×
سیاسی
شناسه خبر : 225944
تاریخ انتشار : چهارشنبه 1404/03/07 ساعت 09:30
از آسمانی‌کردن قدرت تا پاسخ‌گویی اجتماعی

محمدرضا یوسفی

از آسمانی‌کردن قدرت تا پاسخ‌گویی اجتماعی

‌حکومت یک نهاد انسانی بوده که با هر انگیزه‌ای که شکل گرفته باشد، وظایف نظم، امنیت و تضمین حقوق مردم را برعهده داشته‌اند. اکثر دولت‌ها بر‌اساس مناسبات رانتی، نظم و امنیت در جامعه ایجاد می‌کنند.

نورنیوز-گروه سیاسی: حکومت یک نهاد انسانی بوده که با هر انگیزه‌ای که شکل گرفته باشد، وظایف نظم، امنیت و تضمین حقوق مردم را برعهده داشته‌اند. اکثر دولت‌ها بر‌اساس مناسبات رانتی، نظم و امنیت در جامعه ایجاد می‌کنند.

‌حکومت یک نهاد انسانی بوده که با هر انگیزه‌ای که شکل گرفته باشد، وظایف نظم، امنیت و تضمین حقوق مردم را برعهده داشته‌اند. اکثر دولت‌ها بر‌اساس مناسبات رانتی، نظم و امنیت در جامعه ایجاد می‌کنند.

یکی از مسائل جوامع بشری تلقی الهی‌بودن حکومت‌ها بوده است. در ایران باستان با اعتقاد به فره ایزدی، حکومت‌ها جنبه آسمانی و فرابشری پیدا کرده، رنگی از تقدس به خود می‌گرفتند. این در حالی است که حکومت امری زمینی است.

حاکمیت کلیسا در اروپای قرون وسطا نیز با تقدس‌بخشی به حکومت، به تضییع حقوق مردم پرداخته، هرگونه مخالفت به‌عنوان مخالفت با دین و خدا تلقی می‌شد. این طرز تلقی، خسارات گسترده‌ای بر جوامع بشری تحمیل کرد.

تقدس‌بخشی به حاکمان پیامدهای بسیار مخربی برای جامعه دارد. آنان را از پاسخ‌گویی به جامعه مبرا می‌کند و رابطه‌ حکومت و مردم را به سلسله‌مراتبی یک‌سویه تقلیل داده و به فرماندهی از بالا و اطاعت کورکورانه از پایین تبدیل می‌کند. مردم باید خدا را شاکر شوند که در سایه چنین حکومتی زندگی می‌کنند و اگر دچار فقر و مشکلات هستند، آن را نه به دلیل رویکرد نادرست دولتمردان، بلکه تقدیری الهی باید دانست. این در حالی است که حکومت‌ها، از یک خاستگاه اجتماعی سر بر‌آورده و در یک موقعیت خاص تاریخی ناشی از ساختار ملی و بین‌المللی قرار گرفته‌اند.

از‌این‌رو نیازمند درک موقعیت داخلی و بین‌المللی خود، فهم سازوکارهای مؤثر، بهره‌گیری از ظرفیت جامعه و در نهایت نظام تصمیم‌گیری و سیاست‌گذاری مناسب هستند که همگی کاملا امری زمینی و بشری با درجه خطاپذیری گسترده است. براساس‌این هیچ فرد یا نهادی، از خطا مصون نیست. علاوه‌بر‌این ساختار دولت، به‌ دلیل غلبه منافع گروهی و محدودیت‌های شناختی، همواره در معرض اشتباه و فساد است. 

دولت‌های با دسترسی محدود به تعبیر نورث، بیش از دیگران در دام این آسیب‌ها گرفتار می‌شوند.

از‌این‌رو تقدس‌بخشی به نهاد دولت، موجب وقوع این آسیب‌ها شده و از سوی دیگر، نقدپذیری و پاسخ‌گویی دولت را کاهش داده؛ فرهنگ ترس و چاپلوسی را رواج داده، موارد نقض حقوق مسلم انسانی توجیه‌پذیر شده و اینها همه زمینه فروپاشی اجتماعی را ایجاد می‌کند.

در سالگرد درگذشت تأسف‌بار آقای رئیسی، موجی از تقدس‌بخشی و سخنان اغراق‌آمیز بیان شد؛‌ مانند سخنانی که محسن رضایی در مشهد درباره هم‌زمانی توفان مشهد با سقوط چرخ‌بال بیان کرد. این سخنان در حالی بیان شده است که در سیره رسول خدا آمده است که به هنگام درگذشت فرزند پیامبر، کسوف شد و مردم آن را به مرگ فرزند رسول خدا مرتبط دانستند، اما پیامبر با قاطعیت در برابر آن ایستاد و بیان کرد که نظام طبیعی بر‌اساس روال خود عمل می‌کند و هیچ ربطی به درگذشت فرزند من نداشته است.

برخی نیز به جعل آمار دست زدند که تورم بعد از بیش از نیم‌‌قرن در دوره ایشان مهار شد و این در حالی است که آمار رسمی نشان می‌دهد تورم در دوره ایشان بیش از گذشته بوده است. برخی مبالغه را چنان گفته‌اند که رئیس‌جمهور مرحوم چنان بر مسائل برق تسلط یافته بود که در این امر مجتهد شده بود.

هدف از بیان این مطالب هر‌چه باشد، در شرایط کنونی کشور، بازخورد خوبی ندارد و شاید یکی از اهداف این باشد که مانع از نقد دوران دولت سیزدهم شوند.


نظرات

آگهی تبلیغاتی
آخرین اخبار
میلیونرها در کدام کشورها هستند؟
چرا باید ورزش در میانسالی متفاوت باشد؟
هوش مصنوعی در مراقبت از چشم
امید به درمان نارسایی قلبی با سلول‌های بنیادی
نوراینفو| نوشیدنی‌های گرم پاییزی
معجزه‌ای برای نجات جان نوزادان نارس
جزئیات نامه ایران به شورای امنیت درباره اعترافات اخیر ترامپ
قطار مرگ، جان 6 زن هندی را گرفت
سخنگوی سپاه : محاسبات دشمن با دفاع مقدس 12 روزه به هم ریخت
لغو هزاران پرواز همزمان با تعطیلی طولانی دولت آمریکا
پیام پزشکیان در واکنش به تصویب منشور کوروش
واکنش استقلال به اقدام هواداران و باشگاه پرسپولیس
پایان حزب نتانیاهو بر اساس یک نظرسنجی
درخواست 125 عضو دموکرات کنگره برای اجرای آتش‌بس در غزه
دستور صدراعظم آلمان برای نوسازی سریع ارتش
گزارش تصویری | رونمایی از مجسمه «زانو زنندگان برابر ایران»
داستان‌سرایی تازه یک رسانه آمریکایی علیه ایران!
شوک در پیکان؛ سعید دقیقی از سرمربیگری استعفا داد!
ریزش سازه‌ نیروگاه برق 6 نفر را محبوس کرد
حمایت جمهوری خواهان به رهبری ترامپ از حزب افراطی آلمان
اوسمار: پرسپولیس هنوز بهترینش را نشان نداده است
نورنما |شهر زیرزمینی عجیب
صدور حکم بازداشت نتانیاهو و 37 مظنون از سوی دادستانی استانبول
رویترز : ترامپ جنایات جنگی اسرائیل در غزه را نادیده می‌گیرد
جزئیات درگیری مسلحانه پلیس با سارقان خطرناک در زاهدان
مربی ایتالیایی دستیار قلعه نویی شد+ سوابق
قائم‌پناه: رئیس‌جمهور صدای بی‌صدایان است
یونیسف: نیمی از پناهجویان بازگشته از پاکستان به افغانستان کودک هستند
طلسم پنج‌هفته‌ای فولاد با برد مقابل پیکان شکست
افشای جراحی‌های مشکوک بر پیکر شهدای فلسطینی
ارتش آلمان تیم‌های واکنش سریع به تهدیدات پهپادی تشکیل می دهد
منشور کوروش نخستین سند مکتوب حقوق بشر شناخته شد
جدول لیگ برتر پس از اتمام مسابقات روز دوم هفته دهم
صدای شادی بانوان در سکوهای فولاد پیچید
دستور کاتس برای تخریب همه تونل‌ های غزه
هشدار سازمان‌های بین‌المللی درباره کشتار و بحران بی‌سابقه در الفاشر
گواردیولا در آستانه ورود به تالار مشاهیر 1000 تایی‌ها!
تلف شدن دو قلاده خرس قهوه ای در کرمانشاه و مازندران
مجسمه «زانو‌زنندگان برابر ایران» در میدان انقلاب رونمایی شد
ترامپ: نسبت به رفع تحریم های ایران پذیرا هستم
بیانیه دادسرای عمومی و انقلاب خوزستان درباره حادثه خودسوزی جوان اهوازی
لغو تحریم های احمد الشرع از سوی انگلیس و اتحادیه اروپا
حبس خانگی دادستان نظامی اسرائیل
قالیباف: هدف طرح «آبراهام» به زانو درآوردن کشورهای اسلامی است
حماس: پیوستن قزاقستان به توافق ابراهیم، توجیه جنایات علیه غزه است
کنایه عراقچی به اظهارات نتانیاهو
نماینده یزد، مدعی جدید قهرمانی
ترکیه به دنبال بازگرداندن اعضا مرتبط با پ‌ک‌ک از عراق
پایان‌بازی؛ پرسپولیس 3-0 استقلال خوزستان + فیلمهای گلها
وزیر خارجه عراق: می‌خواهیم با ایران و آمریکا روابط خوبی داشته باشیم
X
آگهی تبلیغاتی