×
فرهنگی
شناسه خبر : 225573
تاریخ انتشار : یکشنبه 1404/03/04 ساعت 19:44

جعفر پناهی و یک نخل سیاسی

نخل طلای کن به جعفر پناهی رسید؛ نه فقط به پاس هنر سینما، که شاید بیش از آن، به‌خاطر هم‌صدایی با سیاست‌های روز. گویی در کن، آن‌که تیغ نقدش متوجه ایران باشد، زودتر به شاخه زرین می‌رسد؛ حتی اگر سینما پشت صف بایستد.

نورنیوز-گروه فرهنگی: جشنواره فیلم کن محلی برای درخشش هنر، خلاقیت و سینمای مستقل است. برگزارکنندگانش همیشه اصرار دارند که سیاست را به این جشنواره راه نمی‌دهند؛ اما نگاهی دقیق‌تر به روند سال‌ها و حتی دهه‌های اخیر، چهره‌ای متفاوت از این جشنواره را نشان می‌دهد: «کن یک جشنواره عمیقاً سیاسی است و این سیاست، در راستای منافع برخی کشورهای غربی و اگر آنها منت سر دیگر کشورها گذاشته و اجازه دهند، در راستای منافع متحدانشان هم عمل می‌ کند.

جشنواره کن؛ سیاست زیر نقاب سینما

امسال جایزه نخل طلایی به فیلم «یک تصادف ساده» از جعفر پناهی رسید. فیلمی که هنوز حتی به‌درستی معرفی نشده، فقط یک خط داستانی رسمی دارد و بیشتر از کیفیت هنری‌اش، بحث‌های سیاسی حول آن شکل گرفته است.

پناهی با سوابق سیاسی خاص در مراسم دریافت جایزه‌اش از مردم خواست «حول مخالفت با جمهوری اسلامی اختلافات را  کنار بگذارند!». این سخنان دقیقاً در سالگرد آزادسازی خرمشهر مطرح شد؛ روزی که یادآور ریختن خون هزاران جوان ایرانی برای حفظ تمامیت ارضی ایران است؛ اما حالا پناهی که به عنوان یک ایرانی در جشنواره حضور پیدا کرده، دعوت به ائتلاف برای فروپاشی نظام می‌کند. آن هم ائتلافی که پیش از این تشکیل شده و شکست خورده!

واکنش مثبت رضا پهلوی ـ که حتی در میان اپوزیسیون نیز منزوی و طردشده است ـ به این جایزه، مهر تأیید دیگری بر این روایت است که جایزه‌ی کن به پناهی، بیشتر از آن‌که هنری باشد، سیاسی و تبلیغاتی است.

سیاست‌زدگی سابقه‌دار

این اولین بار نیست که کن نشان می‌دهد هنر، در این جشنواره، بدون اجازه بزرگ‌ترهای آمریکا از سیاست عبور نمی‌کند. در سال ۱۹۵۶، فیلم ماندگار و ضد‌فاشیستی «شب و مه» ساخته آلن رنه، فقط به خاطر اعتراض آلمان غربی از رقابت‌های کن کنار گذاشته شد. این فیلم که اتاق‌های گاز نازی‌ها را افشا می‌کرد، به مذاق قدرت‌های سیاسی خوش نیامد و به‌سادگی حذف شد.
در همان دهه، فیلمی که به بمباران هیروشیما توسط آمریکا اشاره داشت، با وجود اعلام رسمی، ناگهان از بخش رقابتی حذف شد. چرا؟ چون افشای جنایات آمریکا در خاک ژاپن به سود روابط دیپلماتیک نبود.

همیشه علیه ایران

در سال‌های اخیر، هر فیلمی که چهره‌ای سیاه از ایران نشان داده، با آغوش باز در کن پذیرفته شده است؛  فیلم «عنکبوت مقدس»  نیز که چهره‌ای موهن از جامعه مذهبی ایران نمایش می‌داد و بازیگر آن  نیز در همین مدار مورد تشویق و تمجید قرار گرفتند و در جشنواره کن سال ۲۰۲۲ میلادی موفق به اخذ جایزه شدند. این فیلم تصویری نامناسب از ایران نشان می‌داد قتل‌های زنجیره‌ای آن مقطع زمانی را به اسلام و امام هشتم(ع) شیعیان نسبت می‌داد؛ البته علی عباسی کارگردان «عنکبوت مقدس»، این مفهوم را به طور غیر مستقیم ارائه می‌کرد تا وقتی انگشت اتهام ایرانی‌ها را می‌بیند، بتواند همه چیز را انکار کند.

سیاه‌نمایی از ایران = موفقیت در کن

در مقابل، چند فیلم جسور که به سیاست‌های آمریکا و جنایات جنگی غرب اعتراض می‌کردند، یا اصلاً به کن راه پیدا نکردند یا در سکوت خبری گم شدند.

صدای اعتراض از درون جشنواره و حتی شرکت کنندگان غربی

کن بارها در مظان اتهام تبعیض جنسیتی، نژادی، سیاسی و ... بوده. زنان سینماگر، رنگین‌پوستان، منتقدان اجتماعی آمریکا و غرب و ... نسبت به روند گزینش داوران و آثار، بارها اعتراض کرده‌اند. در مواردی، صدای اعتراض حتی از دل خود سینماگران فرانسوی بلند شده؛ مثل ژان کوکتو که در دهه ۵۰ تلاش کرد سیاست را از جشنواره دور نگه دارد، اما ناکام ماند.

ریاکاری آشکار

امسال از یک طرف، کن ادعا می‌کرد که از کارکنانش خواسته «بی‌طرفی سیاسی» را رعایت کنند، اما از طرف دیگر، به سیاسی‌ترین شکل ممکن عمل کرد؛ از اظهارات ضدایرانی جعفر پناهی تا سخنرانی ژولیت بینوش رئیس هیئت داوران، تا حمله رابرت دنیرو به ترامپ، تا حمایت از غزه، همه چیز سیاسی بود.
نشریه «هالیوود ریپورتر» در گزارشی نوشت که این دوره، سیاسی‌ترین جشنواره کن در تاریخ است. پس دیگر جایی برای تردید نیست که کن نه فقط سیاسی است، بلکه با سیاست‌های روز آمریکا هم‌راستاست.

واقعیت تلخ

وقتی فیلمی با میانگین یک ستاره از منتقدان معتبر، نخل طلایی می‌گیرد، باید از خود پرسید: واقعاً چه چیزی در پسِ این تصمیم بوده؟ پاسخ روشن است :سیاست، نه هنر.

سینماگران سیاسی اینجا جایزه می‌گیرند

جشنواره کن، دیگر آن جشن هنری بی‌طرف نیست. کن، حالا به ابزار نرم‌افزار قدرت بدل شده؛ محلی برای سیاست‌ورزی کشورهای غربی، جایی برای تقویت صدای اپوزیسیون مطلوب غرب، و صحنه‌ای برای نمایش آن‌چه کاخ سفید دوست دارد از ایران و سایر کشورهای مستقل ببیند.
و در این مسیر، فیلم‌هایی مثل «یک تصادف ساده» بیشتر از آن‌که برنده‌ی یک رقابت هنری باشند، متاسفانه در جایگاه پیاده‌نظام یک پروژه سیاسی ایفای نقش می‌کنند.


اخبار مرتبط
جایزه‌ای برای فریب؛ وقتی پاریس با نام ایران سیاست‌بازی می‌کند
دوشنبه 1404/03/05 ساعت 17:24
نورنیوز بررسی می کند،
جایزه‌ای برای فریب؛ وقتی پاریس با نام ایران سیاست‌بازی می‌کند
جشنواره‌ای که روزگاری تبلور خلاقیت و آزادی بیان بود، حالا به ابزاری در خدمت سیاست‌های نفاق‌افکنانه پاریس بدل شده است. فرانسه با استفاده از بستر کن، نه حقیقت را گرامی می‌دارد و نه انسانیت را؛ بلکه نقاب می‌زند بر جنایاتی که خود مرتکب آن است.
کتابخانه علیه قلم؛ چون به سنوار گفتی «شهید» جایزه نمی‌گیری
دوشنبه 1404/03/05 ساعت 16:09
کتابخانه علیه قلم؛ چون به سنوار گفتی «شهید» جایزه نمی‌گیری
لغو بورسیه نویسنده استرالیایی به‌دلیل حمایت از شهید یحیی سنوار، موجی از اعتراضات را در جامعه ادبی و فرهنگی استرالیا برانگیخت؛ جایی که آزادی بیان قربانی سانسور نهادی شد.
جشنواره کن؛ ایدئولوژی سازی در بستر سینما
چهارشنبه 1401/03/18 ساعت 17:25
نورنیوز بررسی می‌کند؛
جشنواره کن؛ ایدئولوژی سازی در بستر سینما
درحالی که برگزارکنندگان رویدادهای فرهنگی و هنری در غرب، به‌ویژه جشنواره‌های سینمایی مدعی معرفی ایده‌ها و توانمندی‌های برتر بدون توجه به اعتقادات و باورهای فرهنگی تولید کنندگان آثار هستند در حالی که نحوه داوری و انتخاب آثار و شیوه برگزاری این رویدادها کاملا ایدئولوژیک و جهت‌دار است.
خبرنگاران روس هم از جشنواره کن حذف شدند
دوشنبه 1401/02/19 ساعت 10:28
خبرنگاران روس هم از جشنواره کن حذف شدند
مسئولان جشنواره فیلم کن فرانسه، درخواست همه خبرنگاران و فعالان رسانه‌ای روسیه را برای حضور در این رویداد سینمایی رد کردند.
نظرات

آگهی تبلیغاتی
آخرین اخبار
تحول در فناوری پوشیدنی‌ها؛ کشی که گرمای بدن را به برق تبدیل می‌کند
اسطوره شیرجه آمریکا مدال‌های المپیکش را برای تأمین هزینه‌هایش حراج کرد
مصرف پروتئین حیوانی و کاهش اندک مرگ‌ومیر ناشی از سرطان
جزئیات قیمت و حافظه آیفون 17 ایر فاش شد
آزمایش سه‌دقیقه‌ای جدید، شناسایی زودهنگام آلزایمر را ممکن می‌کند
اسفنج‌های خوراکی برای لاغری؛ نوآوری تازه دانشمندان چینی
ستاره نامدار تنیس که سرطان را شکست داد
کمپین تبلیغاتی رژیم صهیونیستی با کمک گوگل
مدودف: روسیه تهدید نمی‌کند اما باید رویکردهای نظامی مرزی را بازنگری کند
صدراعظم آلمان: اروپا همچنان به کمک آمریکا وابسته است
پایان خاموشی ها با راه اندازی نیروگاه های خورشیدی
دولت با اعطای اختیارات جدید، مسیر سرمایه‌گذاری در استان‌ها را تسهیل می‌کند
مسئول آمریکایی: نتایج جلسه کابینه لبنان تا حدی مثبت بود
هشدار وزیر آمریکایی به هند درباره همکاری با روسیه و چین
پروازهای باکو -تهران فردا از سر گرفته می‌شود
فراتحلیل و فرامتن سفر رئیس جمهور محترم ایران به چین و اجلاس شانگهای
درویش: با وجود فشارها، پرسپولیس آماده ادامه رقابت‌هاست
عکس های منتخب جهان، 5 سپتامبر 2025
ولایتی: شانگهای در آینده نقش اول را در تعیین سرنوشت جهان دارد
قتل مشکوک پدر 77 ساله؛ بازداشت پسر به اتهام قتل
ایران و ازبکستان برای دومین بار در فینال کافا رودررو می‌شوند
واکنش روسیه به حمایت از قطعنامه پیشنهادی ایران در آژانس انرژی اتمی
اردن و قطر اظهارات نتانیاهو درباره کوچ اجباری فلسطینی‌ها را محکوم کردند
وزیر آموزش و پرورش: برگزاری المپیادهای مدرسه‌ای راهی برای کشف استعدادهای ورزشی است
برگزاری تمرین تاکتیکی تیم ملی زیر نظر قلعه‌نویی در ازبکستان
دومین بانک بزرگ روسیه در ایران افتتاح می شود
تلاش آمریکا برای جاسوسی از رهبر کره شمالی شکست خورد
اتمام تعمیرات اساسی سکوهای فاز یک پارس جنوبی
خلبان، پرواز قشم-تهران را به سلامت فرود آورد
انتقاد عراقچی از سکوت کرکننده غرب نسبت به توسعه هسته‌ای رژیم اسرائیل
تعطیلی دوباره راکتور هسته‌ای در فرانسه به دلیل هجوم عروس‌های دریایی
اروگوئه، کلمبیا و پاراگوئه بلیت جام جهانی را رزرو کردند
واکنش نتانیاهو به بیانیه وزارت خارجه مصر درباره کوچاندن مردم غزه
افت نرخ ارز، قیمت سکه را کاهشی کرد
رئیس پیشین صداوسیما: تا تغییر ساختار، رفع فیلترینگ امکان‌پذیر نیست
اتحادیه اروپا بر استمرار دیپلماسی با ایران تاکید کرد
سفارت روسیه: فروش دارایی‌های روسیه از سوی انگلیس غیرقانونی است
مصر خواستار آتش‌بس فوری و خروج نیروهای اسرائیلی از غزه شد
عدالت مالیاتی در دستور کار؛ حذف مالیات برای اقشار کم‌درآمد
اعتراف ترامپ به عقب‌نشینی آمریکا در برابر چین، روسیه و هند
استقبال زلنسکی از موضع پوتین درباره عضویت اوکراین در اتحادیه اروپا
فنلاند حمایت خود را از راه‌حل دو کشوری در مسئله فلسطین اعلام کرد
هفت افتخار جهانی ایران در کمتر از 2 ماه
نشست فوق‌العاده برخط سران بریکس دوشنبه برگزار می‌شود
بیانیه حماس در واکنش به دستور وزیر جنگ رژیم صهیونیستی برای تشدید بمباران غزه
سفر هیات 5 نفره افغانستان به ایران برای حل مشکلات هویتی افغان‌ها
نظم ترامپ؛ جهان شرکت، آمریکا مدیرعامل!
وضعیت بحرانی کیفیت هوا در 11 شهر خوزستان
بازگشت به زندگی یک محکوم به قصاص در استان هرمزگان پس از 9 سال
خلع سلاح مقاومت؛ ریسک فروپاشی موازنه منطقه‌ای
X
آگهی تبلیغاتی