×
اقتصادی
شناسه خبر : 224938
تاریخ انتشار : چهارشنبه 1404/02/31 ساعت 09:25

موسی غنی‌نژاد

درباره چسبندگی قیمت‌ها

در اقتصادهای مبتنی بر بازار آزاد رقابتی، پدیده چسبندگی قیمت‌ها کمتر اتفاق می‌افتد. منظور از چسبندگی‌ قیمت این است که تغییراتی در شرایط عرضه یا تقاضای بازار ایجاد شود؛ اما متناسب با آن قیمت تغییر نکند.

نورنیوز-گروه اقتصادی: مثلا وقتی رکود اقتصادی روی می‌دهد و تقاضا برای نیروی کار کاهش می‌یابد، انتظار می‌رود دستمزدها کاهش یابد؛ اما چنین اتفاقی روی نمی‌دهد و علت آن ‌هم‌ اغلب فشار اجتماعی ناشی از تشکل‌های کارگری یا قدرت سیاسی حاکم است که مانع کارفرمایان از کاهش دستمزدها می‌شوند.

چسبندگی قیمت‌ها اغلب در بازار کار اتفاق می‌افتد؛ اما الزاما منحصر به آن نیست و ممکن است در بازار کالاها هم به نوعی رخ دهد. در اقتصاد ایران در قیمت کالاهایی که به نوعی با واردات مرتبطند نیز نوعی چسبندگی مشاهده می‌شود؛ یعنی با بالا رفتن نرخ ارز در بازار، قیمت آنها طبیعتا افزایش می‌یابد؛ اما با پایین آمدن نرخ ارز قیمت این کالاها متناسب با آن کاهش نمی‌یابد. این پدیده در شرایط خاص ممکن است علت‌های متفاوتی داشته باشد؛ اما به‌طور عمده و اساسا برمی‌گردد به نااطمینانی و تلاطم حاکم بر بازار ارز. واردکنندگان هنگام افزایش نرخ ارز ناگزیر به افزایش قیمت کالاهای وارداتی خود هستند، اما زمانی که این نرخ کاهش می‌یابد آنها مطمئن نیستند که آیا این کاهش موقتی است یا تداوم خواهد یافت؟

از این‌ رو، در کاستن از قیمت‌ها درنگ می‌کنند تا مطمئن شوند شرایط تثبیت می‌شود یا نه. واقعیت این است که در شرایط تداوم روند تورمی در اقتصاد کلان که ایران دهه‌هاست گرفتار آن است، انتظارات نسبت به تغییرات نرخ ارز طبیعتا افزایشی خواهد بود. اما عامل مهم دیگر موثر بر تغییرات نرخ ارز در اقتصاد ما تحولات سیاسی در روابط بین‌المللی است: با خبرهای بد در این خصوص نرخ ارز به‌سرعت بالا می‌رود و با خبرهای خوب به‌سرعت رو به کاهش می‌گذارد. تا زمانی که مذاکرات هسته‌ای کنونی به نتیجه قطعی نرسیده، این تلاطم در بازار ارز ادامه خواهد یافت. تاجران و تولیدکنندگانی که قیمت کالایشان مستقیم‌ یا غیرمستقیم متاثر از نرخ ارز است تصمیمات خود را به چشم‌انداز درازمدت ناظر بر ثبات نسبی شرایط موکول خواهند کرد. البته باید اذعان کرد که در این میان، دستوری بودن اقتصاد ایران که‌ در آن دولت به صورت فعال‌مایشاء عمل می‌کند مزید بر علت است. 

تجار و‌ تولیدکنندگان می‌دانند که اگر یک‌بار قیمت را به علت کاهش نرخ ارز پایین آوردند، به این راحتی نمی‌توانند آن را به هنگام افزایش نرخ ارز بالا ببرند؛ چون دولت اجازه این کار را نمی‌دهد. از این‌رو ترجیح می‌دهند در کوتاه‌مدت صبر و انتظار در پیش گیرند. معضل بزرگ اقتصاد ایران که چسبندگی قیمت‌ها در حال حاضر مصداق کوچکی از آن است، به دو مساله اساسی و مزمن برمی‌گردد: یکی شرایط ناپایدار و پرتنش در روابط بین‌المللی سیاسی و اقتصادی کشور ما و دیگری روابط دستوری حاکم بر تمام خلل و فرج اقتصاد ملی. تا زمانی که چاره‌ای اساسی برای این دو مساله اندیشیده نشود، نباید انتظار معجزه‌ای از عملکرد اقتصاد ایران داشت.


نظرات

آگهی تبلیغاتی
آخرین اخبار
محمد حسین طاهری آکردی سرپرست جدید ستاد امر به معروف و نهی از منکر کشور شد
پیام های نتانیاهو چقدر جدی است؟
انزوای مالی
کریدور شمال–جنوب؛ پیوند راهبردی ایران و اوراسیا
سرطان بدخیم انرژی
فرصتی مشروط برای ثبات منطقه
هشدار بانک مرکزی: فعالیت‌های بانکی بدون مجوز جرم است
ترامپ : راه پایان دادن به جنگ روسیه و اوکراین، رفتن مستقیم به یک توافق صلح است
گرم‌ترین نقطه ایران در روز گذشته کجا بود؟
پزشکیان به ارمنستان و بلاروس می‌رود/سفر به چین در شهریورماه
سقوط بالابر نما در خیابان ولیعصر +تعداد فوتی ها
رونمایی از دیوارنگاره «ارتش فدای ملت» در میدان ولیعصر تهران
برای شرایط بحرانی؛ساختارهای جدید در سه ناحیه تهران ایجاد می شود
قیمت دلار و سایر ارزها امروز ‎شنبه 25 مرداد 1404+جدول
اعلام تمهیدات جدید سازمان حمل ونقل و ترافیک شهرداری تهران برای مدیریت ترافیک مهرماه+جزییات
ثبت بیش از 51 هزار تماس با اورژانس تهران در یک هفته
واژگونی خودرو ون زائران ایرانی در عراق +تعداد مصدومان
سفر قریب الوقوع زلنسکی به واشنگتن
نقص فنی پهپاد اسرائیلی را به دست مردم غزه انداخت+فیلم
فشار اسپانیا به اتحادیه اروپا برای قطع روابط با اسرائیل
اباذری سهمیه مسابقات قهرمانی جهان را گرفت
واکنش دبیر انجمن واردکنندگان برنج ایرانی به کمبود برنج در بازار
زاخارووا: رسانه‌های غربی سه سال است که از انزوای روسیه روایت می‌کنند
حکم اعدام متجاوز سریالی تهران صادر شد
ایران در جام جهانی والیبال نشسته 2025 نخواهد بود+دلایل عدم اعزام تیم ایران
افزایش تلفات سیل در پاکستان؛ شمار جان‌باختگان به 300 نفر رسید + فیلم
آخرین زمان مهلت تعیین گروه آزمایشی کنکور 1404 مشخص شد
کاهش 5٪ مصرف انرژی در پایتخت با مشارکت شهروندان تهرانی
سقوط مرگبار اتوبوس در الجزایر+آمار تلفات
جزییات شهادت مأمور انتظامی در درگیری مسلحانه ایرانشهر
آخرین وضعیت جاده های شمالی کشور /اعلام محدودیت های جدید
ارتش اسرائیل از ترس انتقام ایران، ساختار حفاظت از افسران خود را تغییر داد
تیراندازی داماد در آمل؛ جان 6 نفر از اعضای خانواده عروس را گرفت
حکم جدیددادگاه کانادا درباره سانحه هواپیمای اوکراین؛ سانحه پرواز PS752
برنامه مسابقات ورزشی امروز شنبه 25 مرداد + پخش زنده
حمایت مالی دولت از گندم‌کاران؛ پرداخت 70 درصد مطالبات گندم‌کاران
نحوه ثبت‌نام و شرایط فروش خودروهای وارداتی سایپا اعلام شد+ معرفی چهار محصول پرطرفدار سایپا
بازگشت صدای بیمار با ایمپلنت مغزی مجهز به هوش مصنوعی
روایت تکان‌دهنده مسئول دفتر پزشکیان از روز بمباران جلسه «شعام»+ فیلم
واکنش تند ایران‌خودرو به اتهام گران‌فروشی تعزیرات حکومتی
وضعیت آب و هوا امروز شنبه 25 مرداد 1404 + وضعیت استان‌ها
استقلال به دنبال صعود؛ تاریخ دقیق بازی‌های آسیایی استقلال اعلام شد
دیدار ناموفق یا امتیازگیری های پنهان پوتین؟
حماس گنجاندن نام این جنبش در لیست سیاه سازمان ملل را محکوم کرد
علی اکبری حریف داغستانی را ناک‌اوت کرد
اعلام تاریخ بازی‌های آسیایی استقلال
بیانیه مشترک 31 کشور اسلامی در محکومیت سخنان نتانیاهو
«حق نام‌گذاری» اماکن ورزشی در المپیک بفروش می رسد
انفجار در کارخانه باروت روسیه 5 کشته و دهها زخمی بر جای گذاشت
2 نهاد امدادی و حقوق بشری: اسرائیل به محافظان کاروان‌های کمک‌ در غزه حمله می‌کند
X
آگهی تبلیغاتی