دوران پساجنگ گزارش می‌دهد؛

آزمون بزرگ ایران در میدان بحران‌ها

در عصر پرشتاب کنونی، آن‌چه ملت‌ها را از فروپاشی نجات می‌دهد، نه صرفاً قدرت نظامی یا منابع طبیعی، بلکه سرمایه اجتماعی و همبستگی ملی است. ایران امروز، با تمام ظرفیت‌ها و پشتوانه‌های تمدنی‌اش، نیازمند احیای این سرمایه است؛ سرمایه‌ای که در جریان جنگ اخیر با اسرائیل، در مقیاسی غرورآفرین ظهور کرد، اما ممکن است در معرض تهدید باشد.

نورنیوز- گروه اجتماعی: در عصری که جوامع با بحران‌های تو در تو دست‌وپنجه نرم می‌کنند، آن‌چه ملت‌ها را از فروپاشی نجات می‌دهد، نه صرفاً قدرت نظامی یا منابع طبیعی، بلکه سرمایه اجتماعی و همبستگی ملی است؛ پیوندی نادیدنی اما حیاتی میان مردم و حاکمیت، میان اقشار گوناگون جامعه و میان نسل‌ها. ایران امروز، با تمام ظرفیت‌ها و پشتوانه‌های تمدنی‌اش، نیازمند احیای این سرمایه است؛ سرمایه‌ای که در جریان جنگ اخیر با اسرائیل، بار دیگر در مقیاسی غرورآفرین ظهور کرد، اما به‌طور ساختاری همچنان در معرض تهدید است. چیزی که در توییت اخیر وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی به نمایش درآمد، نمایی کوتاه و گذرا از این تهدیدات بالقوه بود. در این توییت، با ذکر این نکته که «روزهای سخت تمام نشده است،‌مسامحه نکنیم» برای تداوم همبستگی اجتماعی شکل گرفته در روزهای جنگ، محورهایی پیشنهاد شده است که توجه به آنها، و مواردی غیر از آنها، ضروری است.

آداب پاسداری از همبستگی اجتماعی

پاسداری از این همبستگی نیازمند رویکردی چندلایه و صادقانه است؛ رویکردی که از سطح شعار عبور کند و به لایه‌های زیرساختی فرهنگ، سیاست و اقتصاد نفوذ کند. در گام نخست، باید مفاهیمی چون ملی‌گرایی مسئولانه و میهن‌دوستی فراگیر بازتعریف شوند. در کشوری با تنوع زبانی، مذهبی، قومی و فرهنگی، میهن‌دوستی نباید به ابزاری برای حذف یا  نادیده‌انگاری افرادی که غیرخودی‌ پنداشته می‌شوند، بدل شود. آنچه همبستگی را می‌سازد، نه یکسان‌سازی فرهنگی، بلکه احترام به تفاوت‌ها ذیل چتر ایران است.

جذب حداکثری همه علاقه‌مندان به ایران نیز یکی از ارکان ضروری این مسیر است. تجربه تاریخی نشان داده که توسعه و ثبات در هر کشوری زمانی محقق شده که نخبگان، روشنفکران، منتقدان، مهاجران و حتی مخالفان غیرمسلح، احساس تعلق و اثرگذاری داشته‌اند. حذف، طرد یا برچسب‌زنی به دگراندیشان، تنها شکاف‌ها را عمیق‌تر می‌کند و سرمایه فکری و اجتماعی را فراری می‌دهد. طرد قاطع تفرقه‌سازان، بازنگری در شیوه اداره رسانه ملی، و نهایتا تجدیدنظر در تنگ‌نظری‌های سلیقه‌ای و فراقانونی هم مواردی‌اند که در این مجموعه می‌گنجند.

نباید فراموش کرد که رسانه ملی و فضای فرهنگی کشور، اگر قرار است به انسجام اجتماعی کمک کنند، باید از روایت‌های یک‌سویه و سلیقه‌ای فاصله بگیرند و به بازتاب‌دهنده واقعی تنوع جامعه بدل شوند. بازنگری در سیاست‌های رسانه‌ای و فرهنگی، نه یک مطالبه حزبی، که یک نیاز ملی است. در نهایت، مبارزه با تفرقه‌افکنی – چه در قالب گفتمان‌های حذفی، چه در شکل خشونت کلامی علیه منتقدان – باید از شعار به عمل برسد. گاه بزرگ‌ترین تهدید برای همبستگی، نه دشمن خارجی، بلکه صداهایی است که در داخل، با برچسب‌زنی، تحقیر و حذف، جامعه را قطعه‌قطعه می‌کنند.

اما این‌ها تنها بخشی از الزامات بازسازی همبستگی است که در کلام وزیر فرهنگ آمده است. به نظر می‌رسد دست‌کم  سه محور کلیدی دیگر نیز باید به فوریت در دستور کار قرار گیرند تا از آن همبستگی اجتماعی به خوبی مراقبت شود:

۱) تقویت عدالت اجتماعی و مبارزه جدی با فساد: همبستگی ملی نمی‌تواند بر بستر نابرابری، تبعیض، و رانت شکل بگیرد. وقتی اقشار بزرگی از جامعه احساس می‌کنند در تقسیم منابع، فرصت‌ها و مناصب، سهمی ندارند، طبیعی است که احساس تعلق‌شان نیز تحلیل می‌رود. عدالت اجتماعی باید به گفتمانی غالب بدل شود و به‌طور خاص، مبارزه بی‌ملاحظه با فساد ساختاری، از مهم‌ترین مطالبات جامعه در مسیر بازسازی اعتماد است.

۲) شفافیت در حکمرانی و حق دانستن مردم: در جهانی که اطلاعات در لحظه تولید و منتشر می‌شود، پنهان‌کاری و فقدان پاسخگویی، زمینه‌ساز بی‌اعتمادی مزمن است. جامعه‌ای که بداند مسئولان آن در قبال اعمال خود پاسخگو هستند و رسانه‌ها می‌توانند آزادانه از نهادها پرسشگری کنند، آمادگی بیشتری برای همراهی در شرایط بحرانی خواهد داشت. شفافیت، نه تهدید بلکه شرط بقا برای حکمرانی در عصر مدرن است.

۳) بازسازی گفت‌وگوی ملی و تقویت نهادهای میانی: یکی از دلایل فرسایش همبستگی، فروپاشی گفت‌وگو در سطح ملی است. نهادهای واسط چون احزاب، رسانه‌ها، تشکل‌های صنفی، انجمن‌های علمی و نهادهای دینی مستقل، نقش مهمی در ایجاد پل میان دولت و مردم دارند. تضعیف این نهادها، جامعه را به تقابل‌های مستقیم، عاطفی و رادیکال سوق می‌دهد. تقویت نهادهای میانی، یعنی بازسازی سازوکارهای گفت‌وگوی سازنده در سطح ملی.

هر نظام سیاسی از جمله نظام حکمرانی در ایران، ممکن است بر سر دو راهی مهمی ایستاده باشد: یا راه ترمیم همبستگی ملی را با شجاعت و صداقت پی ‌گیرد، یا در چنبره انزوا، بی‌اعتمادی و گسست، چشم به آینده‌ای مبهم بدوزد. فراموش نکنیم: بازسازی سرمایه اجتماعی، با تغییر در نگاه و روش‌های حکمرانی ممکن است؛ نه با تکرار گزاره‌های گذشته.


کلید واژگان
مردم ایران
نظرات

آگهی تبلیغاتی
آخرین اخبار
درخواست نمایندگان مجلس انگلیس برای حمایت لندن از کاروان صمود
تداوم کاهش تورم اجاره مسکن در شهریور
رئال مادرید - اتلتیکو مادرید | رئال به دنبال تثبیت صدرنشینی در شهرآورد مادرید
سازمان پزشکان بدون مرز فعالیت‌ خود در غزه را متوقف کرد
صعود مقتدرانه ایتالیا به فینال والیبال قهرمانی جهان
سیاست‌ های خرید تضمینی گندم در حال تغییر است
مادری که نجات بخش شد
پیام تسلیت رهبر معظم انقلاب در پی درگذشت مادر حدّاد عادل
ثبت سرعت 2.9 گیگا‌بیتی 5G همراه اول در بیرجند
دستور دادستانی برای تعیین تکلیف پارکینگ‌های متخلف تا پایان مهر
نگرانی صنعت پتروشیمی از کاهش تخصیص گاز در زمستان جاری
خیابانی در تهران به نام «فریدون شهبازیان» شد
دادن مجوز واردات برنج و نهاده‌ها به افراد خاص منجر به انحصار می‌شود
سالگرد شکست حصر آبادان؛ آغاز تغییر موازنه و بلوغ مقاومت
استقلال و پرسپولیس در لیگ برتر کشتی حضور خواهند داشت
جهش چشمگیر بورس
مرکز آمار: تورم نقطه‌ای در شهریور 45.3 درصد شد
لیگ بی رمق | 6 گل در 7 بازی هفته پنجم لیگ برتر
کرونا در راس ویروس‌های تنفسی در شهریور ماه
سامانه ارز خدماتی آبان‌ماه فعال می‌شود
دورکاری پنجشنبه‌ها در یزد تا پایان سال
اورژانس اجتماعی کمتر از 300 خودرو دارد
وزیر ارتباطات: اتصال منازل و کسب و کارها به فیبر نوری از 100 درصد عبور کرد
قیمت طلا و سکه امروز شنبه 5 مهر + جدول
سایپا پیش‌فروش جدید خود را از امروز کلید زد
قیمت دلار و سایر ارزها امروز شنبه 5 مهر 1404
بازگشت قیمت نفت به 70 دلار
واکنش مقاومت عراق به تهدیدات نتانیاهو
پزشکیان: درخواست آمریکا غیرقابل قبول است
صعود والیبال بلغارستان به فینال قهرمانی جهان
مخالفت AFC با درخواست هند برای تغییر محل دیدار با سپاهان
وزیر راه و شهرسازی: مکانیسم ماشه چیز جدیدی نداشت
جنیفر لارنس: آنچه در غزه می‌گذرد «نسل‌کشی» است
وزیر خارجه بحرین: ساختار سازمان ملل باید تغییر کند
قیمت خودرو داخلی و خارجی امروز 5 مهر1404+ جدول
ماینر غیرمجاز گزارش دهید ، 300 میلیون پاداش بگیرید
نورنما | 5مهر سالروز شکست حصر آبادان گرامی باد
اعتراف زن جوان به قتل خواستگار مجازی
اوباما خواستار تأسیس کشور مستقل فلسطینی شد
رسیدگی به اعتراضات آنلاین جریمه‌های رانندگی توسط هوش مصنوعی
امکان پرداخت کالابرگ با 2 روش
صرفه‌جویی 3.5 میلیارد دلاری در واردات کالاهای اساسی
شکست طرح آمریکا برای ساخت هزاران پهپاد برای مقابله با چین
هشدار چین به جامعه تجاری ژاپن درباره فعالیت‌های مشکوک جاسوسی
اروپا دیوار پهپادی از محل دارایی‌های مسدود شده روسیه می‌سازد
عراق: ایران بارها تاکید کرده مطلقاً قصد داشتن سلاح هسته‌ای را ندارد
لاریجانی: مقاومت مایه افتخار همه جهان اسلام است
افتتاح حساب جدید برای دارندگان بالای 10 حساب ممنوع شد
هشدار رئیس جمهور مصر: هیچ کس نمی‌تواند مصر را مورد تجاوز قرار دهد
روزنامه عبری: صندلی‌های خالی جلوی نتانیاهو جایگاه اسرائیل را نشان داد
X
آگهی تبلیغاتی