×
اجتماعی
شناسه خبر : 223255
تاریخ انتشار :

محمد زعیم‌زاده

منشورِ بهشتی

پیام راهبردی رهبر انقلاب اسلامی به اهالی حوزه از چند جهت حائز اهمیت است، متنی که در آن هم مسیر طی شده توسط حوزه علمیه به‌مثابه دستگاه تولید نرم‌افزار حاکمیت دینی مورد تحلیل قرار گرفته و هم بیم و امیدهای چشم‌انداز پیش رو بررسی شده و هم به آسیب‌شناسی و تحلیل نقاط ضعف و قوت و فرصت و تهدید حوزه فعلی در آن توجه شده است.

نورنیوز-گروه اجتماعی: تفصیل و تحلیل این بخش‌ها و صورت‌بندی نتایج تحلیل آن برای تبدیل به راهبردهایی برای ارتقای نرم‌افزار حکمرانی دینی خود نیاز به فضایی تخصصی‌تر و تفصیلی دارد؛ اما در سطح نمادین اگر بخواهیم بگوییم آنچه در این متن به‌عنوان حوزوی مطلوب به ذهن متبادر می‌شود؛ مصداق کیست؟ به یک اسم می‌رسیم؛ سید محمدحسین بهشتی. 
درواقع از روح حاکم بر متن چند ویژگی مهم برای یک روحانی حوزوی تراز استخراج می‌شود که این این‌همانی را ساده می‌کند، پیام رهبری یک فرصت کم‌نظیر در اختیار حوزه‌های علمیه قرار می‌دهد که سازوکارهای علمی، آموزشی و پژوهشی را به‌گونه‌ای تنظیم کند که خروجی حوزه یک روحانی در این تراز باشد. 

1- روحانی جامع و عمیق

تمدن‌سازی مبتنی بر عدالت و آزادی انسان فقط از دستگاه فکری‌ای برمی‌آید که پیچیدگی‌های این درهم‌تنیدگی را فهم کند و یکی را به‌پای دیگری ذبح نکند، نگاه‌های تک ساحتی به فقه، فلسفه و عرفان در طول حیات حوزه وجود داشته و بعضاً روحانیون تک‌فازی و سطحی بار آورده است که به تکفیر تفکرات جامع می‌پردازند، باور واقعی به توأمان بودن عدالت و آزادی از کسی برمی‌آید که این پیچیدگی‌ها را درک کند، محمدحسین بهشتی در ایده و روش مهم‌ترین الگوی این نگاه در تاریخ انقلاب است. عدم فهم این دوگانگی بعضاً در سیاست دو جریان افراطی را پدید آورده است. 

2- روحانی مردمی 

خوش‌بینانه نگریستن به عامه مردم از هر طیف و نظر و سلیقه شرط لازم برای تعامل با مردم است، کسی که باور واقعی به این مسئله ندارد، پیاپی در حال خط‌کشی بین مردم و ساخت دوقطبی‌های واهی است، بحران‌زی‌ها و کسانی که عمر سیاسی خود را در ساخت دوقطبی‌های مخرب می‌دانند با چنین فهمی از نرم‌افزار انقلاب مشکل دارند؛ آن‌ها به این معنا با یک انقلابی چون بهشتی فرق دارند، حتی اگر تندترین شعارهای انقلابی را سر بدهند و بقیه را به غیرانقلابی بودن متهم کنند، کمااینکه عده‌ای با بهشتی هم چنین می‌کردند. 

3- روحانی روزآمد و فعال

هنر بزرگ امام، آوردن دین از گوشه حجره‌های حوزه‌های علمیه به متن سیاست و جامعه بود، فاصله مکتب امام با روحانیت سنتی گوشه‌نشین انزواطلب از همان روزهای اول نهضت مشخص بود، کنشگری در چنین فضایی نیازمند مجهز بودن به استدلال‌های روز و ابزارهای ارتباطی مدرن و تعامل با اقشار پیشرو و آوانگارد ازجمله دانشجویان و روشنفکران است. درواقع روحانی‌ای می‌تواند در شرایط کنونی این ایده را پیش ببرد که هم جامع و عمیق باشد و هم بتواند به زبان روز سخن بگوید. مجموعه سخنرانی‌های شهید بهشتی در جمع دانشجویان ایرانی داخل و خارج کشور یک کلاس درس رایگان برای فهم این موضوع است. 

4- روحانی اخلاقی 

خروجی حوزه پیشرو و سرآمد نمی‌تواند روحانی‌ای باشد که در سیاست و فرهنگ و جامعه در مسئولیت‌های مختلف به تندخویی و بداخلاقی و بی‌تقوایی نسبت به رقیب سیاسی مشهور باشد. بهشتی کسی بود که حتی اجازه نمی‌داد منتقدان به محمدرضا پهلوی یا بنی‌صدر نسبت ناروا بدهند. 

5- بازاری نشدن شأن روحانیت 

یکی از پیچیدگی‌های ارتباط‌گیری با عامه مردم و روشنفکران و... حفظ مرز میان مردمی‌بودن و بازاری شدن است، مردمی‌بودن به‌مثابه دردسترس‌بودن و به زبان قوم حرف‌زدن با بازاری شدن فرق دارد. پدیده‌هایی چون آخوند بلاگری که این روز‌ها بعضاً مشاهده می‌شود، نتیجه عبور از این مرز است. حفظ این مرز به محتوا و عمق روحانی برمی‌گردد. کسی که عمق بالایی داشته باشد به‌طور طبیعی کلام جاذب پیدا می‌کند و الگوی تبلیغی‌اش آهنربایی است، فروکاستن دین و معرفت و دانش به کالا مدل بهشتی‌ها نیست. 

6- روحانی انقلابی و عقلانی 

روحانی تراز سید محمدحسین بهشتی نه از اصول انقلاب 57 با همه دقایق گفتمانی‌اش چون استقلال، آزادی، عدالت و... می‌کاهد، نه عقلانیت را کنار می‌گذارد و در دام رادیکالیسم و افراطی‌گری می‌افتد، نه به بهانه جذب و... از اصولش کوتاه می‌آید، نه آنچنان کم‌مایه و پرخشگرانه از اصول دفاع می‌کند که جامعه را چندپاره کند. پیچیدگی‌ها و مصلحت‌ها را می‌داند و اهل سیاست‌ورزی است. مدرس ایدئولوژی است و استاد متدولوژی، هم مفاهیم انقلابی و اصولش را می‌شناسد و هم روش‌های رسیدن به آن را بلد است، مانند بهشتی از دل مجلس متکثر و رنگارنگ خبرگان قانون اساسی طوری از نظریه ولایت فقیه دفاع می‌کند که روشنفکران هم مجبور می‌شوند به او تأسی کنند. گاردش روی شنیدن نقد و فضای آزاد فکری باز است، در حالی که رئیس قوه است به مناظره تلویزیونی می‌رود و با سران جریان‌های معارض به بحث آزاد می‌نشیند. اهل سیاست‌ورزی است و در بزنگاه‌ها روی اختلافات کوچک چشم می‌پوشد، در عین حال طوری استکبارستیز و ضدآمریکایی است که راهی جز حذفش پیدا نمی‌کنند. 

 


نظرات
آگهی تبلیغاتی
آخرین اخبار
اینتر-لاتزیو؛ اعتماد اینزاگی به الماس بوشهری در نبود مارتینز+ لینک پخش زنده و ترکیب
واکنش قاطع عراقچی به زیاده خواهی ویتکاف؛ ادامه مذاکرات و اما و اگرهای پیش رو
حسرت صنعت نفت آبادان در وقتهای اضافه+ فیلم
گزارش تصویری | طنین حمایت جهانی از فلسطین در هفتاد و هفتمین سالگرد روز نکبت
بازار داغ نقل‌وانتقالات| رضا شکاری پیراهن قرمز پوشید؟
طالب ریکانی پیکان را به لیگ برتر برد!+ نتایج و جدول نهایی لیگ آزادگان
عکس های منتخب ایران، یکشنبه 28 اردیبهشت 1404
زمان جلسه بعدی حراج شمش طلا مشخص شد
رئال مادرید-سویا؛ پوست اندازی کهکشانی‌ها از امشب آغاز میشود+ لینک پخش زنده و ترکیب
قهرمانان میزبان ویارئال خواهند بود + لینک پخش زنده
چرا رسانه های صهیونیستی از پایگاه‌های زیرزمینی ایران شگفت زده شدند؟
سیل در دل زمین حاصلخیز + فیلم
هشدار باد شدید و گرد و غبار در تهران
شکاری؛ شکار سرخ ها شد!
نبرد گلادیاتورها برای تصاحب کفش طلای اروپا ! + جدول گلزنان
عراقچی تاکید کرد: غنی‌سازی در ایران ادامه خواهد داشت
ایران نما | معرفی جاذبه های گردشگری شهرهای ایران (35)«ایرانشهر»
لیگ قهرمانان آسیا و قهرمانی تیمی از خلیج فارس
آمریکا باز هم زیر قولش زد!
ستاره آبی در آسمان استقلال طلوع نکرد!
سرمربی تیم امید به‌زودی معرفی می‌شود؛ پایان انتظار نزدیک است
وزارت راه از نماینده مجلس شکایت می کند؟
چطور پیامک‌های تبلیغاتی را برای همیشه متوقف کنیم؟
آمریکا؛ به ایران طرح داده ایم/عراقچی؛ طرحی دریافت نکردیم!
طبیعت سمنان می‌درخشد؛ شکوفایی شقایق‌ها در دشت میامی + فیلم
پادکست | ویژه برنامه روز بزرگداشت خیام نیشابوری
احتیاط دیپلماتیک ایران در مواجهه با طرح‌های هسته‌ای نوظهور
پایان قدرت‌نمایی مسلحانه؛ پلیس ملارد اوباش را زمین‌گیر کرد + فیلم
خداحافظی با احترام؛ پایان آرام مأموریت دقیقی در خیبر
رد قاطع شایعات درباره دالان زنگزور؛ تاکید ایروان بر ثبات و همکاری
نورنما | دزدی کله پاچه با روش موبایل قاپی!
نمایشگاه آخرین دستاوردهای دانش‌بنیان در حوزه هوش مصنوعی افتتاح شد
مهدی کروبی پس از بستری کوتاه‌مدت از بیمارستان ترخیص شد
هشدار وزش باد شدید در تهران از دوشنبه تا پنجشنبه
صعود تاریخی پدیده ایرانی به جمع 64 بازیکن برتر جهان
هشدار آبی در راه است:سدها تشنه‌اند!
نخستین پرواز مستقیم سعودی در تهران؛ آغاز فصل تازه همکاری‌ها
هری کین، آقای گل دومین فصل پیاپی بوندسلیگا شد؛ 26 گل در 31 بازی
غزه محک غیرت عربی و اسلامی
امنیتِ فروشی؛ وقتی واشنگتن قبض می‌نویسد
لحظه بالا بردن جام قهرمانی لیگ یک فرانسه توسط کاپیتان مارکینیوش
اختلال در ورود به سایت سازمان تامین اجتماعی رفع شد/علت اختلال چه بود؟
پوستر جالب اتحاد کلبا برای هتریک مهدی قائدی + عکس
شهادت «زکریا السنوار» برادر یحیی السنوار در غزه
اژه‌ای خطاب به ترامپ: تو که حامی جنایات هستی، حرف از صلح می‌زنی؟
خبرنگارانی که با خونشان، فریاد «آزادی» نوشتند
تونل امیرکبیر امشب بسته می‌شود
چهارمین نشست مجمع گفت‌وگوی تهران برگزار شد+ ویدیو
انتقال بزرگ در والیبال ایران؛ موسوی به شهداب پیوست!
قیمت طلا و سکه امروز یکشنبه 28 اردیبهشت 1404+ جدول
X
آگهی تبلیغاتی