×
بین الملل
شناسه خبر : 222943
تاریخ انتشار : سه‌شنبه 1404/02/16 ساعت 08:46

دکتر بهرام امیراحمدیان

مناقشه پایان ناپذیر هند و پاکستان بر سر مساله کشمیر

کشمیر از جمله مناطق بحرانی جهانی است که پس از استقلال هند از بریتانیا در سال 1947 و تشکیل دو کشور هند و پاکستان(شرقی و غربی) هنوز حل نشده باقی مانده است.

نورنیوز-گروه بین الملل: ساختار سازمان ملل و شورای امنیت آن، نتوانسته است نسبت به فیصله این مناقشه اقدامی اساسی انجام دهد. هر دو کشور خصومت را تا بدانجا رسانده اند که برای موازنه نظامی، هزینه های بسیاری را متحمل شده و به بازدارندگی هسته ای روی آورده و سرانجام هر دو دارای بمب اتمی هستند. تاسیس پیمان شانگهای به ابتکار روسیه و چین و عضویت دائم هند و پاکستان در آن هم نتوانست نسبت به رفع بحران و حل مساله کشمیر اقدامی عملی انجام دهد.  

در حادثه ای تروریستی در منطقه پهلگام کشمیر تحت کنترل هند مردان مسلح در ۲۲آوریل، ۲۶گردشگر را کشتند. تاکنون هیچ گروهی مسئولیت این حمله را برعهده نگرفته، اما منابع امنیتی هند شاخه‌ای از گروه «لشکر طیبه» پاکستان، را در پس این حمله می‌داند، اما اسلام‌آباد این اتهامات را «قویا» رد می‌کند.در واقع اختلاف میان دو کشور در مورد کشمیر به سال ۱۹۴۷در زمان استقلال بر می‌گردد که کشمیر میان پاکستان و هند تقسیم شد. هند و پاکستان بر سر کشمیر در ۱۹۴۷و ۱۹۶۵جنگیده‌اند. پاکستان روز چهارشنبه ۱۰اردیبهشت اعلام کرد اطلاعاتی «معتبر» در اختیار دارد که نشان می‌دهد هند قصد دارد در چند روز آینده به این کشور حمله کند. این وضعیت بزرگ‌ترین فروپاشی روابط دو کشور از سال ۲۰۱۹به‌شمار می‌رود؛ زمانی که یک بمب‌گذار انتحاری با خودرو، ۴۰سرباز هندی را در کشمیر کشت. در آن واقعه، هند پاکستان را مقصر دانست و پاکستان آن را انکار کرد.این دو کشور همسایۀ مسلح به سلاح هسته‌ای روابط دیپلماتیک خود را کاهش داده، تهدید به تعلیق معاهدات کلیدی کرده و اتباع یکدیگر را اخراج کرده‌اند. اکنون هند تلویحاً از احتمال حملۀ نظامی محدود و قریب‌الوقوع سخن گفته و پاکستان نیز اعلام کرده که در صورت حمله، پاسخ نظامی خواهد داد. هند و پاکستان طی سال‌ها زرادخانه‌های هسته‌ای خود را گسترش داده‌اند، اما هدف اصلی این سلاح‌ها بازدارندگی از جنگ است، نه آغاز آن. 

هند سیاست «عدم استفاده نخست» از سلاح هسته‌ای را دنبال می‌کند، به این معنا که تنها در صورت حمله هسته‌ای به نیروها یا سرزمین‌هایش، با سلاح هسته‌ای پاسخ خواهد داد .اما پاکستان سیاست متفاوتی با عنوان «بازدارندگی در تمام طیف» دارد که شامل استفاده از تسلیحات هسته‌ایِ تاکتیکی برای مقابله با تهدیدهای هسته‌ای و حملات نظامی متعارف از سوی رقیب بزرگ‌تر، قوی‌تر و ثروتمندتر منطقه‌ای است. پاکستان می‌گوید اگر احساس کند با تهدیدی حیاتی روبه‌رو است، استفاده نخست از سلاح هسته‌ای منتفی نیست. با این حال، آغاز جنگ هسته‌ای از سوی پاکستان پرهزینه خواهد بود، چراکه در برابر توان نظامیِ برتر هند قرار دارد و سه جنگ متعارف را در گذشته باخته است.با وجود دهه‌ها دشمنی و بی‌اعتمادی، هند و پاکستان عضو توافقی هستند که حمله به تأسیسات هسته‌ای یکدیگر را ممنوع می‌کند. آن‌ها هرسال در ماه ژانویه فهرستی از تأسیسات هسته‌ای خود را با هم ردوبدل می‌کنند و این کار را ۳۴سال پیاپی است که انجام داده‌اند. با این حال، هیچ‌یک از دو کشور عضو «معاهده منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای» (NPT) نیستند.در بحران کنونی، هنوز اقدام بزرگی روی نداده، اما پاکستان می‌گوید جنگنده‌های هندی را در حریم هوایی خود دیده و پهپادهای جاسوسی هند را سرنگون کرده است.

احتمالاً پاسخ نظامی دو طرف در امتداد خط کنترل (مرز عملیاتی در کشمیر) و هدف قرار دادن زیرساخت‌های ارتش یا محل‌های استقرار شبه‌نظامیان خواهد بود. در بیانیه ارتش پاکستان آمده است: « پاکستان پرتاب آزمایشی موفقی از سامانه تسلیحاتی ابدالی، یک موشک زمین‌به‌زمین با برد ۴۵۰کیلومتر، انجام داد. این پرتاب به‌منظور اطمینان از آمادگی عملیاتی نیروها و تأیید پارامترهای فنی کلیدی، از جمله سامانه ناوبری پیشرفته و قابلیت مانور ارتقایافته موشک انجام شد.».

 این پرتاب موشکی کمی پس از آن انجام شد که هند تمامی واردات از پاکستان را ممنوع کرد به دلیل آن چه «نگرانی‌های امنیت ملی» خوانده است.ژنرال عاصم منیر، فرمانده ارتش پاکستان، روز ۱۳ اردیبهشت ریاست جلسه‌ای را با فرماندهان ارشد خود درباره «وضع کنونی تنش میان پاکستان و هند» برعهده داشت. او بر اهمیت حیاتی «هوشیاری بالا و آمادگی در تمامی جبهه‌ها» تأکید کرد.هند پاکستان را به تعلیق معاهده حیاتی درباره تقسیم آب شش رودخانه در حوضه سند میان دو کشور، تهدید کرده است. معاهده آب‌های رود سند که در سال ۱۹۶۰میان دو کشور امضا شد، به رغم دو جنگ میان رقبای هسته‌ای همچنان برقرار ماند و نمونه‌ای موفق از مدیریت منابع آبی فرامرزی به شمار می‌رفت. تعلیق این معاهده بخشی از اقدامات تنبیهی هند علیه پاکستان است. اسلام‌آباد نیز با اقدامات متقابل واکنش نشان داده و هشدار داده که قطع جریان آب از سوی هند «به‌منزله اقدام جنگی تلقی خواهد شد».
واکنش جامعه جهانی

سفر اخیر جی‌دی‌ ونس، معاون رئیس جمهور آمریکا، به دهلی در زمانی که آمریکا روی همکاری هند در برابر چین حساب می‌کند، ظاهرا در شدت واکنش هند به رویداد کشمیر در برابر پاکستان بی‌تاثیر نبوده است.دونالد ترامپ در پاسخ به سوالی در مورد تنش میان پاکستان و هند گفت: «ما با هند و پاکستان خیلی نزدیکیم، آنها سالهاست بر سر کشمیر می‌جنگند».وزیر خارجه آمریکا، گفته است با هند و پاکستان تماس خواهد گرفت و از دولت‌های دیگر نیز خواسته برای آرام‌کردن اوضاع وارد عمل شوند .با توجه به جنگ‌های جاری در خاورمیانه و اوکراین و نابسامانی اقتصادی جهانی، جامعه بین‌المللی علاقه‌ای به یک جنگ جدید در جنوب آسیا ندارد .جمهوری اسلامی ایران با روابط حسنه ای که با هر دو کشور دارد، خواهان خویشتنداری و حل مساله از مجاری دیپلماسی است. همپیمانان ثروتمند پاکستان در حوزه خلیج فارس نیز خواهان ثبات و امنیت شده‌اند و هند نیز با اعضای گروه ۷درباره بحران در تماس بوده است. چین هم که مهم‌ترین بازیگر منطقه‌ای است، از دو طرف خواسته خویشتنداری کنند. سازمان ملل متحد نیز از هند و پاکستان خواسته تنش‌زدایی کنند. در مجموع و به‌طور خلاصه، هیچ‌کس خواهان جنگ دیگری نیست.


نظرات

آگهی تبلیغاتی
آخرین اخبار
کرملین: در نشست آلاسکا هیچ سندی میان پوتین و ترامپ امضا نخواهد شد
اختلال در شبکه برق اسرائیل؛ قطار تل آویو-حیفا با قطعی برق تعطیل شد
توهّمی به نام «اسراییل بزرگ»
گلایه بازنشستگان علوم پزشکی از بلاتکلیفی زمان واریز مطالبات
بازگشت 80 درصد از زائران به کشور؛ روند بازگشت ادامه دارد
قرعه‌کشی لیگ 2 آسیا ؛ استقلال و سپاهان رقبای خود را شناختند
نعیم قاسم: سلاح مقاومت خط قرمز ما است و تحویل داده نمی‌شود + فیلم
نظر لاوروف درباره نشست امروز آلاسکا + فیلم
شهرک‌های صنعتی تهران دو روز در هفته تعطیل می شوند+علت تعطیلی
عارف: تاب‌آوری جمعی کلید مقابله با چالش‌های آینده اتحادیه اقتصادی اوراسیا است
آتش‌سوزی گسترده در پاساژ آشنا با تلاش چند ساعته مهار شد
گودرزوند: حذف چهار صفر از پول ملی باعث کاهش تورم نمی‌شود
انحراف اتوبوس زائران ایرانی از مسیر/ 43 زائر اربعینی مصدوم شدند
دیدار نخست وزیر روسیه با عارف
ترامپ خواستار حضور خبرنگاران در غزه شد/ دوست دارم کمک های بشردوستانه را ببینید
تکلیف حضور رونالدو در ایران تا چند ساعت دیگه معلوم می‌شود
پرداخت 70 درصد مطالبات گندم‌کاران توسط دولت
اعمال محدودیت ترافیکی از امروز در آزادراه تهران–شمال
عارف غلامی پس از وداع با تراکتور، آبی‌پوش شد
دادگاه کانادا درباره سانحه هواپیمای اوکراین حکم جدید صادر کرد
جزئیات جدیداز انفجار شدید در منزل سرلشکر باقری از زبان دخترش
نحوه فروش ویژه خودروهای وارداتی اعلام شد+ معرفی چهار محصول پرطرفدار سایپا
واکنش کاربران فضای مجازی به بازسازی چهره زلیخا با هوش مصنوعی
فیلم‌های سینمایی امروز تلویزیون | جمعه 24 مرداد
جنایت هولناک در آمل؛ 6 عضو خانواده عروس قربانی تیراندازی داماد شدند
برنامه مسابقات ورزشی امروز جمعه 24 مرداد
وضعیت آب و هوا امروز جمعه 24 مرداد 1404 + وضعیت استان‌ها
روسیه: طرح سه کشور اروپایی برای «اسنپ‌بک» علیه ایران مشروعیت ندارد
مهاجم فرانسوی به ایران می آید
پربارش‌ترین سال‌های تهران طی 100 سال اخیر کدام‌اند؟
ترامپ آماده استفاده از تمامی گزینه‌ها برای حل بحران اوکراین شد
فرود خطرناک هواپیمای بوئینگ در طوفان تایوان
عراقچی:جنگ قریب‌الوقوع نیست/ اجازه ندهیم با افکارعمومی ما بازی کنند
هشدار عراقچی درباره فضاسازی دشمنان درخصوص احتمال وقوع جنگ
آخرین وضعیت واردات گوشی های آیفون از زبان رئیس کل گمرک
عراقچی: ارمنستان تمام خط قرمزهای ایران را رعایت کرده است
بیرانوند با وجود محرومیت کنار تراکتوری‌ها ماند
فیلم لحظه انفجار گاز دراهواز
اوج گیری مجدد شایعات درباره زوال عقل رییس جمهور آمریکا
رکورد جابجایی مسافر در متروی تهران
مواضع مهم مسئول امنیت ملی ایران درخصوص تحولات منطقه، مذاکرات و احتمال وقوع تنش‌های آتی
سیستان و بلوچستان درگیر طوفان گردوخاک شدید شد+جزییات
آخرین جزییات از وقوع سیل ناگهانی در شهر چیسوتی واقع در کشمیر هند+تعداد کشته ها
ترامپ درتماس با وزیر دارایی نروژ:به من جایزه صلح نوبل بدهید!
آمار زائران ایرانی که هنوز در عراق حضور دارند
موج بازگشت زائران و فشار پنج برابری به ناوگان حمل و نقل جاده‌ای
عراقچی، دفتر یادبود مضیف حرم مطهر امام حسین (ع) را امضا کرد
آیا پوتین در آلاسکا حلقه محاصره ترامپ را تکمیل می کند؟
غلامی دوباره شاگرد ساپینتو می‌شود
محدودیت سقف اعتباری برای ثبت سفارش واردات 2000 دستگاه اتوبوس برون‌شهری رفع شد
X
آگهی تبلیغاتی