×
اجتماعی
شناسه خبر : 223255
تاریخ انتشار :

محمد زعیم‌زاده

منشورِ بهشتی

پیام راهبردی رهبر انقلاب اسلامی به اهالی حوزه از چند جهت حائز اهمیت است، متنی که در آن هم مسیر طی شده توسط حوزه علمیه به‌مثابه دستگاه تولید نرم‌افزار حاکمیت دینی مورد تحلیل قرار گرفته و هم بیم و امیدهای چشم‌انداز پیش رو بررسی شده و هم به آسیب‌شناسی و تحلیل نقاط ضعف و قوت و فرصت و تهدید حوزه فعلی در آن توجه شده است.

نورنیوز-گروه اجتماعی: تفصیل و تحلیل این بخش‌ها و صورت‌بندی نتایج تحلیل آن برای تبدیل به راهبردهایی برای ارتقای نرم‌افزار حکمرانی دینی خود نیاز به فضایی تخصصی‌تر و تفصیلی دارد؛ اما در سطح نمادین اگر بخواهیم بگوییم آنچه در این متن به‌عنوان حوزوی مطلوب به ذهن متبادر می‌شود؛ مصداق کیست؟ به یک اسم می‌رسیم؛ سید محمدحسین بهشتی. 
درواقع از روح حاکم بر متن چند ویژگی مهم برای یک روحانی حوزوی تراز استخراج می‌شود که این این‌همانی را ساده می‌کند، پیام رهبری یک فرصت کم‌نظیر در اختیار حوزه‌های علمیه قرار می‌دهد که سازوکارهای علمی، آموزشی و پژوهشی را به‌گونه‌ای تنظیم کند که خروجی حوزه یک روحانی در این تراز باشد. 

1- روحانی جامع و عمیق

تمدن‌سازی مبتنی بر عدالت و آزادی انسان فقط از دستگاه فکری‌ای برمی‌آید که پیچیدگی‌های این درهم‌تنیدگی را فهم کند و یکی را به‌پای دیگری ذبح نکند، نگاه‌های تک ساحتی به فقه، فلسفه و عرفان در طول حیات حوزه وجود داشته و بعضاً روحانیون تک‌فازی و سطحی بار آورده است که به تکفیر تفکرات جامع می‌پردازند، باور واقعی به توأمان بودن عدالت و آزادی از کسی برمی‌آید که این پیچیدگی‌ها را درک کند، محمدحسین بهشتی در ایده و روش مهم‌ترین الگوی این نگاه در تاریخ انقلاب است. عدم فهم این دوگانگی بعضاً در سیاست دو جریان افراطی را پدید آورده است. 

2- روحانی مردمی 

خوش‌بینانه نگریستن به عامه مردم از هر طیف و نظر و سلیقه شرط لازم برای تعامل با مردم است، کسی که باور واقعی به این مسئله ندارد، پیاپی در حال خط‌کشی بین مردم و ساخت دوقطبی‌های واهی است، بحران‌زی‌ها و کسانی که عمر سیاسی خود را در ساخت دوقطبی‌های مخرب می‌دانند با چنین فهمی از نرم‌افزار انقلاب مشکل دارند؛ آن‌ها به این معنا با یک انقلابی چون بهشتی فرق دارند، حتی اگر تندترین شعارهای انقلابی را سر بدهند و بقیه را به غیرانقلابی بودن متهم کنند، کمااینکه عده‌ای با بهشتی هم چنین می‌کردند. 

3- روحانی روزآمد و فعال

هنر بزرگ امام، آوردن دین از گوشه حجره‌های حوزه‌های علمیه به متن سیاست و جامعه بود، فاصله مکتب امام با روحانیت سنتی گوشه‌نشین انزواطلب از همان روزهای اول نهضت مشخص بود، کنشگری در چنین فضایی نیازمند مجهز بودن به استدلال‌های روز و ابزارهای ارتباطی مدرن و تعامل با اقشار پیشرو و آوانگارد ازجمله دانشجویان و روشنفکران است. درواقع روحانی‌ای می‌تواند در شرایط کنونی این ایده را پیش ببرد که هم جامع و عمیق باشد و هم بتواند به زبان روز سخن بگوید. مجموعه سخنرانی‌های شهید بهشتی در جمع دانشجویان ایرانی داخل و خارج کشور یک کلاس درس رایگان برای فهم این موضوع است. 

4- روحانی اخلاقی 

خروجی حوزه پیشرو و سرآمد نمی‌تواند روحانی‌ای باشد که در سیاست و فرهنگ و جامعه در مسئولیت‌های مختلف به تندخویی و بداخلاقی و بی‌تقوایی نسبت به رقیب سیاسی مشهور باشد. بهشتی کسی بود که حتی اجازه نمی‌داد منتقدان به محمدرضا پهلوی یا بنی‌صدر نسبت ناروا بدهند. 

5- بازاری نشدن شأن روحانیت 

یکی از پیچیدگی‌های ارتباط‌گیری با عامه مردم و روشنفکران و... حفظ مرز میان مردمی‌بودن و بازاری شدن است، مردمی‌بودن به‌مثابه دردسترس‌بودن و به زبان قوم حرف‌زدن با بازاری شدن فرق دارد. پدیده‌هایی چون آخوند بلاگری که این روز‌ها بعضاً مشاهده می‌شود، نتیجه عبور از این مرز است. حفظ این مرز به محتوا و عمق روحانی برمی‌گردد. کسی که عمق بالایی داشته باشد به‌طور طبیعی کلام جاذب پیدا می‌کند و الگوی تبلیغی‌اش آهنربایی است، فروکاستن دین و معرفت و دانش به کالا مدل بهشتی‌ها نیست. 

6- روحانی انقلابی و عقلانی 

روحانی تراز سید محمدحسین بهشتی نه از اصول انقلاب 57 با همه دقایق گفتمانی‌اش چون استقلال، آزادی، عدالت و... می‌کاهد، نه عقلانیت را کنار می‌گذارد و در دام رادیکالیسم و افراطی‌گری می‌افتد، نه به بهانه جذب و... از اصولش کوتاه می‌آید، نه آنچنان کم‌مایه و پرخشگرانه از اصول دفاع می‌کند که جامعه را چندپاره کند. پیچیدگی‌ها و مصلحت‌ها را می‌داند و اهل سیاست‌ورزی است. مدرس ایدئولوژی است و استاد متدولوژی، هم مفاهیم انقلابی و اصولش را می‌شناسد و هم روش‌های رسیدن به آن را بلد است، مانند بهشتی از دل مجلس متکثر و رنگارنگ خبرگان قانون اساسی طوری از نظریه ولایت فقیه دفاع می‌کند که روشنفکران هم مجبور می‌شوند به او تأسی کنند. گاردش روی شنیدن نقد و فضای آزاد فکری باز است، در حالی که رئیس قوه است به مناظره تلویزیونی می‌رود و با سران جریان‌های معارض به بحث آزاد می‌نشیند. اهل سیاست‌ورزی است و در بزنگاه‌ها روی اختلافات کوچک چشم می‌پوشد، در عین حال طوری استکبارستیز و ضدآمریکایی است که راهی جز حذفش پیدا نمی‌کنند. 

 


نظرات
آگهی تبلیغاتی
آخرین اخبار
از ازدواج تا شکست حکم؛ آیا ماده 477 سرنوشت تتلو را عوض می کند؟
فاصله‌گذاری آمریکا با اسرائیل
ایران روی لبه تیغ زلزله؛ خطر فقط از گسل‌ها نیست
موج بزرگ استخدام در آموزش‌و‌پرورش؛ 85 هزار معلم جدید در راه است
تهران در امنیت نسبی؛زورگیری 15 درصد کاهش یافت !
برنامه دیدار بعدی فوتسال بانوان در مرحله نیمه نهایی
خبر مهم برای فرهنگیان بازنشسته؛ پرداخت معوقات از ماه آینده کلید می‌خورد
خبر خوش برای بازنشستگان تأمین اجتماعی؛ آغاز متناسب‌سازی حقوق از 27 اردیبهشت + فیلم
حکم نهایی پرونده قتل دانشجو صادر شد
تیم 34 میلیون نفری «گیمر»های ایرانی
اقتصادنگار | بازگشت پرحاشیه بانک زنجانی، سایپا و سایه ی فساد
فرصت‌های مذاکرات عمان
استقلال در مسیر جهانی شدن؛ پایان گمانه‌زنی‌ها درباره نیمکت!
مدارس 6 شهرستان تعطیل شد؛ سلامت در اولویت است
کشتار نیمه‌شب در جبالیا؛ خانه‌هایی که بر سر خانواده‌ها فروریخت + فیلم
وضعیت آب و هوا امروز 24 اردیبهشت + وضعیت استانها
برنامه مسابقات امروز 25 اردیبهشت + پخش زنده
تعطیلی مدارس تبریز برای سلامت دانش‌آموزان در هوای آلوده
زلزله‌ای به بزرگی 3.3 ریشتر صفادشت تهران را لرزاند
دنیرو در کن 2025؛ اوج افتخار برای استاد جاودان بازیگری
آلودگی هوا، آموزش را به خانه برد
علوی: رأی بیرانوند هنوز نیامده؛ شفاف‌سازی کامل در راه است
ترامپ وارد ریاض شد/ بن سلمان راننده ترامپ شد!+ فیلم
امتحانات عقب و سلامت جلو افتاد! تصمیم هوشمندانه در خوزستان
یمن: با موشک بالستیک هایپرسونیک فرودگاه بن گوریون را هدف قرار دادیم
پادکست |خانه داری یا شاغل بودن ؟ دغدغه زنان امروزی
قم و نجف در برابر تفرقه و تحجر
تیم ملی به مشهد می‌رود؛ دیدار با کره شمالی قطعی شد
ایران نما | معرفی جاذبه های گردشگری شهرهای ایران (31)«اندیمشک»
ترور شخصیت‌ها، نشانه بن‌بست استراتژیک اسرائیل
درخشش قائدی و مغانلو مانع شکست کلبا شد / قائدی بهترین بازیکن شد! + ویدیو گل
سردار سلامی: 600 موشک آماده‌اند، صهیونیست‌ها آماده‌اند؟ + ویدیو
ترامپ:آرزوی من پیوستن عربستان به پیمان ابراهیم است!
فروش ویژه محصولات سایپا به مناسبت سوم خرداد+جزییات و لینک ثبت نام
ورود بدون مجوز سیدورف به استقلال؟
آمریکا تحریم‌های جدید علیه نفت ایران اعمال کرد
وزیر نیرو: چرا علما برای خالی بودن سدها کاری نمی‌کنند؟
دیدار غیرمنتظره ترامپ و جولانی در ریاض؟
گزینه جذاب کارتال برای خط حمله پرسپولیس
صعود درخشان بانوان فوتسال ایران به نیمه‌نهایی+ خلاصه بازی با چین تایپه
دیپلماسی خزر در دستان معاون بین‌الملل وزارت خارجه
گزارش تصویری | سفر دو روزه فاطمه مهاجرانی سخنگوی دولت به منطقه آزاد انزلی
موج گرما و گرد و غبار خوزستان را فرا می گیرد
رأی بیرانوند صادر شد؛ چرا هنوز اعلام نشده؟
طلاهای سنگین ایران در چین؛ آسیا زیر پای وزنه‌برداران+ فیلم
چگونه جنگنده‌های چینی در نبرد هند و پاکستان شگفتی آفریدند!
جزئیات دور چهارم مذاکرات از زبان غریب‌آبادی؛ تداوم آمریکا متناقض است
در هفتمین میزمشترک رسانه‌ای ایران و روسیه چه گذشت؟
11 بانک روسی در خدمت تراکنش‌های ایرانی؛ یک گام مهم در استقلال مالی + فیلم
کدام شهر میزبان فینال جام حذفی خواهد بود؟
X
آگهی تبلیغاتی