×
اقتصادی
شناسه خبر : 227911
تاریخ انتشار : چهارشنبه 1404/03/21 ساعت 14:15
تسخیر دولت، تخریب اقتصاد: معضلات ساختاری و وزیر پیشنهادی

محمدرضا یوسفی شیخ‌رباط:

تسخیر دولت، تخریب اقتصاد: معضلات ساختاری و وزیر پیشنهادی

جناب مدنی‌زاده به عنوان وزیر پیشنهادی به مجلس معرفی شد. تقریبا هم‌زمان با آن، مصاحبه‌ای از همتی وزیر پیشین اقتصاد و دارایی منتشر شده است. هرچند او نکات متعددی در این مصاحبه بیان کرده است.

نورنیوزـ گروه اقتصادی: محمدرضا یوسفی شیخ‌رباط در یادداشتی نوشت: «جناب مدنی‌زاده به عنوان وزیر پیشنهادی به مجلس معرفی شد. تقریبا هم‌زمان با آن، مصاحبه‌ای از همتی وزیر پیشین اقتصاد و دارایی منتشر شده است. هرچند او نکات متعددی در این مصاحبه بیان کرده است. او در این مصاحبه مدعی شد که همه نمایندگان صراحتا یا پست مدیرعاملی یا عضو هیئت‌مدیره می‌خواستند!

او علت استیضاح را همین باج‌ندادن بیان کرد. مهم‌ترین دلیلی که نمایندگان برای استیضاح همتی بیان کردند، افزایش نرخ ارز و حذف بازار نیمایی و جایگزینی بازار توافقی توسط وزیر اقتصاد بود، امری که همان روز توسط رئیس‌جمهور بیان شد که این تصمیم در شورای سران اخذ شده بود و همتی مجری آن بود. جالب این است که در این میان، پای بانک مرکزی که بازیگر اصلی در این زمینه است، به میان نیامد. نکته مهم این است که چنانچه همتی تصریح می‌کند، او در اینجا نقش قربانی را بازی کرد.

امروز به دلیل شرایط کنونی، دولت‌ها در ایران دوره تسخیرشدگی را گذرانده و با محدودیت‌های متعددی مواجه هستند. به نظر می‌رسد همتی به دلیل تجربه طولانی در مدیریت‌های متعدد، شناخت خوبی از ساختار اداری، سیاسی و اقتصادی کشور و چگونگی روابط و تعاملات نهادهای رسمی و غیررسمی در نظام داشته باشد. آخرین مسئولیت رسمی او، ریاست بانک مرکزی بود. 

او با چندین مسئله در این ارتباط روبه‌رو بود. یکی از درگیری‌های او، ارزآوری شرکت‌های بزرگ عمومی غیردولتی و شبه‌دولتی به بازار نیما بود. این شرکت‌ها با اتکا به منابع ملی ارزان دارای ساختاری ناکارآمد بوده‌اند که محصولات خود را در قیمت‌های جهانی به فروش می‌رسانند و تمایل دارند این درآمدهای رانتی را در بازار آزاد عرضه کنند. همتی با همه تلاش نتوانست آنان را وادار به عرضه تمامی درآمدهای ارزی به بازار نیمایی کند. در موقعیت وزارت نیز متوجه شد که برخی از آنان در بهار 1403 خواهان افزایش نرخ ارز شدند و در نهایت تغییر بازار نیمایی به بازار ارز توافقی در پاییز همان سال در شورای سران تصویب شد. ایشان و بانک مرکزی مجری آن بودند. اما پرسش این است که آیا در این چند ماه این شرکت‌ها تمامی درآمد ارزی خود را در بازار ارز توافقی عرضه کرده‌اند؟

به نظر می‌رسد با توجه به گزارش‌های ریاست بانک مرکزی از نشست با نمایندگان برخی از این شرکت‌ها، چنین اتفاقی رخ نداده است. اما بار این افزایش بر شانه‌های ملت سنگینی می‌کند. یکی دیگر از مواجهات جناب همتی در دوره بانک مرکزی، ورشکستگی مؤسسات اعتباری غیرقابل نظارت بود. در نهایت به حکم شورای سران، بانک مرکزی حدود 35 همت از منابع پرداخت کرد، امری که از جیب ملت و به هزینه مردم رخ داد. پدیده تسخیرشدگی دولت در دولت سیزدهم توسط مقامات دولتی با افتخار بیان می‌شد و آن را نشانه ولایت‌مداری می‌دانستند.

همتی با وجود این تجربه گویا و نقدهای جدی به دولت سیزدهم و آگاهی از چنین ساختاری، مسئولیت وزارت اقتصاد را پذیرفت. در وزارت اقتصاد با این معضل ساختاری چگونه مواجه شد؟ یکی از مسائل نظام، مالیات‌ستانی است، در حالی که بر اساس گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس، سرانه مالیات کشور نسبت به ابتدای دهه 90 حدود 50 درصد افزایش یافته است اما این فشار به تولیدکنندگان بخش خصوصی و حقوق‌بگیران آمده و نهادهای فرادولتی که بخش مهمی از اقتصاد را در دست دارند، در حالی که دلالان، معاف از مالیات هستند. مسئله دیگر او، مبادی ورودی و خروجی تحت نظارت گمرک بوده است. او چه تغییراتی انجام داده است.

با توجه به نکات یادشده به وزیر پیشنهادی اقتصاد چند توصیه می‌شود:

اول: اصلاح نظام مالیاتی به گونه‌ای که این نظام مشوق اقتصاد مولد و بخش خصوصی باشد. با توجه به اینکه درصد بالایی از اقتصاد ایران در دست بخش عمومی غیردولتی است، معاف‌کردن آنان نه عادلانه و نه عاقلانه است.

دوم: شمول نظام گمرکی به منظور رصد ورود و خروج کالاها گسترده‌تر شود.

سوم: تصریح شود که در چارچوب ساختار تسخیرشدگی دولت چگونه می‌خواهد عمل کند که کشور از آن نفع برده و دامنه فساد کاهش یابد.

چهارم: پیوست اجتماعی سیاست‌های وزیر پیشنهادی یک امر ضروری است.»


نظرات

آگهی تبلیغاتی
آخرین اخبار
زمستان بدون مازوت؟ ترس مجدد از خاموشی‌ها و آلودگی هوا
زنگ خطر پایان سیاست دوحزبی در انگلیس/ فاراژ در آستانه نخست‌وزیری؟
سخنان سید عباس عراقچی وزیر خارجه ایران در نشست شورای امنیت سازمان ملل
مستند ایرانی جایزه جشنواره بوسان را گرفت
فرزند شهید نصرالله: آمریکا از طرح‌های شیطانی علیه کشورهای اسلامی استفاده می‌کند
مورایس: استقلال در حال رشد است
واکنش ایران به سخنرانی «نتانیاهو» در مجمع عمومی سازمان ملل در مقابل صندلی‌های خالی
ظریف: فعالسازی اسنپ‌بک، سودی برای اروپا نخواهد داشت
پزشکیان: اقدامات رئیس‌جمهور آمریکا منطقه را به سمت آتش سوق می‌دهد
آلمان: تحریم‌های سازمان ملل علیه ایران اعمال خواهند شد
کشورهای اسلامی برای مردم خود و ملت‌های مسلمان با توسعه همکاری‌ها امنیت و رفاه ایجاد کنند
تکذیب بازرسی آژانس در فردو و نطنز +فیلم
ترافیک سنگین در تمامی محور‌های ورودی تهران
چین: فعال کردن مکانیسم اسنپ‌بک به حل اختلافات کمکی نخواهد کرد.
تعقیب و گریز قاچاقچیان سوخت توسط پلیس هرمزگان
بن بست مذاکرات امنیتی بین اسرائیل و سوریه در آخرین لحظه
ایران جهان را به ایستادگی در برابر استانداردهای دوگانه و مزورانه فرامی‌خواند
شهادت 93 دانش‌آموز و 30 استاد دانشگاه در جنگ 12 روزه
اعلام زمان رای گیری شورای امنیت درباره ایران
وزیر خارجه عراق حمله به هر شهرونده عراقی را حمله به عراق دانست
جدول به روز لیگ برتر پس از بازی استقلال
تحقیر نتانیاهو در مجمع عمومی سازمان ملل
جنایت رژیم صهیونیستی توهین به کرامت انسانی است
استقلال(1) -شمس آذر (1) /توقف آبی پوشان در خانه+ فیلم
عرضه 11 محصول ایران‌خودرو بدون نیاز به حساب وکالتی
گروسی: نشانه‌ای درباره افزایش سطح غنی‌سازی اورانیوم ایران وجود ندارد
تاکید نخست‌وزیر چین به افزایش اقدامات یک‌جانبه توسط برخی کشورها
ایران از مواضع تاجیکستان در جنگ 12 روزه تقدیر کرد
سایپا فردا پیش‌فروش جدید خود را کلید می‌زند
هاشمیان در نشست هیئت مدیره باشگاه پرسپولیس
اعتراف گروسی به غیر منصفانه بودن عدم بازرسی آژانس اتمی از اسرائیل
انتخاب قطر به عنوان میزبان والیبال قهرمانی جهان در سال 2029
مصرف بنزین در تابستان امسال رکورد زد
خلاصه بازی گل‌گهر 0-0 فولاد؛ دوئل لک و گروسیان! +فیلم
ادعای ترامپ: به پایان جنگ غزه نزدیک شده‌ایم
عکس های منتخب حیات وحش هفته
سخنرانی عراقچی در نشست گروه دوستان مدافع منشور سازمان ملل
حذف تیم ملی چوگان ایران از جام‌جهانی
طی 6 ماهه گذشته بیش از 7 میلیون لیتر قاچاق سوخت در هرمزگان کشف شد
دیدار پزشکیان و ولیعهد کویت در نیویورک
شهباز شریف: نیروهای پاکستان «پاسخ قاطعی» به هند دادند
بیانیه گروه دوستان منشور ملل متحد در محکومیت تجاوزات امریکا و اسرائیل علیه ایران
درخواست فلسطین برای عضویت در بریکس
اسلامی: ایران اهل تعامل است، اما غرب تقابل را برگزیده
دخالت غیرمنتظره ترامپ در جام جهانی؛ تغییر محل بازی‌ها در صورت ناامنی
درخواست عراقچی از شورای امنیت سازمان ملل متحد
دلیل لغو کنسرت‌های سیروان خسروی و ایهام
طمع سازندگان بازار مسکن را متلاطم کرد
گروسی: قطع همکاری ایران با آژانس باعث افزایش تنش بین‌المللی می‌شود
فراخوان فوری پنتاگون برای نشست صدها ژنرال آمریکایی در پایگاه تفنگداران ویرجینیا
X
آگهی تبلیغاتی