×
سیاسی
شناسه خبر : 225944
تاریخ انتشار : چهارشنبه 1404/03/07 ساعت 09:30

محمدرضا یوسفی

از آسمانی‌کردن قدرت تا پاسخ‌گویی اجتماعی

‌حکومت یک نهاد انسانی بوده که با هر انگیزه‌ای که شکل گرفته باشد، وظایف نظم، امنیت و تضمین حقوق مردم را برعهده داشته‌اند. اکثر دولت‌ها بر‌اساس مناسبات رانتی، نظم و امنیت در جامعه ایجاد می‌کنند.

نورنیوز-گروه سیاسی: حکومت یک نهاد انسانی بوده که با هر انگیزه‌ای که شکل گرفته باشد، وظایف نظم، امنیت و تضمین حقوق مردم را برعهده داشته‌اند. اکثر دولت‌ها بر‌اساس مناسبات رانتی، نظم و امنیت در جامعه ایجاد می‌کنند.

‌حکومت یک نهاد انسانی بوده که با هر انگیزه‌ای که شکل گرفته باشد، وظایف نظم، امنیت و تضمین حقوق مردم را برعهده داشته‌اند. اکثر دولت‌ها بر‌اساس مناسبات رانتی، نظم و امنیت در جامعه ایجاد می‌کنند.

یکی از مسائل جوامع بشری تلقی الهی‌بودن حکومت‌ها بوده است. در ایران باستان با اعتقاد به فره ایزدی، حکومت‌ها جنبه آسمانی و فرابشری پیدا کرده، رنگی از تقدس به خود می‌گرفتند. این در حالی است که حکومت امری زمینی است.

حاکمیت کلیسا در اروپای قرون وسطا نیز با تقدس‌بخشی به حکومت، به تضییع حقوق مردم پرداخته، هرگونه مخالفت به‌عنوان مخالفت با دین و خدا تلقی می‌شد. این طرز تلقی، خسارات گسترده‌ای بر جوامع بشری تحمیل کرد.

تقدس‌بخشی به حاکمان پیامدهای بسیار مخربی برای جامعه دارد. آنان را از پاسخ‌گویی به جامعه مبرا می‌کند و رابطه‌ حکومت و مردم را به سلسله‌مراتبی یک‌سویه تقلیل داده و به فرماندهی از بالا و اطاعت کورکورانه از پایین تبدیل می‌کند. مردم باید خدا را شاکر شوند که در سایه چنین حکومتی زندگی می‌کنند و اگر دچار فقر و مشکلات هستند، آن را نه به دلیل رویکرد نادرست دولتمردان، بلکه تقدیری الهی باید دانست. این در حالی است که حکومت‌ها، از یک خاستگاه اجتماعی سر بر‌آورده و در یک موقعیت خاص تاریخی ناشی از ساختار ملی و بین‌المللی قرار گرفته‌اند.

از‌این‌رو نیازمند درک موقعیت داخلی و بین‌المللی خود، فهم سازوکارهای مؤثر، بهره‌گیری از ظرفیت جامعه و در نهایت نظام تصمیم‌گیری و سیاست‌گذاری مناسب هستند که همگی کاملا امری زمینی و بشری با درجه خطاپذیری گسترده است. براساس‌این هیچ فرد یا نهادی، از خطا مصون نیست. علاوه‌بر‌این ساختار دولت، به‌ دلیل غلبه منافع گروهی و محدودیت‌های شناختی، همواره در معرض اشتباه و فساد است. 

دولت‌های با دسترسی محدود به تعبیر نورث، بیش از دیگران در دام این آسیب‌ها گرفتار می‌شوند.

از‌این‌رو تقدس‌بخشی به نهاد دولت، موجب وقوع این آسیب‌ها شده و از سوی دیگر، نقدپذیری و پاسخ‌گویی دولت را کاهش داده؛ فرهنگ ترس و چاپلوسی را رواج داده، موارد نقض حقوق مسلم انسانی توجیه‌پذیر شده و اینها همه زمینه فروپاشی اجتماعی را ایجاد می‌کند.

در سالگرد درگذشت تأسف‌بار آقای رئیسی، موجی از تقدس‌بخشی و سخنان اغراق‌آمیز بیان شد؛‌ مانند سخنانی که محسن رضایی در مشهد درباره هم‌زمانی توفان مشهد با سقوط چرخ‌بال بیان کرد. این سخنان در حالی بیان شده است که در سیره رسول خدا آمده است که به هنگام درگذشت فرزند پیامبر، کسوف شد و مردم آن را به مرگ فرزند رسول خدا مرتبط دانستند، اما پیامبر با قاطعیت در برابر آن ایستاد و بیان کرد که نظام طبیعی بر‌اساس روال خود عمل می‌کند و هیچ ربطی به درگذشت فرزند من نداشته است.

برخی نیز به جعل آمار دست زدند که تورم بعد از بیش از نیم‌‌قرن در دوره ایشان مهار شد و این در حالی است که آمار رسمی نشان می‌دهد تورم در دوره ایشان بیش از گذشته بوده است. برخی مبالغه را چنان گفته‌اند که رئیس‌جمهور مرحوم چنان بر مسائل برق تسلط یافته بود که در این امر مجتهد شده بود.

هدف از بیان این مطالب هر‌چه باشد، در شرایط کنونی کشور، بازخورد خوبی ندارد و شاید یکی از اهداف این باشد که مانع از نقد دوران دولت سیزدهم شوند.


نظرات

آگهی تبلیغاتی
آخرین اخبار
اختلال موقت در حرکت قطارهای خط 5 متروی تهران/ شرکت مترو توضیح داد
وضعیت آب و هوا امروز یک‌شنبه 26 مرداد 1404 + وضعیت استان‌ها
تصویرسازی از ایران فرهنگی با دیپلماسی اسکار
علیه رهبری به نام رهبری
منچسترسیتی با گل‌های فراوان ولورهمپتون را در هم کوبید
از سرگیری پروازهای «قطر ایرویز» به ایران پس از دو ماه وقفه
افشای گاف امنیتی؛ اسناد مذاکرات ترامپ با پوتین در هتل جاماند!
«شال سیاه» به اسکار نزدیک‌تر شد
حمایت تلویحی ترامپ از تجزیه خاک اوکراین
آغاز کوچ اجباری در غزه؛ ارتش اسرائیل دستور تخلیه شهر را صادر کرد
سه فوتبالیست ایرانی در فهرست بهترین‌های آسیا/نام چه کسانی در این لیست قرار دارد؟
چین راهی فینال بسکتبال کاپ آسیا شد/ تلاش شاگردان مانولوپولوس برای مقام سومی
وقوع انفجار شدید در مرکز دمشق
قیمت بنزین سوپر وارداتی از مرز 50 هزار تومان عبور می‌کند؟
زلنسکی با واگذاری دونباس به روسیه مخالفت کرد
قطع سهمیه آرد 138 نانوایی در تهران؛ رئیس اتحادیه برکنار شد
تضمین حضور معلم در تمام کلاس‌ها؛ هیچ کلاسی بدون معلم نخواهد بود
تصمیم‌های نسنجیده ترامپ و ریسک پیامدهای آن
آمریکا صدور ویزای سفر برای ساکنان غزه را تعلیق کرد
مقام صهیونیستی: به ازای هر کشته اسرائیلی در 7 اکتبر باید 50 فلسطینی کشته شود!
یارانه مردادماه به حساب سرپرستان خانوار دهک‌های یک تا 3 واریز شد
تاس: همکاری اقتصادی با روسیه به سود آمریکاست
تهدید تعرفه 50 درصدی آمریکا بر 70 درصد کالاهای صادراتی هند
حماس: حمایت آمریکا از نتانیاهو، راه را برای ادامه جنایات اشغالگران هموار کرد
نشست پوتین ـ ترامپ در آلاسکا از نگاه تحلیلگر روسی
شگفتی باستان‌شناسان؛ مقبره یک شوالیه زیر بستنی‌فروشی کشف شد
تعلیق افزایش قیمت بلیت کنسرت؛ انتظار برای ابلاغ نرخ‌های جدید
ابراز رضایت پوتین از سفر به آلاسکا
تاکید مصر، آلمان و فرانسه بر حل‌ مسالمت‌آمیز پرونده هسته‌ای ایران
کارنامه ملاک انتخاب رشته کنکور 1404 چه زمانی منتشر می شود؟
هشدار دوباره ستاد کل نیروهای مسلح به دشمنان
پوتین در ازای کنترل دونتسک، پیشروی در اوکراین را متوقف می‌کند
روزهای گرم تهران در آخرین روزهای مرداد ادامه دارد
نامه تمجیدآمیز رئیس‌جمهور روسیه به رهبر کره شمالی
عارف: امنیت اجتماعی و اقتصادی دو مسیر اصلی سازمان تأمین اجتماعی است
عراقچی: پیوند دوستی ایران و ارمنستان ریشه‌دار و پایدار است
زلنسکی: صلحی می‌خواهیم که پایدار باشد
کاهش 16 درصدی جانباختگان در طرح ترافیکی اربعین 1404
باکیچ بالاخره پرسپولیسی شد
وزارت اطلاعات پایگاه یکپارچه شناسایی اتباع خارجی ایجاد می‌کند
سنگ‌اندازی‌های بدون استدلال در مسیر عادی‌سازی پرونده ایران در FATF
امکان شرکت در امتحانات پیام‌نور بدون محدودیت جغرافیایی فراهم شد
واکنش رهبران اروپایی به ملاقات ترامپ و پوتین در الاسکا
اضافه شدن 250 مگاوات ظرفیت جدید به شبکه برق کشور
بررسی تحولات غزه و پرونده هسته‌ای ایران در مکالمه وزرای خارجه مصر و آلمان
بازگشایی جاده چالوس بصورت دو طرفه
وضعیت بحرانی سوء تغذیه در غزه؛ 40 هزار کودک در معرض خطر جدی هستند
موفقیت تیم ملی المپیاد علوم زمین ایران با کسب 4 نشان برنز در چین
نتایج نهایی انتخاب رشته متقاضیان دانشگاه‌های فرهنگیان و تربیت دبیر شهید رجایی اعلام می شود
پزشکیان: دولت همه توان خود را برای توقف سوزاندن گازهای مشعل به کار گرفته است
X
آگهی تبلیغاتی