نورنیوز-گروه سیاسی: حج؛ فراتر از عبادت فردی
رهبر معظم انقلاب اسلامی در دیداری راهبردی، حج را نه تنها یک فریضه عبادی، بلکه ساختاری تمدن‌ساز و بین‌المللی توصیف کردند که باید از سطح فردی و آیینی به سطح حکمرانی و تمدن‌سازی ارتقا یابد. تعبیر کلان‌نگر ایشان از آیه «لِلنّاس» به معنای «برای انسان‌ها» بر این واقعیت تأکید دارد که حج تنها مراسمی برای مسلمانان نیست، بلکه واجد پیام جهانی برای همه بشریت است.
در این نگاه، حج به بستری برای بازتعریف نسبت دین و سیاست، عبودیت و عدالت، و عبادت و رهایی بدل می‌شود. چنین برداشتی، زمینه‌ساز تولید الگویی متفاوت از نظم جهانی است که به جای تسلط‌جویی و ائتلاف‌سازی‌های نژادپرستانه، بر مبنای کرامت، عدالت و توحید شکل می‌گیرد.
طواف؛ الگویی برای هندسه توحیدی جهان
رهبر انقلاب طواف را نمایه‌ای از نظم متعالی و محورمحوری حول حقیقت توحید معرفی کردند. این الگوی نمادین، اگر به لایه‌های راهبردی‌اش توجه شود، فرمولی برای بازآرایی نظام بین‌الملل است؛ نظمی که در آن، محوریت با خدا و عدالت است نه با سرمایه، قدرت و زور. در این چارچوب، جامعه‌ای که حول غیرتوحید بچرخد، ساختار آن به‌طور ناگزیر به تبعیض، سلطه و فروپاشی ارزشی خواهد انجامید. طواف، دعوتی است به بازسازی نظم انسانی بر مبنای توحید، امری که می‌تواند به پارادایمی بدیل برای نظام لیبرالی مسلط بر جهان بدل شود.
سعی، عرفات، مشعر، قربانی؛ درس‌هایی برای انسان تمدن‌ساز
هر گام از مناسک حج، از صفا و مروه تا مشعر و منا، واجد پیامی تمدنی است. رهبر انقلاب، سعی را نماد پویایی اجتماعی و تلاش هوشمندانه برای پیشرفت دانستند. عرفات و مشعر، فضای تفکر جمعی و بلوغ عقلانیت دینی را تداعی می‌کنند که بدون آن، جامعه اسلامی در دام جهل تاریخی باقی خواهد ماند.
اما نقطه اوج، قربانی است؛ نماد آمادگی برای ایثار در راه حق. این نقطه، محل تلاقی انسان با ارزش‌های اصیل فداکاری است که زیربنای اقتدار اخلاقی و تمدنی هر جامعه‌ای است. در جهانی که منافع مادی، جای ارزش‌های انسانی را گرفته‌اند، حج پیامی رهایی‌بخش برای بازگشت به اخلاق فداکارانه دارد.
رمی جمرات؛ اعلان جنگ با شیطان‌های عصر
رمی جمرات، فقط یک نماد نیست؛ یک اعلان راهبردی است. پیام آن روشن است: دشمن‌شناسی، دشمن‌ستیزی، و مرزبندی روشن با جبهه باطل. رهبر انقلاب با تبیین این مفهوم، حج را به میدان تمرین راهبردی برای مواجهه با استعمار نوین تبدیل کردند.
در عصری که امپریالیسم رسانه‌ای، اقتصادی و امنیتی در قالب‌های نوین بازتولید می‌شود، امت اسلامی باید این نماد را به یک گفتمان ضدسلطه تبدیل کند. رمی جمرات اگر با شناخت دشمن و تحلیل رفتار او همراه شود، می‌تواند به تربیت نسلی بیدار، تحلیل‌گر و مقاوم بینجامد.
وحدت؛ بزرگترین منفعت حج
در نظام فکری رهبر انقلاب، حج یک کنگره جهانی وحدت است؛ فرصتی بی‌بدیل برای شکل‌گیری «امت واحده» در مقابل اردوگاه‌های سلطه و استکبار. ایشان با تبیین راهبردی این ظرفیت، حج را ابزار مقابله نرم با پروژه‌های تفرقه‌افکنانه صهیونیسم و امپریالیسم معرفی کردند.
این همگرایی اگر به شکل نهادینه‌شده در جریان حج پیگیری شود، می‌تواند به تقویت ائتلاف راهبردی میان ملت‌های مسلمان، هم‌افزایی تمدنی، و خنثی‌سازی پروژه‌های نفوذ دشمن منتهی شود.
نقش دولت‌ها و نخبگان در تبیین پیام حج
رهبر انقلاب با نگاه سیستمی، بر نقش دولت‌ها، رسانه‌ها، علما و نخبگان در تبیین پیام حج تأکید کردند. حج می‌تواند به خط تولید اندیشه و قدرت نرم جهان اسلام تبدیل شود؛ به شرط آن‌که با تولید روایت، تبیین درست، و جریان‌سازی رسانه‌ای همراه گردد.
ایران اسلامی، به عنوان پرچمدار مقاومت و عدالت‌خواهی، مسئولیت دارد تا این پیام را از سطح داخلی به سطح بین‌المللی ارتقا دهد. دولت‌ها، به ویژه دولت میزبان، اگر از حج به مثابه ابزار نفوذ دینی و تمدنی بهره ببرند، می‌توانند مناسبات جهان اسلام را بازتعریف کنند.
حج در نگاه راهبردی رهبر انقلاب، نه فقط یک فریضه عبادی، بلکه نسخه‌ای الهی برای حل بحران‌های جهانی و تمدن‌سازی اسلامی است. طواف، سعی، رمی و قربانی هرکدام حلقه‌هایی از زنجیره نجات امت‌اند. آینده امت اسلامی در گرو فهم و اجرای این پیام است: گرد کعبه جمع شویم، نه در کنفرانس‌های بی‌خاصیت غربی؛ سنگ بر شیطان زنیم، نه بر یکدیگر. آن‌گاه است که نظم جهانی جدیدی به نام امت اسلامی قد علم خواهد کرد.