نورنیوز-گروه بین الملل: اشغال نظامی دو بخش از قلمرو گرجستان در همسایگی مرزهای جنوبی روسیه در سال ۲۰۰۸، اشغال شبه جزیره کریمه و انضمام آن به خاک روسیه در سال ۲۰۱۴، حمله نظامی به منطقه شرقی اوکراین در سال ۲۰۲۲(که تا کنون ادامه دارد) نشان می دهد که روسیه هنوز به ثبات استراتژیک مورد نیاز خود دست نیافته است و هیچ نیروی بازدارنده ای (اعم از ساختار سازمان ملل، یا تحریمهای غرب) نتوانسته است این قدرت را از رسیدن به اهداف تعریف شده خود باز دارد. تهدید به استفاده از سلاح هسته ای در صورت احساس تهدید خارجی، در آئین نظامی روسیه گنجانده می شود. این رویه در دوره ناکارمدی سازمان ملل به احتمال زیاد در دیگر اعضای دائمی شورای امنیت نیز می تواند جغرافیای سیاسی جهان را تغییر دهد. منطق جنگ برای صلح، بر هم زننده صلح جهانی خواهد بود. نباید از نظر دور داشت که یکی از عوامل اصلی فروپاشی شوروی کشاندن آن به مسابقه تسلیحاتی از سوی غرب و تخلیه توان اقتصادی این اتحاد بود.
در سال ۲۰۲۴ هزینه نظامی کشور های جهان ۲۳۹۰ میلیارد دلار بوده که نسبت به آغاز فروپاشی شوروی که ۶۹۷ میلیارد دلار بود، حدود ۳۰ درصد افزایش داشته است. ایالات متحده ۹۹۷ میلیارد، چین ۳۱۴ و روسیه ۱۴۹ میلیارد دلار هزینه نظامی داشته اند. روسیه ۷ درصد و اوکراین ۳۴ درصد از تولید ناخالص داخلی خود را در بخش نظامی هزینه کرده اند. طبیعی است که در این جنگ نابرابر تحمیلی، اوکراین قربانی این وضعیت خواهد بود. روزنامه نیویورک تایمز در تاریخ ۱۹ ماه مه ۲۰۲۵ با انتشار تصاویر ماهواره ای گزارش داد که روسیه در حال تقویت حضور نظامی خود در مرز یکی از جدیدترین کشورهای عضو ناتو است.
طبق گزارش این رسانه آمریکایی، روسیه در مرز فنلاند ساز و برگ نظامی گرفته و در حال برپایی آشیانه برای جت های جنگنده و انبار وسایل نقلیه ارتش است. نیویورک تایمز افزود که طبق تصاویر ماهواره ای، نیروهای روسیه در حال تقویت پایگاهها و ساخت زیرساختهای نظامی در نزدیکی مرز فنلاند هستند که می تواند استراتژی آنها را برای آنچه پس از جنگ اوکراین اتفاق می افتد، آشکار کند. به نوشته این روزنامه، تصاویر یاد شده توسط مقامات ناتو تأیید شده است.
گفتنی است فنلاند یکی از جدیدترین اعضای ناتو است که دو سال قبل به این ائتلاف نظامی غربی پیوست و این امر، روسیه را به شدت نگران کرده زیرا این مرز مشترک ۸۳۰مایلی، طولانی ترین خط تماس ناتو با روسیه است. فنلاند در سال ۲۰۲۳پس از آغاز جنگ تمام عیار روسیه علیه اوکراین در فوریه ۲۰۲۲به ناتو پیوست و ۱۳۰۰کیلومتر با روسیه مرز مشترک دارد.فریدریش مرتس، صدراعظم آلمان، روز ۲۲مه سال جاری برای استقرار رسمی یک تیپ در ویلنیوس به لیتوانی سفر کرده است. این یگان تازه تاسیس شامل ۴۸۰۰سرباز و ۲۰۰نیروی غیرنظامی است و با هدف تقویت حضور ناتو در جناح شرقی و مقابله با تهدیدات احتمالی روسیه تشکیل شده است.
مقامات ناتو به طور فزاینده ای هشدار داده اند که روسیه ممکن است در سال های آینده در بحبوحه جنگ روسیه علیه اوکراین به جناح شرقی این ائتلاف حمله کند. روسیه به طور منظم در جناح شرقی ناتو که شامل لهستان، فنلاند و کشورهای بالتیک است، اقدامات تحریک آمیزی انجام می دهد. در ۲۲مه، جت های جنگنده لهستانی یک بمب افکن روسیSu-۲۴ را در حریم هوایی بین المللی بر فراز دریای بالتیک رهگیری کردند. ایالات متحده از طریق انتشار عمومی گزارش ارزیابی تهدید، گزارش داده است که روسیه در حال پیشرفت در توسعه یک موشک هوا به هوای هسته ای جدید برای تجهیز هواپیماهای جنگی نیروهای هوافضا (VKS) است. اگرچه جزئیات بیشتری ارائه نشده است، اما این اولین تحول عمده گزارش شده در سال های اخیر در مورد بخش هوایی سه گانه هسته ای روسیه است که به شدت بر زیردریایی های هسته ای و پرتابگرهای موشک بالستیک زمینی خود متمرکز شده است .
سامانه دفاع موشکی ف‍وق پیشرفته گنبد طلایی
دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا، وعده داده است که سامانه دفاع موشکی ف‍وق پیشرفته‌اش با نام «گنبد طلایی» تا پایان دوره ریاست‌جمهوری او «به‌طور کامل عملیاتی» خواهد شد.او با وعده سرمایه‌گذاری اولیه‌ای معادل ۲۵میلیارد دلار، هزینه کامل پروژه را حدود ۱۷۵میلیارد دلار برآورد کرده است، اما مقام‌های رسمی هشدار داده‌اند که صورت حساب نهایی ممکن است تا سه برابر این رقم افزایش یابد. بر اساس طرح‌های ارائه‌شده، این سامانه شامل شبکه‌ای از فناوری‌های نسل جدید در خشکی، دریا و فضا خواهد بود. بخش کلیدی آن، متشکل از رهگیرها و حسگرهای مستقر در فضا است که هدف آنها بازدارندگی در برابر موشک‌های مهاجم است. «گنبد طلایی» قرار است با گسترش و ارتقای سامانه‌های موجود، آمریکا را در برابر تهدیدهای هوایی فزاینده و پیچیده کشورهایی مانند روسیه و چین محافظت کند.
وعده های مکرر آتش بس در جبهه جنگ
دونالد ترامپ، رئیس‌جمهوری آمریکا در ۱۹ ماه مه اعلام کرد که مذاکرات آتش‌بس میان روسیه و اوکراین «بلافاصله» پس از تماس تلفنی با ولادیمیر پوتین، رهبر روسیه، آغاز خواهد شد. وی در شبکه اجتماعی خود موسوم به «تروث سوشال» نوشت که این تماس «بسیار خوب پیش رفت» و افزود که «روسیه می‌خواهد پس از پایان این «حمام خون» فاجعه‌بار، تجارت گسترده‌ای با ایالات متحده داشته باشد». او اعلام کرد که بلافاصله پس از تماس با پرزیدنت پوتین، طی تماسی جداگانه، با ولودیمیر زلنسکی و مقامات و شخصیتهای اتحادیه را در جریان قرار داده است. واتیکان، به نمایندگی از پاپ، اعلام کرده است که بسیار علاقه‌مند به میزبانی مذاکرات خواهد بود. این در حالیست که ولودیمیر زلنسکی هشدار داده است که حتی به بهای یک آتش‌بس، حاضر نیست هیچ سرزمینی را که در کنترل روسیه است، واگذار کند. پیش از بیانیه ترامپ در شبکه‌های اجتماعی، پوتین نیز اعلام کرده بود که «در صورت دستیابی به توافقات مناسب، آتش‌بس ممکن است»، اما توضیحی درباره جزئیات این توافقات نداد.